CAT ជំរុញ​ឱ្យ​កម្ពុជា​បញ្ជូន​ជន​សង្ស័យ​ខ្មែរ​២រូប​ឱ្យ​ថៃ​ស៊ើប​អង្កេត​ជុំវិញ​ការ​ធ្វើ​ឃាត​លោក លិម គិម​យ៉ា

ក្រុម​អ្នក​តស៊ូមតិ​កម្ពុជា (CAT) ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បញ្ជូន​ជន​សង្ស័យ​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ​២រូប ក្នុង​នោះ​មាន​ម្នាក់​ជា​ទីប្រឹក្សា​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​ការ​បាញ់​សម្លាប់ លោក លិម គិមយ៉ា ដើម្បី​ឱ្យ​ប្រទេស​ថៃ​ស៊ើប​អង្កេត​រក​ការ​ពិត​ពេញ​លេញ ​ក្រោយ​មិន​មាន​ជំនឿ​លើ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​កម្ពុជា​។

នេះបើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍​របស់​ក្រុមអ្នក​តស៊ូ​មតិ​កម្ពុជា ពីទីក្រុង​ម៉ែល​ប៊ន ថ្ងៃ​ទី​១៣ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០២៥។

CAT គូស​បញ្ជាក់​ថា ខ្លួន​ទទួល​ស្គាល់​ពី​ឯករាជ្យ និង​អធិបតេយ្យ​ភាព​កម្ពុជា ប៉ុន្តែ​ថា​ឃាតកម្ម​នេះ​អាច​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​មនុស្ស​ច្រើន​នាក់​នៅ​កម្ពុជា ហើយ​វា​ជា​ឃាតកម្ម​នយោបាយ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​កិត្តិយស និង​ទំនុក​ចិត្ត​លើ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​ដែល​កំពុង​មាន​កម្រិត​ទាប​ស្រាប់។

ក្រោម​ហេតុ​ផល «ខ្វះ​នូវ​ឯករាជ្យ​ភាព​នៃ​តុលាការ​កម្ពុជា» CAT បាន​ទទូច​ឱ្យ​បញ្ជូន​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ​ឈ្មោះ ពេជ្រ គិមស្រ៊ិន និង​ទីប្រឹក្សា​លោក ហ៊ុន សែន ឈ្មោះ លី រតនរស្មី ដែល​ថៃ​រក​ឃើញ​ថា ពាក់​ព័ន្ធ​ការ​សម្លាប់​លោក លិម គិមយ៉ា ដើម្បី​ឱ្យ​ថៃ​ស៊ើបអង្កេត​រក​ការ​ពិត។

ខណៈ​ឃាតកម្ម​នយោបាយ​ជាច្រើនដែល​កើត​នៅ​កម្ពុជា ដូច​ជា ករណីលោក​បណ្ឌិត កែម ឡី តែង​តែ​ត្រូវ​បាន​បិទ​បាំង​ការ​ពិត។

ការ​ចេញសេចក្តីថ្លែង​ការណ៍របស់​ក្រុម​អ្នក​តស៊ូមតិ​កម្ពុជា ក្រោយ​សមត្ថកិច្ច​ថៃ​រក​ឃើញ​អ្នក​ពាក់​ព័ន្ធ​ក្នុង​អំពើ​ឃាតកម្ម​នេះ​ម្នាក់​ទៀត​ឈ្មោះ ស៊ុម វ៉ាងបំរុ​ងគីត ដែល​គេស្កាល់​ថា​គឺ​លោក លី រតនៈរស្មី ទីប្រឹក្សា​របស់ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ផ្ញើរ​លុយ​ទៅ​ឱ្យ​ឃាតករ​លើក​ដំបូង​ជិត​២ពាន់​ដុល្លារ។

ដោយឡែក ជន​សង្ស័យជនជាតិ​ខ្មែរ​ម្នាក់​ទៀត​ជាជនជាតិ​ខ្មែរ​ឈ្មោះ ពេជ្រ គិម​ស្រ៊ិន ដែល​ថៃ​ចេញ​ដីកា​ឱ្យ​ចាប់​ខ្លួន​នោះ ភាគីកម្ពុជា​នៅរក្សា​ភាព​ស្ងៀម​ស្ងាត់​នៅ​ឡើយ។

លោក ពេជ្រ គិមស្រ៊ិន ជាអនុប្រធានគណៈកម្មការផ្សារ​កណ្តាល​ដែល​ជាកូន​ចៅ​របស់ លោក ឃួង ស្រេង អភិបាល​រាជធានី​ភ្នំពេញ។

ប្រធានក្រុមអ្នកតស៊ូមតិកម្ពុជា លោក ហុង លីម កត់​សម្គាល់​​ថា រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ​ហាក់​មាន​ភាព​ស្ងៀម​ស្ងាត់​ជុំវិ​ញឃាតកម្ម​លើ​លោក លិម គិមយ៉ា ស្រប​ពេល​ភាគី​ថៃ​មាន​ទាំង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ អ្នក​នយោបាយ​ថៃ មន្រ្តី​ប៉ូលីស ប្រព័ន្ធ​តុលាការ ជាដើម យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ករណី​ឃាតកម្ម​នេះ និង​មាន​របៀប​ធ្វើ​ការ​ដោយ​ឯករាជ្យ និង​តម្លាភាព​ជាង​កម្ពុជា។

លោកថា​​៖ «បើសិនជា​មិន​បញ្ជូន! ហើយ​ក៏មិន​ឆ្លើយ​តប​ឲ្យ​បាន​សមរម្យ​ថ្លៃថ្នូរ​ទៅ​កាន់​កម្រិត​ស្តង់​ដារ​អន្តរជាតិ​នោះ​ទេ​ គឺ​ថាពិភព​លោក​ទាំង​មូល​ហ្នឹង! ពិសេស​អ្នក​ដែល​គេ​មិន​ទុក​ចិត្ត​នូវ​ការ​គ្រប់​គ្រង​រដ្ឋ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ​សព្វ​ថ្ងៃ គឺ​ឲ្យគេ​ដឹង​ថា​គ្មាន​តម្លាភាព​ផ្តាច់​ការ នឹង​ធ្វើ​អំពើ​ជិះ​ជាន់។ (វា) គឺ​ជា​ដែក​គោល​មួយ​ទៀត ដែល​ដំ​ទៅ​លើ​ក្តារ​ម្ឈូសរបស់​គណបក្ស​ប្រជាជន ឬ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​គ្រួសារ​លោក​ ហ៊ុន សែន និង​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ហើយ​ខ្ញុំ​យល់​រឿង​នេះ​មិន​មែន​ជារឿង​ងាយ​ស្រួល​ទេ គឺថា​ជា​រឿង​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​គេ​កាន់​តែ​ខ្ពើម​រអើម​ភ័យ​ខ្លាច​ធ្វើ​ឲ្យ​គេ​កាន់​តែ​មិន​ហ៊ាន​ទៅ​ស្រុក​ខ្មែរ»។

ជាមួយ​គ្នា​នេះ តំណាង​រាស្រ្ត​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ លោក ម៉ែន សុថាវ​រិន្រ្ទ គ្មាន​ជំនឿ​លើ ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​កម្ពុជា​ទេ ដូច​នេះ​មាន​តែ​ការ​បញ្ជូន​ជន​សង្ស័យ​ជា​ជនជាតិ​ខ្មែរ​ទៅ​ឱ្យ​ថៃ​ស៊ើប​អង្កេត​ទេ​ទើប​លាតត្រដាង​ការ​ពិត​បាន ខណៈ​មាន​សង្ស័យ​ថា​គ្រួសារ​ហ៊ុន​នៅ​ក្រោយ​ឃាតកម្ម​នេះ។

លោក​ថា៖ «៣០​ទៅ ៤០​ឆ្នាំ​ជាង យើង​អត់​មាន​ការ​ជឿជាក់​លើ​តុលាការ​កម្ពុជា​ទេ និយាយ​ឱ្យ​ចំ​ខ្ញុំ​អត់មាន​ជំនឿ​អី​តិច​សោះ ព្រោះតុលាការ​កម្ពុជា! វិជ្ជាជីវៈ​គាត់​មាន ប៉ុន្តែ​គាត់​ធ្វើតាម​បញ្ជា​ធ្វើតាម​នីតិ​មាត់​ទាំង​អស់ ធ្វើតាម​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​បញ្ជា។ អ៊ីចឹង​ក្នុង​នាម​ដែល​គាត់​រៀន​សូត្រ​អី​ទាំង​អស់​ហ្នឹង​ គឹតុលាការ​ដើម្បី​យុត្តិ​ធម៌ តែស្រុក​ខ្មែរយើង​អត់​មាន​យុត្តិធម៌​ទេ អត់​មាន​យុត្តិធម៌​សោះ​ គាត់​ធ្វើបាប​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ធ្វើ​បាប​​សង្គម​ស៊ីវិល ធ្វើបាបគណបក្សជំទាស់ ធ្វើបាប​គេ​ទាំង​អស់! ចឹង​អត់​មាន​តុលាការ​អ្នក​ចាត់​ចែង នៅ​ក្រោម​បញ្ជា​បុគ្គល​វិញ ខ្ញុំមិ​ន​ទុក​ចិត្ត​ទេ និយាយ​ឱ្យ​ចំ​ទៅ មាន​តែ​ប្តូរ​ទេ បើ​មិនប្តូរទេ តុលាការ​នៅតែធ្វើតាម​បញ្ជា​របស់​បុគ្គល»។

VOD មិន​អាច​ទាក់​ទង លោក ឆាយ គឹមខឿន អ្នកនាំ​ពាក្យ​អគ្គស្នងការ​នគរបាល​ជាតិ​បាន​ទេ ខណៈ​អ្នកនាំ​ពាក្យ​គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន្ត បដិសេដឆ្លើយតបសំណួរ VOD ដោយ​គ្រាន់​តែបញ្ជាក់​ថា​ទុក​ឱ្យ​តុលាការ​ថៃ​ធ្វើការ​លើ​រឿង​នេះ។

ជុំវិញរឿង​នេះ ឃាតករ​ឈ្មោះ ឯកកាឡាក់ ផែណយ ក្រោយបញ្ជូនខ្លួនពីកម្ពុជាទៅប្រទេសថៃ នៅ​ថ្ងៃទី១១ ខែមករា បាន​សារភាពប្រាប់សមត្ថកិច្ចថៃ​ថា ខ្លួន​បាន​ស៊ី​ឈ្នួល​បាញ់​សម្លាប់​លោក លិម គិម​យ៉ា ជា​ថ្នូរ​នឹង​លុយ​ចំនួន​៦ម៉ឺន​បាត ពី​បុរស​ម្នាក់​ដែល​ខ្លួន​គោរព តែ​ខ្មាន់​កាំភ្លើង​រូប​នេះ​មិន​ទម្លាយ​ឈ្មោះ​អ្នក​បញ្ជា​នោះ​ទេ ព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិ​ភាព​ក្រុម​គ្រួសារ​ខ្លួន។

តំណាង​រាស្រ្តគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក លឹម គីមយ៉ា ត្រូវបានឃាតករ​បាញ់​សម្លាប់ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៧ ខែ​មករា កណ្តាល​ក្រុង​បាំង​កក ដែល​មតិ​ចម្រុះ​ជាច្រើន​ដាក់​ការ​សង្ស័យ​លើ​គ្រួសារ​ហ៊ុន​ថា នៅ​ពីក្រោយ​អំពើ​ឃាតកម្ម​នេះ។

មុន​ការបាញ់សម្លាប់៤ថ្ងៃ ពោល​គឺ​នៅថ្ងៃទី៣ ខែ​មករា លោក គិម​យ៉ា តាម​រយៈ​ហ្វេស​បុក​ខ្លួន​បាន​រិះ​គន់​ចំៗ​ចំពោះ លោក ហ៊ុន ម៉ានី ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា និង​ជា​ប្អូន​ប្រុស​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលបានចំណាយលុយរៀប​ចំ​ព្រឹត្តិការណ៍សាទរកម្ពុជាដែល គ្មា​ន​ប្រយោជន៍​ដល់​ពលរដ្ឋខ្មែរ។ លោក​ថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែគោរពសិទ្ធិមនុស្សជំនួសវិញ។

ជាការកត់​សម្គាល់ កាល​នៅ​មាន​ជីវិត លោក គិម​យ៉ា ក៏​បាន​ប្រើប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម រិះ​គន់​ចំៗ​លើ​រដ្ឋាភិបា​ល​គ្រួសារ​ហ៊ុន ពាក់ព័ន្ធ​ការ​ដឹកនាំ​បែប​គ្រួសារ​និយម ធ្វើឱ្យ​បន្ទាត់​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​ងាក​ចេញ​ពី​កន្លង​ប្រជាធិបតេយ្យ រួម​ទាំង​បញ្ហា​បូរណភាព​ទឹ​ក​ដី ជាមួយ​ប្រទេស​ជិត​ខាង​​ជាដើម។
ជុំវិញ​​ឃាតកម្មនេះ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តជាតិ Human Rights Watch នៅថ្ងៃទី​១០ ខែ​មករា​នេះ ក្នុង​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​របស់​ខ្លួន កត់សម្គាល់​ថា ចាប់​តាំង​ពី​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ​ត្រូវ​បាន​រំលាយ​នៅ​ចុង​ឆ្នាំ​២០១៧ សកម្មជន​នយោបាយ​ច្រើន​នាក់ ដែល​បាន​ភៀស​ខ្លួន​ទៅ​ប្រទេស​ថៃ គឺ​ជា​គោលដៅ​នៃ​ការ​គៀប​សង្កត់​ឆ្លង​ដែន ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ជួន​កាល​ដោយ​មាន​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​ពី​អាជ្ញាធរថៃថែមទៀត ។

លោកស្រី Elaine Pearson នាយកប្រចាំតំបន់​អាស៊ីនៃ​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរ​ជាតិ បាន​និយាយ​ក្នុង​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​នោះ​ថា​ ការ​សម្លាប់​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​កម្ពុជា​ដ៏​លេច​ធ្លោម្នាក់​នៅ​ទីក្រុង​បាង​កក ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពី​ការ​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​បរទេស​ក្នុង​ការ​សម្លាប់​ដោយ​ហេតុ​ផល​នយោបាយ​នៅ​លើ​ដី​ថៃ។

អ្នកស្រីបាន​ជំរុ​ញឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ថៃ ស៊ើប​អង្កេត​ឱ្យបាន​ពេញ​លេញ​អំពីការសម្លាប់លោក លិម គិម​យ៉ា និង​ធានា​ថា​អ្នក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ទាំង​អស់​ត្រូវបាននាំមកកាត់ទោស។

ជាមួយគ្នានេះ ប្រទេសបារាំង បានប្រកាសថ្កោលទោសលើ​ឃាតកម្ម​កណ្តាល​ក្រុង​បាង​កក​នេះ និង​បញ្ជាក់​ជំហរ​ថា ខ្លួន​នឹង​តាម​ដាន​យ៉ាង​ដិត​ដល់​នូវ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ដែល​បញ្ជា​ដោយ​អាជ្ញាធរ​ថៃ ដើម្បី​បង្កើន​ការ​រក​ការ​ពិត​ពេញ​លេញ​ជុំវិញ​ឃាតកម្ម​លើ លោក លិម គិមយ៉ា ជា​ពលរដ្ឋ​បារាំង​ម្នាក់​ផង​ដែរ៕

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ