របាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតរបស់សមត្ថកិច្ចថៃ បានបង្ហាញគ្រប់ជ្រុងជ្រោយដោយផ្អែកលើកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាព និងចម្លើយសារភាពរបស់ខ្មាន់កាំភ្លើង បញ្ជាក់ច្បាស់ថាអំពើឃាតកម្មនៅចំកណ្តាលទីក្រុងបាងកក ទៅលើលោក លិម គិមយ៉ា គឺពិតជាអំពើមនុស្សឃាតដែលមានការរៀបចំទុកជាមុនយ៉ាងត្រូវត្រឹម និងជាប្រព័ន្ធពីអ្នកបញ្ជា អ្នកទទួលអនុវត្តបទបញ្ជាដោយផ្ទាល់ និងឃាតករ ក្នុងអំពើបាញ់ប្រហារនេះ។
ចម្លើយចុងក្រោយ របស់ឃាតករ អ៊ែកកាឡាក់ ផែណយ នៅចំពោះមុខសមត្ថកិច្ចស៊ើបអង្កេតថៃ ក្រោយបញ្ជូនត្រឡប់ពីកម្ពុជាវិញ បានបង្ហាញថា ចាប់តាំងពីមុនអនុវត្តបាញ់ប្រហារ រហូតដល់ជំហានចុងក្រោយ គឺរូបគេអនុវត្តតាមការគួសវាស ចេញពីខ្មែរទាំងអស់។
នៅមុនធ្វើឃាតអតីតតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ខ្លួនពិតជាបានទទួលការពឹងពាក់ឱ្យបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា ពីអ្នកមានគុណ ដែលឃាតកររូបនេះ នៅមិនទាន់ហ៊ានបញ្ចេញព័ត៌មាន ដែលខ្លួនចាត់ទុកថា អ្នកមានគុណនោះ ហើយទាំងមុន និងក្រោយធ្វើសកម្មភាពរួច រូបគេបានទទួលលុយសរុបចំនួន ៦ម៉ឺនបាត ជាថ្នូរនឹងការធ្វើឃាតនេះ តាមរយៈការផ្ទេរសាច់ប្រាក់ តាមប្រព័ន្ធធនាគារពីឈ្មោះ ស៊ុមវ៉ាង បំរ៉ុងគីត តែក្រោយមកទើបគេដឹងថាឈ្មោះនេះ គឺជាឈ្មោះក្លែងក្លាយយកតាមសំនៀងភាសាថៃ ដែលឈ្មោះពិតគឺឈ្មោះ លី រតនៈរស្មី ដែលជាទីប្រឹក្សារបស់លោក ហ៊ុន សែន។
ផ្អែកតាមប្រវត្តិ ឈ្មោះ លី រតនៈរស្មី នេះពីមុនគឺជាអតីតអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ តែក្រោយមកអ្នកនយោបាយរូបនេះ បានសម្រេចចុះចូលជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហើយទទួលបានការតែងតាំងជាទីប្រឹក្សារបស់លោក ហ៊ុន សែន។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ បុគ្គលម្នាក់នេះ ក៏ទទួលបានការជឿទុកចិត្តណាស់ដែរពី លោក ឃួង ស្រេង អភិបាលក្រុងភ្នំពេញ។
ចំណែក ជនជាប់ចោទ អ៊ែកកាឡាក់ ផែណយ ដែលជាអតីតទាហានជើងទឹក ក្នុងកងម៉ារីន បាននិយាយក្នុងរបាយការណ៍សួរចម្លើយរបស់សមត្ថកិច្ចថៃថា ក្នុងពេលខ្លួនទទួលស៊ីឈ្នួល បាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា ជាការអនុវត្តតាមការផ្តល់រូបភាពពីជនជាតិខ្មែរ ហើយការរត់ភៀសខ្លួនចូលទៅកម្ពុជាដើម្បីសម្ងំលាក់ខ្លួន និងមានការបើកផ្លូវឱ្យឆ្លងដែនពីថៃ ទៅកម្ពុជា ក៏ជាខ្មែរដែរ។ ហើយយុទ្ធសាស្រ្តដែលពួកគេប្រើ ក្នុងអំពើបាញ់សម្លាប់អតីតតំណាងរាស្រ្ត គណបក្សសង្រ្គោះជាតិនេះ ធ្វើឡើងតាមប្រព័ន្ធបណ្តាញសង្គម Line រាប់ចាប់តាំងពី ការផ្តល់ដំណឹងស្តីពីការទូទាត់សាច់ប្រាក់ទាំងពីរលើកជាដើម។
ក្នុងន័យនេះ សួរថាតើមានមូលហេតុអ្វីបានជាអ្នកបញ្ជាឱ្យធ្វើឃាតទៅលើ លោក លិម គិមយ៉ា មិនសម្លាប់នៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ហើយមានហេតុផលអ្វីត្រូវប្រើប្រាស់ទឹកដីថៃ ជាទីតាំងនៃការសម្លាប់ដូច្នេះទៅវិញ?។
នៅក្នុងសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌនេះ អាចមានសេនារីយោមួយចំនួន ដែលនាំឱ្យអ្នកផ្តើមគំនិតក្នុងអំពើមនុស្សឃាតនេះ ត្រូវសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសប្រទេសថៃ ជាគោលដៅនៃការបាញ់សម្លាប់មនុស្សក្រៅសំណាញ់ច្បាប់បែបនេះ។
អ្នកដែលមេគំនិតក្នុងរឿងមនុស្សឃាតនេះ ទំនងគិតថា ការប្រើប្រាស់ទឹកដីថៃ អាចជាការទម្លាក់កំហុសទៅឱ្យភាគីថៃ ជាអ្នកទទួលថ្មបាក់ផង និងប្រហែលជាគិតថា នេះទំនងជាវិធីលុបដានដ៏មានប្រសិទ្ធភាព ចៀសវាងកុំឱ្យប្រឡាក់ប្រឡូស ហើយជាប់ឈ្មោះអាសោចនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជាផង។ តែយ៉ាងណា ការប្រើវិធីសាស្រ្តនេះ ត្រូវគេមើលឃើញ នេះមិនខុសអីដូចពាក្យថា យក កទៅលនឹងអន្ទាក់នោះឡើយ ឬក៏ថា ការធ្វើដូចនេះមិនខុសអី ពីបាចអង្កាមបញ្ច្រាស់ខ្យល់នោះទេ។
នៅមុនកើតហេតុប្រមាណ ៤ថ្ងៃ អតីតតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្រ្គោះជាតិរូបនេះ ធ្លាប់រិះគន់នៅលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុករបស់លោក អំពីកោះគុត និងបញ្ហាអសកម្មភាពមួយចំនួនទៀត ដែលទាក់ទងការទទួលខុសត្រូវរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ានី និងលោក ឃួង ស្រេង ជុំវិញមូលហេតុដែលនាំឱ្យឆេះរូបព្រះឆាយាលក្ខណ៍ព្រះមហាក្សត្រ នៅថ្ងៃឆ្លងឆ្នាំសកល។
ការធ្វើឃាតលោក លិម គិមយ៉ា លើទឹកដីថៃនេះ កើតឡើងស្របពេលគ្នា ដែលការរិះគន់របស់លោក អាចជាមូលហេតុដែលនាំទៅដល់ការបង្កភាពអាម៉ាស់ទៅដល់ក្រុមគ្រួសាររបស់លោក ហ៊ុន សែន ផងក៏ថាបាន។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ទំនងជាអ្នកបញ្ជាបានគិតរួចជាស្រេចហើយថា បញ្ហានេះអាចកើតចេញពីអ្នកជាតិនិយមថៃ ខឹងសម្បានឹងអតីតអ្នកតំណាងរាស្រ្តរូបនេះ រឿងហែកហួរអំពីកោះគុត ក្នុងពេលដែលខ្មែរ និងថៃ កំពុងមានភាពចម្រូងចម្រាស់នឹងគ្នា។
ស្ថិតក្រោមហេតុផលនេះហើយ ទើបឈានទៅដល់ការបាញ់សម្លាប់តែម្តង ប៉ុន្តែគេភ្លេចគិតថា តើមានជនជាតិថៃប៉ុន្មាននាក់ ដែលបានស្គាល់អតីតតំណាងរាស្រ្តរូបនេះ ហើយតើមានមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ដែលជាជនជាតិថៃ បានអានសាររបស់លោក លិម គិមយ៉ា នៅលើបណ្តាញសង្គម ជុំវិញទស្សនៈរបស់លោក អំពីកោះគុតនេះ។
ផ្អែកតាមតម្រុយ និងភស្តុតាងដែលសមត្ថកិច្ច ព្រមទាំងបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយរបស់ថៃ បានបញ្ចេញគ្រប់ជ្រុង ប្រាកដណាស់ អ្នកបញ្ជាឱ្យបាញ់សម្លាប់ គឺអនុវត្តពីកម្ពុជាទៅ។ ហេតុនេះ ការព្យាយាមរុញថ្មបាក់នេះ ឱ្យភាគីថៃជាអ្នកទទួលខុសត្រូវជំនួស ទំនងជាល្បិចដែលភ្នាត់ស្នៀងច្រើនជាង។
ដំបូងឡើយ ប្រហែលជាអ្នកបញ្ជាឱ្យអនុវត្តផែនការគិតថា បាញ់សម្លាប់នៅលើទឹកដីថៃ ប្រហែលជាអាចបាត់ដាន និងបន្លំភ្នែកគេបាន ដូចករណីមុនៗ ដែលកើតឡើងទៅលើអ្នកវិភាគសង្គម អ្នកការពារបរិស្ថាន អ្នកនយោបាយ និងសហជីព ហើយក៏ប្រហែលជាគិតថាភាគីថៃនឹងមិនខ្វល់ខ្វាយអ្វីច្រើន ទៅលើឃាតកម្មដែលមិនមែនជាជាតិសាសន៍របស់ខ្លួនបែបនេះដែរ។
ហាក់ផ្ទុយពីការគិតនេះ បែរជាថៃព្យាយាមសម្រុកស៊ើបអង្កេត មិនឈប់ឈរទាំងសមត្ថកិច្ចជំនាញ និងបណ្តាញសង្គមផ្សព្វផ្សាយ ដែលខុសគ្នាពីកម្ពុជាទាំងរដ្ឋាភិបាល និងប្រព័ន្ធព័ត៌មានដែលគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាច មានការផ្សព្វផ្សាយក្នុងកម្រិតតិចតួចបំផុត និងសូម្បីចេញសាររំលែកទុក្ខ ក៏គ្មានផង ក្នុងនាមជាជាតិរបស់ខ្លួន ដែលត្រូវគេបាញ់សម្លាប់នៅលើទឹកដីផ្សេង។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ការរៀបចំផែនការសម្លាប់នេះ ប្រហែលជាអ្នកបញ្ជាគិតថា ដើម្បីបញ្ចៀសពីការរិះគន់ និងដាក់សម្ពាធពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ដូចករណីឃាតកម្មលើលោកបណ្ឌិត កែម ឡី លោក ឈុត វុទ្ធី និងព្រះតេជគុណ សំ ប៊ុនធឿន ជាដើម។
ជាងនេះទៅទៀត ក្នុងពេលដែលកម្ពុជា កំពុងតែដុនដាប់ស្រាប់ រឿងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងបំណុលជុំទិសផង និងភាពប្រឈមជាច្រើនទៀតនៅចំពោះមុខ ហេតុនេះការជ្រើសរើសប្រទេសថៃ ជាទីតាំងនៃការធ្វើឃាត ទំនងជារឿងដែលសមហេតុសមផលបំផុតហើយ។ ក្រៅពីនេះ សម្រាប់ឆ្នាំថ្មីនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏កំពុងកសាងជំនឿចិត្តពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ស្របពេលខ្លួនកំពុងតែមានយីអ៊ុនធ្លាក់ចុះ រឿងសេដ្ឋកិច្ច ការរបូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ជាពិសេសនោះរដ្ឋត្រូវរកលុយបន្ថែមជាង ២ពាន់លានដុល្លារទៀត ដើម្បីមកបង្រ្គប់ការចាយវាយក្នុងឆ្នាំ២០២៥។ កត្តានេះហើយ ទំនងជាហេតុផលមួយទៀត ដែលនាំឱ្យការធ្វើឃាតនេះ ត្រូវជ្រើសរើសទីតាំងមិនមែនជាកម្ពុជា ជាគោលដៅនៃការសម្លាប់មនុស្ស។
បើទោះជាមានការគិតគូរយ៉ាងហ្មត់ចត់បែបនេះក្តី ក៏ផែនការនេះ វាហាក់ខុសគ្នាស្រឡះពីការគូសវាស់។ នៅទីបំផុតទៅ អ្វីៗបានប្រែប្រួលមិនដូចការគិតឡើយ ទាំងក្រុមអ្នកជំនាញស៊ើបអង្កេត រួមទាំងបណ្តាញព័ត៌មានថៃ ពួកគេបានព្យាយាមបញ្ចេញទិន្នន័យគ្មានសេសសល់ អំពីឃាតកម្មនេះ។
ឃាតកម្មលើកនេះ អាចចាត់ទុកថាជាថ្ងៃស៊យ ឬនេះជាការភ្នាត់ស្នៀតផងក៏ថាបានដែរ។ មួយក្តារអុកនេះ ប្រហែលជាត្រូវខាតទាំងចុង ទាំងដើម។ ការសម្លាប់នេះ វាកើតឡើងគាប់ជួនភាគីថៃ កំពុងតែប្រឹងប្រែង និងសំអាតខ្លួនឱ្យបានល្អផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនេះ ដើម្បីឈានទៅយកកៅអីអង្គុយនៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលថៃនឹងត្រូវបាននៅក្នុងឆ្នាំ២០២៥នេះ។
ជាធម្មតា ភាគីហាក់មិនសូវខ្វល់ខ្វាយសោះឡើយ រឿងឃាតកម្មឆ្លងដែន ជាពិសេសនោះ នេះមិនមែនជារឿងថ្មីទេ ដែលពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវស្លាប់នៅលើទឹកដីថៃ ឬត្រូវយោធាថៃបាញ់សម្លាប់នៅតាមខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន។
ប៉ុន្តែសំណួរសួរថា ហេតុអ្វីបានជាការស្លាប់ អតីតតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្រ្គោះជាតិលើកនេះ ថៃធ្វើការគ្មានបានដេកបានពួនដូច្នេះ។ តាមពិត បើទាក់ទងរឿងប៉ះពាល់រឿងសេដ្ឋកិច្ច តាមរយៈភ្ញៀវទេសចរ មិនសូវជាប៉ុន្មានទេ តែរឿងដែលសំខាន់គឺរឿងដែលថៃ ត្រូវបានកៅអីអង្គុយនៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលខ្លួនរង់ចាំជាយូរមកហើយ តែត្រូវជួបឧបសគ្គទៅវិញ។
គិតមកដល់ពេលនេះ ភាគីថៃប្រហែលជាគិតថា បើទោះជាត្រកូលលោក ហ៊ុន សែន និងត្រកូលលោក ថាក់ស៊ីន រាប់អានគ្នាជាបងប្អូនធម៌ ចាក់ទឹកមិនលិចយ៉ាងក៏ដោយចុះ ក៏ប្រហែលរដ្ឋាភិបាលលោកស្រី ផេថងថាន មិនខ្វល់ ឬឈឺក្បាលវិលមុខនឹងទំនាក់ទំនងការទូតច្រើនពេកនោះឡើយ។
ម្យ៉ាងទៀត ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល ធ្វើមិនបានល្អទេ នេះក៏ជាឱកាសមួយដែរ របស់ក្រុមប្រឆាំងអាវលឿង ក្នុងការប្រទាញសំឡេងគាំទ្រ ពីម្ចាស់ឆ្នោត។
បើដូច្នេះមែន ចង់ឬមិនចង់ គណៈរដ្ឋមន្រ្តីរបស់លោកស្រី ត្រូវលាងខ្លួនឱ្យបានស្អាតស្អំទាំងនយោបាយក្នុងប្រទេសផង និងនយោបាយជាអន្តរជាតិផង។
ស្ថិតក្រោមសេនារីយោនេះហើយ បានជាគេសង្កេតឃើញ ភាគីថៃប្រឹងប្រែងណាស់ ក្នុងការបង្ហាញភាពស្អាតស្អំរបស់ខ្លួនថា ការស្លាប់នេះ មិនមែនថៃជាអ្នកធ្វើទេ បើទោះជាការលាងខ្លួននេះ ត្រូវប្រេះឆាទំនាក់ទំនងល្អ រវាងត្រកូលទាំងពីរក្តី។
យ៉ាងណាលោក ថាក់ស៊ីន ធ្លាប់បំបាក់មុខលោក ហ៊ុន សែន ម្តងរួចហើយមកអំពីកោះគុត។ សារនយោបាយរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃរូបនេះ ប្រៀបបានជាការទះកំភ្លៀងមួយទំហឹង ប្រឆាំងលោក ហ៊ុន សែន ជាបងប្អូនធម៌ល្អនឹងគ្នា ដោយចាត់ទុកថាកោះគុត ជារបស់ថៃមួយរយភាគរយ។
លោក ថាក់ស៊ីន ដឹងថាការពោលបែបនេះរបស់លោក ប្រហែលជាអាចប៉ះពាល់ទំនាក់ទំនងរវាងលោក និងលោក ហ៊ុន សែន ប៉ុន្តែបញ្ហានេះទំនងជាលោកមិនខ្វល់សោះឡើយ សំខាន់លោកធ្វើដើម្បីជាតិគេផង និងជាការរំងាប់ក្រុមប្រឆាំងផង។
ដោយឡែក បើគេពិនិត្យពីនយោបាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងកូនប្រុសរបស់លោកវិញ គ្មានហ៊ាននិយាយអ្វីឡើយ រឿងធ្វើឱ្យបាត់កោះគុតនេះជាមួយថៃ។ ផ្ទុយទៅវិញ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានត្រឹមថ្លែងការពារខ្លួនថា ការមិនឆ្លើយតបរបស់លោក គឺជាការដឹកនាំតាមរបៀបចាស់ទុំ។
យ៉ាងណា ការបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា នៅចំថ្ងៃរំលឹកខួប៤៦ឆ្នាំ ដែលបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រសិទ្ធនាមថាជាថ្ងៃនៃជ័យជំនះលើរបបខ្មែរក្រហម ប្រហែលនេះ ក៏អាចចាត់ទុកថាជាការទះកំភ្លៀងភាគីថៃវិញដូចគ្នាដែរ។
បើទោះជាការបាញ់សម្លាប់នេះ ស្ថិតក្នុងសេនារីយោមួយណាក៏ដោយ សម្រាប់លោកស្រី ផេថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត្រា នៅពេលនេះ ចាំបាច់ណាស់ត្រូវប្រឹងប្រែងធ្វើការធ្ងន់គុណនឹងបី បើមិនដូច្នេះទេ កុំថាឡើយកៅអីដែលត្រូវទទួលបាននៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅក្នុងឆ្នាំនេះ សូម្បីកៅអីជានាយករដ្ឋមន្រ្តី ដែលលោកស្រីកំពុងតែមាន ក៏មិនប្រាកដថាអាចនៅបានឬ អត់នៅឡើយផង៕