មជ្ឈដ្ឋានសង្គមនានាមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង នៅពេលដែលឃើញមានការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានព្រោងព្រាតតាមបណ្តាញសង្គមថា មានមនុស្ស៤នាក់បានស្លាប់ និង៥នាក់ កំពុងត្រូវបានជួយសង្គ្រោះ ក្នុងចំណោមមនុស្សរាប់រយនាក់ ដែលបានទៅប្រជ្រៀតយកអាំងប៉ាវ នៅមុខផ្ទះអ្នកឧកញ៉ា សុខ គង់ នៅក្នុងសង្កាត់ផ្សារថ្មីទី៣ ខណ្ឌដូនពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។
ក្រោយកើតហេតុភ្លាមៗ សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាល បានធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ថា អំណោយអាំងប៉ាវដែលមនុស្សរាប់រយនាក់ទៅប្រច្រៀតគ្នា រងចាំយកអាំងប៉ាវពេលនោះ ម្នាក់ទទួលបានអង្ករ ២គីឡូក្រាម និងលុយ៤ម៉ឺនរៀល។
បើតាមវិដេអូឃ្លីបដែលត្រូវបានគេបង្ហោះតាមបណ្តាញសង្គម អ្នកដែលទៅប្រច្រៀតគ្នារងចាំទទួលអាំងប៉ាវរហូតធ្វើឱ្យមានមនុស្សស្លាប់ដល់ទៅ៤នាក់នេះ មិនមែនសុទ្ធតែជាមនុស្សចាស់ជរា ជនមានពិការភាព ឬក៏ជាស្ត្រីទន់ខ្សោយនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែក៏មានមនុស្សពេញកម្លាំងម៉ាំមួនផងដែរ។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះ ទោះតិចឬច្រើន វាជាចម្លើយដែលបង្ហាញថា ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជាច្រើននៅតែកំពុងបន្តរស់នៅក្នុងស្ថានភាពដ៏គួរឱ្យសង្វេគ ជីវភាពជួបការលំបាក ពីព្រោះប្រសិនបើប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះ មានកម្រិតជីវភាពសមរម្យមានការងារធ្វើ មានមុខរបរអាចរកប្រាក់ចំណូលបានសមល្មម ពួកគាត់នឹងមិនកាត់កេរ្តិ៍កាត់ខ្មាស់ទៅប្រច្រៀតគ្នា ដើម្បីរងចាំទទួលអាំងប៉ាវត្រឹមអង្ករ២គីឡូ និងលុយប្រមាណជា ១០ដុល្លារបែបនេះនោះទេ។
អ្នកឃ្លាំមើលសង្គម បានចាត់ទុកព្រឹត្តិការណ៍នេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញកាន់តែច្បាស់ពីគម្លាតកាន់តែឆ្ងាយ រវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រ ដោយអ្នកមានមួយចំនួន មាននោះមាន មានលុយច្រើនចាយមិនអស់ ខណៈដែលប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនក្រនោះក្រ ក្រស្ទើតែរកអ្វីហូបមិនបាន ក្រហៅលែងឮ។
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវពីការអភិវឌ្ឍសង្គម ធ្លាប់មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាមិនដែលមានសម័យកាលណាមានអ្នកមាន មានខ្លាំង ដូចសម័យកាលនេះទេ ហើយក៏មិនដែលមានសម័យកាលណា មានអ្នកក្រ ក្រខ្លាំងដូចសម័យនេះដែរ។
អ្នកហ៊ាននិយាយការពិតឥតសំចៃមាត់ រហូតដល់អ្នកមានអំណាចសម្លាប់បំបិទមាត់ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦រូបនេះ ក៏បានលើកឡើងផងដែរថា កម្ពុជាសម័យនេះ មានធនធានមនុស្សដែលជាអ្នករៀនសូត្រចេះដឹងបានទៅរៀននៅប្រទេសជឿនលឿនច្រើនណាស់។
ប៉ុន្តែកម្ពុជានៅខ្វះធនធានមនុស្សដែលចេះប្រើប្រាស់មនុស្ស ឱ្យត្រូវទៅតាមជំនាញ ហេតុដូច្នេះហើយទើបធ្វើឱ្យកម្ពុជានៅតែជួបប្រឈមនឹងវិបត្តិជាច្រើនចាក់ស្រែស ធ្វើឱ្យមានគម្លាតកាន់តែធំ រវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រ ដែលវានឹងរុញប្រទេសធ្វើឱ្យកើតមានចលាចលនៅថ្ងៃណាមួយមិនខាន ប្រសិនបើមិនមានវិធានការដោះស្រាយ។
ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះ លោក យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ជាស្ថាប័នដែលចំណុះឱ្យរដ្ឋាភិបាល បានសរសេរបង្ហោះសារ នៅលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា «អាំងប៉ាវនាំជាតិខ្មែរខ្មាស់គេរាល់ឆ្នាំ ឆ្នាំនេះកាន់តែធ្ងន់ទៅទៀត។ ល្មមយល់ផងលោកអ្នក»។
បន្ថែមពីនេះ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោក យង់ ពៅ បានប្រាប់វីអូឌី ដោយបានសម្តែងពីការព្រួយបារម្ភ ចំពោះបញ្ហាគម្លាតសង្គមដែលចាប់ផ្តើមរីកធំ អ្នកមានខ្លាំងកាន់តែមានទៅៗ ហើយអភិជនអ្នកមានមួយចំនួន បានភ្លេចខ្លួន ដោយបានបង្ហាញពីការចាយវាយខ្ជះខ្ជាយហ៊ឺហារ នៅពេលប្រជាជនក្រីក្រមួយចំនួន ដែលរងផលប៉ះពាល់ពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច កាន់តែក្រីក្រថែមទៀត ដែលទាំងអស់នេះ ធ្វើឱ្យមានវិសមភាពសង្គមដែលនាំទៅដល់វិបត្តិមួយ អាចធ្វើឱ្យសង្គមមានបញ្ហាផងដែរ។
យោងតាមរបាយការណ៍ស្ថានភាពឥណទាននៅកម្ពុជា ដែលក្រុមហ៊ុន Credit Bureau Cambodia (CBC) បានចេញផ្សាយកាលពីចុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ បានឱ្យដឹងថា គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២៣ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជិត ៥លាននាក់ (៤,៩៨លាន) កំពុងប្រើប្រាស់កម្ចីពីប្រព័ន្ធធនាគារ ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៥៧,៦ពាន់លានដុល្លារ។
ក្នុងចំណោមនោះ ពលរដ្ឋមួយចំនួន ត្រូវបានធនាគាររឹបអូសយកផ្ទះសំបែង ហើយកំពុងដើរត្រាច់ចរណ៍ជួលផ្ទះគេស្នាក់នៅពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយ។
ឯខ្លះទៀត កំពុងត្រដាបត្រដួសក្នុងការរកប្រាក់បង់សងធនាគារ ខណៈប្រជាពលរដ្ឋរាប់ពាន់គ្រួសារទៀត បានចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនវិនិយោគរបស់ឧកញ៉ាមួយចំនួន រហូតដល់ពលរដ្ឋខ្លះមិនអាចរកប្រាក់បង់សងធនាគារបាន ក៏ធ្វើអត្តឃាតសម្លាប់ខ្លួន។
ទាក់ទងនឹងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃបំណុលនេះ សម្ព័ន្ធជំរឿននិងការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ក៏ធ្លាប់បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវរកឃើញថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៣ បំណុលដែលពលរដ្ឋកំពុងជំពាក់តាមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុខ្នាតតូច គឺមានចំនួនប្រមាណ ២,៨៩លានកម្ចី ដោយនេះមិនទាន់រាប់បញ្ចូលកម្ចីតាមគ្រឹះស្ថានខ្នាតធំ និងធនាគារឡើយ។
លីកាដូ បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភនូវហានិភ័យចំពោះសេដ្ឋកិច្ចសង្គម ប្រសិនបើពលរដ្ឋជាប់ជំពាក់បំណុលកាន់តែច្រើន ខណៈអង្គការនេះបានរកឃើញថា ពលរដ្ឋប្រមាណ៦% ឬ១៦៧០០០នាក់ បានលក់ដីដើម្បីសងបំណុល។
បើតាមអង្គការទេសន្តប្រវេសន៍អន្តរជាតិ(IOM) បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាមានពលករចំណាកស្រុកស្របច្បាប់ជាង ១,៣លាននាក់ ដែលបានចេញទៅធ្វើការនៅក្រៅប្រទេស ក្នុងនោះនៅប្រទេសថៃច្រើនជាងគេ ពោលមានដល់ទៅជាង ១,២លាននាក់។
ប៉ុន្តែ បើតាមសេចក្តីរាយការណ៍ក្រៅផ្លូវការ បច្ចុប្បន្នប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលកំពុងធ្វើការក្នុងប្រទេសថៃទាំងស្របច្បាប់ និងមិនស្របច្បាប់ មានរហូតដល់ទៅជាង ២លាននាក់ឯណោះ។
កាលពីពេលថ្មីៗក្នុងដើមឆ្នាំ២០២៥នេះ គណបក្សនយោបាយមួយនៅក្នុងប្រទេសថៃ បានស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលថៃ ធ្វើការត្រួតពិនិត្យអ្នកសុំទានខ្មែរជាច្រើន នៅក្នុងទីក្រុងបាងកក ដើម្បីចាប់បញ្ជូនពួកគេត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ខណៈដែលមានសេចក្តីរាយការណ៍ថា ស្ត្រីខ្មែរខ្លះបានយកទារក និងកូនតូចរបស់អ្នកដទៃ ទៅអង្គុយសុំទានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទារកនិងក្មេងតូចៗទាំងនោះ។
អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវនិងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គម លើកឡើងថា ការផ្តល់ការអប់រំដែលមានគុណភាព ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់មានចំណេះ មានជំនាញអាចធ្វើកិច្ចការងារ និងប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតដោយខ្លួនឯង រួមទំាងបង្កើតការងារក្នុងស្រុកឱ្យបានកាន់តែច្រើន បូករួមទាំងការរកទីផ្សារឱ្យកសិករលក់កសិផលក្នុងតម្លៃសមរម្យជាដើម វាជាចំណុចគន្លឹះ និងអាទិភាព ដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវធ្វើ ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងការធ្វើចំណាកស្រុក។
បច្ចុប្បន្ន ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតែងតែលើកឡើងថា កម្ពុជាមានសុខសន្តិភាព ប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសកំពុងរស់នៅក្នុងភាពសម្បូរសប្បាយ និងថាកម្ពុជានឹងក្លាយទៅជាប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ក្នុងឆ្នាំ២០៣០។
បន្ថែមពីនេះ មេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងពិធីប្រារព្ធខួបជ័យជម្នះថ្ងៃ៧មករា ដែលធ្វើឡើងនៅដើមខែនេះ បានថ្លែងកោតសរសើរ រដ្ឋាភិបាលបន្តវេនរបស់កូនប្រុសថា រយៈពេលជាង ១៦ខែ នៃការឡើងកាន់តំណែងរបស់ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត រដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៧នេះ សម្រេចបានសមិទ្ធផលលើសការរំពឹងទុក ប្រកបដោយសក្តានុពល។
សក្តានុពលដែលលោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងនៅពេលនោះមានច្រើន រួមទាំងយន្តការកំណែទម្រង់ ឆ្ពោះទៅសម្រេចចក្ខុវិស័យដើម្បីនាំនាវាកម្ពុជា ឱ្យក្លាយទៅជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ នៅឆ្នាំ២០៣០ និងប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០ផងដែរ។
ប៉ុន្តែព្រឹត្តិការណ៍នៃការស្លាប់មនុស្ស ៤នាក់ ក្នុងការទៅប្រច្រៀតគ្នាទទួលអាំងប៉ាវ ត្រូវបានអ្នកឃ្លាំមើលសង្គមលើកឡើងថា វាបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីបញ្ហាសង្គមដ៏ធំដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងរស់នៅជួបការលំបាក។
លោកសុខ សុគន្ធ ហៅ ជែម សុខ អ្នកធ្វើអត្ថាធិប្បាយនយោបាយ និងសង្គម បានថ្លែងជារឿយៗថា ភាពក្រីក្រនិងទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ គឺដោយសារតែអសមត្ថភាពរបស់មេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ដែលគុបគិតគ្នាប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធបក្ខពួកនិយម ជ្រើសរើសតែងតាំងតែកូនចៅខ្លួនឯង ដែលអសមត្ថភាពឱ្យឡើងកាន់តំណែង។
បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាសម្បូរទៅដោយអ្នកសុំទានទាំងនៅតាមទីផ្សារ នៅតាមភ្លើងស្តុបក្នុងទីក្រុង នៅតាមវត្តអារាម និងនៅតាមរមណីយដ្នានដែលជាតំបន់ទេសចរណ៍នានា។
អ្នកឃ្លាំមើលសង្គម ចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភ លុបបំបាត់ ឬកាត់បន្ថយវប្បធម៌ចែកអំណោយ ហើយងាកមករៀបចំបង្កើតជាមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈដល់អ្នកសុំទានទាំងនោះវិញ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់អាចធ្វើការ ឬប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតដោយខ្លួនឯងបាន ចៀសវាងការបន្តដើរសុំទាន ដែលធ្វើឱ្យខូចសណ្តាប់ធ្នាប់ និងថែមទាំងធ្វើឱ្យមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះមិនល្អដល់ប្រទេសជាតិ។
យ៉ាងណាក្តី ការដឹកនាំប្រទេសជាតិរីកចម្រើនឬមិនរីកចម្រើន ប្រជាពលរដ្ឋមានជីវភាពធូរធារឬនៅតែក្រីក្រ ប្រទេសជាតិមានកេរ្តិ៍ល្អឬមិនល្អ គឺវាពឹងអាស្រ័យទាំងស្រុងទៅលើសមត្ថភាពរបស់មេដឹកនាំប្រទេស៕