សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា បានអះអាងថា កម្ពុជា បាននិងកំពុងសហការជាមួយដៃគូជាតិ និងអន្តរជាតិ ដោះស្រាយយ៉ាងសកម្មនូវបញ្ហាប្រឈមសំខាន់ៗ ក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ជាពិសេសបញ្ហាបំណុលវ័ណ្ឌករបស់ពលរដ្ឋ ដើម្បីធានាថា ពលរដ្ឋដែលងាយរងគ្រោះទទួលបាននូវកិច្ចការពារ។
ក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ បានលើកឡើងថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០២៤មក ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងអង្គការសហប្រជាជាតិ បានដឹកនាំការពិគ្រោះយោបល់ដ៏សំខាន់មួយ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមសំខាន់ៗក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ដូចជា បញ្ហាបំណុលច្រើនលើសលុប ហានិភ័យហិរញ្ញវត្ថុពាក់ព័ន្ធនឹងដីធ្លី និងកិច្ចការពារអតិថិជន។ មកដល់បច្ចុប្បន្ន មានភាគីពាក់ព័ន្ធជាង ១០០ស្ថាប័នមកពីផ្នែករដ្ឋាភិបាល អង្គការសង្គមស៊ីវិល គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុនិងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ដើម្បីពង្រឹងប្រតិបត្តិការផ្តល់ប្រាក់កម្ចី និងធាននានូវភាពយូរអង្វែងរបស់វិស័យនេះ។
សមាគមនេះ បន្តថា ខ្លួនជាភាគីសំខាន់មួយក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាបំណុលវ័ណ្ឌករបស់ពលរដ្ឋ និងប្ដេជ្ញាសហការជាមួយដៃគូជាតិ និងអន្ដរជាតិ ដើម្បីគាំពារប្រជាពលរដ្ឋដែលងាយរងគ្រោះពីកម្ចីឥណទាន។ ប្រភពដដែល បន្តថា ក្នុងកិច្ចសហការជាមួយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងអង្គការសហប្រជាជាតិ សមាគមនេះ កំពុងគាំទ្រដល់ការធ្វើកំណែទម្រង់នានា ដើម្បីឱ្យធានាថា ការផ្ដល់កម្ចីត្រូវបានធ្វើឡើងដោយផ្អែកលើសមត្ថភាពសងត្រឡប់របស់ពលរដ្ឋ ជាជាងការពឹងផ្អែកលើទ្រព្យធានា។
សមាគមនេះ បន្តថា៖ «ការដ៏សំខាន់មួយទៀត គឺការហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់ដីសហគមន៍របស់ជនជាតិដើមភាគគិច មកធ្វើជាទ្រព្យធានា ដែលនឹងជួយការពារសហគមន៍ងាយរងគ្រោះពីហានិភ័យនៃការបាត់បង់ដីធ្លី»។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា លោកស្រី ឌិត នីតា បានលើកឡើងក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននោះថា សមាគមបានដឹងនូវបញ្ហាប្រឈមដែលអ្នកខ្ចីប្រាក់ កំពុងជួបប្រទះ ហើយសមាគមកំពុងខិតខំយ៉ាងសកម្ម ដើម្បីកែលម្អប្រតិបត្តិការផ្ដល់កម្ចី និងពង្រឹងកិច្ចគាំពារដល់អតិថិជន។
លោកស្រីបានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «តាមរយៈកិច្ចសហការជាមួយដៃគូ យើងកំពុងប្រឹងប្រែងកសាងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុប្រកបដោយបរិយាបន្ន និងផ្តល់ឱកាសជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលងាយរងគ្រោះបំផុតនៅកម្ពុជា។ គោលដៅរបស់យើង គឺផ្តល់ជូនអតិថិជននូវសេវា និងផលិតផល ហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការដែលមានភាពចាំបាច់តាមតម្រូវការ ដើម្បីពួកគាត់ទទួលបានភាពជោគជ័យផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងការពារពួកគាត់ពីហានិភ័យហិរញ្ញវត្ថុ»។
លោក កាំង តុងងី ប្រធាននាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា បានថ្លែងបន្ថែមលើសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន នៅថ្ងៃទី០៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥នេះថា បញ្ហាបំណុលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មិនមែនតែក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនោះទេ ក្រៅពីនោះក៏មានបំណុលដោយការទិញផ្ទះ បំណុលក្នុងហាងបញ្ចាំដែលមិនស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ធនាគារជាតិ អ្នកផ្តល់កម្ចីចងការប្រាក់ក្រៅផ្លូវការ និងកម្ចីតាមអនឡាញជាដើម។
លោកថា៖ «យើងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជាប្រព័ន្ធ ចឹងការដោះស្រាយជាប្រព័ន្ធនេះ វាពាក់ព័ន្ធតាំងពីគោលនយោបាយ តាំងពីច្បាប់ ទាក់ទងតាំងពីក្រសួងអីផ្សេងៗ ពីព្រោះពេលខ្លះវាត្រូវការផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យ ត្រូវការចូលរួម ឧទាហរណ៍ដូចកម្ចីក្រៅប្រព័ន្ធ កម្ចីអនឡាញនេះ ត្រូវការការចូលរួមជាមួយក្រសួងមហាផ្ទៃអីជាដើម ក្នុងការដោះស្រាយទប់ស្កាត់»។
កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ អង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សចំនួន៣ ធ្លាប់បានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសហូឡង់ ដែលឃ្លាំមើលការរកស៊ីរបស់ក្រុមហ៊ុនហូឡង់ ដោយចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុនមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ អយកូក្រេឌីត (Oikocredit) ថាបានបរាជ័យក្នុងការអនុវត្តវិធានការត្រួតពិនិត្យឲ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងធ្វើការវិនិយោគ ដែលផ្ដល់ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាន និងមានការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ នៅក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ នៅកម្ពុជា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មក។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សទាំង៣ ដែលបានចេញកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ថ្មីៗនេះ បានឱ្យដឹងដែរថា កូនបំណុលទាំងនោះ កំពុងត្រូវការ និងសមនឹងទទួលបាននូវយន្តការដោះស្រាយបណ្តឹងមួយដែលមានប្រសិទិ្ធភាព និងសំណងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុយ៉ាងសមរម្យ ពីអ្នកវិនិយោគអន្តរជាតិនានា ដែលបាននិងកំពុងបន្តទទួលបានប្រាក់ចំណេញយ៉ាងច្រើនលានដុល្លារអាមេរិក នៅខណៈដែលកូនបំណុលជាច្រើន ដែលជាប្រជាពលរដ្ឋនៅកម្ពុជាកំពុងរងទុក្ខវេទនា និងនៅតែបន្តរងគ្រោះពីសកម្មភាពរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារនៅកម្ពុជា ដែលបានផ្តល់ប្រាក់កម្ចីបែបកេងប្រវ័ញ្ច ការប្រមូលឥណទានដោយបង្ខិតបង្ខំ ជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ និងស្ទើរតែទូទាំងប្រទេស ។
អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទាំងបីនោះ រួមមាន អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ និងអង្គការសមធម៌កម្ពុជា និងអង្គការ FIAN អាល្លឺម៉ង់។
នាយកទទួលបន្ទុកទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត នៅថ្ងៃទី០៦ ខែកុម្ភៈនេះ បានសាទរការបង្ហាញប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ធនាគារជាតិកម្ពុជា និងសមាគមហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា និងដៃគូនានា ប៉ុន្តែអ្វីដែលលោកកត់សម្គាល់នោះ គឺលទ្ធផលដែលទទួលបានពីវិធានការនេះ នៅមិនទាន់ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាដែលពលរដ្ឋជួបប្រទះនោះទេ ខណៈពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះដោយសារបំណុលវ័ណ្ឌកនេះ មិនត្រូវបានគេហៅឱ្យចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចពិគ្រោះយោបល់នោះទេ។
លោកបន្តថា អ្វីដែលជាការលើកឡើងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននេះ គឺត្រូវការពេលវេលាក្នុងការត្រួតពិនិត្យ តាមដានវិធានការដែលបានដាក់ចេញ និងត្រូវមានយន្តការច្បាស់លាស់បន្ថែមទៀត ដើម្បីដោះស្រាយ ព្រោះបញ្ហាបំណុលជារឿងដែលកើតមានជាយូរឆ្នាំមកហើយ។
លោកថា៖ «យន្តការឬក៏មធ្យោបាយ ឬក៏ដំណោះស្រាយផ្សេងៗហ្នឹង គ្រាន់តែចេញនូវគោលការណ៍រួម ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់គឺការអនុវត្ត អញ្ចឹងដើម្បីឱ្យការអនុវត្តមានប្រសិទ្ធភាព វាទាល់តែមានការតាមដាន និងការត្រួតពិនិត្យ ហើយមួយទៀតបញ្ហារំលោភសិទ្ធិលើវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយចំនួន ឬក៏បញ្ហាដែលកើតឡើងហ្នឹង វាច្រើនឆ្នាំមកហើយ មិនមែនទើបតែកើតទេ ចឹងដំណោះស្រាយដែលកើតចេញភ្លាមៗនេះ វាមិនទាន់អាចឆ្លើយតបនឹងដំណោះស្រាយហ្នឹងចេញទេ វាត្រូវការពេល ហើយនិងយន្តការត្រួតពិនិត្យតាមដាន ដើម្បីឱ្យមានប្រសិទ្ធិភាព»។
ដើម្បីឱ្យការអនុវត្តមានប្រសិទ្ធភាព លោក អំ សំអាត បានជំរុញឱ្យមានការបង្កើតយន្ដការឯករាជ្យដែលមិនចំណុះឱ្យស្ថាប័នរដ្ឋ ឬស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ព្រមទាំងដាក់បញ្ចូលជនរងគ្រោះដោយសារបំណុលវ័ណ្ឌក ចូលរួមក្នុងកិច្ចពិគ្រោះយោបល់នានា ដើម្បីសិក្សាស្រាវជ្រាវបន្ថែម និងតាមដានពីការអនុវត្តយន្តការដោះស្រាយទាំងនោះ។
បើតាមមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ តាមរយៈការស្រាវជ្រាវកន្លមក រកឃើញថា បញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្សក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនេះ មានដូចជា ការបង្ខំឱ្យលក់ដីសងបំណុល ពលកម្មកុមារ កុមារបោះបង់ការសិក្សា ការចំណាកស្រុកដោយបង្ខំ ការកាត់បន្ថយការទទួលទានអាហារដើម្បីសន្សំប្រាក់ក្នុងការសងត្រឡប់ និងការបំភិតបំភ័យមួយចំនួនពីមន្ត្រីឥណទាន។
របាយការណ៍ការសិក្សាមួយដែលផ្សាយកាលពីឆ្នាំ២០២២ ដែលផ្តល់មូលនិធិដោយក្រសួងសហព័ន្ធ និងសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ ដែលជាអ្នកផ្តល់មូលនិធិឈានមុខគេមួយរបស់ឧស្សាហកម្មគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បានឱ្យដឹងថា ពលរដ្ឋកម្ពុជាប្រមាណជាង ១សែន៦ម៉ឺនគ្រួសារ (១៦៧ ០០០គ្រួសារ) បានលក់ដីធ្លីរបស់ពួកគេ ដើម្បីសងបំណុលក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ របាយការណ៍នោះ បានជំរុញឱ្យមានការបន្ធូរបន្ថយបំណុល នៅក្នុងករណីមួយចំនួន និងបានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ បញ្ឈប់ការវិនិយោគបន្ថែមទៀតនៅក្នុងវិស័យនេះ៕
