មេដឹកនាំឈាមថ្មីរបស់គណបក្សកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត រងការរិះគន់ថា គ្មានគំនិតជាតិនិយម ទប់ស្កាត់មហិច្ឆតាឈ្លានទឹកដីពីសំណាក់ប្រទេសជិតខាង សូម្បីធ្វើកំណត់ទូតតវ៉ា បើទោះបីមេដឹកនាំថៃ បានអះអាងថា កោះគុត និងប្រាសាទតាមាន់ធំ ជារបស់ថៃក្តី។
ពួកគេបារម្ភថា បន្ទាត់នយោបាយបែបនេះ ជាការលើកទឹកចិត្ត ឱ្យប្រទេសជិតខាង បង្កើនមហិច្ឆតាឈ្លានពាន ដើម្បីលេបទឹកដីខ្មែរគ្មានទីបញ្ចប់ បើគ្មានការផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំគ្រួសារហ៊ុនទេនោះ។
នៅថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈនេះ អ្នកមានបទពិសោធន៍កិច្ចការព្រំដែន លោក អ៊ុំ សំអាន និយាយថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ អ្នកស្រី ផែថងថាន បញ្ជាក់ថា ប្រាសាទតាមាន់ធំរបស់ខ្មែរ ថាជារបស់ថៃស្ថិតនៅក្នុងខេត្តសុរិន្ទ ហើយថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃវ័យក្មេងរូបនេះ ក៏ធ្លាប់អះអាងដែរថា កោះគុតជារបស់ថៃ ទោះឯកសារជាច្រើនបញ្ជាក់ថាយ៉ាងហោចពាក់កណ្តាលនៃកោះនេះ ជារបស់ខ្មែរ។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា ចំណែកមេដឹកនាំបន្តវេនគ្រួសារហ៊ុន គឺ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនហ៊ាននិយាយថា ប្រាសាទតាមាន់ធំ ប្រាសាទតាមាន់តូច ឬប្រាសាទតាក្របី និងកោះគុត ជារបស់ខ្មែរនោះទេ ដោយគាត់គ្រាន់តែនិយាយថា កំពុងចរចាគ្នា បើទោះកោះគុតត្រូវបានថៃគ្រប់គ្រងទាំងស្រុងក្តី។
សម្រាប់ លោក អ៊ុំ សំអាន នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរ ក្មេងដូចគ្នា ប៉ុន្តែគំនិតជាតិនិយម និងភាពអង់អាចក្លាហាន មានលក្ខណៈខុសគ្នាដាច់ស្រឡះ។
ករណីនេះ លោកចោទជាសំណួរថា តើឱ្យខ្មែរទៅសង្ឃឹមអ្វី បើការចរចាទ្វេភាគីច្រើនទសវត្សរ៍ទៅនេះ ធ្វើឱ្យភាគីថៃច្បាមយកប្រាសាទតាមាន់តូច និងឆ្លងដល់ប្រាសាទតាមាន់ធំ និងប្រាសាទតាក្របី ដោយចែកគ្នាគ្រប់គ្រងទៅហើយនោះ។
ការណ៍នេះ លោកជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ ត្រូវតែប្តឹងថៃ ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់ ទើបអាចការពារបូរណភាពទឹកដីដែលបន្សល់ទុកពីដូនតាបាន ។
តែផ្ទុយទៅវិញ លោកថា បើកម្ពុជាបន្តប្រើយន្តការទ្វេភាគី កម្ពុជានឹងបាត់បង់កម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួននៅលើកោះគុត បាត់បង់ប្រាសាទតាមាន់តូចទាំងស្រុង បាត់បង់យ៉ាងហោចពាក់កណ្តាលប្រាសាទតាមាន់ធំ និងបាត់បង់យ៉ាងហោចពាក់កណ្តាលប្រាសាទតាក្របី។
លោកថា៖ «នាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃនិយាយហើយថា ប្រាសាទតាមាន់ធំទាំងមូលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តសុរិន្ទប្រទេសថៃ មិនមែនមានន័យថាពាក់កណ្ដាលទេ គឺទាំងមូល ប្រាសាទតាក្របី ក៏ថៃគេទាមទារទាំងមូលដែរ អ៊ីចឹងចរចាចុះឡើងៗ ជួនកាលថៃគេកម្លាំងខ្លាំងជាបាញ់រុញខ្មែរចេញពីប្រាសាទហ្នឹង ហើយខ្មែរដើម្បីឱ្យត្រូវគ្នាប្រគល់ឱ្យថៃបាត់»។
លោក អ៊ុំ សំអាន សង្កត់ធ្ងន់ថា បើមេដឹកនាំឈាមថ្មីរបស់បក្សកាន់អំណាច មិនព្រមប្រើយន្តការអន្តរជាតិ ដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដីទេ នោះទឹកដីកម្ពុជានឹងត្រូវប្រទេសជិតខាងលេបត្របាក់តជំនាន់។
លោកថា៖ «បញ្ជាក់ថាឈាមថ្មីនេះ គឺមិនខុសពីឈាមចាស់ឪពុកគាត់ទេ ឪគាត់សុខចិត្តកាត់កោះត្រល់ដោយយួន កោះក្រចកសេះឲ្យយួន ដើម្បីឲ្យយួនលើកគាត់ក្លាយនាយករដ្ឋមន្រ្តីឆ្នាំ១៩៨៥ ដល់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នេះសុខចិត្តកាត់កោះគុតឱ្យថៃ អាចកាត់ប្រាសាទទាំងបីឱ្យថៃទៀត ដើម្បីឲ្យថៃជួយការពារអំណាចរបស់ខ្លួន»។
ចំណែក អតីតខុទ្ទការល័យ លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក មុត ចន្ថា បាននិយាយលើហ្វេសប៊ុករបស់លោក នៅថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈនេះថា ក្នុងន័យដើមថា៖ «អស់ពីអះអាងថា កោះគុតជារបស់សៀម ឥឡូវប្អូនធម៌របស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីខ្មែរ ហ៊ុន ម៉ាណែត គឺនាយករដ្ឋមន្រ្តីសៀម ផែថងថាន មកអះអាងថា ប្រាសាទតាមាន់ធំ គឺជារបស់សៀមទៀត»។
លោកនិយាយបែបចំអកថា មេដឹកនាំខ្មែរ ខុសពីជាតិសាសន៍ដទៃ គឺអ្នកជាតិនិយម ដែលឈឺឆ្អាលពីបញ្ហាទឹកដីជាមួយយួន-សៀម ត្រូវគំរាម និងជាប់គុកជាដើម។ ប៉ុន្តែថា ជាតិសាសន៍ដទៃត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលរបស់គេលើកទឹកចិត្តទៅវិញ។
បន្ថែមពីនេះ តំណាងរាស្រ្តបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក សួន សូរីដា និយាយដែរថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ បានប្រកាសក្តែងៗប្រាប់ពលរដ្ឋថៃថា «ប្រាសាទតាមាន់ធំ ស្ថិតក្នុងអធិបតេយ្យភាពថៃ១០០%» ។
លោកថា នេះជាការរំលោភបំពានលើដំណើរការ នៃគណៈកម្មាធិការព្រំដែនប្រទេសទាំង២ ដែលមិនទាន់បានបញ្ចប់នៅឡើយ។
សម្រាប់លោក សូរីដា ករណីនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរធ្វើកំណត់ទូត សួរបញ្ជាក់ពីប្រសាសន៍នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ អំពីរឿងថា «ប្រាសាទតាមាន់ធំ ស្ថិតក្នុងអធិបតេយ្យភាពថៃ១០០%» នេះឬយ៉ាងណា? ។
សម្រាប់លោក សូរីដា គិតថា បើលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រើប្រាស់ជាតិនិយមរឿងបញ្ហាទឹកដីឱ្យបានច្រើន នោះលោកនឹងទទួលបានប្រជាប្រិយខ្លាំងពីមហាជនខ្មែរមិនខាន។
បន្ថែមពីនេះ ហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ សារាត់ ស៊ុន បានបង្ហោះសារលើហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈនេះ ដោយនិយាយថា មកទល់ពេលនេះ មេដឹកនាំខ្មែរនៅតែយកពាក្យចរចា មកបោកខ្មែរ ទាំងដែលមេដឹកនាំថៃ គេប្រកាសច្បាស់ៗថា គ្មានការចរចាទេ ព្រោះកោះគុតជារបស់ថៃ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ VOD មិនទាន់អាចសុំការបំភ្លឺពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរទេសកម្ពុជា លោក ជុំ សុន្ទរី និងអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា បាននៅឡើយទេ ដោយលោកមិនលើកទូរស័ទ្ទ។
យ៉ាងណា នាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលថ្ងៃទី១៩ ខែកុម្ភៈ ថ្លែងការពារជាថ្មីទៀតថា រដ្ឋាភិបាលលោកមិនប្រើយន្តការអន្តរជាតិ ទាមទារកោះគុតជាមួយថៃ រួមទាំងប្រាសាទតាមាន់តូចទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា ភាគីកម្ពុជានឹងបន្តយុទ្ធសាស្រ្តចរចាទ្វេភាគី ដើម្បីរកដំណោះស្រាយរឿងព្រំដែននេះ។
លោកថា៖ «រឿងបញ្ហាព្រំដែនពីណា ក៏គិតដែរ មិនមែនមានតែអ្នកជាតិនិយមនោះទេ។ រដ្ឋាភិបាល មន្ត្រីកិច្ចការព្រំដែនក៏អ្នកជាតិនិយមដែរ ហើយអ្នកជាតិនិយមឆ្អិនឆ្អៅផង ចរចាអត់បាយអត់ទឹក ដើម្បីការពារមួយចង្អាមៗ»។
ដោយឡែក ប្រធានក្រុមឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក ម៉ែន ណាត យល់ថា មេដឹកនាំដែលមិនបង្ហាញឆន្ទៈការពារទឹកដីប្រកបដោយការជឿទុកចិត្ត លោកថា ជាមេដឹកនាំក្បត់ឆន្ទៈរាស្រ្ត ក្បត់ប្រទេសកំណើតខ្លួន ប្រៀបបាននឹងបើកដៃឱ្យបរទេសជិតខាងបន្តគឃ្លើនឈ្លានពានទឹកដីកំណើតខ្លួន។
លោកថា៖ «គ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន នេះវាសមនឹងទទួលពាក្យមួយដែលគេចោទថាក្បត់ជាតិហ្នឹង វាមិនខុសទេ ហើយជាមេដឹកនាំកំសាកបំផុតក្នុងការដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជា ខ្លាំងបានតែជាមួយខ្មែរគ្នាឯង ដល់ជាមួយប្រទេសជិតខាងហ្នឹង កំសាកជាទីបំផុត សូម្បីតែរដ្ឋធម្មនុញ្ញមានសូម្បីតែកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស មានសូម្បីតែសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ ដែលជាឆ្អឹងខ្នងរឹងមាំការពារនូវអធិបតេយ្យជាតិកម្ពុជា ក៏មិនហ៊ានយកទៅប្រើ ដើម្បីទាមទារទឹកដីព្រំដែនរបស់ខ្លួនដែរ»។
យ៉ាងណា លោក ម៉ែន ណាត ជំរុញឱ្យមេដឹកនាំឈាមថ្មីគឺ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវធ្វើកំណត់ការទូតទៅភាគីថៃ ដោយបញ្ជាក់ថា កោះគុត ប្រាសាទតាមាន់តូច ប្រាសាទតាមាន់ធំ ជាកម្មសិទ្ធរបស់កម្ពុជា។
សម្រាប់ លោក អ៊ុំ សំអាន មុនឆ្នាំ២០១១ ប្រាសាទតាមាន់ធំ ប្រាសាទតាមាន់តូច និងប្រាសាទតាក្របី គឺស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់កម្ពុជាទាំងស្រុង គឺគ្មានវត្តមានថៃនៅប្រាសាទទាំង៣នេះនោះទេ។
ប៉ុន្តែថា បច្ចុប្បន្ន ប្រាសាទតាមាន់តូច ត្រូវបានថៃគ្រប់គ្រងទាំងស្រុង ខណៈប្រាសាទតាមាន់ធំ ប្រាសាទ តាក្របី ត្រូវបានកាន់កាប់រួមគ្នា ក្រោមយន្តការចរចាទ្វេភាគី។
ប្រភពនោះសំអាងថា តាមការបញ្ជាក់ពីទាហានខ្មែរ បង្គោលព្រំដែនសម័យបារាំង នៅចម្ងាយជាង១គីឡូម៉ែត្រទៅក្នុងដីថៃ គិតពីប្រាសាទតាមាន់ធំ។
មាត្រា៥៥ ចែងថា សន្ធិសញ្ញា និងកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងឡាយណា ដែលមិនស្របនឹងឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ បូរណភាពទឹកដី អព្យាក្រឹតភាព និងឯកភាពជាតិរបស់កម្ពុជា ត្រូវលុបចោល។
ដោយឡែក ក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា៤៤០ ចែងថា «អំពើប្រគល់ឱ្យរដ្ឋបរទេស ឬភ្នាក់ងារបរទេស នូវដែនដីជាតិទាំងស្រុង ឬមួយផ្នែក ជាអំពើក្បត់ជាតិ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត»៕
