អ្នកឃ្លាំមើល បាននិយាយថា សង្គមមួយដែលគំរាមកំហែងសេរីភាពអ្នកសារព័ត៌មាន វាជាឋានសួគ៌សម្រាប់មន្ត្រីពុករលួយ បង្កើតបានជាដែនដីឧក្រិដ្ឋជន បង្កវិនាសកម្មដល់ប្រទេសជាតិ និងពលរដ្ឋ បើមេដឹកនាំខ្វះមនសិកាជាតិ។
ការលើកឡើងនេះ ក្រោយពីអង្គការ Freedom House បន្តរកឃើញសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា បន្តរួមរឹតដោយការគំរាមកំហែង ដែលបានចេញផ្សាយថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ ។
Freedom House រកឃើញថា សេរីភាពជាមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានធ្លាក់ចុះខ្លាំង ពោលទទួលបានពិន្ទុ២៣ ក្នុងចំណោម១០០ពិន្ទុ ដែលមូលហេតុចម្បង មកពីឥទ្ធិពលនយោបាយ។
តំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ចាត់ទុកថា របាយការណ៍ដែលអង្គការ បានរកឃើញនេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីការពិតនៅកម្ពុជា។
លោកថា ការរកឃើញនេះ ជាភស្តុតាងមួយទៀតបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលបន្តវេនគ្រួសារហ៊ុន កំពុងបន្ត សម្លាប់ប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីសម្រេចផែនការក្តោបអំណាចតាមបែបគ្រួសារនិយមផ្តាច់ការ។
លោកថា៖ «ការបំបិទសេរីភាពនៃការសម្ដែងមតិហ្នឹង ដោយសារតែត្រកូលហ៊ុននេះ ចង់ដឹកនាំប្រទេសបន្តពូជរបៀបផ្ដាច់ការ ដូចនៅកូរ៉េខាងជើងអ៊ីចឹង គឺធ្វើឲ្យមានអំពើពុករលួយអសកម្មរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល របស់មន្ត្រីថ្នាក់មូលដ្ឋានដែលវាធ្វើឲ្យមានបក្ខពួកនិយមគ្រួសារនិយម អ៊ីចឹងទៅរឿងអយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គមច្រើន ប្រជាពលរដ្ឋគាំទ្រការសម្តែងមតិតវ៉ាច្រើន ត្រកូលហ៊ុនព្យាយាមបំបិទសិទ្ធសេរីភាពរបស់ពួកគេហ្នឹង មិនឲ្យតវ៉ាទេ វាអាចប៉ះពាល់ទៅដល់ការកាន់តំណែងរបស់ខ្លួន»។
បន្ថែមពីនេះ ប្រធានស្ថាប័នសារព័ត៌មាន VOD លោក ប៉ា ងួនទៀង បានលើកឡើងថា ការរកឃើញរបស់ Freedom House ជាសញ្ញាប្រាប់ថា កម្ពុជាធ្លាក់ក្នុងអំពើពុករលួយកាន់តែខ្លាំង ដែលនាំឱ្យប្រទេសជាតិ និងពលរដ្ឋបន្តធ្លាក់ក្នុងភាពក្រីក្រ។
លោកថា៖ «ធ្វើម៉េចនាំគ្នាជួយបន្លឺសំឡេង ហើយយើងអប់រំប្រជាពលរដ្ឋ យុវជនខ្មែរ មានការយល់ពីភាពចាំបាច់នៃសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងសេរីភាពបញ្ចេញមតិ ព្រោះសេរីភាពទាំងនេះ គឺធ្វើឲ្យគាត់អាចរស់ក្នុងសង្គមមួយ ដែលតម្លាភាព ដែលមានដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ ហើយសង្គមមួយដែលមានតម្លាភាពនិងប្រជាធិបតេយ្យ គឺជាសង្គមមួយដែលមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ និងជាតិទាំងមូល»។
សម្រាប់ នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត លើកឡើងថា ប្រសិនបើសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន និងសេរីភាពសារព័ត៌មានត្រូវបានរឹតត្បិត នោះនឹងធ្វើឱ្យមានការប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍសង្គម និងគំរាមកំហែងដល់ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស។
លោកថា៖ «វាប៉ះពាល់ទៅដល់រឿងសិទ្ធិ និងសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសសេរីភាពក្នុងការចូលរួមក្នុងសង្គមជាតិ ជាគ្រឹះមួយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជួយកែលម្អទៅនៅក្នុងសង្គមបានសេរីភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលដូចគ្នា បើសិនជាសកម្មភាព ឬសេរីភាពក្នុងការរឹតត្បិតចឹង ការជួយទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងសហគមន៍ហ្នឹង ក៏ត្រូវមានកម្រិតផងដែរ»។
VOD មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែម ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងព៌ត័មាន លោក ទេព អស្នារិទ្ធ បានទេ គិតត្រឹមម៉ោងផ្សាយនេះ ដោយហៅទូរសព្ទចូលជាច្រើនដងគ្មានអ្នកទទួល។
ប៉ុន្តែនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ធ្លាប់និយាយថា វិស័យព័ត៌មានបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការចូលរួមចំណែក ជំរុញតម្លាភាពសង្គម និងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ។
ប៉ុន្តែការអនុវត្តត្រូវបានគេមើលឃើញផ្ទុយពីនេះ។ ផ្ទុយនៅត្រង់ថា ទាំងរដ្ឋាភិបាលចាស់ និងរដ្ឋាភិបាលថ្មី តែងតែតាមកម្ចាត់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលហ៊ាននិយាយការពិត ដើម្បីជំរុញអភិបាលកិច្ចតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ។
វិធានបង្ក្រាបនេះ បានកើតឡើងជិត១០ឆ្នាំ ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៧មក ដែលធ្វើឱ្យវិស័យសារព័ត៌មាន និងសិទ្ធិមនុស្ស រងការគំរាមជាបន្តបន្ទាប់។
អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន បានដាក់កម្ពុជាឲ្យជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី១៥១ ក្នុងចំណោម ១៨០ប្រទេស នៅក្នុងសន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោកឆ្នាំ២០២៤ ដែលមានន័យថា កម្ពុជាជាប្រទេសមានការគំរាមកំហែងដល់សេរីភាពសារព័ត៌មានកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
ចំណែក រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៩៣ មាត្រា៤១ ចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ មានសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួន សេរីភាពខាងសារព័ត៌មាន សេរីភាពខាងការបោះពុម្ភផ្សាយ សេរីភាពខាងការជួបជុំ។
សម្រាប់សេចក្តីប្រកាសជាសកល ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស មាត្រា១៩ ចែងថា មនុស្សគ្រប់រូបមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការមានមតិ និងការសម្តែងមតិ។ សិទ្ធិនេះរាប់បញ្ចូលទាំងសេរីភាពក្នុងការប្រកាន់មតិដោយគ្មានការជ្រៀតជ្រែក និងសេរីភាពក្នុងការស្វែងរកការទទួល និងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងគំនិតនានាដោយគ្មានព្រំដែន ទោះតាមរយៈមធ្យោបាយសម្តែងមតិណាមួយក៏ដោយ។
ដោយឡែក អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ ធ្លាប់ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រកឃើញថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះខ្លាំង ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧ ពោលគឺនៅពេលអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន បង្ក្រាបប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យជាបន្តបន្ទាប់ និងចុងក្រោយគឺវិទ្យុសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ VOD ត្រូវដកហូតអាជ្ញាប័ណ្ណ កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣។
ប្រភពនោះ សង្កត់ធ្ងន់ទៀតថា រយៈពេលមួយឆ្នាំនៃការកាន់អំណាចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ហាក់កំពុងបន្តការបង្រ្កាបលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯងរាជ្យ បន្តពីលោក ហ៊ុន សែន ជាឪពុក៕
