ការរីករាលដាលបទឧក្រិដ្ឋក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាប៉ុន្មានឆ្នាំជាប់គ្នាទៅនេះ ហាក់បានពង្រីកការភ័យខ្លាចដល់ប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ី និងអឺរ៉ុប រួមទាំងប្រទេសកាណាដា ដែលការណ៍នេះ ជំរុញឱ្យមានការបារម្ភថា រដ្ឋាភិបាលបន្តវេនគ្រួសារហ៊ុន នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋរងគ្រោះច្រើនឆ្នាំទៀត បើគ្មានចរន្តផ្លាស់ប្តូរ។
តាមរយៈគេហទំព័ររបស់ខ្លួននៅខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ រដ្ឋាភិបាលកាណាដា ប្រកាសប្រាប់ពលរដ្ឋខ្លួនត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ពេលចង់ធ្វើដំណើរទៅប្រទេសកម្ពុជា ដោយថា មានការឆបោកតាមអនឡាញ សកម្មភាពឆក់ប្លន់ និងការប្រើអំពើហិង្សា ជាដើម។
ប្រភពនោះថា ករណីឆបោក ការជំរិតទារប្រាក់ និងឧក្រិដ្ឋកម្មជាបណ្តាញ គឺកើតមានឡើងច្រើន ជាពិសេសនៅក្រុងព្រះសីហនុ និងក្រុងប៉ោយប៉ែត។
យ៉ាងណា VOD ព្យាយាមសុំការឆ្លើយតបពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក ជុំ សន្ទរី តែគ្មានអ្នកទទួលទូរសព្ទនៅថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥នេះ។
ជុំវិញរឿងនេះ តំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក ម៉ែន សុថារិន្ទ និយាយថា តាំងពីកម្ពុជាបាត់បង់ប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យអំណាច មានការរំលាយបក្សប្រឆាំង ជាដើម ធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសដឹកនាំបែបផ្តាច់ការ ដែលមេដឹកនាំគ្រួសារហ៊ុនប្រើអំណាចតាមអំពើចិត្ត ឱ្យពួកឧក្រិដ្ឋជនជួយរកលុយមកទ្រទ្រង់អំណាចខ្លួន។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ករណីវាកើតមានជាប្រព័ន្ធ មានទាំងសាច់សែស្រឡាយគ្រសារហ៊ុន និងមានទីប្រឹក្សាលោក សែន សែន ជាច្រើននាក់ទៀតដែលជាឧក្រិដ្ឋជន ធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធច្បាប់មិនហ៊ានកាត់ទោសឧក្រិដ្ឋជនទាំងនោះបាន។
លោកថា៖ «អ្នកដែលធ្វើហ្នឹង គឺសុទ្ធតែជាក្រុមបក្ខពួករបស់ថ្នាក់នាំរដ្ឋាភិបាល ជាក្រុមគ្រួសារជីដូនមួយបក្ខពួកក្រុមរបស់គាត់ទាំងអស់ហ្នឹង ដែលបញ្ហានេះដោយសារវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ដោយសារគ្មានថវិកាជាតិ។ អ៊ីចឹងបានគាត់ចេះតែឱ្យធ្វើដូចថា អាតូចស៊ីតូចអាធំស៊ីធំ គឺគាត់មិនអាចគ្រប់គ្រងបាន។ ប៉ុន្តែបើសិនជាពួកគាត់ធ្វើគាត់ធ្វើបាន។ យើងមើលសង្គមស៊ីវិល យុវជនបរិស្ថាន អ្នកណាគ្រាន់តែក្នុងអនឡាញក្នុងរឿង ស្អីបន្តិចបន្តួចរឿងហ្វេសប៊ុកអីតិចតួច គាត់អាចតាមបានចាប់បានទាំងអស់ភ្លាមៗ អ្នកណារិះគន់រដ្ឋាភិបាល ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលចាប់បានភ្លាម ខ្ញុំជឿថា សមត្ថកិច្ចរគាត់អាចធ្វើបាន ប៉ុន្តែដោយសារគាត់ខ្លាច»។
ជាការកត់សម្គាល់ ក្រុមឧកញ៉ាដែលអន្តរជាតិរកឃើញថាជាឧក្រិដ្ឋជន សុទ្ធសឹងតែជាមនុស្សដែលនៅកៀកនឹងគ្រួសារហ៊ុន រួមមាន លោក លី យ៉ុងផាត់ ឧកញ៉ា កុក អាន ឧកញ៉ា ហ៊ុន តូ និងឧកញ៉ា ចេនហ្ស៊ី ទីប្រឹក្សាលោក ហ៊ុន សែន ដែលត្រូវតុលាការចិនរកឃើញថា ជាឧក្រិដ្ឋជនលាងលុយ និងឆបោកតាមអនឡាញ ជាដើម។
ថ្មីៗនេះ ឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ អ្នកគ្រប់គ្រងលុយឱ្យបក្សកាន់អំណាច ត្រូវក្រសួងរតនាគារជាតិអាមេរិក ដាក់ទណ្ឌកម្មបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិ ក្រោយមានជាប់ពាក់ព័ន្ធការជួញដូរមនុស្ស ការរកស៊ីឆបោកតាមអនឡាញ។
សម្រាប់ ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក នី សុខា បារម្ភថា បើកម្ពុជាមិនអាចបោសសម្អាតក្រុមឧក្រិដ្ឋជនបានទេ នឹងគំរាមគំហែងដល់ភ្ញៀវទេសចរ បាត់បង់អ្នកវិនិយោគដែលចង់មករកស៊ីនៅកម្ពុជា និងបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេស។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថា រដ្ឋាភិបាលបើសិនជាមិនមានការឆ្លើយតបឱ្យបានរួសរាន់! ឲ្យបាននូវភាពច្បាស់លាស់ ដើម្បីបង្កលក្ខណៈឲ្យមានជាទំនុកចិត្តពីបណ្តាប្រទេសដទៃទៀតទេ! ខ្ញុំគិតថា នេះជារឿងមួយជះឥទ្ធិពលមិនល្អទៅដល់បញ្ហានៃការអភិវឌ្ឍសម្រាប់ប្រទេសយើង ពិសេសគឺការចូលមកនូវភ្ញៀវទេសចរ ក៏ដូចជាអ្នកដែលវិនិយោគទុនសំខាន់ៗដែលចង់រកស៊ីនៅក្នុងប្រទេសយើងដែរ។ អាហ្នឹងដែលធ្វើឲ្យមានការប៉ះពាល់ដល់បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសយើង»។
ជ្រុងមួយនៃរឿងនេះ អតីតឧកញ៉ា ហេង សិទ្ធី ធ្លាប់លាតត្រដាងរឿងឧកញ៉ា ហ៊ុន តូ ក្មួយប្រុស លោក ហ៊ុន សែន គឺជាមេខ្លោងឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកតាមអនឡាញ យកលុយចិញ្ចឹមអំណាចគ្រួសារហ៊ុន ដែលកំពុងបង្កការគំរាមកំហែង ដល់ក្រុមអ្នករកស៊ីបរទេស។
លោកថា៖ «កាលពីមុនគេស្គាល់កម្ពុជា ជាប្រទេសអច្ឆរិយអង្គរវត្ត ឥឡូវនេះគេស្គាល់កម្ពុជា ដោយសារ ហ៊ុន តូ […] កម្ពុជាក្លាយទៅជាកន្លែងបោកប្រាស់រកស៊ីអនឡាញខុសច្បាប់»។
យ៉ាងណា លោក ហេង សិទ្ធី ក្រោយទម្លាយរឿងគ្រួសារហ៊ុនជាប់ពាក់ព័ន្ធយ៉ាងជ្រៅ ក្នុងបទឧក្រិដ្ឋនៅកម្ពុជានេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ធ្លាប់អះអាងថា អតីតឧកញ៉ារូបនោះ ត្រូវបានចាប់ខ្លួននៅប្រទេសរុស្ស៊ី ប៉ុន្តែមិនមានសេចក្តីរាយការណ៍ពីការបញ្ជូនមកដល់កម្ពុជាទេ។
គេសង្កេតឃើញថា ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាហាក់បានក្លាយជាជម្រកឧក្រិដ្ឋជនឆបោក និងចាប់ជំរិត។
ជាក់ស្តែង កាលពីឆ្នាំ២០២៤ ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង បានប្រកាសអាសន្នពីការភ័យខ្លាចអំពើចាប់ជំរិតនៅកម្ពុជា ដោយហាមពលរដ្ឋខ្លួនមិនឱ្យធ្វើដំណើរមកកាន់កម្ពុជា ខណៈប្រទេសឥណ្ឌា ក៏ធ្លាប់រកឃើញថា ជនជាតិខ្លួនប្រមាណ ៥ ០០០នាក់ បានរងគ្រោះដោយការបង្ខាំងមនុស្សខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា។
ដោយឡែក អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ បានឆ្មក់ចូលទីតាំងមួយកន្លែង ក្នុងស្រុកគងពិសី ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដែលសង្ស័យថា ជាកន្លែងបង្ខាំងមនុស្សធ្វើទារុណកម្ម និងធ្វើប្រតិបត្តិការឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ឃាត់ខ្លួនមនុស្សបានជាង១ពាន់នាក់ ដែលថា ភាគច្រើនជាជនជាតិចិន។
ដូចគ្នានេះដែរ សំបុកឧក្រុមឧក្រិដ្ឋជនច្រើនកន្លែងទៀត ត្រូវបានរកឃើញក្នុងឆ្នាំ២០២៥នេះ ដូចជានៅក្រុងព្រះសីហនុ ក្រុងបាវិត ខេត្តស្វាយរៀង និងក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ។
លើសពីនេះ កាលពីថ្ងៃទី៦ខែមិនានេះ សមត្ថកិច្ចបានឆ្មក់ចូលអាគារមួយកន្លែង ស្ថិតនៅក្រុងសែនមនោរម្យ ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានឃាត់ខ្លួនជនបរទេសចម្រុះជាតិសាសន៍សរុបជិត ២៥៨នាក់ មានមីយ៉ាន់ម៉ា ម៉ាឡេស៊ីម្នាក់ និងវៀតណាមម្នាក់ ក្នុងនោះជនជាតិចិនច្រើនជាងគេមាន ២៤៧នាក់។
ទាំងអស់នេះ បញ្ជាក់ថា បទឧក្រិដ្ឋក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្មានឆ្នាំជាប់គ្នាទៅនេះ មិនថយចុះទេ ដែលការណ៍នេះ ជំរុញឱ្យមានការព្រួយបារម្ភពីវិបត្តិសង្គមធ្ងន់ធ្ងរ បើកម្ពុជាគ្មានមេដឹកនាំ ដែលមានការទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខម្ចាស់ឆ្នោតទេនោះ៕
