ទំហំបំណុលប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេស កំពុងក្លាយជាក្តីបារម្ភពីការគំរាមកំហែងដល់ប្រព័ន្ធធនាគារ ដែលរដ្ឋាភិបាលចាំបាច់ត្រូវពន្លឿនយន្តការដោះស្រាយឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីទប់ស្កាត់ហានិភ័យដ៏គ្រោះថ្នាក់នេះ។
ការព្រមាននេះ ក្រោយអភិបាលខេត្តឧត្ដរមានជ័យ លោក មាន ចាន់យ៉ាដា នៅប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ ទម្លាយថា ពលរដ្ឋនៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ រស់នៅក្រោមសម្ពាធបំណុល ដោយលើកឡើងថា ក្នុងខេត្តនេះ មានពលរដ្ឋប្រមាណជា ៩ម៉ឺននាក់ ជំពាក់បំណុលធនាគារ ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ ៥០០លានដុល្លារ ។
នេះបើតាមការលើកឡើង របស់លោក មាន ចាន់យ៉ាដា ក្នុងពិធីមួយនៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមិនា ឆ្នាំ២០២៥។
សម្រាប់អភិបាលខេត្តរូបនេះ មូលហេតុនេះ ដោយសារពលរដ្ឋជាកូនបំណុល ប្រើប្រាស់កម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ មិនបានត្រឹមត្រូវធ្វើឱ្យជួបវិបត្តិបំណុល។
លោកបញ្ជាក់ថា ស្រុកបន្ទាយអំពិល ដែលមានពលរដ្ឋ ១៤ ៥៥៦គ្រួសារ ប៉ុន្តែថា អ្នកខ្ចីលុយ ពីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ មានរហូតទៅដល់ ១៨ ៥២៩នាក់។
លោកថា តួលេខនេះ បញ្ជាក់ថា គ្រួសារមួយអាចខ្ចីលើសពី២ស្ថាប័ន និងខ្លះរហូត៥ស្ថាប័ន ក៏មាន ក្នុងចំណោមស្ថាប័នកម្ចីសរុប១៩នៅក្នុងខេត្ត ដែលលោកថានេះ ជាទំហំធំធេង។
លោកថា៖ «នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌខេត្តរបស់យើង អ្នកដែលខ្ចីលុយពីមួយធនាគារ ឬក៏មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ គឺមាន៦៦ភាគរយ។ អ្នកដែលទៅខ្ចីពី ២អាហ្នឹងមានរហូតដល់២៧ភាគរយ។ មួយទៀតដែលកាន់តែធ្ងន់ គឺគាត់ជំពាក់គឺខ្ចីពី ៣ស្ថាប័ន ឬក៏៤ ឬក៏៥ នៅក្នុងចំណោម១៩ហ្នឹង គឺមានរហូតដល់៨ភាគរយ»។
ជុំវិញរឿងនេះ សហស្ថាបនិកគណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន មើលឃើញថា វិបត្តិបំណុលពលរដ្ឋ មិនមែនកើតមានតែក្នុងខេត្តឧត្តរមានជ័យមួយទេ គឺនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដែលបញ្ហានេះ លោកព្រមានថា បើរដ្ឋាភិបាលមិនដោះស្រាយដោយប្រសិទ្ធភាពទេ នោះធនាគារដែលផ្ដល់កម្ចីអាចប្រឈមការដួលរលំឆាប់ៗ។
លោកថា៖ «អ្នកដែលខ្ចីបុលហ្នឹង! មិនអាចមានលទ្ធភាពសងច្រើនទៅៗ វាធ្វើឲ្យធនាគារនឹងរលំហើយ។ ធនាគារណាដែលឱ្យកម្ចីច្រើនហើយប្រមូលវិញអត់បាន រងហានិភ័យក្នុងការដួលរលំហើយ បើសិនជាមានធនាគារណាមួយដួលរលំហើយ! ធនាគារផ្សេងក៏មានហានិភ័យដែរ ដោយសារប្រជាពលរដ្ឋមិនទុកចិត្ត ព្រោះកាលណាដួលរលំ អ្នកដែលដាក់លុយនៅក្នុងធនាគារមិនអាចទៅដកបាន ធ្វើឲ្យមានការភ័យព្រួយក្នុងការដកលុយ»។
បើតាមលោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន ការរីករាលដាលនៃវិបត្តិបំណុលរបស់ពលរដ្ឋ កើតពីកត្តាជាច្រើន ដែលក្នុងនោះ កត្តាចម្បងបំផុត គឺវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ដែលជះឥទ្ធិពលដល់ជីវភាពពលរដ្ឋ និងកង្វះនូវការទ្រទ្រង់សង្គម រួមមាន ការអប់រំ សុខាភិបាល វិស័យការងារ និងកសិកម្មជាដើម។
លើសពីនេះ លោកថា ករណីធនាគារប្រឈមការដួលរំលំនេះ ធ្លាប់កើតមាននៅសហរដ្ឋអាមេរិករួចហើយ ក្នុងឆ្នាំ១៩៣២ នៅពេលពលរដ្ឋសម្រុកទៅដកលុយចេញពីធនាគារ ដោយសារតែវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក តែលោកថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានទប់ស្កាត់ទាន់ពេល។
លោកថា៖ «ការជួយអន្តរាគមន៍ពីរដ្ឋាភិបាលវាមានជម្រើសតែពីរទេ! ទីមួយកែប្រែលក្ខខណ្ឌក្នុងការសង ទីពីរមានតែបញ្ចេញសាច់ប្រាក់ពីរដ្ឋាភិបាលដើម្បីទប់តែប៉ុណ្ណឹងឯង ហើយការទ្រទ្រង់ ដោយបញ្ចេញសាច់ប្រាក់ពីរដ្ឋាភិបាលនេះ! យើងក៏អាចកាត់បន្ថយការសងហ្នឹង កុំឲ្យវាខ្ពស់ពេកអីជាដើម! ដោយបង់ការប្រាក់ជំនួសអីជាដើម ឬក៏បន្ថយការប្រាក់ឱ្យទាបអីជាដើមអ៊ីចឹងទៅ»។
សម្រាប់ អ្នកឯកទេសផ្នែកសង្គម គោលនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច លោក ឌី គន្ធា ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពិនិត្យមើលគោលនយោបាយជាតិ ដើម្បីគាំទ្រការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចទាំងក្នុងប្រព័ន្ធ និងក្រៅប្រព័ន្ធ ជាពិសេសជំរុញឱ្យពលរដ្ឋដែលកំពុងជួបបំណុលវន្តករ អាចរស់នៅមានជីវភាពល្អប្រសើរឡើងវិញ តាមរយៈការមានការងារធ្វើ ឬការធ្វើអាជីវកម្មដោយនិរន្តរភាពជាដើម។
លោកថា បើរដ្ឋាភិបាលមិនអាចដោះស្រាយបានទេ វិបត្តិបំណុលនេះ នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋប្រឈមលក់ដីស្រែ កូនៗបោះបង់ការសិក្សា ចំណាកស្រុកទាំងប្រថុយប្រថាន និងធ្វើឱ្យគោលនយោបាយរដ្ឋាភិបាលបរាជ័យផងដែរ។
លោកថា៖ «បើសិនជាពលរដ្ឋខ្មែរប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិបំណុលធ្ងន់ធ្ងរ ឬបំណុលវ័ណ្ឌក ភាគីដែលរងគ្រោះមិនមែនត្រឹមតែពលរដ្ឋប៉ុណ្ណឹងទេ គឺទាំងភាគីធនាគារនឹងមានវិបត្តិការប្រាក់ វិបត្តិឥណទាន វិបត្តិបំណុល ហើយភាគីរដ្ឋក៏ជាជនរងគ្រោះមួយដែរ នៅក្នុងការប្រើប្រាស់គេហៅថាបំណុលសាធារណៈរបស់រដ្ឋទៅដោះស្រាយ រាល់វិបត្តិមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារកើតឡើងនៅក្នុងស្រុក»។
ការិយាល័យឥណទានកម្ពុជា ហៅកាត់ថាCBC ថ្មីៗនេះ បានចេញរបាយការណ៍មួយដោយកត់ត្រាថា គិតត្រឹមបំណាច់ឆ្នាំ២០២៤ ពលរដ្ឋខ្មែរបានជំពាក់បំណុលធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ជិត ៦០ពាន់លានដុល្លារ។
បើតាមរបាយការណ៍នោះ ក្នុងចំណោមសមតុល្យឥណទានជិត ៦០ពាន់លានដុល្លារនេះ CBCបានរាយការណ៍ថា ប្រមាណ៦០% ត្រូវបានគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុផ្តល់ទៅឱ្យពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តកណ្តាល និងសៀមរាប។
ចំនួននេះមិនទាន់រាប់បញ្ចូលជនរងគ្រោះ រាប់ម៉ឺនគ្រួសារទៀត ដែលកំពុងរួមរឹតដោយវិបត្តិបំណុល ដោយសារពួកគេចាញ់បោកក្រុមឧកញ៉ាលក់អចលនទ្រព្យ ដែលស្និទ្ធនឹងមេដឹកនាំ មានឧកញ៉ា ឡេង ណាវ៉ាត្រា អតីតឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង និងអតីតឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ជាដើម។
ដោយឡែក របាយការណ៍ការសិក្សាមួយដែលផ្សាយកាលពីឆ្នាំ២០២២ ដែលផ្តល់មូលនិធិដោយក្រសួងសហព័ន្ធ និងសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ ដែលជាអ្នកផ្តល់មូលនិធិឈានមុខគេមួយរបស់ឧស្សាហកម្មគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បានឱ្យដឹងថា ពលរដ្ឋកម្ពុជាប្រមាណជាង ១សែន៦ម៉ឺនគ្រួសារ (១៦៧ ០០០គ្រួសារ) បានលក់ដីធ្លីរបស់ពួកគេ ដើម្បីសងបំណុលក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ៕
