កម្ពុជា​រង​ឥទ្ធិពល​​ខ្យល់​ពុល​ក្នុង​កម្រិត​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ជាង​គេ​ទាំង​​នៅ​​ក្នុង​តំបន់ និង​ពិភព​លោក

សន្ទស្សន៍ខ្យល់ពិភពលោក បង្ហាញ​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​ទទួល​រង​ឥទ្ធិពល​​នៃ​ខ្យល់​ពុល​ក្នុង​បរិយា​​កាសក្នុង​ក​ម្រិ​​ត​​ធ្ង​ន់​ធ្ងរ បើ​ធៀប​ទៅនឹង​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់ និង​ពិភព​លោក ខណៈ​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ត្រូវ​គេ​សង្កេត​ឃើញ​ថា​​​ហា​​ក់​​​មាន​ការ​យល់​ដឹង​តិច​តួច ទាក់​ទង​ទៅ​នឹង​ការ​ប្រែប្រួល​បរិយា​កាស​នៃ​ខ្យល់​ពុល​នេះ។

របាយការណ៍​នៃ​សន្ទស្សន៍​ខ្យល់​ដែល​ចេញ​ដោយ​អង្គ​ការ​សុខ​ភាព​ពិភព​លោក ហើយ​​សំឡេង​ប្រជាធិ​ប​តេ​យ្យ វីអូឌី ទើប​​ទទួល​បាន​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៦ ខែ​មីនា​នេះ ឱ្យ​ដឹង​ថា កម្រិត​ខ្យល់​ពុល​នៅ​ក្នុង​បរិយា​កាស គិត​ត្រឹ​ម​ថ្ងៃ​​​​​នេះ បាន​ធ្លាក់​​ចុះ​​ម​​ក​នៅកម្រិត​​ទី៤ ក្នុង​ចំណោម​កម្រិត​ខ្យល់​ទាំង​៦កម្រិត​នៃ​​​​សន្ទស្សន៍​ខ្យ​ល់។ ប៉ុន្តែ​បើ​ទោះ​​​​​ជា​​​កម្រិត​នៃស​ន្ទស្ស​ន៍​​ខ្យ​ល់ពុលនេះ ធ្លាក់ចុះ​បន្តិចក៏ពិតមែន ក៏​ករណីនេះ​នៅតែស្ថិត​ក្នុង​ភាព​ប្រ​ឈមមុខ​​ផ្នែ​ក​សុខភាពដូចគ្នា។

ផ្អែកលើសន្ទស្សន៍គុណភាពខ្យល់ពិភពលោក (AQI) សម្រាប់​សារធាតុ​ភាគ​ល្អិត ឬហៅថា​កម្រិត​ខ្យល់ PM​២​​​.៥ នៅ​ថ្ងៃ​នេះ ខ្យល់​ពុល​បាន​ថយ​ចុះពី​ ២៦០​មីក្រូក្រាម​ម៉ែត្រ​គូប​នៃ​ខ្យល់​ពុល គិត​ត្រឹ​​ម​​យប់​ម្សិល​មិញ ធ្លាក់​មក​​​នៅ​​​ត្រឹ​​ម​​​​​​១០៧ នៅថ្ងៃនេះ។ បើទោះជាបែបណា ស្ទើរពាសពេញ​ប្រទេស​កម្ពុជា តាម​រយៈ​សន្ទស្សន៍​ខ្យ​ល់​​​ពុល គឺ​​បង្ហា​ញពីតារាងពណ៌ទឹកក្រូច​ឡើង​ស្អេកស្កះ។

កត្តានេះ បើគិត​ពីថ្ងៃម្សិលមិញ ខ្យល់​ពុលនេះ​បានគ្រប​ដណ្តប់​រាជធានី​ភ្នំពេញ និង​បណ្តា​ខេត្ត​មួយ​ចំ​នួន​​ទៀត ក្នុង​កម្រិត​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ខ្លាំង​ជាង​គេ​ ទាំង​​​នៅ​ក្នុង​តំបន់ និ​ង​ពិភព​លោក​ដែល​​កម្ពុជា​ឈរ​នៅ​​​លើ​តារាង​លេ​ខ​រៀង​ទី​១ ​នៃ​​ខ្យល់​ពុល​​នៅ​​ក្នុង​​​បរិយាកា​ស​​នេះ​​​​​​​​។

ជុំវិញរឿងនេះ លោក ខ្វៃ អាទិត្យា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន បានឆ្លើយតបសារ​ជា​អក្សរ​ថា បើ​គិត​មក​​ដ​ល់​​​ពេ​ល​នេះ កម្រិតខ្យល់ពុលនៅក្នុងបរិយាកាសនេះ បានថមថយទៅវិញ​ហើយ សម្រាប់​ក្រុង​ភ្នំពេញ និងទី​តាំង​​​​ ​​៥៨កន្លែងផ្សេងទៀត នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ បន្ថែមពីលើនេះទៀត ពលរដ្ឋ​អាច​ធ្វើ​កិច្ច​ការ​នៅ​​ក្រៅ​ផ្ទះ​​​​​បាន​ជា​ធម្មតា​ឡើង​វិញ ក្នុង​ពេល​ភាគ​ល្អិត​នៃ​ខ្យល់​ពុល​នេះ បាន​ថយ​ចុះ​មក​នៅ​ក្នុង​កម្រិត​ធម្យម នៅ​ថ្ងៃ​នេះ បើ​ទោះជា​ភាគ​ល្អិត​នៃ​ខ្យល់​នៅ​បន្ត​ឡើង​លើស​ពី ៥០​មីក្រូ​ក្រាម​ក្នុង​មួយ​ម៉ែត្រ​គូប​ខ្យល់​ក្តី តែ​កម្រិត​ខ្យល់​​​នេះ​ អាច​ចាត់​ទុក​ថា ជាកម្រិត​ខ្យល់​ដែល​បង្ក​ហានិភ័យ​ផ្នែក​សុខភាព​តិច​តួច​។

ប្រភពបន្តថា៖ «តាមរយៈទិន្នន័យ ដែលស្រង់បានតាមរយៈ​ស្ថានីយ និង​​ឧបករណ៍​តាម​ដាន និង​ត្រួត​ពិនិត្យ​គុ​​​ណភាព​ខ្យល់​ទាំង​ ៥៩​កន្លែង​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០២៥ បាន​បង្ហាញថា នៅ​​រាជធានី​ភ្នំពេញ មានកម្រិតភាគល្អិត​និចល PM.៥ បាន​ឡើង​លើស ៥០​មីក្រូ​ក្រាម​ក្នុង​មួយ​ម៉ែត្រគូប​​​​ខ្យល់ ដែល​មាន​ន័យ​ថា សន្ទស្សន៍​គុណ​ភាព​ខ្យល់​ស្ថិត​ក្នុង​កម្រិត «មធ្យម» ស្ថិត​ក្នុង​សន្ទស្សន៍​គុណភាព​ខ្យ​ល់​​​​​ណ៌​លឿង។ ក្នុងស្ថានភាពគុណភាពខ្យល់បែបនេះ មនុស្សទូទៅអាច​ធ្វើ​សកម្មភាព​ក្រៅផ្ទះធម្មតា»។

អង្គការអន្តរជាតិ យូនីសេហ្វ(UNICEF) ប្រចាំកម្ពុជា ធ្លាប់បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ស្តីពីផលប៉ះពាល់ ពី​ឥទ្ធិពលនៃ​ខ្យល់​នេះថា​ អ្នក​ងាយ​រង​គ្រោះ​ខ្លាំង​ជាង​គេ​ពី​ខ្យល់​ពុល​នេះ ជា​កុមារ និង​ស្រ្តីមាន​ផ្ទៃ​ពោះ ជា​ពិ​សេស​​ក្រុមគោល​ដៅ​​ដែល​​ងាយ​រង​គ្រោះ​ជាង​គេ​បំផុត ពី​ខ្យល់​ពុ​​ល​​​នៅក្នុង​បរិយា​កា​ស​នេះ​។

លើសពីនេះទៅទៀត ឥទ្ធិពលនៃខ្យល់ពុលនេះអាចជះផលមិនល្អ បានគ្រប់ទីកន្លែងមិន​​ថា​​​ទី​តាំងបិទជិត​ និង​​សា​ធារ​ណៈ​ទេ។ បើតាម យូនីសេហ្វ ជា​មធ្យោបាយដែល​ល្អ ដើម្បី​ជួយ​ទប់ស្កា​​ត់​បញ្ហា​​នេះ​​បា​​ន​ មាន​​តែរក​​​វិ​ធី​ការ​​ពារ​កុមារ តាម​គ្រ​​ប់លទ្ធភាព ដូចជា ពេលចម្អិនអាហារ ត្រូវបើក​បង្អួច ឬប្រើ​កង្ហារបឺត​ផ្សែង កុំ​ដុតទាន ឬ​​​ធូ​​ប ​ដែ​ល​ប​ន្ថែ​ម​សា​រ​ធា​តុពុលដល់​ខ្យល់ ហើយ​ត្រូវឱ្យស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងកុមារ​ នៅ​ឆ្ងាយពី​ផ្សែ​ង​ជាដើម។

សម្រាប់ លោក សាន ម៉ាឡា ប្រធាន​កម្មវិធីបណ្តាញ និង​តស៊ូមតិ​នៃ​អង្គការ​ភាព​ជាដៃ​គូ​ដើម្បី​បរិស្ថាន និងកា​​រ​អភិវឌ្ឍ យល់​ឃើញ​ថា ការ​ទទួល​បាន​ដំណឹង​ស្តីពី​ខ្យល់​ពុល តាម​យន្ត​ការ​រដ្ឋាភិបាល​​នេះ នៅ​តែ​មា​​ន​ភាព​​​យឺត​​យ៉ាវ។ ជាង​នេះ​ទៀត ដំណឹង​ដែល​​សាធារណជន​ទទួល​​បាន​ដឹង គឺច្រើនតែពួកគេស្វែង​យល់​ដោយ​​​ខ្លួន​​ឯង ឬដំណឹងទទួល​បាន​តា​​​ម​​​រ​​យៈ​ប្រព័ន្ធ​បណ្តាញ​សង្គមនានាជាដើម។ លោក សាន ម៉ាឡា មើលឃើ​ញ​​ថា​ ភ្នាក់​ងារ​រដ្ឋ នៅ​តែ​មិន​ទាន់​មាន​ទំនើប​កម្ម ក្នុង​ការ​បញ្ជូន​ដំណឹង​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​បាន​ដឹង ក្នុង​ពេលស្ថាន​ភាព​​ខ្យល់​​​​ពុលនេះ បានបន្តវាយលុកញឹកញាប់ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ។

លោកបន្តថា៖ «យើងដឹងថា ពាក់ព័ន្ធ​នឹងដំណឹងខ្យល់​ពុល តែងតែចេញពីប្រភពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលនាំ​គ្នា​ផ្សព្វ​ផ្សាយ និង​អំពាវ​នាវ​នាំ​ឱ្យ​មាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ ហើយ​ដោយ​ឡែក​ប្រភព​ពីសំ​ណាក់​រដ្ឋាភិ​បាល ដូច​​​​ជា ក្រសួងបរិស្ថាន ឬក៏ក្រសួងសុខាភិបាលហ្នឹង ហាក់បី​ដូច​ជា​យឺត​យ៉ាវ »

ប្រតិកម្មនឹងការ​រិះគន់នេះ ក្រសួងបរិស្ថាន បានឆ្លើយតបថាទាក់ទងរឿង​ខ្យល់ពុលនេះ ស្ថាប័នជំនាញមួយ​នេះ​ មិន​ដែលព្រងើយកន្តើយ​ម្តងណាឡើយ ក្នុងការផ្តល់ដំណឹងដល់​សាធារណជន ជុំវិញ​ការ​ប្រែប្រួល​អា​កាស​​ធា​​តុនេះ ហើយ​ដើម្បី​ឱ្យ​កាន់​តែ​ច្បាស់​ជាង​នេះ សាធារណជន​អាច​មាន​មធ្យោបាយ ចូល​ទៅ​មើល​ព័ត៌​មាន និ​​ង​​កា​​រ​ជូន​ដំណឹង​នានា នៅ​លើ​វេប​សាយ ឬ​គេហទំព័រ​របស់​ក្រសួង​បរិស្ថាន​បាន​គ្រប់​ពេល។

ចំណែក របាយការណ៍ដែលចេញដោយអង្គការ យូនីសេហ្វ រកឃើញថា មនុស្សជិត ២លាន​នាក់ (១ ៨០០ ០​​០០) ដែ​ល​​មាន​អា​​យុ​​ក្រោ​​​ម១៥ឆ្នាំ ជាក្រុមដែលស្រូប​យក​ខ្យល់​ពុល​ខ្លាំង​ជាង​គេ។ កត្តា​​នេះ នឹង​​នាំ​​​ឱ្យ​ពួក​​​គេ​​​​​​​​​មាន​​ផលប៉ះពាល់​ធ្ងន់​​ធ្ង​​រដ​​​ល់​កា​រលូត​​លា​ស់​ផ្នែ​​​​ក​បញ្ញា​ស្មារតី និង​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​​ចំ​ពោះ​​​​​សុ​ខ​ភាព ​ហើយ​​សា​​រ​​ធាតុពុលនៅ​ក្នុង​ខ្យ​​​​ល់នឹង​​​ចូលទៅ​ក្នុង​​សួ​ត និង​ប្រព័ន្ធ​ឈាម។

បើតាម យូនីសេហ្វ បញ្ហានេះ នឹ​ងនាំឱ្យ​កើ​​​ត​ជំងឺបេះដូង ជំងឺផ្លូវដង្ហើម និងជំងឺម​ហា​រីក​សួ​ត។ មិនតែប៉ុ​ណ្ណោះ ឥទ្ធិពល​នៃពុ​ល​​ខ្យ​​ល់​​​​ក្នុងរយៈពេ​លវែ​ង​នេះ មានផលប៉ះ​ពាល់ទៅលើប្រព័ន្ធខួរក្បាល ហើយនាំឱ្យ​មាន​​​ផល​​អា​ក្រ​​​ក់​ទៅការសិ​ក្សា​​​របស់ពួក​គេថែម​ទៀ​​ត​ផង៕

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ