ការមិនចាត់វិធានការលើសែស្រឡាយហ៊ុន លោក ហ៊ុន តូ ដែលអាមេរិករកឃើញពាក់ព័ន្ធបទឧក្រិដ្ឋលាងលុយកខ្វក់នោះ ជាក្តីបារម្តថា បទឧក្រិដ្ឋធំៗនឹងកើនឡើងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដូចជា អំពើជួញដូរមនុស្ស ចាប់ជំរិត គ្រឿងញៀន និងបទឧក្រិដ្ឋឆបោកជាដើម ដែលនឹងបង្កការរងគ្រោះដល់ប្រជាពលរដ្ឋតជំនាន់ ក្រោមដៃឧក្រិដ្ឋជនរកស៊ីចិញ្ចឹមអំណាចគ្រួសារហ៊ុន។
ក្តីបារម្ភនេះ ក្រោយក្រសួងរតនាគាជាតិអាមរិក នៅថ្ងៃទី១ ខែឧសភា រកឃើញថា ក្រុមហ៊ុន ហួយវ័នគ្រុប របស់ឧកញ៉ា ហ៊ុន តូ ក្មូយប្រុស លោក ហ៊ុន សែន មានជាប់ពាក់ព័ន្ធបទឧក្រិដ្ឋកម្មលាងលុយ ហើយថា ក្រុមហ៊ុននេះកំពុងជ្រៀតចូលក្នុងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិកផងដែរ។
បើតាមប្រភពដដែល ចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ដល់ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ បុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ក្រុមហ៊ុននេះ បានលាងលុយកខ្វក់ចំនួន ៤ពាន់លានដុល្លារ ឱ្យក្រុមឧក្រិដ្ឋជន។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរតនាគារអាមេរិក លោក ស្កុត បេសេនត៍ បញ្ជាក់ក្នុងរបាយការណ៍ថា ក្រុមហ៊ុនហួយវ័នគ្រុបរបស់ លោក ហ៊ុ តូ ធ្វើអាជីវកម្មឱ្យពួកចោរបច្ចេកវិទ្យានៅកូរ៉េខាងជើង និងពួកឧក្រិដ្ឋជនផ្សេងទៀត ដែលលួចលុយពីពលរដ្ឋអាមេរិករាប់ពាន់លានដុល្លារជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
បន្ថែមលើនេះ លោកថា ការដាក់វិធានការលើក្រុមហ៊ុនហួយវ័នគ្រុប មិនឱ្យចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិកនៅពេលនេះ ដើម្បីបិទច្រកកុំឱ្យឧក្រិដ្ឋជនធ្វើសកម្មភាពលាងលុយបានទៀត។
ជុំវិញរឿងនេះ តំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក ម៉ែន សុថាវរិន្រ្ទ និយាយថា រដ្ឋាភិបាលគ្រួសារហ៊ុនមិនហ៊ានកាត់ទោស លោក ហ៊ុន តូ ទេ ព្រោះដើម្បីបើកផ្លូវឱ្យជួយរកលុយចិញ្ចឹមគ្រួសារហ៊ុន។
លោកថា ប្រព័ន្ធដឹកនាំបែបគ្រួសារនិយមគ្រួសារហ៊ុន ប្រមូលពួកឧក្រិដ្ឋជនដែលក្បែរខ្លួន ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋច្រើនម៉ឺននាក់ ក្លាយជាជនរងគ្រោះចាញ់បោកក្រុមឧកញ៉ា ជ្រកក្រោមស្លាកមេដឹកនាំ ជាប់ផុងក្នុងវិបត្តិបំណុល ការហូរចូលគ្រឿងញៀន ការជួញដូរមនុស្ស ជាដើម។
លោកថា៖ «ធម្មតាទេ ព្រោះលោក ហ៊ុន តូ ជាក្មួយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ហើយជាបងជីដូនមួយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត។ ចឹងគាត់ការពារគ្រួសារគាត់ ប្រទេសកម្ពុជា ខូចឈ្មោះដោយសារគ្រួសារហ្នឹងហើយ គេទាំងអស់ទូទាំងពិភពលោកគេដឹងហើយ ខ្មែរទូទាំងពិភពលោកមិនអាចចេះនៅមើលឱ្យក្រុមគ្រួសារហ្នឹង ធ្វើអីស្រេចចិត្តបានទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវតែងើបឡើង ដូចបង់ក្លាដេស ប្រទេសគ្រាន់តែរឿងតូចមួយ គេងើបឡើងដើម្បីកម្ចាត់ពួកជនពុករលួយ និងផ្តាច់ការ។ ប្រទេសកម្ពុជាយើង គេធ្វើបាបប៉ុណ្ណឹងហើយ នៅតែស៊ូទ្រាំតទៅទៀត! អាហ្នឹងខ្ញុំមិនអាចនិយាយបានទេ។ រដ្ឋាភិបាលដឹងទាំងអស់ ប៉ុន្តែគាត់មិនធ្វើ ឥលូវគាត់ធ្វើបាបប្រជាពលរដ្ឋ រឿងឧកញ៉ាធ្វើបាបប្រជាពលរដ្ឋ ទិញដីទិញធ្លីផ្ទះសម្បែងមិនអាចធ្វើអីកើតហើយ គាត់ធ្វើមិនដឹងមិនឮធ្វើអីគាត់»។
ជុំវិញរឿងនេះ VOD មិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យរងក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ទូច សុឃៈ និងឧកញ៉ា ហ៊ុន តូ បាននៅឡើយទេគិតត្រឹមថ្ងៃទី៦ ខែឧសភានេះ។
ជាការកត់សម្គាល់ ការរកឃើញរបស់អាមរិកនេះ ហាក់ស៊ីគ្នានឹងការទម្លាយរបស់អតីតឧកញ៉ា ហេង សិទ្ធី ដែលថាឧកញ៉ា ហ៊ុន តូ ក្មួយ លោក ហ៊ុន សែន ជាមេខ្លោងឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកតាមអនឡាញ យកលុយចិញ្ចឹមអំណាចគ្រួសារហ៊ុន។
លោកថា៖ «កាលពីមុនគេស្គាល់កម្ពុជា ជាប្រទេសអច្ឆរិយអង្គរវត្ត ឥឡូវនេះគេស្គាល់កម្ពុជា ដោយសារ ហ៊ុន តូ […] កម្ពុជាក្លាយទៅជាកន្លែងបោកប្រាស់រកស៊ីអនឡាញខុសច្បាប់»។
យ៉ាងណា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនបានស៊ើបអង្កេតលើ លោក ហ៊ុន តូ ទេ តែប្រកាសចាប់ខ្លួនលោក ហេង សិទ្ធី ក្នុងពេលដែលលោកបំពេញបេសសកម្មនៅប្រទេសរុស្សី ហើយបច្ចុប្បន្នភាគីរស្ស៊ីឃុំខ្លួនលោកបណ្តោះអាសន្នតាមសំណើររដ្ឋាភិបាលគ្រួសារហ៊ុន។
ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក នី សុខា និយាយថា ការមិនស៊ើបអង្កេតដោយតម្លាភាព និងកាត់ទោសម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនដែលរកស៊ីឆបោក ឬលាងលុយកខ្វក់ នឹងរងការរិះគន់ថាប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅទន់ខ្សោយ ហើយពលរដ្ឋនឹងអស់ជំនឿលើច្បាប់កម្ពុជាផងដែរ។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រទេសដែលសំបូរឧក្រិដ្ឋជនរស់នៅ វានឹងធ្វើឱ្យជាតិស្អុយឈ្មោះលើឆាកអន្តរជាតិ បាត់បង់វិនិយោគគិនបរទេស ប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពពលរដ្ឋ។
លោកថា៖ «ក្រុមហ៊ុនដែលល្អៗ ដែលគេមានដោយសុចរិតភាពត្រឹមត្រូវថា តើគេចំណាយលុយដើម្បីមករកស៊ីនៅក្នុងប្រទេសមួយដែលវាអសុវត្ថិភាពទេ។ យើងគិតថា ប្រាកដណាស់គឺគេមិនយកលុយមកចំណាយ ក្នុងការរកស៊ីនៅក្នុងប្រទេសមួយ ដែលមិនមានសុវត្ថិភាពត្រឹមត្រូវទេ វាធ្វើឲ្យធ្លាក់ចុះនូវបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសយើងទាំងមូល អាហ្នឹងវាជះឥទ្ធិពលទៅដល់សង្គមជាតិ។ បើសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកាលណាសេដ្ឋកិច្ចជាតិ វាមានបញ្ហា យើងដឹងហើយពលរដ្ឋដែលក្រីក្រដែលងាយរងគ្រោះបំផុតនោះ គឺថានឹងជះឥទ្ធិពលទៅដល់បញ្ហាជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាវាជះឥទ្ធិពលទៅដល់បញ្ហាសន្តិសុខរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងការរស់នៅក្នុងការធានាសុវត្ថិភាពសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនផងដែរ»។
កន្លងទៅ VOD រកឃើញថា កាស៊ីណូយីហោ WM នៅក្រុងព្រះសីហនុ កំពុងបើកល្បែងអនឡាញខុសច្បាប់ ហើយកាស៊ីណូនេះគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហ៊ុនLixin ដែលមាន លោក ហ៊ុន តូ ជានាយកក្រុមហ៊ុន។
ជាមួយគ្នានេះ លោក ហ៊ុន តូ ក៏ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនវិភាគកាក់ឌីជីថល Elliptic មានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសអង់គ្លេស រកឃើញថា ជាម្ចាស់អាជីវកម្មរកស៊ីខ្មៅងងឹតតាមប្រព័ន្ធឌីជីថល ក្រោមឈ្មោះក្រុមហ៊ុនហួយ អាដេ គ្រុប។
អំពើឧក្រិដ្ឋកម្មក្នុងក្រុមហ៊ុននេះ រួមមាន ការបោកបញ្ឆោតទំនាក់ទំនងស្នេហាផ្លូវភេទ អំពើបោកប្រាស់ក្នុងគម្រោងវិនិយោគ ការលាងលុយកខ្វក់ និងចាប់ជំរិត ជាដើម។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិតស៊ូ លោក សម រង្ស៊ី សរសេរសារលើហ្វេសប៊ុកលោកនៅថ្ងៃទី៥ ខែ ឧសភា ថា លោក ហ៊ុន តូ ជាអ្នកលាងលុយ លោក ហ៊ុន សែន ជាអ្នកចាយលុយ រីឯរាស្ដ្រខ្មែរ ជាអ្នកជំពាក់លុយ៕
