កម្មករការងារតាមផ្ទះ និងសមាគម IDEA បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ជួយអន្តាគមន៍ទៅថៅកែឬម្ចាស់ផ្ទះ ផ្តល់កិច្ចគាំពារសង្គមផ្នែកសុខភាព ឬផ្តល់នូវរបបសន្តិសុខសង្គម (បសស) ព្រមទាំងរៀបចំឱ្យមានប្រាក់ឈ្នួលគោល និងកិច្ចសន្យាការងារសម្រាប់ពួកគេ ខណៈកម្មករការងារតាមផ្ទះកំពុងជួបបញ្ហាប្រឈមជាច្រើន។
ការស្នើរបស់ពួកគេបានធ្វើឡើងស្របពេលទិវាអន្តរជាតិកម្មករការងារតាមផ្ទះ ដែលខាងសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេចកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ហៅកាត់ថា សមាគម IDEA និងអង្គការអុកស្វាម គ្រោងនឹងរៀបចំទិវានេះនៅថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា។
អ្នកស្រី យ៉ុង ស្រីមុំ ជាកម្មករការងារតាមផ្ទះ នៅរាជធានីភ្នំពេញ បានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនានេះថា កម្មករធ្វើការងារនៅតាមផ្ទះ បានជួបបញ្ហាប្រឈមជាច្រើន ដូចជា មិនមានប័ណ្ណបសស ហើយថៅកែឬម្ចាស់ផ្ទះភាគច្រើន ក៏មិនមានចុះកិច្ចសន្យាការងារ ប្រាក់បៀវត្សរ៍ក៏មានកម្រិតទាប ខណៈពួកគេធ្វើការលើសម៉ោង និងមិនមានថ្ងៃឈប់សម្រាកចុងសប្តាហ៍ឬថ្ងៃបុណ្យជាដើម។
អ្នកស្រីថា៖ «ឥលូវកំពុងតែពេញហើយរឿង បសស។ បសស ហ្នឹងធម្មតាបើម្ចាស់ផ្ទះខ្មែរ គាត់អត់ទៅចុះបញ្ជីឱ្យយើងទេ ហើយវាមានបញ្ហាត្រង់ថា អ្នកធ្វើការតាមផ្ទះ បើថៅកែអត់ទៅចុះឱ្យ គឺគាត់អត់មានសិទ្ធិទៅធ្វើដូចបុគ្គលស្វ័យនិយោជន៍បានទេ បើគាត់អ្នកសម្រាកនៅហ្នឹងម៉ង គាត់មានបញ្ហាច្រើន ដូចថា គាត់ធ្វើមួយអាទិត្យ គឺពេញមួយអាទិត្យតែម្តង គាត់អត់មានពេលសម្រាក អីចឹងធ្វើឱ្យគាត់ពិបាក ពេលឈឺពេលអីទៅ គឺពិបាកមែនទែន ឈឺយើងចេញលុយខ្លួនឯង ព្រោះធ្វើ បសស គាត់អត់ទៅចុះឱ្យចឹង»។
ក្រៅពីនោះ អ្នកស្រីថា កម្មករការងារតាមផ្ទះ ក៏ប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃអំពើហិង្សាផ្លូវកាយ ផ្លូវភេទ និងការជួញដូរផងដែរ ជាពិសេសអ្នកធ្វើការតាមផ្ទះជនជាតិខ្មែរ នៅក្រៅប្រទេស។
ករណីនេះ អ្នកស្រី ស្រីមុំ បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ជួយអន្តរាគមន៍ទៅថៅកែឬម្ចាស់ផ្ទះ ទៅចុះបញ្ជី បសស ដើម្បីឱ្យពួកគាត់ទទួលបានកិច្ចគាំពារសង្គមផ្នែកសុខភាព មានកិច្ចសន្យាការងារ និងកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលគោល ដូចកម្មករនិយោជិតផ្នែកវាយនភណ្ឌកាត់ដេរដែរ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរបស់កម្មករនៅសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ក៏ដូចជា លើកកម្ពស់សិទ្ធិក្នុងការទទួលបានកិច្ចគាំពារសង្គមរបស់កម្មករការងារតាមផ្ទះ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ អ្នកស្រី ប៉ាន់ សុខឃីម ជាកម្មករការងារតាមផ្ទះមួយរូបទៀត បានឱ្យដឹងដែរថា អ្វីដែលជាបញ្ហាប្រឈមខ្លាំងសម្រាប់ពួកគាត់ គឺការមិនទទួលបានប័ណ្ណ បសស ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់ត្រូវចំណាយថវិកាច្រើន នៅពេលឈឺម្តងៗ និងពេលជួបគ្រោះថ្នាក់ការងារ ព្រោះថៅកែឬម្ចាស់ផ្ទះភាគច្រើន មិនបានចេញថ្លៃព្យាបាលដល់ពួកគេនោះទេ។
អ្នកស្រីបន្តថា ក្រៅពីនោះ ពួកគាត់ក៏ពុំមានថ្ងៃឈប់សម្រាក ដូចដែលមានចែងក្នុងច្បាប់ការងារ និងមិនទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗនោះទេ ដូច្នេះអ្នកស្រីបានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាល ជួយអន្តរាគមន៍ និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរបស់ពួកគាត់ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់ទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ និងកិច្ចគាំពារសង្គម ដូចកម្មករធ្វើការនៅវិស័យសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធដែរ។
អ្នកស្រី សុខឃីម បាននិយាយថា៖ «សូមសំណូមពរដល់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ឱ្យមាន និយាយរួមឱ្យម្ចាស់ផ្ទះហ្នឹងតែម្តងម៉ង សុំឱ្យពួកគាត់ជួយមើលពួកខ្ញុំផង ព្រោះខ្ញុំខ្លះអត់បណ្ណ បសស ទេទី១។ ទី២ទៀត ឱ្យមានច្បាប់ការងារទូលំទូលាយ ឱ្យមានឈប់ថ្ងៃបុណ្យ ថ្ងៃបុណ្យឈប់សម្រាប់មួយឆ្នាំប៉ុន្មានថ្ងៃហ្នឹង ហើយឱ្យមានប្រាក់ខែទី១៣ ហើយច្បាប់ការងារឈឺទៀត ជួនកាលឈឺអត់ឱ្យឈប់ទេ ឱ្យយើងធ្វើសងទៀត ឱ្យគាត់ឃើញពួកខ្ញុំផង ពួកខ្ញុំវេទនាណាស់ ម្នាក់ៗចិញ្ចឹមកូនបីបួន ហើយធ្វើការចឹងកុំថាដល់សល់ សូម្បីតែរស់ក៏វេទនាដែរ ពួកខ្ញុំក្រៅប្រព័ន្ធនេះ»។
សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា កម្មករការងារតាមផ្ទះធ្វើកិច្ចការជាច្រើន ដូចជា ការចម្អិនអាហារ បោសសំអាត បោកអ៊ុត ថែទាំកុមារ ថែទាំមនុស្សចាស់ ថែទាំសមាជិកគ្រួសារ ថែទាំសួន ថែទាំទ្រព្យសម្បត្តិ ថែទាំសត្វចិញ្ចឹម និងបើកបររថយន្តសម្រាប់គ្រួសារជាដើម។
លោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ បានលើកឡើងថា កម្ពុជា នៅមិនទាន់បានផ្តល់សច្ចាប័នលើអនុសញ្ញារបស់អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារលេខ ១៨៩ ស្តីពី «ការងារសមរម្យសម្រាប់កម្មករការងារតាមផ្ទះ» នៅឡើយទេ ហើយច្បាប់ការងារ ក៏មិនទាន់បានចែងជាក់លាក់អំពីកម្មករការងារតាមផ្ទះដែរ ដែលបញ្ហានេះ បានធ្វើឱ្យកម្មករការងារតាមផ្ទះ ជួបបញ្ហាប្រឈមច្រើន និងមិនទទួលបានលក្ខខណ្ឌការងារល្អប្រសើរ។
ករណីនេះ លោកបានស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល ឱ្យផ្តល់សច្ចាប័នលើអនុសញ្ញាលេខ១៨៩នោះ ព្រមទាំងដាក់ចេញវិធានការសមស្របចាំបាច់នានា ដើម្បីគាំទ្រដល់ការអនុវត្តខ្លឹមសារនៃអនុសញ្ញានេះនៅក្នុងប្រទេស ដើម្បីធានាលក្ខខណ្ឌការងារសមរម្យ និងលក្ខខណ្ឌការងារល្អសម្រាប់កម្មករការងារតាមផ្ទះ។
លោក វន់ ពៅ បានថ្លែងថា៖ «ទី២ គឺរដ្ឋាភិបាលគួរតែបង្កើតឯកសារគតិយុត្តិ ឬលិខិតតុបករបន្ថែមទៀត ដើម្បីជាការចង្អុលបង្ហាញឱ្យម្ចាស់ផ្ទះទាំងហ្នឹងអនុវត្ត សម្រាប់ធានានូវលក្ខខណ្ឌការងារ និងសិទ្ធិរបស់កម្មករធ្វើការតាមផ្ទះ ក្នុងការចូលរួមជាមួយសហជីព ឬសមាគម ហើយរដ្ឋត្រូវតែធានាឱ្យមានការអនុវត្តកិច្ចគាំពារសង្គម ឬរបបសន្តិសុខសង្គម សម្រាប់កម្មករតាមផ្ទះទាំងអស់ ជាពិសេសត្រូវតែផ្សព្វផ្សាយនិងជំរុញឱ្យម្ចាស់ផ្ទះទាំងអស់ហ្នឹង ចុះបញ្ជី បសស សម្រាប់កម្មករតាមផ្ទះរបស់ខ្លួន ដើម្បីទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ ក្នុងនាមអ្នកដែលមានតម្លៃជាមនុស្ស ដូចជាកម្មករដទៃទៀត នៅក្នុង និងក្រៅប្រទេសផងដែរ»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបករណីនេះ ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ លោក ស៊ុន មេសា បាននៅឡើយទេនៅថ្ងៃសុក្រនេះ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៧ ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ បានចេញនូវសេចក្តីជូនដំណឹងលេខ៣៣៦ ស្តីពី ការចុះបញ្ជីកម្មករនិយោជិតក្រៅប្រព័ន្ធមកក្នុងបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម ចំពោះសហគ្រាសដែលមានកម្មករចាប់ពីម្នាក់ ឬច្រើននាក់ ដើម្បីទទួលបានការថែទាំសុខភាពតាមប្រព័ន្ធមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល និងប្រាក់ឧបត្ថម្ភបន្ថែមសម្រាប់កម្មករនិយោជិតជាស្ត្រីនៅពេលសម្រាលកូន។
កន្លងមក លោក ហេង សុផាន់ណារិទ្ធិ អគ្គនាយករងបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម (បសស) ធ្លាប់មានប្រសាសន៍ថា ការដែលអ្នកធ្វើការតាមផ្ទះ នៅមិនទាន់អាចមកចុះបញ្ជីបាន ដោយសារតែភាគីនិយោជកនៅមិនទាន់យល់ពីកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ដោយមានអ្នកខ្លះចុះបញ្ជី និងបង់ បសស ឱ្យបុគ្គលិករបស់ខ្លួន និងអ្នកខ្លះមិនទាន់បង់។
លោកស្រី ភាណ សោភ័ណ នាយិកាអង្គការអុកស្វាម បានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានជុំវិញការប្រារព្ធទិវាអន្តរជាតិកម្មករការងារតាមផ្ទះថា កម្មករការងារតាមផ្ទះ ជាកម្លាំងចលករដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ដែលភាគច្រើនត្រូវបានគេមើលរំលេង ដែលករណីនេះ ការរៀបចំទិវាកម្មករការងារតាមផ្ទះអន្តរជាតិជារៀងរាល់ ត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិ ក្នុងការទទួលបានគាំពារសង្គមរបស់កម្មករផ្នែកនេះ និងជំរុញឱ្យអ្នករៀបចំគោលនយោបាយ ផ្តល់នូវភាពចាំបាច់ក្នុងការដាក់បញ្ចូលកម្មករការងារតាមផ្ទះ ក្នុងរបបគាំពារសង្គម ដូចជាកម្មករដទៃទៀតដែរ។
លោកស្រីបានគូសបញ្ជាក់សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានថា៖ «ការវិនិយោគលើសេវាគាំពារស្ត្រី និងកិច្ចគាំពារសង្គមសម្រាប់កម្មករការងារតាមផ្ទះ មានន័យថា កម្ពុជាលើកកម្ពស់សិទ្ធិសមភាពនៃសិទ្ធិរបស់កម្មករ ដើម្បីពួកគេបានទទួលការគាំពារ និងការវិនិយោគលើសក្តានុពល ដើម្បីចូលរួមចំណែកជំរុញឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាឈានទៅមុខ ក៏ដូចជាសម្រេចបាននូវគោលដៅរបស់កម្ពុជា ក្នុងការប្រែខ្លួនទៅជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់»។
យោងតាមរបាយការណ៍អង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ(ILO) វិស័យការងារតាមផ្ទះ គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃកម្លាំងពលកម្មក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលគ្របដណ្តប់ចំនួនកម្មករជាបុរស និងស្ត្រីចំនួនប្រមាណ ៧៥,៦លាននាក់ នៅលើពិភពលោក ដែលមានអាយុចាប់ពី ១៥ឆ្នាំឡើងទៅ ក្នុងនោះ មានកម្មករជាស្ត្រីចំនួន ៧៦,២ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១៩៕
