គ្រួសារហ៊ុន​រង​ការ​រិះ​គន់​ថា​បោក​ពលរដ្ឋ​រឿង​ប្តឹង​ថៃ​ទៅ​ ICJ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥​​មិថុនា

អ្នកតាម​ដាន​បញ្ហា​ព្រំដែន​មួយ​ចំនួន បាន​បង្ហាញ​ការ​ខក​ចិត្ត និង​ស្តី​បន្ទោស​ទៅ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​គ្រួសារ​ហ៊ុន​ថា ​​​ធ្វើ​​​នយោ​បា​​យ​ប្រជាភិ​ថុតិ ជុំវិញ​ជម្រើស​ប្តឹង​ថៃ​ទៅ​តុលាការ​អន្តរ​ជាតិ ក្នុ​ង​​សំណុំ​រឿង​ព្រំដែន តាំងពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ខែមិ​ថុនា ដែល​ទីបំ​ផុត​កម្ពុជា ត្រឹម​ជូន​ដំណឹង​ទៅ​តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរ​ជាតិ​(ICJ)​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ។

តំណាង​រាស្រ្តបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ប្រាប់​VO​D​នៅ​ថ្ងៃទី​២៤​ ខែ​មិថុនា​នេះ​ថា លោក​មាន​ការ​សោក​ស្តាយ​ក្រោយ​ពី​ដឹង​ថា ថ្ងៃ​ទី​១៥ខែ​មិថុនា កម្ពុជា​គ្រាន់​តែ​ដាក់​លិខិត​ជូន​ដំណឹង​ទៅ​តុលាការ​(ICJ) មិន​មែន​ជា​ការ​ដាក់​ពាក្យ​បណ្តឹង​ដូច​ការ​គិត ករណី​ប្រទេស​ថៃ​រំលោភ​បំពាន​ទឹក​ដី។

ជុំវិញ​ការខក​ចិត្ត​នេះ លោក​ស្តីប​ន្ទោស​ថា មេដឹកនាំ​គ្រួសារ​ហ៊ុន កំពុង​លេង​នយោបាយ​ទុច្ចរិត​បោកប្រាស់​រាស្រ្តខ្មែ​រ​មួយ​នគរ ឱ្យ​ជឿ​ថា កម្ពុជា​បាន​ដាក់​ពាក្យ​ប្តឹង​ថៃ​ទៅ​តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរ​ជាតិ ICJ តាំងពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២៥។

លោកថា៖ «រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដឹក​នាំដូ​ច​រដ្ឋាភិបាល​ លោក ហ៊ុន សែន ដែរ ដឹក​នាំ​របៀប​បោក​ប្រាស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ធ្វើ​នយោបាយ​ប្រជា​ភិថុតិ ដើម្បី​ឲ្យ​បាន​ការ​គាំ​ទ្រ​ពី​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ឯង ក៏​ប៉ុន្តែ​មិន​បាន​បង្ហាញ​នូវ​តម្លាភាព​ ឬ​ក៏​ដឹក​នាំ​តាម​គោល​ការណ៍​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ ឬ​ក៏​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​មាន​ទំនុក​ចិត្ត​ទៅ​លើ​ការ​ដឹក​នាំ​នោះ​ទេ ដូច​រឿង​ដាក់​ពាក្យ​បណ្ដឹង​នោះ​ឯង កុហក់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ថា​បាន​ដាក់​ពាក្យ​បណ្តឹង​ទៅ​តុលាការ​យុត្តិ​ធម៌​អន្ដរ​ជាតិ​ ICJ តាម​ពិត​អត់​ទាន់​បាន​ដាក់​ពាក្យ​បណ្ដឹង​នៅ​ឡើយ​នោះ​ទេ ដល់​យើង​កុហក​ច្រើន​ដង​ពេក ប្រជា​ពលរដ្ឋ​យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ដឹក​នាំ​បែប​បោក​ប្រាស់»។

ចំណែក សកម្មជនបក្សប្រឆាំង លោក ហ៊ីង សុខ​សាន បង្ហោះ​សារ​លើ​ហ្វេស​ប៊ុក​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៤ខែ​មិថុនា​នេះ​ថា លោក​បាន​បង្ហោះ​សារ​តាំ​ង​ពី​ថ្ងៃ​១៥ ខែ​មិថុនា មក​ម្លេះ ដើម្បី​រំឭក​​ពី​បញ្ហា​នេះ ប៉ុន្តែ​មិន​មាន​អ្នក​ជឿ។ លោក​​ថា អ្វីៗ​គ្រប់​យ៉ាង ត្រូវ​អង្កេត កុំ​ផ្លុំ​ផ្សែង​តាម​គ្នា រឿង​នេះ​វា​គ្រាន់​តែ​ល្អ​មើល ប៉ុន្តែ​មិន​ល្អស៊ី​នោះ​ទេ។

លោកនិ​យាយ​ក្នុង​សម្តី​ដើម​ថា៖ «កុំលេង​៣ស​ន្លឹក ដាក់​រាស្រ្ត​មួយ​នគរ»

លើសពីនេះ អ្នកនាំពាក្យក្រុមប្រឹក្សា​ជាតិតស៊ូ លោក គឹម សុខ ក៏បាន​បង្ហោះសា​រ​លើ​ហ្វេស​ប៊ុក​របស់​លោក​ថា លោក​បាន​ជូន​យោបល់​កុំទាន់​និយាយ​ពាក្យ «គាំទ្រ» និង «​អបអរ​សាទរ» ប៉ុន្តែ​នាំ​គ្នា​ត្រូវ​ប្រើ​ពាក្យ​ថា​«ជំរុញ»។

លោកបន្ត​ថា ឥឡូវ តំបន់​ទាំង​៤ រដ្ឋាភិបាល​ទើប​ប្រាប់​តុលាការ​អន្តរ​ជាតិ ICJ អំ​ពីបំណង​ប្ដឹង គឺ​មាន​ន័យ​ថា​«មិន​ទាន់​ប្ដឹង​នោះ​ទេ»។

ជុំវិញរឿងនេះ នាយករដ្ឋ​មន្រ្តី​កម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​មួយ​នៅ​ខេត្ត​សៀម​រាប នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃទី​២៣ ខែ​មិថុនា បញ្ជាក់​ថា កម្ពុជា​ពិត​ជាបា​ន​ផ្ញើលិ​ខិត​ផ្លូវ​ការ​ក្នុង​សំណុំ​រឿ​ង​វិវាទ​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ ទៅ​តុលា​ការ ICJ ដោយ​មិ​នប្រើ​ពាក្យ​ថា​ក​ម្ពុ​ជា​ដាក់​ពាក្យ​បណ្តឹង​ទៅ​(ICJ)​ទេ។

លោកថា៖ «លិខិតខ្ញុំបានប្រាប់ទៅ ឯកឧត្តម ប្រាក់ សុខុន ត្រូវ​តែ​មាន​គ្រប់​ជំហាន ពេល​លិខិត​មុន​បញ្ចេ​​ញ ត្រូវ​មាន​រូប​ភាព មន្ត្រី​យើង​ទៅ អត់​ត្រូវ​មាន​ផ្ញើ​តាម​អ្នក​ណា​ទេ ត្រូវ​ជិះ​យន្ត​ហោះ​ចេញ​ទៅ​ភ្លាម​យ​​ក​ទៅ​​ឲ្យ​ដល់​ដៃ ទូត​យើង​យក​ដោយ​ផ្ទាល់ ដើម្បី​ទទួល​បញ្ជាក់​ពី​ការ​ច្បាស់​លាស់​របស់​យើង ព្រោះ​វា​គ្មាន​ហេតុ​ផល​​​អី​ទៅ​កម្ពុជា​ថយ​ទេ ខ្ញុំ​សុំ​បញ្ជាក់​ជំហរ​របស់​កម្ពុជា »។

ដូចគ្នានេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន និយាយ​ក្នុងលិខិត​ចុះថ្ងៃ​​ទី២​៣ ខែ​មិថុនា​ថា គណ​កម្មការ​ជំនាញ​បាន​រៀប​ចំ​ឯក​សារ ដើម្បី​បញ្ជូន​ទៅ​តុលាការ​យុត្តិ​ធម៌​អន្តរ​ជាតិ ICJ ករណី​តំបន់​​មុំ​បី ប្រាសាទ​តាមាន់​​ធំ ប្រាសាទ​តាមាន់​តូច និង​ប្រាសាទ​តាក្របី ក្រោយ​ពី​កម្ពុជា បាន​ជូន​ព័ត៌​មាន​ទៅ​តុលាការ ICJ អំពី​បំណង​ដាក់​ពាក្យ​ស្នើ​សុំ​តុលាការ ICJ ធ្វើ​ការ​វិនិច្ឆ័យ​វិវាទ​ព្រំដែន​លើ​តំបន់​ទាំង​៤ តា​ម​លិខិត​ចុះ​ថ្ងៃទី​១៥ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២៥។

កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែ​មិថុនា ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន បាន​និយាយ​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​បញ្ជូន​លិខិត​ជា​ផ្លូវ​ការ​ទៅកាន់​តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរ​ជាតិ (ICJ) ដើម្បី​ជួយ​ស្វែង​រក​ដំណោះ​ស្រាយ​ពាក់​ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​វិវាទ​ព្រំ​ដែន​នេះ ត្រូវ​នឹង​ថ្ងៃ​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ ៦៣​ឆ្នាំមុ​ន ដែល​តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរ​ជាតិ (ICJ) បាន​សម្រេច​ឲ្យ​កម្ពុជា​ឈ្នះ​ថៃ រឿង​ក្តី​ប្រាសាទ​ព្រះ​វិហារ។

ដោយឡែក ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក ម៉ែន ណាត  បញ្ហានេះ ធ្វើ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​គិត​ថា មេដឹក​នាំ​កម្ពុជា បំភ័ន​ភ្នែក​រាស្រ្ត និងរ​ង​ការ​ស្តី​បន្ទោស។

លោកថា៖ «គេគិតថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​ហ្នឹង​អាច​កំពុង​តែ​រៀប​ចំ​លេង​ល្បែង​បី​បួន​សន្លឹក កហុក​​ប្រជា​ពលរដ្ឋ កន្លែង​ហ្នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​គេ​សង្ស័យ ធ្វើ​ឲ្យ​គេ​ដក​សេច​ក្ដីទុ​ក​ចិត្ត​ គួរ​ឲ្យ​មន្ទិល​សង្ស័យ​ធ្វើ​ឲ្យ​គេ​បាត់ប​ង់​ការ​ជឿជា​ក់​មួយ​ចំនួន​ដែរ»។

យ៉ាងណាក្តី អ្នក​ជំនាញ​​ច្បាប់ និង​​អភិបាល​កិច្ច​បែប​ប្រជាធិប​តេយ្យ លោក វន ចាន់​ឡូត បាន​បង្ហោះ​​សា​រ​លើ​​ហ្វេស​ប៊ុក​​​នៅ​​ថ្ងៃ​​ទី​២៤ ខែមិ​ថុនា​នេះ ដោយ​និយាយ​ថា ICJ ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​ធម្មនុញ្ញ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ដើម្បី​ដើរ​តួ​ជា​អង្គ​ការ​យុត្តិធម៌​ចម្បង​នៃ​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ។

លោកបន្តថា តួនាទីរបស់តុលាការមួយនេះ គឺ​ការ​សម្រេច​ស្រប​ទៅ​តាម​ច្បាប់​អន្តរ​ជាតិ​នូវ​រាល់​ជម្លោះ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ដាក់​មក​ជូន​តុលាការ ហើយ​យុត្តាធិការ​របស់​តុលាការ គឺ​បក​ស្រាយ​សន្ធិ​សញ្ញា ចំណោទច្បាប់​អន្ដរ​ជាតិ ការ​រំលោភ​បំពាន​កាតព្វ​កិច្ច​អន្ដរ​ជាតិ។

សម្រាប់លោក ចាន់ឡូត យល់​ថា ការដាក់ពាក្យស្នើ​សុំ​តុលាការ ICJ ធ្វើ​ការ​វិនិច្ឆ័​យវិ​វាទ​ជា​ដំណាក់​ដំបូង​ដែល​កម្ពុជា​ត្រូវ​អនុលោម​ជា​ចាំបាច់ ឬ​និយាយ​ឱ្យ​ស្រួល​ស្ដាប់​ កម្ពុជា​បាន​ដាក់​ពាក្យ​បណ្ដឹង​រួច​រាល់​ហើយ​។ លោក​បន្ត​ថា កង្វះ​ទំនុក​ចិត្ត​លើ​រដ្ឋាភិបាល ការ​ប្រឆាំង​ដើម្បី​បំផ្លាញ និង​កង្វះ​ចំណេះ​ដឹង ជា​ដើម​ហេតុ​នាំឱ្យ​មិន​ចុះស​ម្រុង និង​មិន​ឯកភាព៕

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ