ការដែលក្រសួងយុត្តិធម៌ចេញអធិបញ្ជាឱ្យប្តឹងជំទាស់ លើការសម្រេចក្តីរបស់ចៅក្រម ក្នុងសំណុំរឿងមន្រ្តីបុករះ បង្កឱ្យមានមនុស្សស្លាប់ និងរងរបួស ក្រោយមហាជនរិះគន់នោះ ជំរុញការលើកឡើងថា តុលាការក្រោមអំណាចគ្រួសារហ៊ុនបន្តចាក់ស្រែះ ដោយអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធ បក្សពួកនិយម ទោះរដ្ឋាភិបាលប្តេជ្ញាកែទម្រង់ច្រើនឆ្នាំទៅនេះក្តី។
ការណ៍នេះជាក្តីបារម្ភថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ទន់ខ្សោយជាដើមចមពង្រីកអយុត្តិធម៌សង្គម រួមទាំងបទឧក្រិដ្ឋច្រើនទម្រង់ដែលនឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋបន្តរងគ្រោះតជំនាន់ បើគ្មានការលម្អ។
ការិះគន់នេះ ក្រោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក កើត រិទ្ធ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា បានបញ្ជាឲ្យព្រះរាជអាជ្ញាប្តឹងឧទ្ធរណ៍ប្រឆាំងសាលក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលកាត់ទោសអតីតប្រធានការិយាល័យភស្តុភារនៃស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន ហេង ដាក់ពន្ធនាគារ៣ឆ្នាំតែអនុវត្តទោស១ឆ្នាំ។
ករណីនេះ លោក ហ៊ុន ហេង បានបើកបរក្នុងស្ថានភាពស្រវឹងបុករះបណ្តាលឲ្យមនុស្សម្នាក់ស្លាប់ និងរបួស៣នាក់ នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥។
បើតាមសាលក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ការសម្រេចព្យួរទោសបែបនេះ ព្រោះជនជាប់ចោទមានវ័យចាស់ និងទទួលស្គាល់កំហុស ព្រមទាំងមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម លើសឈាម។
ការណ៍នេះ មហាជនរិះគន់ជាបន្តបន្ទាប់លើបណ្តាញសង្គមថា ជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់ជនរងគ្រោះ និងជាការអនុវត្តច្បាប់ស្តង់ដាពីរ ។
ជុំវិញរឿងនេះ តំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក សួន សូរីដា យល់ថា ក្នុងរឿងក្តីនេះ ហាក់មានការគប់គិតគ្នាជាប្រព័ន្ធរវាងមន្រ្តីអនុវត្តច្បាប់ និងជនល្មើស បានតុលាការព្យាយាមបង្កើតលេសផ្សេងៗ ដើម្បីសម្រាលបន្ទុកដល់ជនល្មើស។
មួយវិញទៀតលោកថា ការដែលក្រសួងយុត្តិធម៌ចេញបញ្ជាឱ្យប្តឹងជំទាស់នៅពេលនេះ វាកើតចេញពីសម្ពាធមហាជនប្រតិកម្មរួមគ្នា ដែលជាសម្ពាធមួយជំរុញប្រសួងយុត្តិធម៌លូកដៃក្នុងរឿងក្តីនៅពេលនេះ។
លោកថា៖ «តុលាការគាត់ធ្វើកិច្ចការមួយនៅក្នុងការកាត់សេចក្ដី មិនផ្អែកទៅលើអង្គច្បាប់ អង្គហេតុ។ គាត់កាត់សេចក្ដីមើលទៅហាក់ដូចជាបន្លែបន្លំ ស៊ុមគ្រលុំ ក្នុងគោលបំណងដើម្បីបន្ធូរបន្ថយជនល្មើស ដោយចុងក្រោយគាត់យកលេសថាមនុស្សចាស់អាយុ៦០ជាង មានជំងឺជាប់ប្រចាំកាយ ជាតិអាល់កុល ស្រា មានកម្រិតទាប ដូច្នេះខ្ញុំគិតថាបង្កើតរឿងដើម្បីដោះបន្ទុកជនដៃដល់ ឬជនជាប់ចោទនេះ។ តាមពិតទៅមិនមែនផ្អែកលើភ័ស្តុតាងទេ គឺជាការស៊ុមគ្រលុំគ្នាក្នុងបទមួយ ដែលយើងអាចចាត់ទុកថា ជាអំពើពុករលួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងរក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌»។
ជ្រុងមួយនៃបញ្ហាប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នេះដែរ កាលខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ អតីតឧកញ៉ា ស្រី ស៊ីណា ដែលបាញ់សម្លាប់គូរដណ្តឹងមួយគូរនោះ ក៏ត្រូវបានមហាជនបញ្ចេញប្រតិកម្មព្រោងព្រាតដោយបារម្ភថា ឃាតករនឹងរួចផុតពីសំណាញ់ច្បាប់។
ក្រោយមក អតីតឧកញ៉ា ស្រី ស៊ីណា ត្រូវជាប់ទោសកម្រិតខ្ពស់ គឺជាប់ពន្ធនាគារ៣១ឆ្នាំ និងផ្តល់សំណងជាង២លានដុល្លារ ឱ្យក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះនោះ។
ក្រោមសម្ពាធពីមហាជននេះ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក កើត រិទ្ធិ ចេញមុខប្រកាសថា លោកនឹងចុះចេញពីតំណែងបើឃាតករ ស្រី ស៊ីណា ត្រូវរួចទោស ហើយលោកក៏បានប្រកាសបញ្ជូនខ្មាន់កាំភ្លើងរូបនេះក្នុងបញ្ជីខ្មៅនៃឧក្រិដ្ឋជនឃោរឃៅផងដែរ។
យ៉ាងណាណា កន្លងទៅ មានរឿងក្តីជាច្រើនដែលពាក់ព័ន្ធអ្នកមានអំណាច តែពួកគេត្រូវជាប់ទោសតែប៉ុន្មានឆ្នាំក៏រួចខ្លួន។
ក្នុងនោះដូចជា ករណី ឧកញ៉ា ថោង សារ៉ាត់ ត្រូវតុលាការកាត់ទោសឱ្យជាប់គុកអស់មួយជីវិត ប៉ុន្តែគាត់សម្រាកនៅបន្ទប់ VIP នៅមន្ទីរពេទ្យរុស្ស៊ីប្រហែលជាង៣ឆ្នាំ ក៏ត្រូវតុលាការដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំ។
ដោយឡែក ឧកញ៉ា គិត ធាង ដែលជាបងប្រុសរបស់ឧកញ៉ា គិត ម៉េង ត្រូវតុលាការកាត់ទោសឱ្យជាប់គុក៤ឆ្នាំ ពាក់ព័ន្ធគ្រឿងញៀន៥០គីឡូក្រាម ប៉ុន្តែជាប់ឃុំនៅមន្ទីរពេទ្យរុស្ស៊ីប្រហែល២ឆ្នាំ ក៏ត្រូវតុលាការដោះលែងដែរ។
អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គម លោក ប៉ោ មករា លើកឡើងថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជារងការរិះគន់ច្រើនឆ្នាំទៅនេះថា នៅទន់ខ្សោយ ហើយថា បើធៀបប្រទេសជិតខាងមានថៃ និងវៀតណាមជាដើម គេមានប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌រឹងមាំជាងកម្ពុជា។ លោកថា ប្រទេសវៀតណាម ទោះជាប្រទេសដឹកនាំបែបកុម្មុយនីសក្តី តែពេលមានរបាយការណ៍នានា រិះគន់ពីប្រព័ន្ធយុត្តិធ៌ម រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមក៏ព្យាយាមកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅឈានទៅរកភាពល្អប្រសើរ។
យ៉ាងណា លោកបារម្ភថា បើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជាទន់ខ្សោយ នឹងបង្កើតជាការអនុវត្តច្បាប់ស្តង់ដារ២ ពោលគឺបើបក្សពួកខ្លួនត្រូវរួចទោសហើយពលរដ្ឋខ្សោយ ឬក្រុមប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលអាចប្រឈមការដាក់សម្ពាធផ្លូវច្បាប់។
លោកថា៖ «បើកម្ពុជាស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌មួយ ដែលមិនមានភាពរឹងមាំ វាមានបញ្ហាច្រើនណាស់សម្រាប់សង្គមជាតិ ដូចជាបញ្ហាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបញ្ហាអំពើពុករលួយបញ្ហាការឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ បញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងការបើកឱកាសឲ្យជនឧក្រិដ្ឋជនមួយចំនួននិងរកស៊ីជួញដូរនៅកម្ពុជា ឬអាចទៅជាប្រទេសឆ្លងកាត់ តាមរយៈឧក្រិដ្ឋជនមួយចំនួន នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាហ្នឹង។ ការពង្រឹងនីតិរដ្ឋការពង្រឹងប្រព័ន្ធច្បាប់ហ្នឹង គឺវាជាកត្តាសំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រទេស ជាពិសេសគឺការបំបាត់អំពើពុករលួយជាមហារីកសង្គម ជាបញ្ហាដែលធ្វើឲ្យសង្គមហ្នឹង ធាក់ថយមិនអាចអភិវឌ្ឍន៍ទៅមុខបាន»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន បានទេ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែតុលានេះ។
យ៉ាងណា បើគេសង្កេតមើលក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំរបស់តុលាការកំពូលវិញ លោក ជីវ កេង ដែលធ្លាប់ចូលរួមរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អំឡុងចុងឆ្នាំ២០១៧ ជាមួយ លោក ឌិត មន្ទី នោះ ត្រូវបានតែងតាំងឱ្យធ្វើជាប្រធានតុលាការកំពូល នៅអាណត្តិថ្មីរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជំនួសលោក ឌិត មន្ទី ។
ខណៈ លោក ជីវ កេង និងលោក ឌិត មន្ទី បច្ចុប្បន្ន នៅជាសមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានលោក ហ៊ុន សែន ជាប្រធាន។
បើតាមរបាយការណ៍ដែលចេញដោយអង្គការគម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក កាលពីពាក់កណ្តាលខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ បង្ហាញពីការធ្លាក់ចុះនៃនីតិរដ្ឋរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
បើតាមគម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក ក្នុងពេលប្រទេសនៅក្នុងតំបន់មានវៀតណាមជាដើម បានកែលម្អប្រព័ន្ធនីតិរដ្ឋបានល្អប្រសើរ បើធៀបនឹងឆ្នាំមុន រីឯកម្ពុជានៅឆ្នាំនេះ នៅតែបន្តឈរបាតតារាងដដែល។
ផ្អែកលើទិន្នន័យនៃតារាងពិន្ទុការអនុវត្តនីតិរដ្ឋ ១៤១ ក្នុងចំណោម១៤២ប្រទេស តួលេខនេះ នៅតែមិនល្អបើធៀបកាលពីឆ្នាំ២០២៣ ដែលកាលណោះកម្ពុជា នៅឈរក្នុងលំដាប់លេខរៀង ដូចអ្វីដែលកម្ពុជា ទទួលបានពិន្ទុនៅពេលនេះដូចគ្នា៕
