មាតាធម្មជាតិ ហៅសង្គមបច្ចុប្បន្ន កំពុងវិវត្តទៅជាប្រព័ន្ធពីខ្មៅទៅស និងពីសទៅខ្មៅ ដោយធ្វើការប្រៀបធៀបភាពវាសនាខុសគ្នា រវាងសកម្មជនការពារធនធានធម្មជាតិ និងបណ្តាញឧក្រិដ្ឋជនឆបោកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងការពាក់ព័ន្ធយ៉ាងជ្រៅទៅនឹងទីប្រឹក្សា លោក ហ៊ុន សែន គឺលោក ចេន ហ្ស៊ី ។
មាតាធម្មជាតិ បាននិយាយនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី២១ខែតុលានេះថា សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិចំនួន ៥រូប ត្រូវបានកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារពី ៦ ដល់ ៨ ឆ្នាំ ដោយតុលាការ មហាអយុត្តិធម៌ កាលពីថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។
តាមប្រភពខាងលើ ពួកគេតស៊ូ ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ បង្ហាញការកេងប្រវ័ញ្ចដីធ្លី និងធនធានធម្មជាតិនៅតាមទីជនបទ ជួយប្រជាជនដែលរងគ្រោះ តាមរយៈការតស៊ូមតិអហិង្សា ហើយលើកមុខមាត់ប្រទេសកម្ពុជាលើឆាកអន្តរជាតិ។
ប៉ុន្តែការតស៊ូដើម្បីធម្មជាតិ បាននាំឲ្យពួកគេទទួលទោសជាឧក្រិដ្ឋជន ខណៈពួកគេកំពុងស្ថិតនៅក្នុងគុក ឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញវិញកំពុងរីកដុះដាល។
តាមរបាយការណ៍២ឆ្នាំចុងក្រោយរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ឆ្នាំ២០២៣ ប្រភព៖ OHCHR – “Online Scam Operations in Southeast Asia,” ២០២៤ ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក (Trafficking in Persons Report) និងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៥ អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ Amnesty International – “No One Returns from This Hell,” ប្រទេសកម្ពុជា បានក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលសកលនៃការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិត ដែលមានការជួញដូរមនុស្ស និងការបង្ខំឲ្យធ្វើការងារយ៉ាងរំលោភបំពាន។
កាន់តែផ្ទុះឡើងនាពេលថ្មីៗនេះ នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រសួងយុត្តិធម៌សហរដ្ឋអាមេរិក បានចោទប្រកាន់ ទីប្រឹក្សាលោក ហ៊ុន សែន Chen Zhi ប្រធានក្រុមហ៊ុន Prince Group ថា បានដំណើរការការងារដោយបង្ខំ និងសំបុកឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញនៅកម្ពុជា ព្រមទាំងលាងលុយកខ្វក់ជាច្រើនពាន់លានដុល្លារ តាមបណ្តាញបោកប្រាស់។ ទោះបីជាការលក់មុខមាត់ជាតិ និងការបំពានសិទ្ធិមនុស្សកំពុងកើតឡើងចំពោះភ្នែកមនុស្សជាច្រើនក៏ដោយ របបក្រុងភ្នំពេញមិនបានប្រតិកម្ម ឬបង្រ្កាបជាក់ស្តែងឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពឡើយតាំងពីដើមមក។ គេបង្រ្កាបតែពេលចាប់ផ្ដើមមានការផ្ទុះពេញពិភពលោក ឬស្ទើរតែហួសពេល។
តើការបង្រ្កាបនេះ ឈានដល់ការចាប់ខ្លួនមេក្លោងសំខាន់ៗ ក្រោយឧក្រិដ្ឋកម្មនេះទេ ឬយ៉ាងណា? ងាកមកសកម្មជនដែលការពារធម្មជាតិ និងតស៊ូដើម្បីសេចក្ដីត្រឹមត្រូវវិញ ត្រូវបានគេចាប់ឃុំ ធ្វើទារុណកម្មផ្លូវចិត្តជាច្រើនលើកច្រើនសារ។ សង្គមកំពុងវិវត្តទៅជាប្រព័ន្ធដែល “ខ្មៅទៅស សទៅខ្មៅ”។ អ្នកការពារធម្មជាតិត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាជាឧក្រិដ្ឋជន ខណៈឧក្រិដ្ឋជនពិតប្រាកដដែលកំពុងបំផ្លាញកិត្តិយសប្រទេស ត្រូវបានការពារដោយអំណាចនយោបាយ។
សម្រាប់មាតាធម្មជាតិ បញ្ហានេះ ប្រជាជនគួរតែសួរថា -តើនរណាដែលជាឧក្រិដ្ឋជនពិតប្រាកដ? អ្នកការពារធម្មជាតិ ឬអ្នកដែលលក់មុខមាត់ប្រទេសជាតិអំពីឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកនេះ? ដែលការណ៍នេះ មាតាធម្មជាតិទាមទារឱ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរតែដោះលែងអ្នកទាំង ៥នាក់ ឱ្យមានសេរីភាពវិញ៕
