មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៃគណបក្សភ្លើងទៀន អះអាងថា ខ្លួននឹងមិនតក់ស្លុតឬត្រូវរាថយចំពោះដីកាកោះហៅឱ្យចូលខ្លួនទៅបំភ្លឺជាលើកទី២ ជុំវិញបទចោទប្រឆាំងនឹងរូបលោក នៅពាក់កណ្ដាលខែកក្កដានេះ ពីសំណាក់តុលាការក្រុងភ្នំពេញនោះទេ បើទោះជាដើមបណ្ដឹងក្នុងសំណុំរឿងប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះមកពីខាងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតផង និងគណបក្សគ្រប់គ្រងអំណាចផង។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក សុន ឆ័យ ដែលទើបតែវិលត្រលប់មកពីប្រទេសអូស្រ្តាលី កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា រូបលោកបានត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ហើយ ក្នុងការចូលឆ្លើយទៅតាមដីកាកោះរបស់តុលាការ។ ការហ៊ានប្រឈមមុខនេះ ត្រូវបានអ្នកនយោបាយចាស់វស្សារូបនេះយល់ឃើញថា លោកមិនបានធ្វើអ្វីខុសដូចការចោទប្រកាន់របស់ដើមបណ្ដឹងទាំងពីរ ហេតុនេះលោកមិនខ្លាចរអាចំពោះការចាប់ខ្លួនណាមួយឡើយ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត លោក សុន ឆ័យ មិនយល់ឃើញថា អ្វីដែលលោកបានរិះគន់អំពីដំណើរការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់នោះ គឺនឹងត្រូវចាប់ខ្លួនលោកឡើយ ព្រោះសារនយោបាយដូចដែលលោកបានទិតៀននោះ មិនមែនមានតែលោកម្នាក់ទេដែលរកឃើញដូចគ្នាអំពីភាពមិនប្រក្រតីនេះ សូម្បីសង្គមស៊ីវិលនិងអ្នកនយោបាយផ្សេងទៀតក៏មើលឃើញដូចរូបលោកយ៉ាងដូច្នេះដែរ។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំថាអ្វីដែលខ្ញុំលើកឡើង អត់មានអីខុសពីគេឯងផង។ គណបក្សនយោបាយដទៃទៀត និងក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ឯករាជ្យមួយចំនួន ក៏លើកពីបញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹងដែរ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបំភិតបំភ័យ ពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតហ្នឹងមិនប្រក្រតី។ ការបិទទ្វារសាលា មានមន្រ្តីមូលដ្ឋាននៅតាមមណ្ឌលបោះឆ្នោតអីហ្នឹងជាដើម សុទ្ធតែគេឃើញទាំងអស់គ្នា។ វាដូចអត់មានរឿងអីដែលខ្ញុំនិយាយហ្នឹងវាខុសគេផង ដូច្នេះ ខ្ញុំថារឿងហ្នឹងវាអត់មានអីពាក់ព័ន្ធនឹងបទបរិហារកេរ្តិ៍ទៅទៀត»។
ស្ថាប័នជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលហៅកាត់ថា គ.ជ.ប កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ បានប្ដឹងលោក សុន ឆ័យ ទៅតុលាការពីបទ «បរិហារកេរ្តិ៍ជាសាធារណៈ» និងទាមទារឱ្យអ្នកនយោបាយរូបនេះត្រូវធ្វើលិខិតសុំទោសជាសាធារណៈថែមទៀតផង។
ការចេញមុខប្ដឹងរបស់ គ.ជ.ប នៅពេលនេះ គឺក្រោយពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា តាមរយៈមេធាវី លោក គី តិច បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅកាន់តុលាការដូចគ្នាដែរ ប្រឆាំងលោក សុន ឆ័យ កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា។ លោក សាយ ឈុំ ដែលគេស្គាល់ជាទូទៅថាជាអនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាប្រធានព្រឹទ្ធសភាផង បានទាមទារសំណងជំងឺចិត្តពីលោក សុន ឆ័យ ចំនួន១លានដុល្លារអាមេរិក ដោយយោងលើអង្គហេតុប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹងបណ្ដឹងរបស់ គ.ជ.ប នៅពេលនេះដែរ។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ធ្លាប់បញ្ជាក់ជំហរថា គណបក្សកាន់អំណាចនឹងមិនចរចាខាងនយោបាយទេ ព្រោះរឿងក្តីនេះ មេធាវីតំណាងដោយអាណត្តិ គឺលោក គី តិច បានបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅដល់ដៃតុលាការរួចហើយ។
មិនខុសគ្នាដែរ អគ្គលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក សោម សូរីដា ធ្លាប់ប្រាប់វីអូឌីថា អ្វីដែលលោក សុន ឆ័យ ធ្វើនេះមិនមែនជាការរិះគន់ដែលស្ថិតក្រោមយុត្តាធិការនៃសិទ្ធិបញ្ចេញមតិទេ។ មួយវិញទៀត លោកថា សកម្មភាពរបស់លោក សុន ឆ័យ នេះ គឺជាការប្រមាថធ្ងន់ធ្ងរ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សេចក្ដីថ្លៃថ្នូររបស់ស្ថាប័នជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។
យ៉ាងនេះក្ដី សម្រាប់មេធាវីការពារសិទ្ធិឱ្យលោក សុន ឆ័យ គឺលោក ជូង ជូងី អះអាងនៅថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដានេះថា ក្នុងនាមជាមេធាវី លោកបានទៅទទួលយកដីកាកោះហៅជាលើកទី២ ពីតុលាការក្រុងភ្នំពេញ រួចរាល់ហើយ នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទនេះ។
លោកមេធាវីបញ្ជាក់ថា ផ្អែកលើដីកាកោះជាលើកទី២នេះ លោក សុន ឆ័យ ត្រូវបានតុលាការតម្រូវឱ្យចូលខ្លួនឆ្លើយបំភ្លឺនៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដាខាងមុខនេះ។
បើតាមមេធាវីរូបនេះ គេនៅមិនទាន់អាចធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋានបានអំពីលទ្ធផលនៅថ្ងៃខាងមុខនេះ ថានឹងត្រូវមានរឿងអ្វីកើតឡើងនៅឡើយទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត បើផ្អែកលើស្មារតីគតិយុត្ត ការកោះហៅនេះក៏នឹងមិនគំរាមកំហែងទៅដល់ការចាប់ខ្លួនឬឃុំខ្លួនណាមួយនោះដែរ។
លោកបន្តថា៖ «ដីកាកោះនេះអត់មានចង្អុលបង្ហាញអត្ថន័យអស់ហ្នឹងទេ គឺគ្រាន់តែកោះហៅគាត់ឱ្យមកឆ្លើយបំភ្លឺ ឆ្លើយតបទៅនឹងបណ្ដឹងរបស់លោក គី តិច មេធាវីរបស់សម្តេច សាយ ឈុំ»។
នាយកប្រតិបត្តិ នៃអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត លោក សេក សុជាតិ យល់ឃើញថា ការប្ដឹងផ្ដល់តាមផ្លូវតុលាការដើម្បីយកចាញ់ឈ្នះចំពោះអ្នកនយោបាយខ្មែរនេះ ស្ទើរក្លាយទៅជាវប្បធម៌ទៅហើយ។
សម្រាប់លោក សេក សុជាតិ នៅតែមើលឃើញថា បញ្ហានេះមិនមែនជារូបភាពនៃការគំរាមកំហែងខាងនយោបាយទេ តែជារបៀបដែលអ្នកនយោបាយតែងតែលេងតាមរូបភាពជាអ្នកនយោបាយនៅក្មេងខ្ចីនៅឡើយ ហើយក៏មិនដែលបន្សល់ទុកនូវអ្វីដែលជាគំរូល្អសម្រាប់អ្នកបន្តវេនជំនាន់ក្រោយទៀតដែរ។
លោកបន្តថា៖ «យើងមើលឃើញថា អ្នកដែលត្រូវបានគេប្ដឹងផ្ដល់ហ្នឹងក៏ជាក្រុមអ្នកនយោបាយចូលចិត្តដុតឱ្យគណបក្សកាន់អំណាចហ្នឹងមានកំហឹងខឹងអីអ៊ីចឹងទៅ។ បញ្ហានេះ វាក៏បានបង្ហាញអំពីវប្បធម៌នយោបាយនៅកម្ពុជារបស់យើង មើលគ្នាក្នុងនាមជាសត្រូវ មើលគ្នាក្នុងផ្លូវអវិជ្ជមាន ហើយមិនមានលក្ខណៈពិសេសមួយនៅក្នុងការតស៊ូលើឆាកនយោបាយតាមសន្តិវិធីអីជាដើម។ យើងឃើញថា មេរៀននេះ វាបានបង្ហាញយើង វាមិនមែនទើបតែករណីឯកឧត្តម សុន ឆ័យ មួយរូបទេ យើងឃើញមានទាំងអ្នកនយោបាយនៅក្នុងគណបក្សរាជានិយម និងគណបក្សនយោបាយដទៃហ្នឹងក៏វាមានច្រើនដែរ»។
យ៉ាងនេះក្ដី ក្រុមអ្នកជំនាញផ្នែកគោលនយោបាយ និងកិច្ចការបោះឆ្នោត យល់ឃើញថា ការប្ដឹងផ្ដល់អ្នកនយោបាយ ព្រោះតែរិះគន់អំពីភាពមិនប្រក្រតីនៃដំណើរការបោះឆ្នោតនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញពីការរឹតត្បិតសិទ្ធិបញ្ចេញមតិខាងនយោបាយកាន់តែធំទៅៗនៅកម្ពុជា៕
