បទឈប់បាញ់ ដែលកំណត់ដោយម៉ាឡេ​ស៊ី ជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាន មានអាយុកាលជាង២០ថ្ងៃមកហើយ គិតត្រឹមថ្ងៃ​ពុធ​នេះ ដែលជួយឱ្យយោធានៃប្រទេសទាំងពីរ កាត់បន្ថយការប្រឈមគ្នា នៃភាពតានតឹងដោយសព្វាវុធ ខណៈក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរជាតិ បន្តតាម​ដាន និងឃ្លាំមើលពីបទឈប់បាញ់នេះ យ៉ាងដិតដល់។

បើទោះបីជាបទឈប់បាញ់កម្ពុជា-ថៃ ត្រូវ​គេមើលគេឃើញថា នៅមានសភាព​ផុយស្រួយនៅឡើយក្តី ក៏គេសង្កេតឃើញបន្ទាត់​នយោបាយរបស់បក្សកាន់អំណាច មិនបានផ្តល់ភ្លើងខៀវ ដើម្បីបង្រួបបង្រួមជាតិទៅតាមការចង់បានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅឡើយប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងមានការចាប់ខ្លួន និងកាត់ទោស​បន្ថែមទៀត។

ជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃដោយសព្វាវុធលើកនេះ ហាក់មានសភាពខ្ទេចខ្ទាំធ្ងន់​ធ្ងរ​ទាំងលើផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងហេដ្ឋារចនា​​សម្ព័ន្ធរូបវន្ត បើធៀបកាលពី១៧ឆ្នាំមុន ហើយវិវាទនេះ ត្រូវគេរំពឹង​ថា​ប្រហែល​ជាត្រូវចាយពេលយូរដើម្បីផ្តល់ទំនុកចិត្តឱ្យគ្នាឡើងវិញ ខណៈភាពប្រេះ​ឆា​លើកនេះមានទំហំធំ ដែលបង្ខំឱ្យភាគីទាំងពីរ ត្រូវផ្តាច់ទំនាក់ទំនង​ស្ទើរទាំង​ស្រុង​​លើផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម និងកាទូតដែល​​ជាជំរើសចុងក្រោយរៀងៗខ្លួន។

រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ និងប្រសូត្រចេញពីកិច្ចពិភាក្សា និងពិគ្រោះយោបល់ ដែលគេចាត់ទុកថា មានភាពឥតខ្ចោះ និងល្អឯក ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានរុះរើ និងធ្វើវិសោធនកម្មតាមចិត្តចង់ ក្នុងរយៈពេលជាង៣០ឆ្នាំមកនេះ ខណៈច្បាប់កំពូលនេះ បានចងកាតព្វកិច្ចអ្នកនយោបាយ​ឱ្យគោរពប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស។

នៅពេលដែលស្ថាប័នអន្តរជាតិល្បីៗ បាន​បង្ហាញពីការរកឃើញជាបន្តបន្ទាប់​ថា កម្ពុជាគឺជាទីតាំងស្នូលនៃអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ដោយ​រក​ប្រាក់​បាន​ប្រមាណពី ១២,៥ពាន់លាន ទៅ១៩ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ និងបានបង្កការឈឺចាប់ដល់ជនរងគ្រោះរាប់​សិប​ម៉ឺន​នាក់ មកពីបណ្តាប្រទេសជាច្រើននៅលើពិភពលោក មន្ត្រីជំនាញរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តែងតែច្រាន​ចោល​របាយ​ការណ៍​ទាំងនេះ ដោយថា កម្ពុជាក៏ជាជនរងគ្រោះពីអំពើឧក្រិដ្ឋកម្ម​អនឡាញនេះដែរ។

បណ្តាប្រទេសនៅលើពិភពលោក តែង​តែ​ចាប់​បញ្ជូនជនជាតិដទៃ ដែលលួចចូលទៅរស់នៅខុសច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួនឱ្យត្រឡប់ទៅប្រទេសកំណើតវិញ​គឺជារឿងធម្មតា។ ប៉ុន្តែរឿងដែលមិនធម្មតា គឺរដ្ឋាភិបាលគ្រួសារហ៊ុន ក្នុងរយៈពេលជាង៤០ឆ្នាំមកនេះ មិនត្រឹមតែមិនចាប់បញ្ជូនជនជាតិវៀតណាមឱ្យត្រឡប់ទៅប្រទេសពួកគេវិញប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំង​ផ្តល់ការការពារ និងគាំពារជន​ជាតិ​វៀត​ណាម​ទាំងនោះ ទៅតាមការណែនាំជារឿងៗរបស់មេដឹកនាំវៀតណាមទៀត​ផង។

បន្ទាប់ពីក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញដែលសុទ្ធតែជាមនុស្សរបស់ លោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា បានសម្រេចបើកផ្លូវឱ្យមានការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា៣៣ ស្តីពីការដកសញ្ជាតិពីពលរដ្ឋខ្មែរ នៅថ្ងៃទី១១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ រដ្ឋសភាបានបើកកិច្ចប្រជុំពេញអង្គ ដើម្បីពិភាក្សាលើសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់នេះ ហើយតំណាងរាស្ត្រចំនួន ១២៥នាក់ ដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតបង្គ្រប់កិច្ចចំនួន១២៥ លើ​១២៥​​សំឡេង បានលើកដៃបោះឆ្នោតគាំទ្រ​ជាឯកច្ឆន្ទទៅលើវិសោធនកម្មច្បាប់ ទៅតាមការចង់បានរបស់លោកហ៊ុន សែន។

ចំពេលដែលបក្សកាន់អំណាច កំពុងរងការស្តីបន្ទោសពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាប្រព័ន្ធ ការផ្ទេរអំណាចជាលក្ខណៈគ្រួសារ បំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រួមទាំងបញ្ហាចាក់ស្រែស​មួយចំនួនទៀតផងនោះ មេដឹក​នាំ​គ្រួសារហ៊ុនដែលនៅមានអំណាច​​ណែន​​ដៃ បានចង្អុលបង្ហាញឱ្យធ្វើច្បាប់បន្ទាន់មួយ ដើម្បីដកសញ្ជាតិពលរដ្ឋខ្មែរ​ពីកំណើត។

នៅក្រោយព្រឹត្តិការណ៍បាញ់សម្លាប់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី នៅក្នុងស្តារម៉ាតស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈបូកគោ នៅកណ្តាលរាជធានីភ្នំពេញទាំងព្រឹក កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ សំឡេងប្រជាធិប​តេយ្យ​វីអូឌី បានបើកការស៊ើបអង្កេតដោយប្រមូលព័ត៌មានពីប្រភពពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ។