សហភាពអឺរ៉ុបបន្តប្ដេជ្ញាជំរុញការលើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ការប្ដេជ្ញានេះត្រូវបានបង្ហាញឡើងនៅក្នុងយុទ្ធសាស្រ្តរួមសហភាពអឺរ៉ុប សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ជាមួយប្រទេសកម្ពុជាក្នុងរយៈពេល៧ឆ្នាំ ដោយចាប់អនុវត្តពីឆ្នាំ២០២១ ដល់២០២៧។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បន្តលើកឡើងថា ការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យគ្មានស្តង់ដារអន្តរជាតិទេ ដោយសម្អាងថា សូម្បីប្រទេសមហាអំណាចលោកសេរីខ្លះក៏អនុវត្តខុសគ្នាដែរ ខណៈមានការរិះគន់អំពីការដឹកនាំរបស់លោកធ្វើឱ្យកម្ពុជាងាកចេញពីគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ។
មេដឹកនាំជប៉ុនបង្ហាញចេតនាចង់ឃើញកម្ពុជាលើកកម្ពស់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងនីតិរដ្ឋ ខណៈការបោះឆ្នោតជិតចូលមកដល់ ប៉ុន្តែគណបក្សប្រឆាំងដែលធ្លាប់ទទួលបានសំឡេងឆ្នោតគាំទ្រប្រហាក់ប្រហែលបក្សកាន់អំណាចដែរនោះ ត្រូវបានបន្តរារាំងឱ្យនៅក្រៅឆាកនយោបាយក្រោមហេតុផលអនុវត្តច្បាប់។
អ្នកវិភាគមួយចំនួនមើលឃើញថា ការដែលក្រុមអ្នកនយោបាយជំទាស់បំបែកខ្លួនជាផ្នែកតូចៗមកបង្កើតគណបក្សថ្មីដើម្បីចូលរួមការបោះឆ្នោត អាចគ្រាន់តែជាការកំដរឆាកបក្សកាន់អំណាចប៉ុណ្ណោះ និងគ្មានឥទ្ធិពលជំរុញដល់ការស្ដារប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យឱ្យប្រសើរឡើងវិញទេ បើពួកគេមិនរួបរួមគ្នាបង្កើតជាសំឡេងតែមួយទេនោះ។
ក្រោយសង្គ្រាមត្រជាក់ រលកទី៣នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបានរីករាលដាលខ្លាំងទូទាំងសកលលោកទាំងមូល។ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ជាពិសេសពាក្យ «ប្រជាធិបតេយ្យ» ក្លាយជាពាក្យដ៏មានប្រជាប្រិយក្នុងស្រទាប់មហាជន ប៉ុន្តែខ្លឹម (essence) និងសសរស្ដម្ភ ឬសសរគ្រឹះដើម្បីកសាងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យឬរដ្ឋាភិបាលប្រជាធិបតេយ្យ ហាក់នៅឆ្ងាយពីការយល់ដឹងនិងការអនុវត្តរបស់អ្នកនយោបាយ ក៏ដូចជាពលរដ្ឋទូទៅនៅឡើយ។
នៅក្នុងការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបែបបុរាណ ការភ្ជាប់ខ្លួនរបស់មេដឹកនាំទៅនឹងអាទិទេពដើម្បីទទួលបាននីត្យានុកូលភាពនយោបាយដឹកនាំ ជាកិច្ចការសំខាន់ក្នុងការរក្សាអំណាច ឥទ្ធិពល និងការពារប្រទេស។ មេដឹកនាំឬក្សត្រក្នុងសម័យបុរាណតែងតែមានគោរមងារសម្រាប់រាជ្យ ឬសម្រាប់មរណនាម មានទាំងនៅក្នុងបូព៌ាប្រទេសនិងបស្ចិមប្រទេស ជាពិសេសក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ។
អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលទទួលយកនូវការលើកឡើងរបស់ក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ និងធ្វើការកែលម្អស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនិងប្រព័ន្ធតុលាការឡើងវិញ ដើម្បីចៀសផុតពីការរិះគន់ឬការចាត់វិធានការជាក់ស្ដែងណាមួយពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលមិនមានជឿថា សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងដាក់ទណ្ឌកម្មលើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈច្បាប់ H.R 4686 ឬច្បាប់ស្តីពី «លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាឆ្នាំ២០២១» (Cambodia Democracy Act of 2021) នោះទេ ពីព្រោះសហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវការកម្ពុជា ដើម្បីប្រកួតប្រជែងភូមិសាស្ត្រនយោបាយជាមួយប្រទេសចិន។
អ្នកឃ្លាំមើលមួយចំនួនយល់ថា ច្បាប់ដែលរដ្ឋាភិបាលឯកបក្សបានបង្កើតឡើងនាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បានផ្តល់អំណាចទៅឱ្យក្រសួងយុត្តិធម៌ជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការតុលាការ មិនអនុលោមទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រារាំងដល់ការផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំតាមយន្តការប្រជាធិបតេយ្យ។
ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើននៅទីក្រុងហុងកុង បានសម្រេចភៀសខ្លួនទៅកាន់បណ្ដាប្រទេសអឺរ៉ុបនិងប្រទេសជិតខាងផ្សេងទៀត បន្ទាប់ពីការផ្ទេរអធិបតេយ្យភាពទៅឱ្យចិន ស្របពេលដែលគោលនយោបាយជាប្រព័ន្ធរបស់អាជ្ញាធរដែលកំពុងតែកាន់អំណាចបានបំបិទសំឡេងរិះគន់ និងមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ជាដើម។ ពលរដ្ឋហុងកុងត្រូវបង្ខំចិត្តភៀសខ្លួនចេញ ដោយសារតែភាពភ័យខ្លាចក្នុងការក្លាយទៅជាជនរងគ្រោះនៃការសងសឹកទាំងនេះដោយអាជ្ញាធរសន្តិសុខ។
VOD គឺជាស្ថាប័នព័ត៌មានឯករាជ្យដែលផ្តល់ព័ត៌មាន ផលិតកម្មវិធីវិទ្យុ និងការផ្សព្វផ្សាយតាមរយៈគេហទំព័រអ៊ីនធើណេត។
© ២០២២ រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម
