មេដឹកនាំកម្ពុជា បានអះអាងថា នឹងពិចារណាដាក់ទណ្ឌកម្មទិដ្ឋាការលើប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះវិញ បន្ទាប់ពីក្រុងវ៉ាស៊ីងតោន បានសម្រេចរឹតត្បិតទិដ្ឋាការសម្រាប់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា និងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ។
កាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែធ្នូកន្លងមកនេះ អាមេរិក បានសម្រេចរឹតបន្តឹងផ្នែកទិដ្ឋាការសម្រាប់បុគ្គលទាំងឡាយណា ដែលអាមេរិកគិតថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា រួមទាំងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ។
ជាការឆ្លើយនឹងវិធានការរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក បានការពារបូរណភាព និងអធិបតេយ្យភាពជាតិ ដោយថា មិនព្រមឱនក្បាលធ្វើតាមការចង់បានរបស់ប្រទេសមហាអំណាចណាមួយនោះឡើយ។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «ឯករាជ្យអធិបតេយ្យជាតិមួយ គឺវាមានតម្លៃធំណាស់ ឧទាហរណ៍គេគំរាម បើមិនធ្វើតាមអញ អញនឹងកាត់ផ្ដាច់នេះ កាត់ផ្ដាច់នោះ កាត់ទៅ។ លោកឯងជ្រើសរើសមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ ឬជ្រើសរើសប្រជាជន ១៥លាននាក់? លោកឯងជ្រើសរើសបុគ្គលមួយក្រុម ឬជ្រើសរើសទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេស និងប្រទេស។ ពាក្យរឹតបន្តឹង Visa ទិដ្ឋាការ សូមអញ្ជើញ វាចំណេញលុយខ្មែរផង ហើយយើងបន្ដឹងវិញទៅ វាមានស្អី វាមានទៅខុសអី។ បើអញ្ចឹង ដើម្បីបានជំនួយ យើងត្រូវតែឱនក្បាលថា បាទ បាទ អញ្ចឹង ហើយជាតិមួយ យើងធ្វើអញ្ចឹង តើធ្វើទៅរួចទេ សុំទោស ខ្ញុំមិនអាចតំណាងឲ្យជាតិសាសន៍មួយនេះ ធ្វើអញ្ចឹងបានទេ»។
អ្នកនាំពាក្យស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក David Josar បានប្រាប់ VOD នៅថ្ងៃនេះថា លោកមិនមានការឆ្លើយតបចំពោះសម្ដីលោក ហ៊ុន សែន ទេ និងថា អាមេរិកបានប្រកាសជំហររួចហើយអំពីការដាក់ទណ្ឌកម្មទិដ្ឋាការនេះ។
បើតាមសេចក្ដីប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី៦ខែធ្នូ ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក បានអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យប្ដូរជំហររបស់ខ្លួន តាមរយៈការអនុញ្ញាតឲ្យគណបក្សប្រឆាំងចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោត ការដោះលែងលោក កឹម សុខា និងការអនុញ្ញាតឲ្យសង្គមស៊ីវិល និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យដំណើរការឡើងវិញ។
ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក បានបញ្ជាក់ទៀតថា រដ្ឋបាលប្រធានាធិបតី លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងបន្តតាមដានស្ថានការណ៍នៅកម្ពុជា ហើយថា នឹងចាត់វិធានការបន្ថែមទៀត បើគ្មានដំណោះស្រាយនយោបាយសមស្របណាមួយ។
អ្នកវិភាគបញ្ហានយោបាយលោកបណ្ឌិត មាស នី យល់ថា អាមេរិក បានបង្ហាញការខ្វល់ខ្វាយខ្លាំងអំពីដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ដោយរួមមានការដាក់ទណ្ឌកម្មជាបន្ដបន្ទាប់លើរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងភ្នំពេញ។ លោកយល់ថា កម្ពុជាគួរមានទំនាក់ទំនងល្អ ទាំងជាមួយអាមេរិក និងចិន ដោយថា ការងាកទៅរកចិនខ្លាំងពេក នឹងធ្វើឲ្យកម្ពុជាកាន់តែឃ្លាតឆ្ងាយពីបណ្ដាប្រទេសលោកសេរី។
លោកថា៖ «អ្វីដែលអាមេរិកថា គេនឹងអាចធ្វើបន្ដទៅទៀត ព្រោះអីមានមតិសាធារណជនជាច្រើនគិតថា អន្ដរជាតិ ដូចអាមេរិកនោះ គេគ្រាន់តែថា តែគេមិនដែលធ្វើ តែក្នុងរយៈពេលមិនដល់មួយខែនេះ យើងឃើញថា មានការដាក់ទណ្ឌកម្មជាបន្ដបន្ទាប់ […] លើកលែងតែចិន យកលុយមកបោះទាំងបាវៗតែម្ដង អាហ្នឹង ប្រហែលជាមិនអីទេ ក៏ប៉ុន្ដែបើសិនចិន គេគ្រាន់តែថា គេជួយតិចតួច ហើយទុកឲ្យយើងរស់នៅខ្លួនឯង វាធ្វើឲ្យមានឯកោរបស់ប្រទេសយើង ក្នុងសហគមន៍អន្ដរជាតិ»។
ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា និងអាមេរិក បានធ្លាក់ដល់កម្រិតទាបបំផុតក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចោទអាមេរិកថា នៅក្រោយអតីតគណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់។ ប៉ុន្ដែ អាមេរិកបានច្រានចោលការចោទប្រកាន់ទាំងនោះ ដោយថា ប្រាស់ចាកពីការពិតទាំងស្រុង។
ទោះបីអាមេរិកបានបកស្រាយយ៉ាងនេះក្ដី រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន បានបន្ដចំណាត់ការរបស់ខ្លួន ដោយបានស្នើសុំឲ្យតុលការកំពូលរំលាយអតីតគណបក្សប្រឆាំង និងនៅតែបន្ដឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ជាបណ្ដោះអាសន្ន ពីបទ «ក្បត់ជាតិ»។
សហគមន៍អន្ដរជាតិ បានថ្កោលទោសជាបន្ដបន្ទាប់ ដោយថា កម្ពុជាកំពុងឆ្ពោះទៅរករបបដឹកនាំបែបផ្ដាច់ការ ប៉ុន្តែ មានតែប្រទេសកុម្មុនីស្ដចិនមួយប៉ុណ្ណោះ ដែលចេញមុខការពាររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងរឿងរំលាយអតីតបក្សប្រឆាំងនេះ៕
