អតីតប្រធានគណបក្សប្រឆាំងដែលកំពុងរស់នៅនិរទេសខ្លួនក្រៅប្រទេស បានលើកឡើងជាថ្មីអំពីលទ្ធភាពចរចានយោបាយដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌជាមួយបក្សកាន់អំណាច ប៉ុន្ដែ ការលើកឡើងនេះ ត្រូវបានបក្សកាន់អំណាចច្រានចោលជាថ្មីទៀត។
លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិនាពេលបច្ចុប្បន្ន បានសរសេរលើបណ្ដាញសង្គម Twitter កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញថា លោកនៅតែជឿជាក់លើវប្បធម៌សន្ទនាជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ប៉ុន្ដែ លោកថា ការចរចាណាមួយនោះ ចាំបាច់ត្រូវផ្ដោតលើផលប្រយោជន៍ជាតិ និងត្រូវអនុវត្តដោយភាពស្មោះត្រង់ គ្មានការបំភិតបំភ័យ ឬគ្មានការគំរាមកំហែងឡើយ។
អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះ ក៏ចោទសួរពីមូលហេតុដែលជប៉ុនបន្ដជួយគាំទ្រផ្នែកបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុដល់កម្ពុជា បន្ទាប់ពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានរំលាយចោល ហើយដែលប្រទេសលោកសេរីយល់ថា ការបោះឆ្នោតនាខែកក្កដាខាងមុខ នឹងមិនអាចទទួលយកបានទេ បើគ្មានអតីតបក្សប្រឆាំងចូលរួម។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បានច្រានចោលការលើកឡើងជាថ្មីនេះរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដោយថា វប្បធម៌សន្ទនា បានស្លាប់ទៅហើយ ហើយលោកបន្ទោសទៅលើទង្វើរបស់អតីតបក្សប្រឆាំងខ្លួនឯង។
លោកថា៖ «ការលើកឡើងរបស់ទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី វាគ្រាន់តែជាការចង់បានអំណាច។ អាហ្នឹងជាឧបាយកលនៅក្នុងការឃោសនានយោបាយរបស់ទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី តាំងពីដើមមក តែងតែបំភាន់មតិសាធារណៈជាតិ ចិត្តគំនិត និងគោលដៅរបស់គាត់ គឺចង់បានអំណាច […] វប្បធម៌សន្ទនានេះ ត្រូវបាន សម រង្ស៊ី បំផ្លាញចោល ក៏ប៉ុន្ដែ ក្រោយមក សម រង្ស៊ី បានឱបចាប់ដៃ ហើយជាន់ជើង ដែលធ្វើឲ្យវប្បធម៌សន្ទនានេះ មិនអាចបន្ដទៅមុខបាន»។
មន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកអង្កេតនៅអង្គការខុមហ្វ្រែល លោក កន សាវាង្ស មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងប្រឈមមុខនឹងទណ្ឌកម្ម ឬការដាក់សំពាធបន្ថែមទៀតពីសហគមន៍អន្ដរជាតិ បើស្ថានការណ៍នយោបាយ មិនមានភាពធូរស្រាលទេនោះ។
ប៉ុន្ដែ លោកបង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយមថា អ្នកនយោបាយខ្មែរ នឹងអាចរកដំណោះស្រាយសមស្របណាមួយ នៅមុនការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិនាពេលខាងមុខ។
លោកថា៖ «វាធ្វើឲ្យសហគមន៍អន្ដរជាតិ ជាពិសេសប្រទេសដែលចូលរួមក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសហ្នឹង លោកនឹងអាចមានប្រតិកម្ម ឬផែនការផ្សេងៗទៀត ដែលដាក់មកលើកម្ពុជាយើង បើសិនមិនអាចសម្រួលសភាពការណ៍បែបនេះ។ ដោយមានការចូលរួមពីជប៉ុនទេ យើងថា ប្រហែលជានឹងមានស្អីបន្ថែមទៀត ប៉ុន្ដែ យើងក៏មិនដឹងច្បាស់លាស់ទេ។ សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំនៅតែមានសង្ឃឹមអំពីលទ្ធភាពក្នុងការចរចាដដែល ទោះបីយើងឃើញភាពរឹងមាំនៃគណបក្សកាន់អំណាច ជាពិសេសសម្ដេចថា លោកដាច់អហង្កាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប៉ុន្ដែ ខ្ញុំគិតថា អាចនឹងមានការសម្របសម្រួលណាមួយ មានច្រកណាមួយផ្សេងទៀត ដែលអាចដោះស្រាយទៅរួច»។
បន្ទាប់ពីតុលាការកំពូលរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចោលនោះ លោក សម រង្ស៊ី បានលើកឡើងដដែលៗ អំពីសេនារីយូ ដែលអាចឲ្យអតីតបក្សប្រឆាំង វិលមកចូលរួមការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ប៉ុន្ដែ ការយល់ឃើញបែបនេះរបស់លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាសទាត់ចោល ដោយថា លោកមិនចរចាជាមួយអ្នកធ្វើខុសច្បាប់នោះឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែមីនាកន្លងទៅ ប្រទេសចំនួន៤៥ នៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បានរួមគ្នាថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជុំវិញស្ថានការណ៍នយោបាយ និងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅមុនការបោះឆ្នោត។
ប៉ុន្តែ ជប៉ុន គឺជាប្រទេសតែមួយគត់ក្នុងចំណោមប្រទេស៤៧ នៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលមិនបានចូលរួមដាក់សម្ពាធកម្ពុជា។
ករណីនេះ ក្រុមអ្នកវិភាគយល់ថា ជប៉ុនកំពុងប្រើវិធីសាស្ដ្រទន់ភ្លន់ និងដើរតួជាអ្នកសម្របសម្រួល ដើម្បីជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ងាកមកដើរតាមគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចមកកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២៣ មីនា តំណាងនាយករដ្ឋមន្ដ្រីជប៉ុន លោក កេនតារ៉ូ សូនូរ៉ា (Kentaro Sonoura) បានរំឭកទៅប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យវិលទៅរកតុចរចាជាមួយអតីតបក្សប្រឆាំង ដើម្បីឲ្យការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ អាចទទួលយកបានពីគ្រប់ភាគី។
ប៉ុន្ដែ សំណើនេះ នៅតែត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន បដិសេធចោល ដោយលោក ហ៊ុន សែន ថា លោកទទួលបរាជ័យក្នុងការចរចាជាមួយអតីតបក្សប្រឆាំង៕
