សង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន ស្នើអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ជួយជំរុញឲ្យមានយុត្តិធម៌ក្នុងប្រព័ន្ធច្បាប់របស់កម្ពុជា ដោយថារដ្ឋាភិបាលកំពុងប្រើប្រព័ន្ធនេះគំរាមកំហែង និងរឹតត្បិតសកម្មភាពលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សរបស់ពួកគេ។
កាលពីម្សិលមិញ មន្ត្រីអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស អង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត និងអង្គការលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ត្រី បានជួបលោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត នៅការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំកម្ពុជា ប្រាប់ពីកង្វល់មួយចំនួន មុនតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិរូបនេះ ជួបមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា ឲ្យVODដឹងនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា អាហុក បានប្រាប់លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ថាបច្ចុប្បន្នសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន ដូចជាសេរីភាពនៃការជួបប្រជុំ សេរីភាពសហគមន៍ និងសេរីភាពបញ្ចេញមតិ ត្រូវបានគំរាមកំហែងដោយប្រព័ន្ធតុលាការ។ លោកថាពិសេសមន្ត្រី និងអតីតមន្ត្រីអាដហុក៥នាក់ ដែលតុលាការបង្គាប់ឲ្យឃុំខ្លួនជាង១៤ខែ១ថ្ងៃមកនោះ ពេលនេះពួកគេនៅជាប់ទោសព្យួរនៅឡើយ។
លោកថា៖«សូម្បីតែកន្លែងឯកជន ដែលមានការរៀបចំសិក្ខាសាលាជួបជុំអីផ្សេងៗហ្នឹង មានការតាមដានពីសំណាក់អាជ្ញាធរ មានមន្ត្រីប៉ូលិសអីជាដើមហ្នឹង។ ទាំងអស់ហ្នឹងជាបញ្ហា។ ព្រោះសង្គមស៊ីវិលយើង យើងធ្វើការទាំងអស់ហ្នឹងទៅតាមការផ្សព្វផ្សាយ ការជួបប្រជុំ ការធ្វើសិក្ខាសាលាអីហ្នឹងជាដើម។ ហើយបើមានការរឹតត្បិតបែបនេះ តើយើងធ្វើសកម្មភាពរបស់យើងរបៀបម៉េច?»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ និយាយទៀតថា បើរដ្ឋាភិបាលធ្វើឲ្យប្រព័ន្ធតុលាការឯករាជ្យ មុខមាត់រដ្ឋាភិបាល នឹងត្រូវ គេកោតសរសើរនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ក្នុងនាមជាប្រទេសដែលប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីនៅអង្គការសីលាការ កញ្ញា សេង រាសី ឲ្យដឹងថា ការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ ការបៀតបៀន សុខសុវត្ថិភាព នៅតែជាបញ្ហាចំបងរួមទាំងឱកាសចូលរួមក្នុងជីវិតនយោបាយរបស់ស្ត្រីនៅអាណត្តិនេះបានរួមតូច។ កញ្ញាបន្តថា ពិសេសការផ្តល់យុត្តិធម៌ឲ្យជនរងគ្រោះជាស្ត្រី ។
កញ្ញាថា៖«ការអភិវឌ្ឍដែលតែងតែនិយាយថានឹងមិនទុកនរណាម្នាក់ចោល ហើយនឹងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពដែលចង់បានហ្នឹងមិនអាចទៅរួចទេ។ រួមទាំងសុខសន្តិភាពពេញលេញហ្នឹង ដរាបណាស្ត្រីនៅតែបន្តរស់នៅក្នុងសភាពភ័យខ្លាច ទាំងការដើរហើររបស់គាត់ ទាំងការចូលរួមក្នុងឆាកនយោបាយ ក៏ដូចជាសង្គម»។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតនិចហ្វិច លោក សំ គន្ធាមី អះអាងថា លោកបានប្រាប់ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ពីកាលំបាក ដល់ការចុះពន្យល់ពលរដ្ឋ តាមរយៈធ្វើសិក្ខាសាលា វគ្គបណ្តុះបណ្តាល ឬសកម្មភាពជួបជុំនានាទាំងនៅរាជធានី និងថ្នាក់ខេត្ត ដោយថាពិបាកសុំច្បាប់ពីអាជ្ញាធរ។
មន្ត្រីឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតរូបនេះយល់ថា ការបង្រៀនពលរដ្ឋឲ្យចេះតាមដានពីដំណើរការបោះឆ្នោត ចេះតាមដានពីគោលនយោបាយរបស់គណបក្ស ជាកត្តាតម្រង់ផ្លូវឲ្យពលរដ្ឋចេះជ្រើសរើសមេដឹកនាំមកធ្វើជាអ្នកបម្រើខ្លួន និងការផលប្រយោជន៍ជាតិតាមយន្តការប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកថា៖«ការជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រ ឬជ្រើសរើសគណបក្សហ្នឹង វាផ្សាភ្ជាប់ទៅនឹងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគាត់ ទាក់ទិននឹងការងារ និងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគាត់ ។ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសជាតិ ការងាររបស់សហគមន៍ និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសក្តី»។
VOD មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន បានទេនៅថ្ងៃនេះ។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន ច្រានចោលការលើកឡើងរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនេះ។
បើតាមលោក សុខ ឥសាន វត្តមានសមត្ថកិច្ចនៅកន្លែងប្រមូលផ្តុំ គឺដើម្បីរក្សាសន្តិសុខ និងសណ្តាប់ធ្លាប់ ជូនអ្នកសម្តែងមតិ មិនមែនគំរាមកំហែងទេ ហើយថាចំណាត់ការកន្លងទៅរបស់តុលាការ បានធ្វើឡើងតែទៅលើអ្នកដែលបំពានច្បាប់។
លោកថា៖«អត់ទេ បើសិនណាសេរីភាពយើងប្រើត្រឹមត្រូវ តុលាការគ្មានហេតុផលអីដើម្បីចាប់កំហុសទេ។ យើងអត់មានពិរុទ្ឋភាពអីឲ្យតុលាការកាត់សេចក្តីគេបានទេ បើយើងធ្វើត្រឹមត្រូវ។ តែកន្លងទៅវាច្រើនតែយកតួនាទីភារកិច្ចកាន់កិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សហ្នឹងទៅធ្វើអ្វីមិនត្រឹមត្រូវតាមគោលការណ៍ច្បាប់»។
ទោះជាយ៉ាងណាក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលអះអាងថា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត បានសន្យាថានឹងលើកយកបញ្ហាទាំងនេះ ទៅជជែកជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីឲ្យពិចារណាពីដំណោះស្រាយ។
បេសកកម្មរបស់លោកស្រីរ៉ូណា ស្មីត មកកម្ពុជា ពេលនេះ មានរយៈពេល១១ថ្ងៃចាប់ពីថ្ងៃទី២៩តុលាដល់ថ្ងៃទី៨វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ ។ បើតាមគម្រោង លោកស្រី នឹងជួបជាមួយសង្គមស៊ីវិលមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួនរបស់រដ្ឋាភិបាលនិងមន្ត្រីទូតមួយចំនួនទៀតប្រចាំកម្ពុជា ដើម្បីស្វែងយល់ពីសិទ្ធិមនុស្សមុនធ្វើរបាយការណ៍ដាក់ទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ៕
