អ្នកឃ្លាំមើលពីបញ្ហាសង្គមក្រើនរំឭកថា បើអ្នកនយោបាយខ្មែរនៅតែមិនអាចសម្របសម្រួលគ្នា វិលទៅរកការប្រកួតប្រជែងអំណាច តាមប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញបាន នោះនឹងរុញប្រទេសជាតិឲ្យជួបនឹងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ។
នៅប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ សង្គ្រាមពាក្យសម្តី រវាងមេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចលោក ហ៊ុន សែន និងអតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក សម រង្ស៊ីបានបន្តផ្ញើសារឌឺដងដាក់គ្នានៅឡើយ ក្រោយពីមេដឹកនាំទាំងពីរបបួលគ្នាភ្នាល់ពីលទ្ធភាពដោះលែង ឬមិនដោះលែង លោក កឹម សុខា ដែលត្រូវបានគេឃុំខ្លួននៅក្នុងផ្ទះនៅឡើយនោះ។
លោក សម រង្ស៊ី នៅថ្ងៃនេះ បានផ្ញើសារលើបណ្តាញសង្គមថា ការដែលលោក ហ៊ុន សែន ព្រមភ្នាល់ ថាជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយរុញមេដឹកនាំរូបនេះឲ្យទល់ជញ្ជាំង ដើម្បីបង្ហាញទៅសហគមន៍អន្តរជាតិថាការចាប់ឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា កន្លងមកនេះ ជារឿងនយោបាយ។
ចំណែកលោក ហ៊ុន សែន វិញត្រូវបានគេហទំព័រ Fresh News បន្តដកស្រង់ប្រតិកម្មមកចុះផ្សាយហៅលោក សម រង្ស៊ី ថា «ជាអ្នកនយោបាយចង្រៃ »មិនចេះស្តាប់សារនយោបាយរបស់ខ្លួន ករណីដែលថានឹងមិនលើកលែងទោសឲ្យលោក កឹម សុខា នាពេលកន្លងទៅ ហើយបែជាចោទថាជាអ្នកត្រួតត្រាប្រព័ន្ធតុលាការបញ្ជាតុលាការទៅវិញ។
ប្រធានគ្រប់គ្រងផ្នែកអង្កេតនៅអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា សង្គ្រាមពាក្យសម្តីរបស់មេដឹកនាំនឹងជះឥទ្ធិពលដល់ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បើអាជ្ញាធរនិងប្រព័ន្ធតុលាការមិនឯករាជ្យ។
លោក អំ សំអាត រំឭកថា សហភាពអឺរ៉ុបបានកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់ ដើម្បីព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា ដោយសារតែជម្លោះនយោបាយ លោកថា បញ្ហាចំបង អ្នកនយោបាយ ត្រូវវិលទៅប្រកួតគ្នាតាមប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ ទើបអាចការពារប្រយោជន៍ជាតិបាន។
លោកថា៖ «បញ្ហានៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនេះ វាជាកត្តាសំខាន់ដែលកម្ពុជាទទួលបានការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ហើយក៏ដូចជាការចែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសដែរ។ អញ្ចឹងបើសិនជាអ្នកនយោបាយទាំងអស់មិនដើរតាមផ្លូវហ្នឹងទេ អ្នកដែលរងផលប៉ះពាល់ គឺពលរដ្ឋ»។
លោក អំ សំអាត រំឭកទៀតថា បើរដ្ឋាភិបាលបណ្តែតបណ្តោយឲ្យកើតមានវិបត្តិបែបនេះ ពលរដ្ឋនឹងស្តីបន្ទោសទៅរដ្ឋាភិបាលវិញថា មិនបានការពារផលប្រយោជន៍របស់ពួកគេ ។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្សលោក មឿន តុលា អះអាងកាលពីសប្តាហ៍មុនថា បើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុបត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ វានឹងប៉ះពាល់ដល់កំណើតសេដ្ឋកិច្ច ប៉ះពាល់ដល់កម្មករជាង៨០ម៉ឺននាក់ដែលបម្រើការងារក្នុងវិស័យកាត់ដេរ និងប៉ះពាល់ជាប្រយោលដល់ពលរដ្ឋជាង២លាននាក់ផ្សេងទៀត។
របាយការណ៍របស់គណកម្មការអឺរ៉ុប ចេញផ្សាយកាលពីខែមេសាកន្លងទៅ ថាកម្ពុជាបាននាំចេញទំនិញទៅសហគមន៍អឺរ៉ុបក្នុងឆ្នាំ២០១៧ មានទំហំជាសាច់ប្រាក់ជាង៦ពាន់លានដុល្លារ។
អ្នកឃ្លាំមើលពីការអភិវឌ្ឍសង្គម លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿង ពន្យល់ថា តាមទ្រឹស្តីវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ បើអ្នកនយោបាយយកបញ្ហាផ្ទាល់ខ្លួនមកលាយឡំជាមួយការងារប្រទេសជាតិ លោកថាជាគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់សង្គមទាំងមូល ហើយថាមានតែពង្រឹងផ្ទៃក្នុងជាតិទេ ទើបអាចជ្រោងកម្ពុជាពេលនេះ ឲ្យផុតពីវិបត្តិសង្គមបាន។
លោកថា៖ «ដំណោះស្រាយមានតែមេដឹកនាំយើងរៀនផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថខ្លះ នៅក្នុងការធ្វើនយោបាយបន្តទៀត ដែលជ្រើសរើសយកកម្មវិធីឈ្នះៗទាំងអស់គ្នា ហើយរៀនរស់នៅនិងធ្វើការជាមួយគ្នាទើបខ្មែរយើងខ្លាំង ដូចព្រះបន្ទោលរបស់សម្តេចតា ទាល់តែខ្មែរយើងសាមគ្គីគ្នាចេះធ្វើការជាមួយគ្នាទើបជាតិយើងអភិវឌ្ឍទៅមុនបានលឿន និងមានស្ថិរភាព»។
លោក ប៉ា ច័ន្ធរឿន រំឭកថា អ្នកនយោបាយខ្មែរ គួររៀនប្រើប្រាស់ និងទទួលយកប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យដ៏ពិតប្រាកដមួយមកអនុវត្ត ទើបអាចធានាដល់ភាពរឹងមាំផ្ទៃក្នុងជាតិ ដូចប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យមួយចំនួនលើពិភពលោក ដែលគេធ្វើបាន។
លោកថា៖ «ដូចជានៅប្រទេសស៊ុយអ៊ែត អីជាដើមដែលគេបានគោរពនិងដើរតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យបានល្អហ្នឹង ឃើញថាគឺជាប្រទេសមួយដែលមានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ហើយរបាយការណ៍ទាក់ទងនឹងសុភមង្គលរបស់ពលរដ្ឋគេ តែងតែឈរនៅក្នុងលំដាប់ខ្ពស់ជាងគេជានិច្ច»។
ដូចគ្នានេះដែរ អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា វិភាគថា កាលណាមេដឹកនាំ គិតតែប្រកួតយកឈ្នះ ពីបញ្ហាបុគ្គល លោកថាពួកគេនឹងភ្លេចពង្រឹងផ្ទៃក្នុងជាតិ។ ប៉ុន្តែលោកថា ការរក្សាទីតាំងរបស់កម្ពុជាឲ្យនៅកន្លែងឱកាសប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ ដូចពេលនេះ គឺពង្រឹងផ្ទៃក្នុងជាតិ ធានាពីដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកថា៖ « បញ្ហាចោទកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន គឺសម្ពាធ ឬគេហៅថាការចាត់ការណាមួយរបស់អន្តរជាតិមកលើកម្ពុជា ដូចជាករណីសហគមន៍អឺរ៉ុប គេអាចដក EBA ក្នុងរយៈពេល៦ខែ។ អញ្ចឹងយើងឆ្លងផុត១ខែហើយ។ អញ្ចឹគួរតែមានយន្តការជជែកគ្នា»។
សាស្ត្រាចារ្យនៃសកលវិទ្យាល័យ Occidental College នៃរដ្ឋ Los Angeles សហរដ្ឋអាមេរិក លោក អ៊ា សុផល បានហៅសង្គ្រាមពាក្យសម្តីរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី នេះថាជាសញ្ញាវិជ្ជមានមួយ ដែលជំរុញឲ្យមេដឹកនាំទាំងពីរនេះបានឆ្លើយឆ្លងគ្នាឡើងវិញ ។ ប៉ុន្តែលោកវិភាគថា ផ្លូវដែលអាចជ្រោងកម្ពុជាឲ្យផុតពីវិធានការរបស់អន្តរជាតិនោះ គឺការដោះលែងលោក កឹម សុខា ទម្លាក់បទចោទមន្ត្រីនយោបាយបក្សប្រឆាំងទាំងអស់ និងឲ្យសង្គ្រោះជាតិបានដំណើរឡើងវិញ។
ចំណាត់ការរដ្ឋាភិបាល ដែលឈានទៅរំលាយអតីតគណបក្សប្រឆាំង ចាប់ឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ជម្រុញឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកប្រកាសមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៩កក្កដា និងបានព្រមាន ពង្រីកវិធានការដាក់ទណ្ឌកម្មទិដ្ឋាការ និបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិដល់មន្ត្រីមួយចំនួនបន្ថែមទៀត បើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនវិលទៅដើរលើគន្លងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។
ដូចគ្នានេះដែរសហភាពអឺរ៉ុប ក៏បានព្រមាន ដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជាវិញ ដោយទុកពេលឲ្យ១ឆ្នាំ បើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនពិចារណាដោះលែងលោក កឹម សុខា និងបើកផ្លូវឲ្យអតីតគណបក្សប្រឆាំង បានដំណើរការឡើងវិញនោះ។
