រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ច្រានចោលសំណើសុំលុបចោលច្បាប់គ្រប់គ្រងអង្គការសមាគម ដោយអះអាងថា កម្ពុជាពេលនេះ ជាឋានសួគ៌របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលទៅហើយ។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ អង្គការសមាគម១០០ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្នើឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្វើការនិរាករណ៍ច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ឱ្យបានឆាប់រហ័ស ដោយចាត់ទុកថា ច្បាប់បន្ថែមថ្មីនេះគឺគ្រាន់តែជាឧបករណ៍បម្រើដល់ការរារាំង គំរាមកំហែង និងរឹតត្បិតសង្គមស៊ីវិល។
ក្នុងពិធីបើកសន្និបាតត្រួតពិនិត្យការងារឆ្នាំ២០១៩ លើកទិសដៅការងារឆ្នាំ២០២០ របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នាថ្ងៃពុធនេះ លោក ស ខេង ថ្លែងថា ការលុបចោលច្បាប់នេះមិនអាចធ្វើទៅបានទេ ដោយថាច្បាប់នេះបានតាក់តែងឡើង និងពិភាក្សាជាមួយក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល អស់រយៈពេល២០ឆ្នាំទើបចូលជាធរមាន។
លោក ស ខេង លើកឡើងថា ជំនួបលើកទី៤ រវាងមន្ត្រីជំនាញ និងសង្គមស៊ីវិលដែលមិនអាចឈានទៅព្រមព្រៀងគ្នា ដើម្បីធ្វើវិសោធនកម្មលើមាត្រាចំនួន១៨នោះ លោកថា មកពីក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល មិនមែនមកពីមន្ត្រីជំនាញរបស់រដ្ឋាភិបាលទេ។
លោកថា៖ «ជជែកគ្នាមិនត្រូវដោយសារពួកគាត់ [សង្គមស៊ីវិល] ហ្នឹងហើយ ថាអានេះអញ្ចេះ អានោះអញ្ចុះ។ យើងក៏អនុលោមទៅតាមហ្នឹង មិនដឹងថាធ្វើម៉េចទៀតឥឡូវ។ មែនទែនទៅ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសជាច្រើន កម្ពុជាហ្នឹងជាឋានសួគ៌របស់សង្គមស៊ីវិលហើយ»។
លោក ស ខេង ថ្លែងទៀតថា អង្គការសមាគមដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃមានជាង៥ពាន់ ប៉ុន្តែលោកថា អ្នកដែលចូលរួមស្នើឱ្យលុបចោលច្បាប់នេះ មានតែ១០០អង្គការសមាគមប៉ុណ្ណោះ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន១០០ ចេញកាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ លើកឡើងថាគ្មានភាពចាំបាច់ដើម្បីមានច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនេះទេ ដោយថា កម្ពុជាមានក្រមរដ្ឋប្បវេណី និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងពីបទបញ្ញត្តិ ដើម្បីគ្រប់គ្រងសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលរួចរាល់ហើយ។
សង្គមស៊ីវិលចាត់ទុកថា ច្បាប់បន្ថែមថ្មីនេះ គឺគ្រាន់តែជាឧបករណ៍បម្រើដល់ការរារាំង គំរាមកំហែង និងរឹតត្បិតសង្គមស៊ីវិល ដែលបានរាយការណ៍ជាញឹកញាប់និងរហូតមក អំពីការតាមដាន និងការគំរាមកំហែងក្រោមហេតុផលនៃច្បាប់មួយនេះតែប៉ុណ្ណោះ។
នាយករងអង្គការលីកាដូទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស លោក អំ សំអាត ដែលជាអង្គការមួយបានចូលរួមចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះដែរ មានប្រសាសន៍ថា នៅប្រទេសដទៃច្បាប់បើកលំហសេរីភាព ប៉ុន្តែ ច្បាប់នៅកម្ពុជាហាក់បើកដៃឱ្យអាជ្ញាធរគំរាមកំហែងដល់អ្នកដែលប្រើប្រាស់សិទ្ធិទៅវិញ។
លោកថា៖ «យើងមើលទៅអ្នកដែលប៉ះពាល់ភាគច្រើនគឺសហគមន៍មូលដ្ឋានហ្នឹងហើយសហគមន៍ដីធ្លីអីហ្នឹងដែលគាត់តែងតែជួបនូវការរារាំងការគំរាមកំហែងគាត់។ ពេលគាត់ជួបជុំ គាត់ប្រមូលផ្តុំ ដែលការពារផលប្រយោជន៍សហគមន៍របស់គាត់ ខ្លះមានការគំរាមកំហែង អាជ្ញាធរលើកយកច្បាប់សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលហ្នឹងទៅសំអាងថា បើចង់ធ្វើសកម្មភាពទាល់តែទៅចុះបញ្ជី បើមិនចុះបញ្ជីមិនអាចធ្វើសកម្មភាពបាន។ អាហ្នឹងដែលគាត់ជួបប្រទះនៅសហគមន៍មូលដ្ឋាន»។
ច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល មាន៩ជំពូក និង៣៩មាត្រា។ ច្បាប់នេះប្រកាសឱ្យប្រើនៅថ្ងៃទី១២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥។
នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) បានចេញរបាយការណ៍វាយតម្លៃថា ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សបានធ្លាក់ដុនដាបខ្លាំង។ ស្ថាប័នឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សមួយនេះបន្តលើកឡើងថា នៅមុនការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ មានការអនុម័តច្បាប់មួយចំនួនដែលមានលក្ខណៈរឹតត្បិតក្នុងគោលបំណងបំបិទសំឡេងជំទាស់។ អង្គការនោះបន្តថា លំហសម្រាប់អង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏ត្រូវបានបំបិទ ចំពេលមានការចោទប្រកាន់នានាជុំវិញ«បដិវត្តន៍ពណ៌»។
យ៉ាងនេះក្តី លោក ស ខេង អះអាងក្នុងពិធីនោះថា រដ្ឋាភិបាលនៅតែទុកអង្គការសមាគមជាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងថាបន្តពិភាក្សាជាមួយក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនេះ ធានាដល់ការបើកលំហសេរីភាពអង្គការសង្គមស៊ីវិល៕
