អេស៊ីលីដា ប្រតិកម្មវាយបកលើបណ្តុំអង្គការដែលបង្ហាញរបាយការណ៍ថា ពលរដ្ឋកំពុងរងគ្រោះដោយសារបំណុល ហើយធនាគារនេះក៏អំពាវនាវឱ្យមានវិធានការច្បាប់ករណីធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនុកចិត្តអ្នកដាក់លុយផ្ញើនៅវិស័យធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ធនាគារអេស៊ីលីដាចេញនៅថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា បានហៅសហព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងអង្គការលីកាដូ ថាកំពុងបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព កិត្តិយស និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ប្រតិកម្មនេះកើតឡើងក្រោយពេលសហជីព និងអង្គការទាំងនេះចេញផ្សាយរបាយការណ៍សិក្សាមួយឈ្មោះថា «ធ្វើការងាររហូតជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក»។ របាយការណ៍នេះ លើកឡើងថា កម្មករ-កម្មការិនីរាប់ម៉ឺននាក់កំពុងជួបការលំបាកខ្លាំងដោយសារតែបំណុល។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អេស៊ីលីដា ហៅរបាយការណ៍អង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនេះថា ធ្វើឡើងដោយគ្មានមូលដ្ឋានត្រឹមត្រូវ ដោយមានបំណងបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះធនាគារ និងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ អេស៊ីលីដា ក៏ស្នើឱ្យអាជ្ញាធរចាត់វិធានការច្បាប់ ករណីធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់វិស័យធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។
អេស៊ីលីដា៖ «យើងខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច សូមមេត្តាចាត់វិធានការច្បាប់ ចំពោះជន ឬក្រុមទាំងឡាយណាដែលធ្វើឱ្យមានការរង្គោះរង្គើ ជំរុញឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់ស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ធ្វើឱ្យបាត់បង់នូវជំនឿទុកចិត្ត សុវត្ថិភាពដល់អ្នកដាក់ប្រាក់បញ្ញើក្នុងវិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុទាំងមូល»។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការស្ទង់មតិរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីសិក្សាពីផលប៉ះពាល់ជាក់ស្តែងរបស់កម្មករ-កម្មការិនីនៅពេលរោងចក្រព្យួរការងារ។
លោក អំ សំអាត បានបន្តថា របាយការណ៍របស់សង្គមស៊ីវិលទាំងបី មិនបានសម្តែងការញុះញង់ទៅលើរូបភាពណាមួយឱ្យប៉ះពាល់ដល់មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងគ្រឹះស្ថានធនាគារឡើយ។
លោកបានបន្ថែមថា ក្នុងរបាយកាណ៍នេះមានចេតនាចង់ឱ្យគិតគូរទៅលើផលប៉ះពាល់របស់ កម្មករ-កម្មការិនី ពេលជួបវិបតិ្តសេដ្ឋកិច្ច។
លោកថា៖ «យើងមិនខ្លាចទៅលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចាត់វិធានការ ព្រោះក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មិនបានចង្អុលមកលើអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងបីទេ គឺចង្អុលទៅលើបុគ្គលទាំងឡាយណាដែលញុះញង់ប៉ះពាល់ដល់វិស័យធនាគារមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុប៉ុណ្ណោះ។ […] យើងមិនមានអ្វីឆ្លើយតបទៅកាន់ធនាគារអេស៊ីលីដាទេ ព្រោះរបាយកាណ៍យើងចេញ គឺស្វែងរកដំណោះស្រាយដល់កម្មករ-កម្មការិនី។ ដោយគោលបំណងយើងគឺធ្វើដើម្បីផលប្រយោជន៍កម្មករ-កម្មការិនីតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ឃុន ថារ៉ូ មន្ត្រីសម្របសម្រួលគម្រោងនៃអង្គការសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស មានប្រសាសន៍ថា នេះគ្រាន់ជាទស្សនៈរបស់ធនាគារអេស៊ីលីដាតែប៉ុណ្ណោះ ក៏ប៉ុន្តែហាក់មិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទស្សនៈរបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាទេ ដោយថា បញ្ហានេះមិនមែនជារឿងរបស់ធនាគារអេស៊ីលីដាតែម្នាក់ទេ។
លោក ឃុន ថារ៉ូ បន្តថា ការស្ទង់មតិនេះមិនមែនជាការឆ្លុះបញ្ចាំងពីអតិថិជនរបស់ធនាគារអេស៊ីលីដា និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទេ។ ការសិក្សារបស់សង្គមស៊ីវិលទាំងបី គឺក្រោមមូលហេតុដើម្បីដឹងពីបញ្ហាសិទ្ធមូលដ្ឋាន និងបំណុលរបស់កម្មករ-កម្មការិនីដែលកំពុងជួបប្រទះក្នុងវិបត្តិកូវីដ១៩។
លោក ឃុន ថារ៉ូ បញ្ចេញទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនថា របាយការណ៍របស់សង្គមស៊ីវិលមិនបានចាត់ចូលជាការញុះញង់ បង្កការបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ធនាគារឡើយ ព្រោះរបាយការណ៍គ្រាន់តែបង្ហាញតថភាពជាក់ស្តែងដែលកើតមានឡើងមកលើកម្មករ-កម្មការិនីក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោកប្រាប់ថា៖ «ប្រសិនបើការចោទប្រកាន់ទាំងអស់របស់របាយការណ៍មិនបង្ហាញតថៈជាក់ស្តែងទេ ខ្ញុំស្នើឱ្យធនាគារអេស៊ីលីដាចុះធ្វើការស្រាវជ្រាវជាមួយកម្មកររោងចក្រកាត់ដែរ និងកម្មករដែលត្រូវបានព្យួរការងារកម្មករនិយោជិកមួយផ្នែកធំ ព្រោះយើងធ្វើឡើងដោយតម្លាភាព ប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ ហើយកម្មករស្ម័គ្រចិត្តផ្តល់បទសម្ភាសន៍។»
ជុំវិញបញ្ហាបំណុលនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានអំពាវនាវដល់ស្ថាប័នផ្តល់កម្ចីទាំងអស់ឱ្យមានការយោគយល់ និងបន្ធូរបន្ថយដល់កូនបំណុល ចៀសវាងការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកខ្ចីលុយក្នុងអំឡុងពេលនៃការឆ្លងរាលដាលមេរោគកូវីដ១៩។
តាមរបាយការណ៍សហជីព និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានឱ្យដឹងថា ប្រជាជនកម្ពុជាជាង ២,៦លាននាក់ជាប់កម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជាង ១០ពាន់លានដុល្លារត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំមុន។ របាយការណ៍បញ្ជាក់ថា កម្ចីខ្នាតតូចនៅកម្ពុជាគិតជាមធ្យមមានចំនួនទឹកប្រាក់ ៣ ៨០៤ដុល្លារ ជាចំនួនច្រើនជាងគេបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក៕
