ក្រុមអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ៣៣ស្ថាប័ន បានអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលបណ្ដាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ធំៗឱ្យជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបញ្ឈប់ការយាយីលើមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សនិងអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង ដើម្បីនាំមកនូវការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ក្រុមអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិទាំងនេះ បានអំពាវនាវបែបនេះនៅក្នុងលិខិតចំហរួមមួយកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ ដែលត្រូវបានអំពាវនាវទៅកាន់រដ្ឋាភិបាល១២ប្រទេស ក្នុងនោះមានអូស្ត្រាលី កាណាដា ហ្វាំងឡង់ បារាំង អាល្លឺម៉ង់ ឥណ្ឌា ជប៉ុន នូវែលហ្សេឡង់ ស៊ុយអែត ហូឡង់ កូរ៉េខាងត្បូង រាជាណាចក្រអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្រុមអង្គការអន្តរជាតិទាំងនោះ បានទាមទារទៅបណ្ដាប្រទេសទាំងនេះឱ្យគាំទ្រសហភាពអឺរ៉ុប ដែលបានអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យចាត់វិធានការរឹងមាំដោយគ្មានការពន្យារពេល ដើម្បីដោះស្រាយស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសមួយនេះ។
ស្ថាប័នការពារសិទ្ធិមនុស្សបានថ្លែងក្នុងលិខិតចំហថា៖ «យើងជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាលរបស់អ្នក[ប្រទេសចំនួន១២]ឱ្យអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឱ្យគោរពតាមកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួននៅក្រោមច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ និងគាំទ្រសហភាពអឺរ៉ុបក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនាំមកនូវការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស នីតិរដ្ឋ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា»។
លោក ហ្វីល រ៉ូប៊ឺតសុន (Phil Robertson) នាយកប្រចាំតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) ដែលគាំទ្រលិខិតចំហនេះផងដែរ បានប្រាប់វីអូឌីតាមអ៊ីម៉ែលនៅថ្ងៃនេះថា ក្រុមអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិចង់ឃើញសាមគ្គីភាពរបស់បណ្ដាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីគាំទ្រដល់វិធានការត្រឹមត្រូវរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ហើយលោកថា មានតែសម្ពាធដ៏ពិតប្រាកដតែមួយគត់ នឹងផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
លោក ហ្វីល រ៉ូប៊ឺតសុន ប្រាប់ថា៖ «ប្រទេសជាច្រើនគឺជាអ្នកធានារ៉ាប់រងដែលបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ហើយសន្យាបន្តគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ ដូច្នេះ វាសំខាន់ថា ពួកគេបង្កើនការគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ទាមទារឱ្យកម្ពុជារក្សាការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិការងារ»។
ក្នុងលិខិតចំហដដែលនោះ ក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិក៏បានទាមទារឱ្យទម្លាក់ចោលផងដែរនូវការចោទប្រកាន់ទៅលើមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារតាំងពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ក្រោមបទចោទថា «ក្បត់ជាតិ» ហើយត្រូវផ្ទេរទៅឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះចាប់ពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨ រហូតដល់មានការដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩កន្លងមកនេះ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោក កុយ គួង អះអាងថា កម្ពុជាជារដ្ឋឯករាជ្យដែលមានអធិបតេយ្យពេញលេញ ហើយលោកថា ការអនុវត្តច្បាប់នាពេលកន្លងមកត្រូវបានធ្វើឡើងចំពោះបុគ្គលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ។
លោក កុយ គួង ប្រាប់ថា៖ «ខ្ញុំសូមជម្រាបថា កម្ពុជាជារដ្ឋឯករាជ្យ ហើយមានអធិបតេយ្យភាពពេញលេញ ហើយមានច្បាប់គ្រប់គ្រាន់របស់ខ្លួនទៀត។ ដូច្នេះហើយ ច្បាប់ទាំងនេះអនុវត្តចំពោះអ្នកដែលប្រព្រឹត្តខុស មានន័យថា រាល់ការប្រព្រឹត្តខុសរបស់បុគ្គល ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់»។
នៅក្នុងលិខិតចំហនោះ ក្រុមអង្គការអន្តរជាតិទាំងនោះ បានទាមទារទៅបណ្ដាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍នានា ជំរុញកម្ពុជាឱ្យកែប្រែស្ថានភាពនៃការធ្លាក់ចុះផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដូចជា បញ្ឈប់ការយាយីនិងដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់ សកម្មជន អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស អ្នកសារព័ត៌មាន មេដឹកនាំសហជីព និងសមាជិកនៃគណបក្សប្រឆាំង។
ជាងនេះទៅទៀត នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត បានជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យកែលម្អស្ថានភាពនៃការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ដើម្បីរក្សាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ ដែលលោកសំដៅដល់ភាពអនុគ្រោះខាងផ្នែកពាណិជ្ជកម្មដែលអឺរ៉ុបផ្ដល់មកកម្ពុជានៅក្រោមកម្មវិធី«អ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ» ហៅកាត់ថា EBA។
លោក អំ សំអាត ប្រាប់ថា៖ «រដ្ឋាភិបាលនិងសហគមន៍អឺរ៉ុប គួរតែធ្វើយ៉ាងណាគួរតែមានការកែលម្អមួយចំនួនទៅ ដើម្បីកុំឱ្យមានការខាតបង់ទៅលើបញ្ហា EBA នេះ។ បើសិនជាលក្ខខណ្ឌដែលគេដាក់មក យើងគួរតែយកមកពិចារណាថា អ្វីដែលយើងអាចកែលម្អបាន យើងគួរតែធ្វើការកែលម្អទៅ»។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន ក៏បានរក្សាជំហរដូចគ្នាទៅនឹងលោក កុយ គួង ផងដែរ ហើយអះអាងថា អាជ្ញាធររបស់រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអនុវត្តច្បាប់ទៅលើអ្នកប្រព្រឹត្តល្មើសច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ជិន ម៉ាលីន ប្រាប់ថា៖ «ពាក់ព័ន្ធករណីចោទប្រកាន់នេះ រដ្ឋាភិបាលមិនដែលធ្វើការយាយីបង្ក្រាបទៅលើសកម្មជននយោបាយ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ឬអង្គការសង្គមស៊ីវិលអ្វីនោះទេ។ រដ្ឋាភិបាលប្រកាន់ជំហរនិងវិធានការច្បាប់ បានន័យថា អនុវត្តច្បាប់ចំពោះអ្នកដែលប្រព្រឹត្តល្មើសច្បាប់កម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ»។
លោក ហ្វីល រ៉ូប៊ឺតសុន លើកឡើងបន្តថា ការតស៊ូមតិនឹងត្រូវធ្វើឡើងបន្ថែមទៀត ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមួយនេះនៅតែបន្តមិនអើពើនឹងកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនចំពោះការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនិងសិទ្ធិការងារ។
លោក ហ្វីល រ៉ូប៊ឺតសុន និយាយបន្តថា៖ «យើងនឹងបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងទ្វេដង ដើម្បីទាមទារឱ្យមានគណនេយ្យភាពពីកម្ពុជានៅឯក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិនិងវេទិកាអន្តរជាតិដទៃទៀត»៕
