ក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សជាតិនិងអន្តរជាតិ ជំរុញទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធរបស់រដ្ឋាភិបាលឱ្យចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំ១ម៉ឺននាក់តាមការសន្យា ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ តបតាមការប្តេជ្ញាចិត្តធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International ) និងអង្គការលីកាដូ និយាយក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមកាលពីម្សិលមិញថា កាលពីខែឧសភា រដ្ឋមន្ត្រីថ្មីនៃក្រសួងយុត្តិធម៌ បានប្រកាសអំពីការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ដោះស្រាយការកកស្ទះសំណុំរឿងនៅតុលាការ ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារ។
ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សទាំងពីរនោះ និយាយទៀតថា ក្នុងការប្រកាសដាច់ដោយឡែកមួយកាលពីខែឧសភា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បានសន្យាថា អ្នកជាប់ឃុំរហូតដល់១ម៉ឺននាក់ នឹងត្រូវដោះលែងនៅទូទាំងប្រទេស ដោយលើកឡើងពីហានិភ័យនៃការឆ្លងរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ និងការព្រួយបារម្ភពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងពន្ធនាគារប្រទេសកម្ពុជា។
ប៉ុន្តែក្រុមសិទ្ធិមនុស្សបានលើកឡើងថា ទោះបីជាមានការប្រកាសក្នុងខែកក្កដាថា សំណុំរឿងជាង៣,៥០០ករណីត្រូវបានជំនុំជម្រះរួចរាល់ក្ដី ក៏រដ្ឋាភិបាលមិនបានបង្ហាញថា តើមានអ្នកជាប់ឃុំប៉ុន្មាននាក់ត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធនាគារដើម្បីកាត់បន្ថយភាពចង្អៀតណែននេះទេ។
បើតាមក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ចំនួននេះតិចជាង១០ភាគរយនៃសំណុំរឿងមិនទាន់ជំនុំជម្រះទាំងអស់ ដែលអាជ្ញាធរបានគ្រោងនឹងអនុវត្តឱ្យបានក្នុងយុទ្ធនាការ៦ខែ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរៀបរាប់ថា៖ «យើងខ្ញុំក៏សង្ឃឹមដែរថា អាជ្ញាធរនឹងអាចចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ ដូចដែលបានសន្យាក្នុងការអនុវត្តកំណែទម្រង់ទ្រង់ទ្រាយធំ ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌និងពន្ធនាគារ»។
នាយករងអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត និយាយបន្ថែមថា ការជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលបង្ហាញទិន្នន័យជាក់លាក់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងយុទ្ធនាការនេះ ដើម្បីចង់ដឹងពីដំណើរវិវត្តសិទ្ធិមនុស្សក្នុងពន្ធនាគារដូចដែលរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃបានលើកឡើង។
លោក អំ សំអាត និយាយថា៖ «យើងព្រួយបារម្ភដូចដែលអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ ដែលគេរកឃើញករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ហើយមួយទៀត អ្នកដែលងាយរងគ្រោះជាងគេគឺស្ត្រីដែលមានផ្ទៃពោះ តែងតែមានកូនតាមម្តាយនិងអនីតិជន»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ បានច្រានចោលការលើកឡើងរបស់ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនេះ។
លោក ខៀវ សុភ័គ ប្រាប់ថា៖ «សូមបដិសេធថា សម្តេចក្រឡាហោមលោកមិនបានសន្យាដោះលែងអ្នកទោស១ម៉ឺននាក់នោះទេ។ លោកគ្រាន់តែលើកឡើងថា បើយើងធ្វើការងារហ្នឹងបានសម្រេច សំណុំរឿងដែលកកស្ទះជាង១ម៉ឺននាក់ អាចដោះស្រាយបានទូលាយពន្ធនាគារ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន ក៏បានច្រានចោលដែរ ដោយថា យុទ្ធនាការដែលក្រសួងបានប្រកាសជាយុទ្ធនាការដោះស្រាយការកកស្ទះសំណុំរឿងនៅតុលាការ មិនមែនសន្យាដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំទេ។
លោក ជិន ម៉ាលីន ប្រាប់ថា៖ «ប៉ុន្តែជាទិដ្ឋភាពបច្ចេកទេសនិងទិដ្ឋភាពច្បាប់ បើកាលណាដោះស្រាយសំណុំរឿងបានលឿន ឈានដល់ចេញសាលក្រមស្ថាពរបានលឿន វាអាចជួយសម្រួលមួយផ្នែកដល់ភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារដែរ»។
បើតាមអ្នកនាំពាក្យរូបនេះ ក្រសួងយុត្តិធម៌នឹងប្រកាសឱ្យដឹងពីចំនួនជាក់លាក់អ្នកជាប់ឃុំដែលត្រូវបានដោះលែងតាមយន្តការពន្លឿននីតិវិធីនេះ នៅពេលបិទបញ្ចប់យុទ្ធនាការដែលមានរយៈពេល៦ខែចាប់ពីថ្ងៃប្រកាសធ្វើយុទ្ធនាការមក។
បើតាមលីកាដូនិយាយក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះ គ្រប់ពន្ធនាគារដែលអង្គការនេះបានឃ្លាំមើល កំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាចង្អៀតណែនយ៉ាងខ្លាំង។
អ្នកជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារនៅកម្ពុជាបានកើនឡើងពីចំនួន២១,៩០០នាក់នៅចុងឆ្នាំ២០១៦ ដល់ចំនួន៣៨,៩៩០នាក់ គិតត្រឹមខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ ទោះបីជាពន្ធនាគារនៅកម្ពុជាត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថា អាចផ្ទុកមនុស្សបានត្រឹមតែ២៦,៥៩៣នាក់ក៏ដោយ។
ការកើនឡើងនៃការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នរង់ចាំសវនាការបានបង្កើតឱ្យមានប្រព័ន្ធនៃការឃុំខ្លួន ដែលជិត៧៥ភាគរយនៃអ្នកជាប់ឃុំទាំងនេះមិនទាន់ទទួលបានការជំនុំជម្រះនៅឡើយទេ។
យ៉ាងនេះក្តី សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិនិងអង្គការលីកាដូ បានផ្តល់អនុសាសន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលឱ្យអនុវត្តកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ដែលបានសន្យាដោយគ្មានការពន្យារពេល ផ្សព្វផ្សាយដោយតម្លាភាពអំពីដំណើរការនៃការអនុវត្តកំណែទម្រង់ ផ្ដល់អាទិភាពក្នុងការដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំដែលប្រឈមនឹងហានិភ័យ ដូចជា មនុស្សចាស់ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ស្រ្តីដែលមានកូនតូច អ្នកជាប់ឃុំ ដែលប្រជាពលរដ្ឋយល់ថាពួកគាត់ត្រូវបានឃុំខ្លួនក្រោមហេតុផលនយោបាយ៕
