ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ស្នើក្រសួងមហាផ្ទៃពន្លឿនការតាក់តែងសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពី«សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល»ឱ្យបានឆាប់ និងទទួលយកនូវសំណើកែលម្អមាត្រាមួយចំនួនរបស់សង្គមស៊ីវិល ដើម្បីបើកលំហប្រជាធិបតេយ្យនិងសេរីភាពសង្គមស៊ីវិលឡើងវិញ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់តំណាងសមាគមនិងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាង៨០ ក្នុងនោះមានអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតខុមហ្វ្រែល មជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍និងសន្តិភាព និងសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករជាដើម បានលើកឡើងនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា កន្លងមក សង្គមស៊ីវិល បានលើកឡើងនូវក្តីកង្វល់លើមាត្រាចំនួន១៤ នៅក្នុងកិច្ចពិគ្រោះយោបល់លើសំណើសុំធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពី«សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល»ដែលដឹកនាំដោយក្រសួងមហាផ្ទៃ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា ទោះជាមានការស្នើឱ្យមានការកែសម្រួលពាក្យពេចន៍បន្ថែមឬបន្ថយនូវវាក្យខណ្ឌមួយចំនួនលើ១២មាត្រានិងលុបចេញមាត្រាចំនួន២ នៅក្នុងកិច្ចពិគ្រោះយោបល់ចំនួន៦លើកមកហើយក៏ដោយ ក៏នៅមិនទាន់មានការព្រមព្រៀងជាក់លាក់លើចំណុចណាមួយនៅឡើយ។
ការស្នើនេះត្រូវបានសង្គមស៊ីវិលបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថា ដោយសារបទប្បញ្ញត្តិច្បាប់និងការអនុវត្តរបស់អាជ្ញាធរ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់សិទ្ធិនិងសេរីភាពនៃការបង្កើតសមាគមនិងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាការអនុវត្តសកម្មភាពនិងសហប្រតិបត្តិការរបស់សង្គមស៊ីវិល ដើម្បីលំហប្រជាធិបតេយ្យ ការការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមនៅកម្ពុជា។
ករណីនេះ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលបានស្នើយ៉ាងទទូចដល់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ពន្លឿនការតាក់តែងសេចក្តីព្រាងច្បាប់និងធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ឱ្យបានឆាប់បំផុត ផ្តល់ឱកាសដល់ពួកគេបានសិក្សាបន្ថែម និងបន្តសហការជជែកលើខ្លឹមសារជាក់ស្តែងក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ រហូតដល់សេចក្តីព្រាងច្បាប់វិសោធនកម្មទាំងមូលត្រូវបានអនុម័តដោយស្ថាប័ននីតិបញ្ញត្តិ។
ច្បាប់ស្តីពី«សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល»មាន៩ជំពូកនិង៣៩មាត្រា ហើយត្រូវបានប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់នៅថ្ងៃទី១២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥។ មន្ត្រីកម្មវិធីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកអង្កេតនៅអង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតខុមហ្វ្រែល លោក កន សាវាង្ស និយាយថា ការពន្យារពេលធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់នេះ វានឹងបន្សល់ទុកនូវក្តីបារម្ភពីការគំរាមកំហែងដល់ការចូលរួមជំរុញដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
លោកថា៖ «បើសិនជាច្បាប់ហ្នឹងនៅតែបន្តអូសបន្លាយ បញ្ហាហ្នឹងនៅតែមិនជ្រះស្រឡះទេ ជាពិសេសមាត្រា២៤ជាដើម ដែលនិយាយអំពីអព្យាក្រឹត្យភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល […] ការជូនព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធ ការកែប្រែលក្ខន្តិកៈផ្សេងៗ ត្រូវមានទោស ចំណុចទាំងអស់នេះហើយជាបញ្ហាប្រឈមរបស់ពួកគាត់»។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃនិងជាអ្នកដឹកនាំសម្របសម្រួលកិច្ចប្រជុំនេះ លោក ប៊ុន ហុន បានបដិសេធអត្ថាធិប្បាយនៅថ្ងៃរសៀលនេះ ដោយប្រាប់ថាជាប់រវល់។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំនេះ អង្គការសមាគម១០០ស្ថាប័នបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្នើឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លុបចោលច្បាប់ស្ដីពី«សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល»ឱ្យបានឆាប់រហ័ស ដោយចាត់ទុកថា ច្បាប់បន្ថែមថ្មីនេះគឺគ្រាន់តែជាឧបករណ៍បម្រើដល់ការរារាំង គំរាមកំហែង និងរឹតត្បិតសង្គមស៊ីវិល។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះបន្តថា គ្មានភាពចាំបាច់ណាមួយដើម្បីមានច្បាប់នេះទេ ខណៈកម្ពុជាមានក្រមរដ្ឋប្បវេណីនិងក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងពីបទប្បញ្ញត្តិ ដើម្បីគ្រប់គ្រងសមាគមនិងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលរួចរាល់ហើយ៕
