ទាំងអ្នករស់នៅទីក្រុងក៏ដូចជាអ្នករស់នៅជនបទ កំពុងតែពេញនិយមដើរកម្សាន្តជាក្រុមមិត្តភក្តិឬគ្រួសារទៅកាន់រមណីយដ្ឋាននានា ពិសេសនៅកន្លែងដែលមានព្រៃឈើឬបរិស្ថានស្រស់ស្អាត ដើម្បីទទួលបានអារម្មណ៍ស្រស់ថ្លានិងសុខភាពល្អ។ ប៉ុន្តែតំបន់ស្រស់ស្អាតទាំងនោះតែងតែងប្រែក្លាយទៅជាកន្លែងកខ្វក់ក្រោយមានអ្នកទៅកម្សាន្តលំហែកាយ។
ក្រោយពេលមានបុណ្យជាតិធំៗដែលមានថ្ងៃឈប់សម្រាករយៈពេលវែង អាជ្ញាធរឬអ្នកធ្វើការនៅតាមរមណីយដ្ឋាននានា តែងថតរូបផ្សព្វផ្សាយចែករំលែកគ្នាពីស្ថានភាពចោលសំរាមគ្មានរបៀប មានទាំងថង់ប្លាស្ទិកខ្ចប់អាហារ កេសដាក់អីវ៉ាន់ សំបកគ្រឿងកំប៉ុងភេសជ្ជៈ និងកំប៉ុងស្រាបៀរជាដើម។
ប៉ុន្តែបើមើលអ្នកដើរកម្សាន្តជាច្រើនវិញ តែងតែបង្ហាញរូបនៅលើហ្វេសប៊ុករបស់ពួកគេពីទេសភាពស្អាតៗ បង្ហាញភាពរីករាយជាមួយក្រុមគ្រួសារឬមិត្តភក្តិ ការបរិភោគអាហារនៅក្នុងព្រៃឬតាមវាលស្មៅជាក្រុម ហាក់ដូចជាមានសេចក្តីសុខជាមួយបរិស្ថានស្អាតទាំងនេះណាស់។
ចំណុចនេះមិនមែនអ្នកដើរកម្សាន្តជាក្រុមទាំងអស់ដែលចូលចិត្តទៅកម្សាន្តនៅកន្លែងបរិស្ថានស្អាត សុទ្ធតែចោលសំរាមគ្មានរបៀបទាំងអស់ទេ ប៉ុន្តែពិនិត្យលើចំនួនសំរាមដ៏ច្រើននិងទីកន្លែងជាច្រើនត្រូវបានពង្រាយនោះ ក៏បង្ហាញថា អ្នកដែលចោលសំរាមគ្មានរបៀបរៀបរយទាំងនោះក៏មានចំនួនមិនតិចប៉ុន្មានដែរ។
យុវជន ឃី ពិសី ជាសកម្មជនបរិស្ថាន ហើយក៏ជាអ្នកដឹកនាំក្រុមចុះកម្មសិក្សាឬដើរកម្សាន្តនៅរមណីយដ្ឋានធម្មជាតិនានាញឹកញាប់នោះ ថ្លែងថា រាល់ពេលដែលរូបគាត់និងក្រុមចង់ថតរូបឱ្យបានស្អាតនោះ គឺត្រូវចំណាយពេលរើសសំរាមសិន។
យុវជន ឃី ពិសី៖ «បើសិនជាគាត់ចង់ថតរូបឱ្យស្អាត ត្រូវចំណាយពេលរើសសំរាមចេញសិន។ ដូចខ្ញុំអី ដើម្បីបានមួយប្លង់ ខ្ញុំត្រូវដើររើសសំរាមបោះចោលសិន ទើបថតរូបបាន ហើយផ្សព្វផ្សាយឱ្យអ្នកផ្សេងចង់ទៅលេងកន្លែងហ្នឹងដែរ។ ឧបមាថា ថតឃើញសំរាមយកទៅបង្ហោះក្នុងបណ្តាញសង្គម ធ្វើម៉េចយើងអាចទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរផ្សេងទៀតឱ្យទៅលេងហ្នឹងបាន»។
ចំណែក យុវតី ស៊ឹម សុភា អ្នកចូលចិត្តដើរកម្សាន្តតាមព្រៃធម្មជាតិនិងជាអ្នកតែងតែចូលរួមសកម្មភាពថែរក្សាបរិស្ថាននោះ លើកឡើងថា ក្នុងឱកាសឈប់សងថ្ងៃចូលឆ្នាំកន្លងទៅនេះ រូបគាត់និងក្រុមការងារបានធ្វើដំណើរពីខេត្តបាត់ដំបងទៅដល់ខេត្តមណ្ឌលគិរី ទៅកន្លែងដែលធ្លាប់ឃើញរូបភាពវាលស្មៅស្រស់ស្អាត។ យុវតីរូបនេះបញ្ជាក់ថា ពេលទៅដល់ឃើញសំរាមច្រើនក៏ខកចិត្ត។
សុភា បញ្ជាក់ថា ក្នុងដំណើរកម្សាន្តនោះក៏មានជនបរទេសទៅជាមួយដែរ ហើយរូបគាត់ជាម្ចាស់ប្រទេសខ្មាសអៀនចំពោះការចោលសំរាមគ្មានរបៀបទាំងនេះ។
យុវតី ស៊ឹម សុភា៖ «គ្រាន់តែឃើញអ៊ីចឹង អស់អារម្មណ៍ Refresh [ស្រស់ស្រាយ] អារម្មណ៍ធ្វើឱ្យយើងសប្បាយចិត្ត ទៅឱ្យយើងអាច Relax [លំហែ] បាន វាអត់បានមកវិញ។ មិត្តភក្តិមានជនបរទេសម្នាក់ទៅជាមួយហ្នឹង គាត់ថាសុទ្ធតែសំរាម គាត់និយាយខ្មែរបាន ហើយក៏សើច។ មានអារម្មណ៍ថាខ្មាសជនជាតិគេ»។
បញ្ហាចោលសំរាមគ្មានរបៀបនេះកើតឡើងច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ កន្លងមក ពិសេសបុណ្យអុំទូកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ តែងតែមានចោលសំរាមលើសួនច្បារ កន្លែងអង្គុយលេង កន្លែងបរិភោគអាហារ បើទោះបីជានៅក្បែរនោះមានធុងសំរាមក៏ដោយ។
ជាទម្លាប់ក្នុងការរស់នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានអ្នកយកសំរាមគរនៅលើផ្លូវ ដាក់នៅរបងផ្ទះអ្នកដទៃ ឬដាក់នៅតាមកន្លែងសាធារណៈ ទោះជាមានការដាក់បដាថា «ហាមចាក់សំរាម» ឬ «ដាក់សំរាមនៅទីនេះត្រូវផាកពិន័យ» ក៏ដោយ។
អ្នកដែលយកសំរាមឬចាក់បង្ហូរកាកសំណល់ចូលក្នុងសមុទ្រ ទន្លេ ស្ទឹង បឹង ព្រែក ជាប្រភពទឹកប្រើប្រាស់រួមគ្នា ក៏នៅតែមានដែរ។
ករណីនេះ នាំឱ្យមានសំនួរលើកឡើងថា ដោយសារតែអ្នកនោះមិនបានរៀនសូត្រ? មិនបានយល់ពីផលប៉ះពាល់នៃសំរាម? ឬមានហេតុផលអ្វីផ្សេង?
ប៉ុន្តែបើសង្កេតមើលអ្នកដែលមានលទ្ធភាពទៅកម្សាន្តជួបជុំគ្រួសារឬមិត្តភក្តិនៅក្នុងព្រៃធម្មជាតិ សុទ្ធតែមានរថយន្តទំនើប មិនមែនជាអ្នកដែលមិនបានរៀនសូត្រទេ គឺជាអ្នកដែលបំពេញការងារនៅតាមស្ថាប័នផ្សេងៗ ស្លៀកពាក់ស្អាតបាត ហើយមានជិះរថយន្តទំនើបៗទៀតផង។
ឥរិយាបថចាក់ជ្រៅក្នុងផ្នត់គំនិតពិបាកកែបាននៃការចោលសំរាមគ្មានរបៀបនេះ បង្ហាញពីមនុស្សដែលគ្មានការទទួលខុសត្រូវ ដែលកុំថាឡើយជួយសម្អាតសំរាមរបស់អ្នកដទៃបន្សល់ សូម្បីតែសំរាមខ្លួនឯងក៏មិនបានសម្អាតដែរ។ អ្នកដែលគ្មានការទទួលខុសត្រូវទាំងនេះ កុំរំពឹងថា ធ្វើអ្វីដើម្បីប្រយោជន៍រួម ដើម្បីសង្គមជាតិ ដើម្បីមនុស្សជំនាន់ក្រោយ គឺសូម្បីតែកន្លែងដែលគាត់ចូលចិត្តទៅកម្សាន្ត គាត់បំផ្លាញបាត់ទៅហើយ។
បើមនុស្សគ្មានការទទួលខុសត្រូវរបៀបនេះ មានចំនួនតិច មិនសូវចោទជាបញ្ហាទេ ប៉ុន្តែបើសង្គមមួយដែលមានមនុស្សគ្មានការទទួលខុសត្រូវច្រើននោះ ជាបញ្ហាប្រឈមក្នុងសង្គម។ បើយើងមើលតែសំរាម យើងឃើញតែបញ្ហាសំរាម តែបើយើងមើលលើបញ្ហាផ្សេងៗទៀត គឺមនុស្សគ្មានការទទួលខុសត្រូវនេះនឹងប្រើឥរិយាបថនៅកន្លែងផ្សេងៗទៀត ដូចជានៅកន្លែងការងារ នៅក្នុងមុខរបរអាជីវកម្មរបស់ពួកគាត់ ឬការបើកបរនៅលើដងផ្លូវជាដើម។
ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ យុវតី ស៊ឹម សុភា ជំរុញឱ្យបង្កើនការអប់រំ។ បន្ទាប់ពីការអប់រំ សុភា ក៏ជំរុញឱ្យមានការដាក់ពិន័យផងដែរ ដោយសារតែកន្លែងដែលមានការគ្រប់គ្រង ហើយដាក់បម្រាមថា ការចោលសំរាមគ្មានរបៀបនឹងត្រូវផាកន័យ នោះមិនមានអ្នកប្រព្រឹត្តខុសទេ។
យុវតី ស៊ឹម សុភា៖ «ទៅកន្លែងខ្លះដែលមានអ្នកមើលការខុសត្រូវ គេដាក់ផ្លាកចោលសំរាមផាក៥០០០ អីចឹងឃើញមានប្រសិទ្ធភាពគ្រាន់បើ។ ទៅកន្លែងហ្នឹង! អត់ឃើញចោលសំរាមផ្តេសផ្តាសទេ»។
ចំពោះការផាកពិន័យ អាជ្ញាធរបានរៀបចំបដាជាច្រើនដាក់នៅតាមទីសាធារណៈ ដូចជា ប្រឡាយ លូ ឬគល់ស្ពានជាដើម ដោយបញ្ជាក់ថា អ្នកចោលសំរាមកន្លែងទាំងនោះ ត្រូវផាកពិន័យពី២០០០០រៀលទៅ២០០០០០រៀល និងមានទោសផ្សេងៗទៀតផង។ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងការចោលសំរាមគ្មានរបៀបនៅតែមានច្រើន រហូតមានយុវជនមួយក្រុមដាក់ឈ្មោះខ្លួនឯងថាជា«យុវជនសំរាម» ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីផលប៉ះពាល់នៃសំរាមនិងបានធ្វើសកម្មភាពប្រមូលសំរាមដូចជានៅប្រឡាយបឹងត្របែកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញជាដើម។
សម្រាប់យុវជន ឃី ពិសី ក៏លើកទឹកចិត្តឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធផាកពិន័យដែរ ប៉ុន្តែលោកថា មុនឈានដល់ដំណាក់នេះ គឺត្រូវបង្កើនការអប់រំឱ្យបានច្រើនជាងនេះ។ ពិសី យល់ថា ការអប់រំបច្ចុប្បន្ននៅមានកម្រិតទាប ហើយនៅមិនទាន់សកម្មនៅឡើយ។
យុវជន ឃី ពិសី៖ «អ៊ីចឹង ដើម្បីឱ្យសកម្ម លុះត្រាតែគាត់ព្យាយាមឱ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯកជនចូលរួម។ ផ្សព្វផ្សាយចាក់ស្ពត[ពាណិជ្ជកម្ម] ចាក់អីចឹងឱ្យបានច្រើន ដូចពួកគាត់ផ្សព្វផ្សាយស្រាបៀរអ៊ីចឹង។ ស្រាបៀរផ្សព្វផ្សាយច្រើន អ៊ីចឹងការផ្សព្វផ្សាយស្ពតពាណិជ្ជកម្មពាក់ព័ន្ធចំណេះដឹងទូទៅរបស់ពលរដ្ឋ ក៏គួរតែមានការផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយនិងសកម្មផងដែរ»។
តាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងបរិស្ថានបង្ហាញថា សំរាមទូទាំងប្រទេសក្នុង១ថ្ងៃមានជាង១ម៉ឺនតោន ហើយក្នុង១ឆ្នាំៗមានជិត៤លានតោន។ ប្រភេទសំរាមខ្លះដូចជា ក្រណាត់ ថង់ប្លាស្ទិក សំបកកំប៉ុងជ័រ ដប ឬកែវ ជាដើម វាត្រូវការពេលពីរាប់រយ រាប់ពាន់ រាប់សែន ទៅរាប់លានឆ្នាំទើបរលាយ៕
