អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ (ACU) បានឱ្យអភិបាលក្រុងប៉ោយប៉ែតឆ្លើយបំភ្លឺពាក់ព័ន្ធប្រវត្តិជម្លោះដីធ្លីទំហំ១១៣ហិកតារបស់ពលរដ្ឋ៥១គ្រួសារ នៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ទៅតាមបណ្តឹងរបស់អ្នកភូមិ។
កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ពលរដ្ឋ១០នាក់ តំណាងឱ្យពលរដ្ឋ៥១គ្រួសារ បានប្តឹងមន្ត្រីអាជ្ញាធរក្រុងប៉ោយប៉ែត២នាក់ គឺលោក ប៉ាល់ សេដ្ឋា ចៅសង្កាត់ប៉ោយប៉ែត និងលោក ង៉ោ ម៉េងជ្រួន អភិបាលរងខេត្តបន្ទាយមានជ័យបច្ចុប្បន្ន រួមនឹងពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតឈ្មោះ ទុយ វ៉ាន់នី តំណាងពលរដ្ឋ១៤គ្រួសារ ទៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដោយចោទថា អ្នកទាំង៣រូបបានឃុបឃិតគ្នាក្លែងបន្លំលិខិតបញ្ជាក់ការកាន់កាប់ដីធ្លីនិងបានប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ។
ក្នុងលិខិតមួយចុះថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ ACU បានឱ្យអភិបាលក្រុងប៉ោយប៉ែត លោក គាត ហ៊ុល បំភ្លឺករណីនេះនិងផ្តល់ឯកសារពាក់ព័ន្ធទៅ ACU ឱ្យបានទាន់ពេលវេលា ដើម្បីឱ្យអង្គភាពមួយនេះមានមូលដ្ឋានបន្តនីតិវិធីទៀត។
ACU បានឱ្យដឹងថា ខ្លួនទទួលបណ្តឹងមួយពីប្រជាពលរដ្ឋ៥១គ្រួសារ រស់នៅភូមិសូរិយា សង្កាត់និមិត្ត ក្រុងប៉ោយប៉ែត ដែលអះអាងថា មានជម្លោះដីធ្លីជាមួយបុគ្គលម្នាក់ឈ្នោះ ទុយ វ៉ាន់នី តំណាងឱ្យពលរដ្ឋ១៤គ្រួសារ តាំងពីឆ្នាំ២០០១។
លិខិតដដែលនេះបន្តថា បើតាមបណ្តឹងរបស់ពលរដ្ឋ ដំបូងឡើយបុគ្គលឈ្មោះ ទុយ វ៉ាន់នី អះអាងថា ជាដីរបស់ពលរដ្ឋ១៤គ្រួសារ ស្ថិតក្នុងភូមិអូរឫស្សី ឃុំប៉ោយប៉ែត ប៉ុន្តែក្រោយមកនៅឆ្នាំ២០១៥ មានការបញ្ជាក់ពីមេភូមិសូរិយានិងចៅសង្កាត់និមិត្តថា ដីរបស់ក្រុមលោក ទុយ វ៉ាន់នី គឺស្ថិតក្នុងភូមិសូរិយានិងសង្កាត់និមិត្តទៅវិញ។
អភិបាលក្រុងប៉ោយប៉ែត លោក គាត ហ៊ុល ប្រាប់វីអូឌីថា លោកមិនទាន់បានឆ្លើយនិងផ្ញើឯកសារទៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយនៅឡើយទេ ដោយសារកំពុងស្រាវជ្រាវឯកសារពាក់ព័ន្ធរឿងទំនាស់ដីធ្លីនេះ។ ប៉ុន្តែលោកនឹងពន្លឿនការងារនេះ ដើម្បីដាក់ឯកសារជូនអង្គភាពមួយនេះឱ្យបានឆាប់។
លោកថា៖ «ឥលូវខ្ញុំកំពុងស្រាវជ្រាវរកឯកសារទាំងអស់ តាំងពីការបង្កើតភូមិអូរឫស្សីនិងភូមិសូរិយា និងលិខិតលេខប៉ុន្មានខ្លះ ដើម្បីដាក់ជូនគាត់ [លោក ឱម យិនទៀង]»។
តំណាងពលរដ្ឋ៥១គ្រួសារ លោក មុត ឡុញ បង្ហាញក្តីសង្ឃឹមថា ពួកគាត់នឹងទទួលបានយុត្តិធម៌ ក្រោយពីអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយនិងតុលាការ មានការស្រាវជ្រាវនិងស៊ើបអង្កេតករណីនេះ ខណៈពួកគាត់បានកាន់កាប់និងអាស្រ័យផលលើដីកំពុងមានជម្លោះនោះតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៧។
លោកបន្ថែមថា៖ «ពួកខ្ញុំប្តឹងពាក់ព័ន្ធការស៊ីសំណូកសូកប៉ាន់។ មន្ត្រីមានសមត្ថកិច្ចបំផ្លើសព័ត៌មាននិងក្លែងបន្លំឯកសារសាធារណៈ ប្រើប្រាស់លិខិតក្លែងបន្លំ និងការឃុបឃិតគ្នាជាប្រព័ន្ធ»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាដីធ្លីនេះដែរ កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ តំណាងពលរដ្ឋ៥១គ្រួសារ ក៏បានប្តឹងមន្ត្រីអាជ្ញាធរក្រុងប៉ោយប៉ែតចំនួន៦នាក់និងមនុស្សជាង១០នាក់ផ្សេងទៀត ទៅសាលាដំបូងខេត្តបន្ទាយមានជ័យផងដែរ ដោយចោទថា អ្នកទាំងនោះបានឃុបឃិតគ្នាជាប្រព័ន្ធក្លែងបន្លំឯកសារសាធារណៈ។
ក្នុងបណ្តឹងបានបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីអាជ្ញាធរក្រុងប៉ោយប៉ែតដែលត្រូវបានប្តឹងទៅតុលាការនោះ មាន លោក លី សារី និងលោក ប្រាក់ ប៉ូលី អតីតមន្ត្រីមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ, លោក ទី សឺន អតីតមេភូមិសូរិយា, លោក ប៉ាល់ សេដ្ឋា អតីតចៅសង្កាត់និមិត្ត និងលោក ង៉ោ ម៉េងជ្រួញ អតីតចៅសង្កាត់ក្រុងប៉ោយប៉ែត។
បណ្តឹងដដែលនេះបានចោទប្រកាន់ថា មន្ត្រីទាំងនោះឃុបឃិតគ្នាជាមួយលោក ទុយ វ៉ាន់នី និងបក្សពួកផ្សេងទៀតក្លែងបន្លំនិងបានប្រើប្រាស់ឯកសារសាធារណៈរំលោភបំពានយកដីធ្លីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ៥១គ្រួសារយ៉ាងអយុត្តិធម៌។
អភិបាលរងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក ង៉ោ ម៉េងជ្រួញ មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃនេះថា អ្នកប្តឹងមានសិទ្ធប្តឹង ហើយលោកនឹងដោះស្រាយករណីនេះ។
លោកបានថ្លែងយ៉ាងខ្លីថា៖ «អត់អីទេ! ចាំយើងដោះស្រាយតាមហ្នឹងទៅ អ្នកប្តឹងគេមានសិទ្ធប្តឹង យើងមានសិទ្ធិដោះស្រាយ អត់មានបញ្ហាទេ»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអ្នករងការចោទប្រកាន់ផ្សេងទៀតបានទេពាក់ព័ន្ធករណីនេះ។
មន្ត្រីអង្គការលីកាដូ (Licadho) ប្រចាំខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ិន គង់ជិត បានសាទរដែលអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ឱ្យអភិបាលក្រុងប៉ោយប៉ែតបំភ្លឺនិងបង្ហាញឯកសារពាក់ព័ន្ធជម្លោះដីធ្លី ក្រោយទទួលបានបណ្តឹងពីប្រជាពលរដ្ឋ។
តែយ៉ាងណា លោកបានជំរុញ ACU បញ្ជូនមន្ត្រីចុះទៅស្រាវជ្រាវនិងស៊ើបអង្កេតដល់ទីតាំងជម្លោះ ដើម្បីស្វែងរកការពិតនិងផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់អ្នករងគ្រោះពិតប្រាកដ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ចុះមកស៊ើបអង្កេតស្រាវជ្រាវឱ្យដល់ទីតាំងដីនោះ ស្រាវជ្រាវរកឱ្យឃើញថា តើដីនោះវាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងការសូកប៉ាន់ ដើម្បីបានចេញបណ្ណកម្មសិទ្ធិឱ្យភាគីម្ខាងទៀតមែនឬក៏អត់? ហើយភាគី៥១គ្រួសារ គាត់ថា ពួកគាត់រងគ្រោះ អីចឹងកន្លែងហ្នឹង បើឯកឧត្តមប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ មានឆន្ទៈក្នុងការចាត់វិធានការ អាហ្នឹងវាអាចផ្តល់ភាពយុត្តិធម៌ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ៥១គ្រួសារហ្នឹង»៕