សមាជិកសមាគមគ្រួបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យមួយចំនួនបានលើកឡើងថាពួកគេត្រូវថ្នាក់លើរួមមាននាយកសាលាជាដើមស្នើឱ្យចូលជាសមាជិកបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប៉ុន្តែការអះអាងនេះត្រូវមន្រ្តីក្រសួងអប់រំ និងអ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាចច្រានចោល។
សមាគមគ្រួបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យនៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ខែតុលាម្សិលមិញបានប្រារព្ធទិវាគ្រូបង្រៀននាទីលានប្រជាធិបតេយ្យ រាជធានីភ្នំពេញ។ តាមការអះអាងពីសមាជិកសមាគម ពិធីនេះមានអ្នកចូលរួមដែលជាគ្រូបង្រៀន និងក្រុមសហជីពប្រមាណ៥០នាក់។
សមាជិកគណៈកម្មកានាយកនៃសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ លោក ឡុង រឹម បានលើកឡើងក្នុងពិធីនេះថាមន្ត្រីមន្ទីអប់រំរាជធានីភ្នំពេញបានបញ្ចុះបញ្ចូលរូបលោក ក៏ដូចជាលោកគ្រូអ្នកគ្រូដទៃទៀតឱ្យចូលជាសមាជិកគណបក្សកាន់អំណាចដល់គ្រឹះស្ថានសិក្សាតែម្ដង។
លោកបាននិយាយថា៖ «នៅតាមសាលាពេលថ្មីហ្នឹង មានមន្ត្រីអប់រំចូលទៅជំរឿន តើអ្នកណាខ្លះមានកាតគណបក្ស [គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា] អ្នកណាខ្លះអត់មាន ចូលបក្សនៅពេលណា ឆ្នាំណា សុំសួរថាតើនេះជារឿងនយោបាយទេ? ខ្លាចគេនិយាយរឿងនយោបាយ ប៉ុន្តែមន្ត្រីអប់រំចូលទៅក្នុងសាលាធ្វើបែបនេះ តើនេះជារឿងនយោបាយក៏អត់?»។
លោក ឡុង រឹម បានបន្តថាកន្លងមកក្រសួងអប់រំតែងតែហាមមិនឱ្យគ្រូបង្រៀនចូលរួមជាគណបក្សនយោបាយណាមួយឡើយ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញមន្ត្រីអប់រំមួយចំនួនបែរជាទៅជំរុញឱ្យគ្រូៗធ្វើកាតសមាជិកគណបក្សប្រជាជនទៅវិញ។ លោកចាត់ទុកការចុះសួរនាំលោកគ្រូ អ្នកគ្រូនៅតាមសាលាបែបនេះថា ជាគំរាមកំហែងផ្នែករដ្ឋបាល។
លោកថា៖«គំរាមកំហែងរដ្ឋបាល គ្រូណាអត់មានកាតគណបក្សគាត់មានការព្រួយបារម្ភ។ អស់លោកអ្នកច្បាប់លោកដឹងហើយ ថានេះគឺជាការ រំលោភបំពានពិន័យតាមផ្នែករដ្ឋបាលហើយ។ អ៊ីចឹងសូមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំពិនិត្យមើលកន្លែងនេះផង»។
គ្រូបង្រៀនម្នាក់ទៀតនៅរាជធានីភ្នំពេញសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះដោយថាបារម្ភពីសុវត្ថិភាពបាននិយាយថានៅសាលាដែលលោកបង្រៀនគឺនាយកសាលាជាអ្នកសាកសួរទាក់ទងនឹងការចូលជាសមាជិកបក្សកាន់អំណាចនេះ។
លោកបានប្រាប់ថា៖ «បើអ្នកមានប័ណ្ណសមាជិកហ្នឹងហើយ ថតឱ្យគាត់ អ្នកណាអត់មានទេ ប្រាប់គាត់ថតរូបថតទៅធ្វើ។ ចាប់ផ្ដើមធ្វើកាលពីពាក់កណ្ដាលខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ គ្រូទាំងអស់៩៩,៩៩ភាគរយហើយ ចូល ព្រោះគេឱ្យនាយកអ្នកធ្វើ ហើយបើនាយកគាត់ធ្វើហើយ គិតម៉េច។ អ៊ីចឹងវាហាក់ដូចជាការគំរាមមួយដោយមិនផ្ទាល់ ប៉ុន្តែវាប៉ះពាល់ផ្ទាល់»។
ប្រធានមន្ទីរអប់រំយុវជន និងកីឡា រាជធានីភ្នំពេញ លោក ហែម ស៊ីណារ៉េត បានច្រានចោលការឡើងរបស់សមាជិកគណៈកម្មកានាយកនៃសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យរូបនេះ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «យើងមិនឱ្យមានសកម្មភាពនៅក្នុងហ្នឹងទេ ព្រោះបើមានសកម្មភាពនៅក្នុងហ្នឹង វាប៉ះពាល់ទៅនឹងច្បាប់ដែលបានហាមឃាត់។ អត់អីទេចាំមើលខ្ញុំស្រាវជ្រាវរឿងហ្នឹង។ បើសិនជាមានករណីកើតឡើង ខ្ញុំសុំយោបល់ថ្នាក់ដឹកនាំហើយ»។
គ្រូបង្រៀនម្នាក់មកពីខេត្តស្វាយរៀងដោយនិយាយប្រាប់ក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះដែរបានលើកឡើងថាបច្ចុប្បន្ននៅតាមស្ថាប័នអប់រំ គ្រឹះស្ថានសិក្សាស្ទើរតែទាំងអស់បានដើរផ្ទុយពីគោលការណ៍និងសេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងអប់រំ។
លោកបាននិយាយថា៖«រចនាសម្ព័ន្ធអប់រំពីថ្នាក់ជាតិរហូតដល់ថ្នាក់ក្រោមជាតិ និយាយពីថ្នាក់ក្រសួងរហូតដល់សាលារៀន គឺខ្ញុំឃើញថា ដើរខុសគោលការណ៍ មានន័យថា តម្រូវឱ្យគ្រូបង្រៀន ម្នាក់ៗហ្នឹង ចូលបង់ជីវភាពគឺអាហ្នឹងជាបញ្ហាប្រឈមមួយទៀត។ អ៊ីចឹងជាអ្វីដែលខ្ញុំមើលឃើញថា ខុសបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនិងសេចក្ដីណែនាំក្រសួង»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា លោក រស់ សុវាចា មានប្រសាសន៍ថាក្រសួងមិនទាន់ទទួលព័ត៌មាននេះនៅឡើយ ប៉ុន្តែបើមានភាពមិនប្រក្រតីក្រសួងនឹងធ្វើការពិនិត្យ។
លោកថា៖«ខ្ញុំមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មាននេះនៅឡើយទេ ។ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា បើមានភាពមិនប្រក្រតីគឺក្រសួងតែងតែពិនិត្យនៅក្នុងការងារ»។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន មានប្រសាសន៍ថាគណបក្សរបស់លោកមិនដែលបង្ខិតបង្ខំនរណាម្នាក់ឱ្យចូលជាសមាជិកនោះទេ
លោកថា៖«អ្នកទាំងអស់គ្នា ចង់ចូលជាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ត្រូវឈរលើមូលដ្ឋានស្មោះស្ម័គ្រដោយខ្លួនឯង ដោយភ្ញាក់រលឹកដោយខ្លួនឯង គ្មានការបង្ខិតបង្ខំ ឃោសនាឱ្យចូលទេ ព្រោះឥឡូវសមាជិតគណបក្សប្រជាជន៦លាននាក់ហើយជាចំនួនគ្រប់គ្រាន់ហើយ។ ដូច្នេះសព្វថ្ងៃយើងមិនបិទផ្លូវទេ បើបងប្អូនណាភ្ញាក់រលឹក ស្មោះស្ម័គ្រជាមួយគណបក្សប្រជាជន ចង់ដើរតាមគណបក្សប្រជាជន គឺគណបក្សប្រជាជនស្វាគមន៍»។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោក មាស នី មានប្រសាសន៍ថាការឱ្យធ្វើកាតចូលជាសមាជិកគណបក្សប្រជាជនមិនមែនកើតឡើងតែចំពោះក្រុមគ្រូបង្រៀននោះទេ សូម្បីមន្ត្រីរាជការស្ថាប័នផ្សេងក៏មានដែរ។
លោកថា៖«បើយើងមើលអំពីសិទ្ធិក្នុងការចូលរួមគណបក្ស វាអត់មានអីខុសទេ គណបក្សណាក៏ត្រូវឱ្យមានការចុះឈ្មោះដែរ ប៉ុន្តែអ្វីដែលឆ្គងត្រង់បើសិនណាការចុះឈ្មោះហ្នឹង ឬការចូលជាសមាជិកហ្នឹង គេបញ្ជូនឯកសារឱ្យបំពេញហើយយើងមិនបំពេញឱ្យគេវិញនោះ ក្រុមហ្នឹង ឬបុគ្គលហ្នឹងត្រូវគេកត់សម្គាល់ថាជាអ្នកមាននិន្នាការប្រឆាំង។ ដូច្នេះមិនត្រូវទទួល និងលើកទឹកចិត្តពីតំណែងអ្វីទេ។ ទី២ អាចនឹងមានការធ្វើទុកបុកម្នេញ នេះជារឿងដែលខ្ញុំធ្លាប់ឃើញមុនមក»
នាយកវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា (CID) លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន បានលើកឡើងថាប្រសិនបើមានករណីឱ្យគ្រូបង្រៀនធ្វើកាតសមាជិកចូលគណបក្សនយោបាយណាមួយនោះវាផ្ទុយពីច្បាប់ស្ដីពីការអប់រំ និងលក្ខន្តិកៈមន្ត្រីរាជការ ដែលបានហាមឃាត់មិនយកការិល័យសាធារណៈទៅបម្រើគណបក្សនយោបាយឡើយ។
លោកបន្តថាប្រសិនស្ថាប័នអប់រំគ្រឹះស្ថានសិក្សាត្រូវបានយកប្រើប្រាស់ដើម្បីគៀងគរគាំទ្រផ្នែកនយោបាយមែននោះលោកថាវានឹងធ្វើឱ្យគ្រឹះស្ថានសាធារណៈដែលជាកន្លែងបណ្ដុះបណ្តាលប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកដឹកនាំជំនាន់ក្រោយឱ្យបាត់បង់ការគិតគួររឿងបញ្ហាសង្គម ដោយសារភាពលម្អៀង។
លោកថា៖«សាលារៀនគួរតែស្ថាប័នមួយអព្យាក្រឹត្យ ពីព្រោះវាជាថ្នាល់ និងជារោងចក្រផលិតធនធានមនុស្សនៅក្នុងសង្គម។ ដូច្នេះ សាលារៀនមិនមែនជាកន្លែងត្រូវបំប៉ន់មនោគមវិជ្ជានយោបាយបក្សឱ្យគាំទ្រគណបក្សនេះ ឱ្យគាំទ្រគណបក្សនោះទេ ប៉ុន្តែវាជាទីកន្លែងអប់រំដែលបណ្ដុះប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេស កូនចៅយើងជំនាន់ក្រោយឱ្យមានការយល់ដឹងពីនយោបាយ របៀបចូលរួមក្នុងនយោបានប៉ុន្តែមិនមែនជាទីកន្លែងប្រកួតប្រជែងផ្នែកនយោបាយទេ»។
មាត្រា ៣៤ នៃច្បាប់ស្ដីពីការអប់រំ ចែងថា ស្ថាប័នអប់រំ គ្រឹះស្ថានសិក្សា ត្រូវគោរពការណ៍អព្យាក្រឹត្យភាព។ ការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនិង/ឬការឃោនានយោបាយឱ្យគណបក្សនយោបាយណាមួយក្នុងស្ថាប័ន អប់រំ គ្រឹះស្ថានសិក្សា ត្រូវហាមឃាត់៕