ជនបរទេសយ៉ាងហោចណាស់១៣៩នាក់ ទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរក្នុងរយៈពេល៦ខែឆ្នាំ២០២០នេះ ដែលក្នុងនោះជនជាតិចិនមាន១១៤នាក់។
វីអូឌីបានស្រង់ទិន្នន័យពីឯកសាររាជកិច្ចដែលចេញផ្សាយដោយទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បង្ហាញថា យ៉ាងហោចណាស់មានព្រះរាជក្រឹត្យចំនួន១៣៩ បានសម្រេចផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរឱ្យជនបរទេស១២សញ្ជាតិ គិតត្រឹមដំណាច់ឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២០។ តាមប្រភពដដែល ជនជាតិចិនទាំង១១៤នាក់ (តៃវ៉ាន់៦នាក់) នោះ បានទទួលសញ្ជាតិខ្មែរតាមរយៈសញ្ជាតូបនីយកម្ម (ដាក់ពាក្យសុំសញ្ជាតិ)។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ទិន្នន័យដែលស្រង់ចេញពីឯកសាររាជកិច្ចឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២០ ឱ្យដឹងថា ក្រៅពីជនជាតិចិន កម្ពុជាក៏បានផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរឱ្យជនបរទេសដ៏ទៀតតាមរយៈសញ្ជាតូបនីយកម្មនិងផ្ដល់តាមចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ដែរ ដែលក្នុងនោះរួមមាន អាមេរិក២នាក់ កាណាដា៣នាក់ កូរ៉េខាងត្បូង៥នាក់ អូស្ត្រាលី២នាក់ បារាំងម្នាក់ អង់គ្លេសម្នាក់ បង់ក្លាដេស៤នាក់ ភូមាម្នាក់ ឥណ្ឌាម្នាក់ ឥណ្ឌូនេស៊ីម្នាក់ និងវៀតណាម២នាក់។
ច្បាប់ស្ដីពីសញ្ជាតិចែងថា ជនបរទេសអាចសុំចូលសញ្ជាតិខ្មែរបានដោយសញ្ជាតូបនីយកម្ម។ សញ្ជាតូបនីយកម្ម មិនមែនជាសិទ្ធិរបស់អ្នកស្នើសុំឡើយ គឺជាការអនុគ្រោះរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ។ ទោះក្នុងប្រការណាក៏ដោយ ពាក្យសុំនោះអាចត្រូវបដិសេធចោលបានតាមអំណាចឆន្ទានុសិទ្ធិ។
ច្បាប់សញ្ជាតិចែងទៀតថា ជនបរទេសដែលអាចសុំសញ្ជាតូបនីយកម្មបាន ត្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌមួយចំនួន ដូចជា ទី១ មានគំនិតមាយាទនិងសីលធម៌ល្អ ទី២ ត្រូវមានលិខិតថ្កោលទោសបញ្ជាក់ថា ពុំដែលមានទោសពីបទព្រហ្មទណ្ឌណាមួយ ទី៣ ត្រូវមានលិខិតបញ្ជាក់ថា ជននោះមានទីលំនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយស្នាក់នៅជាប់ចំនួន៧ឆ្នាំ។ ទី៤ ត្រូវមានទីលំនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅពេលដាក់ពាក្យសុំសញ្ជាតូបនីយកម្ម។ ទី៥ ត្រូវចេះនិយាយភាសាខ្មែរ ចេះអក្សរខ្មែរ និងយល់ដឹងពីប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរខ្លះៗ។ ទី៦ ត្រូវមានបញ្ញានិងកាយសម្បទាដែលមិននាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ឬនាំឱ្យមានបន្ទុកដល់ជាតិ។
អ្នកនាំពាក្យតុលាការកំពូល លោក អ៊ុក គឹមជាតិ មានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងមហាផ្ទៃជាអ្នកមាននាទីរៀបចំលក្ខខណ្ឌទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរដែលស្នើសុំដោយជនបរទេស។
លោក អ៊ុក គឹមជាតិ បានលើកឡើងថា៖ «ការមកស្បថនៅតុលាការកំពូល គឺជានីតិវិធីចុងក្រោយ ចំពោះការសម្ភាស ការរៀបចំឯកសារដាក់ពាក្យស្នើសុំ ពិនិត្យលក្ខណៈសម្បត្តិនៅខាងក្រសួងមហាផ្ទៃ»។
លោក អ៊ុក គឹមជាតិ បានបន្ថែមថា តុលាការកំពូល កាលពីខែកញ្ញាកន្លងទៅ ក៏ទើបតែបានសម្រេចផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរឱ្យជនបរទេសចំនួន២០នាក់ ក្នុងនោះចិន១៩នាក់និងកាណាដាម្នាក់។
វីអូឌីមិនអាចសុំការពន្យល់បន្ថែមពីលោក កង សុខន អគ្គនាយកអគ្គនាយកដ្ឋានអត្តសញ្ញាណកម្មនៃក្រសួងមហាផ្ទៃបានទេ គិតត្រឹមថ្ងៃទី១២ ខែតុលានេះ។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម លោកបណ្ឌិត មាស នី មានប្រសាសន៍ថា ជនជាតិចិនដែលចង់បានសញ្ជាតិខ្មែរ ភាគច្រើនមានបំណងគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យនៅស្រុកខ្មែរ។ លោកថា ព័ត៌មានពីដំណើការផ្ដល់សញ្ជាតិឱ្យជនបរទេស គួរណាស់តែត្រូវបានបង្ហាញប្រកបដោយតម្លាភាពដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិ។
លោកបណ្ឌិត មាស នី មានប្រសាសន៍ថា៖ «តើការផ្ដល់សញ្ជាតិហ្នឹងមានតម្លាភាពប៉ុណ្ណា នេះជារឿងមួយសំខាន់ ហើយយើងមានការពិបាកក្នុងការវិនិច្ឆ័យ ថាតើការផ្ដល់សញ្ជាតិហ្នឹង បានធ្វើទៅតាមភាពត្រឹមត្រូវតាមនីតិវិធីឬអត់? ការចូលសញ្ជាតិអាចមានផលល្អចំពោះអ្នកសុំចូល [សញ្ជាតិ] គេនឹងអាចមានលទ្ធភាពក្នុងការប្រើប្រាស់កម្មសិទ្ធិរបស់គេ [អចលនទ្រព្យ] ដើម្បីស្រួលរកស៊ីក្នុងប្រទេសមួយ។»
ការណ៍ដែលជនបរទេសទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរ នឹងអាចនាំឱ្យពួកគេកាន់កាប់អចលនទ្រព្យដីធ្លី នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក្នុងនាមជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ខណៈដែលច្បាប់ស្តីពីការផ្តល់សិទ្ធិកម្មសិទ្ធិលើចំណែកឯកជននៃអគារសហកម្មសិទ្ធិដល់ជនបរទេស បានចែងថា ជនបរទេសមានសិទ្ធិកម្មសិទ្ធិលើចំណែកឯកជននៃអគារសហកម្មសិទ្ធិ ចាប់ពីជាន់ទី១ (មួយ) ឡើងទៅ។ ជាន់ផ្ទាល់ដីនិងជាន់ក្រោមដី មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យជនបរទេសមានសិទ្ធិកម្មសិទ្ធិឡើយ ។
ជនបរទេសដែលបានទទួលសញ្ជាតិខ្មែរ នឹងមានឱកាសកាន់តំណែងក្នុងជួររាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ដូចប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានសញ្ជាតិពីកំណើតដូច្នេះដែរ លើកលែងតែឈរឈ្មោះធ្វើតំណាងរាស្ត្រ។ នេះបើតាមច្បាប់ស្ដីពីការជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គីមអេង មានប្រ សាសន៍ថា កំណើននៃការផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរឱ្យជនបរទេស ជាពិសេសជនជាតិចិន ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ជារឿងគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍និងយកចិត្តទុកដាក់។ លោកបន្តថា ជនជាតិចិនមួយចំនួនបានប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋមួយចំនួននៅកម្ពុជា ដែលជាប្រការគួរឱ្យបារម្ភបើសិនជាក្នុងចំណោមជនខិលខូចឬឧក្រិដ្ឋជនណាមួយទទួលសញ្ជាតិខ្មែរនោះ។
លោក យង់ គីមអេង បានលើកឡើងថា៖ «យើងយកប្រជាជនម្នាក់ចូលសញ្ជាតិខ្មែរ ទាល់តែបុគ្គលដែលល្អមានសីលធម៌អីស្របតាមច្បាប់សញ្ជាតិ។ រឿងចិននេះ ជាយោបល់ខ្ញុំ ខ្ញុំថាមិនគួរលើកទឹកចិត្តឱ្យទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរឱ្យគាត់ឆាប់ពេកទេ គួរតែមានការតាមដានពីសកម្មភាពនិងប្រវត្តិរបស់ពួកគាត់ឱ្យបានដិតដល់ច្បាស់លាស់»។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ច្បាប់សញ្ជាតិក៏បានចែងពីការផ្ដល់សញ្ជាតូបនីយកម្មសម្រាប់អ្នកវិនិយោគនិងអ្នកឧបត្ថម្ភប្រាក់សប្បុរសធម៌ជាប្រយោជន៍សង្គមខ្មែរដែរ។ អនុក្រឹត្យស្ដីពីបែបបទនិងនីតិវិធីស្ដីពីការសុំសញ្ជាតូបនីយកម្ម បញ្ជាក់ថា ជនបរទេសណាដែលបានទទួលលិខិតអនុញ្ញាតឱ្យវិនិយោគពីក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ដែលអនុវត្តគម្រោងជាក់ស្តែង ចំណាយទុនវិនិយោគចាប់ពី១ ២៥០លានរៀលឡើងទៅ និងជនបរទេសដែលបានបង្ហាញនូវភស្តុតាងថា បានផ្តល់គុណសម្បត្តិពិសេសឬថ្វីដៃពិសេសអ្វីមួយជាប្រយោជន៍ដល់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា អាចធ្វើពាក្យចូលសញ្ជាតិខ្មែរ។ ដោយឡែក អ្នកដែលបានធ្វើអំណោយជាប្រាក់ដល់ថវិកាជាតិចាប់ពី១ពាន់លានរៀលឡើងទៅ សម្រាប់ជាផលប្រយោជន៍ដល់ការស្តារនិងកសាងសេដ្ឋកិច្ចនៃកម្ពុជា ជននោះក៏អាចធ្វើពាក្យសុំសញ្ជាតិខ្មែរបានដែរ។
ទិន្នន័យដែលស្រង់ចេញពីឯកសាររាជកិច្ច ឱ្យដឹងថា កម្ពុជាផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរឱ្យជនបរទេសចំនួន៧២នាក់ នៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩។ ក្នុងនោះ ជនជាតិវៀតណាមម្នាក់ បារាំងម្នាក់ ថៃម្នាក់ អាមេរិក១គ្រួសារ៣នាក់ អេស្ប៉ាញម្នាក់ និងជនជាតិចិន៦៥នាក់ (តៃវ៉ាន់២នាក់)។
របាយការណ៍របស់អគ្គនាយកដ្ឋានអត្តសញ្ញាណកម្ម ចេញផ្សាយកាលពីដើមឆ្នាំ២០១៨ លើកឡើងថា រយៈពេល៣ឆ្នាំ ពីឆ្នាំ២០១៤ដល់២០១៧ មានជនបរទេសចំនួន១ ៥១៨នាក់ ដែលបានទទួលសញ្ជាតិខ្មែរ តាមរយៈសញ្ជាតូបនីយកម្ម (ទទួលបានសញ្ជាតិតាមការស្នើសុំ) ការទាមទារសញ្ជាតិ និងការផ្តល់ជូនដោយចូលស្បថចំពោះតុលាការកំពូល៕
