វិភាគ​៖ ការ​​ដូរ​​ជំហរ​​គាំ​ទ្រ​​អ្នក​នយោ​បាយ​​នៅ​​អាមេរិក​ ​មិន​​ចាត់​ទុក​ថា​​ក្បត់​គ្នា​​នោះ​​ទេ​

លោក ដូណាល់ ត្រាំ មកពីបក្សសាធារណរដ្ឋ និងលោក ចូ បៃដិន មកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។ (ហ្វេសប៊ុក៖ Joe Biden និង Donald J. Trump​)

​ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ឬផ្លាស់​ប្តូរ​មេដឹកនាំ​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​រយៈពេល៤ឆ្នាំ​ម្តង គឺជា​រឿង​ធម្មតា​ ដោយ​ផ្អែកលើ​ផលប្រយោជន៍​និង​សេចក្តី​ថ្លៃថ្នូរ​របស់​ជាតិ ហើយ​មិន​មានការ​ចោទប្រ​កាន់​ថា អ្នកណា​ម្នាក់​ក្បត់ជាតិ​ឬក្បត់បក្ស​នោះ​ទេ។

មួយអាណត្តិ​ប្រធានាធិបតី​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិកមានរយៈពេល៤ឆ្នាំ ហើយ​មនុស្សម្នាក់​អាច​ឈរឈ្មោះ​បានតែ២អាណត្តិ​តែប៉ុណ្ណោះ។ ចំពោះ​មេដឹកនាំ​ដែល​មានសមត្ថភាព​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រទេសជាតិ​រីកចម្រើននិង​ថ្លៃថ្នូរ ពលរដ្ឋ​អាច​បោះឆ្នោត​គាំទ្រ​ឱ្យ​កាន់​តំណែង​នេះ២អាណត្តិ ប៉ុន្តែ​បើសិនជាពលរដ្ឋ​មិន​ពេញចិត្ត ​គឺ​អាច​កាន់​តំណែង​បានតែ​មួយ​អាណត្តិ៤ឆ្នាំនេះ​ទេ។

ក្នុង​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​កាលពី​សប្តាហ៍​មុន​នេះ លោក ដូ​ណាល់ ត្រាំ ជាម​ហា​សេដ្ឋី​អចលនទ្រព្យ មានការ​ជឿជាក់​ខ្ពស់​ថា នឹង​ទទួល​បាន​ជ័យជម្នះ​ម្តង​ទៀត ប៉ុន្តែ​ជា​លទ្ធផល​ផ្លូវការ​ គឺ​លោក​ចាញ់លោក ចូ បៃ​ដិន។ លោក ដូ​ណាល់ ត្រាំ ​ទទួល​បាន៧០,៤លាន​សំឡេង ​ស្មើនឹង២១៤អង្គ​បោះឆ្នោត ចំណែក​លោក ចូ បៃ​ដិន ទទួល​បាន៧៤,៦លាន​សំឡេង ស្មើនឹង២៧៩អង្គ​បោះឆ្នោត។

នៅ​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត​ ពលរដ្ឋ​អាមេរិក​អាច​បង្ហាញ​ជំហរ​របស់​ពួក​គេ​នៅ​លើ​បណ្តាញ​ទំនាក់ទំនង​សង្គម និងអាច​និយាយ​ជាមួយ​អ្នកសារព័ត៌មាន​បាន​ថា ពួក​គេស​ម្រេច​ចិត្ត​បោះឆ្នោត​គាំទ្រ​បេក្ខជន​ណាមួយដោយសារ​ហេតុផល​នេះឬហេតុផល​នោះ។

ការ​បង្ហាញ​ជំហរ​នយោបាយ​នេះ មិន​មាន​អាជ្ញាធរ​ភូមិ​ឃុំ​ណាតាម​ស៊ើប ហើយ​គំរាមកំហែង​នោះ​ទេ។ ចំណែក​ក្នុង​ស្រទាប់​ពលរដ្ឋ​ដូចគ្នា ​ក៏​មិន​មានការ​ទាស់ទែង​ឬចោទប្រកាន់​គ្នា​ថា មានការ​ក្បត់ជាតិ ក្បត់បក្ស លក់ខ្លួន​ ឬលក់​ក្បាល​នោះ​ទេ។

ក្នុង​ដំណើរការ​នៃ​ការឃោសនា​បោះឆ្នោត អ្នកនយោបាយ​ឬបេក្ខជន​ប្រធានាធិបតី ​ប្រឹងប្រែង​ពង្រឹង​សមត្ថភាពនិង​ស្រាវជ្រាវ​រក​គន្លឹះ​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​របស់​ប្រទេសជាតិ​ឱ្យ​រីកចម្រើន មិនបាន​ប្រឹងប្រែង​ស្វែងរក​ចំណុចខ្សោយ​ឬបង្កើតរឿង​មិន​ពិត​ផ្សេង​ដើម្បី​ចោទប្រកាន់​គ្នា​នោះ​ទេ។

នៅពេល​ឃោសនា​រវាង​លោក ចូ បៃ​ដិន និងលោក ដូ​ណាល់ ត្រាំ បាន​ជជែក​ដេញដោល​ផុសផុលពី​បញ្ហា​នយោបាយ​ជាតិ​និង​អន្តរជាតិ​ បញ្ហា​ពន្ធដារ បញ្ហា​សុខភាព សេដ្ឋកិច្ច  និង​សិទ្ធិមនុស្ស​ ជាដើម។

ក្រោយពេល​លទ្ធផល​ចុងក្រោយ​ប្រកាស​ថា លោក ចូ បៃ​ដិន ​ឈ្នះ​ការបោះឆ្នោត​ហើយ លោក ចូ បាន​លើកឡើង​ពីចំណុច​គោល​អាទិភាព​ចំនួន៤ ដែល​លោក​ត្រូវ​ធ្វើ​ក្នុងរយៈពេល៤ឆ្នាំ ចាប់ពី​ថ្ងៃ​លោក​ស្បថ​ចូលកាន់​តំណែង ​នៅ​ថ្ងៃទី២០ ខែមករា ​ឆ្នាំ២០២១។ ចំណុច​ចំនួន៤នោះ ​រួមមាន ការ​ឆ្លង​រាលដាល​មេរោគ​កូ​វីដ១៩ ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រសើរ​ឡើងវិញ ការបញ្ឈប់​ការរើសអើង​ជាតិសាសន៍ និងដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។

ក្នុងអំឡុងពេល​ឃោសនា​ បេក្ខជន​ទាំង២មិនបាន​រំឭកបើកកកាយ​រឿងអាស្រូវ​ផ្ទាល់ខ្លួនដែល​រកបាន​តាមរយៈ​ការ​លួច​សំឡេង​គ្នា ឬរៀបចំ​ក្រុមការងារ​ទៅ​ស៊ើបរក​នោះ​ទេ។

ការ​មិន​យក​រឿងអាស្រូវ​ផ្ទាល់ខ្លួនឬប្រឌិត​រឿង​មិន​ពិត​មក​វាយប្រហារ​គ្នា​នេះ អាច​ជាការ​យល់ឃើញ​របស់​តួអង្គ​នយោបាយ​ផ្ទាល់ ​ដោយ​ដឹង​ថា ការ​ធ្វើបែប​នេះ​មិន​មាន​សេចក្តី​ថ្លៃថ្នូរ​សម្រាប់​ខ្លួនឯងនិង​មិន​មានប្រយោជន៍​ដល់​ជាតិ។ ម្យ៉ាងទៀត បើ​អ្នកនយោបាយ​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ផ្តោត​តែ​រឿង​បុគ្គល​ឬប្រឌិត​រឿង​មិន​ពិត​វាយប្រហារ​គ្នា​នោះ ​ប្រហែល​ពលរដ្ឋ​អាមេរិក​មិន​បោះឆ្នោត​ឱ្យ​ពួក​គេ​ទាំង២នោះ​តែម្តង ព្រោះ​ពលរដ្ឋ​អាមេរិក​ជា​ពលរដ្ឋ​ដែល​មានចំណេះ​ដឹងនិង​តាមដាន​ការដឹកនាំ​ប្រទេស។

ក្នុង​សារ​អបអរ​លោក Joe Biden ជាប់ឆ្នោត​ជា​ប្រធានាធិបតី​នោះ លោក Obama ប្រធានាធិបតី​ទី៤៤របស់​អាមេរិក បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​បន្តតាមដាននិងជ្រោមជ្រែង​ដល់​ការងារ​ប្រធានាធិបតី​ជាប់ឆ្នោត​រូប​នេះ។ លោក Obama ជំរុញ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ចូលរួម​ឱ្យ​សកម្ម​លើ​កិច្ចការ​ងារ​សង្គម​នយោបាយ បើ​ទោះជា​ហត់នឿយ​ក្នុង​ជីវភាព​ប្រចាំថ្ងៃ​ក៏ដោយ។

លោក Barack Obama៖ «ខ្ញុំ​ដឹង​ថា អ្នក​ទាំងអស់គ្នា​ពិតជា​ហត់នឿយ ប៉ុន្តែ​ដើម្បី​ឱ្យ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​រឹង​មាំបាន​ល្អ គឺ​វា​ទាមទារ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​សកម្ម​ផ្តោត​លើ​បញ្ហា​សង្គមជាតិ​ដដែល មិនមែន​សកម្ម​តែ​ក្នុង​ពេល​បោះឆ្នោត​នោះ​ទេ ​គឺ​ត្រូវ​ធ្វើខ្លួន​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​សកម្ម​រាល់ថ្ងៃ​តែម្តង»។

ឥរិយាបថ​របស់​ពលរដ្ឋ​អាមេរិក​ដែល​មិន​គាំទ្រ​បុគ្គល​ណាមួយ​ផ្តាច់​មុខ ឬមិន​វាយប្រហារ​គ្នា​ពេល​ដែល​ដូរ​ជំហរ​គាំទ្រ អាច​ដោយសារតែ​នៅ​អាមេរិក​សម្បូរ​អ្នកមាន​សមត្ថភាព ហើយក៏​ជា​ឱកាស​នៃ​ការបង្កើត​អ្នកមាន​សមត្ថភាព​ដែរ។

សម្បូរអ្នកមានសមត្ថភាពដឹកនាំប្រទេស គឺនៅសហរដ្ឋអាមេរិក បើទោះជាមនុស្សដឹកនាំប្រទេសបានតែ៨ឆ្នាំឬ៤ឆ្នាំនោះ ហើយត្រូវដូរអ្នកថ្មីរហូតក្ដី ក៏នៅអាមេរិកមិនខ្វះអ្នកដឹកនាំដែលមានសមត្ថភាពចូលខ្លួនមកប្រកួតប្រជែងដែរ។

ចំពោះ​គោលការណ៍​ច្បាប់​ដែល​កំណត់​ឱ្យ​បុគ្គល​ម្នាក់​អាច​កាន់​តំណែង​ជា​ប្រធានាធិបតី​យ៉ាង​យូរ៨ឆ្នាំនេះ បូករួម​ជាមួយ​ពលរដ្ឋ​មិន​ងប់ងុល​ ឬប្រកាន់​ផ្តាច់​មុខ​លើ​បុគ្គល​ឬបក្ស​ណាមួយ​នោះ​ជា​ការ​លើកទឹកចិត្ត​ឱ្យ​មនុស្ស​គ្រប់គ្នា​នៅក្នុង​សង្គម​នោះ ​ប្រឹងប្រែង​ពង្រឹង​សមត្ថភាព​ត្រៀមខ្លួន​ប្រកួតប្រជែង​យក​តំណែង​មេដឹកនាំ។

ពលរដ្ឋ​ជាយុវជន ក្រុម​អ្នកជំនួញ មន្ត្រី​រាជការ​ជាដើម សុទ្ធតែ​អាច​ចូលរួម​ប្រកួតប្រជែង​យក​តំណែង​ជា​ប្រធានាធិបតី​ បើសិនជា​ពួក​គេ​មាន​សមត្ថភាពហើយ​មានបំណង។ ការ​ត្រៀមខ្លួន​ដោយ​ប្រឹង​ពង្រឹង​សមត្ថភាព​ ដោយ​ពួក​គេ​ដឹង​ថា ការ​ចូលកាន់​ការងារ​ត្រូវ​ប្រកួតប្រជែង​ដោយ​ស្មើភាព​គ្នានិង​មិន​មានការ​ភ័យខ្លាច​អ្វី​នោះ​ទេ។

នយោបាយ​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ជា​នយោបាយ​ដែល​ផ្អែកលើ​បុគ្គល​មាន​សមត្ថភាព មិនមែន​ជា​នយោបាយ​បែប​បុគ្គលនិយម ដែល​បាត់​បុគ្គល​ម្នាក់​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រទេស​កើតសង្គ្រាម ឬបាត់​បុគ្គល​ម្នាក់​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រទេស​មិន​មាន​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នោះ​ទេ។

ជម្លោះ​ខ្លះ​ៗក៏​កើតមាន​ដែរ​ក្រោយពេល​បោះឆ្នោត​ ដូចជា​ក្រោយ​ការបោះឆ្នោត​ឆ្នាំ២០១៦ លោក ដូណា​ល់​ ត្រាំ ​ឈ្នះ​ការបោះឆ្នោត ​ក៏​មានការ​ចោទ​ថា លោក​ ត្រាំ ​ត្រូវរ៉ូវ​ជាមួយ​រុស្ស៊ី​ ដើម្បី​បន្លំ​សំឡេងឆ្នោត​ ទើប​ឈ្នះ។ ចំណែក​ការបោះឆ្នោត​ឆ្នាំ២០២០នេះ ពេល​ ត្រាំ ​ចាញ់​ការបោះឆ្នោត លោក ​ត្រាំ​ ក៏បាន​ចោទ​ថា មានការ​លួច​បន្លំ​ដែរ​ ហើយ​លោក​កំពុងតែ​រៀបចំ​ប្តឹង​ទៅ​តុលាការ។

ទោះ​យ៉ាងណា​ ជម្លោះ​តិចតួច​ទាំងនោះ​មិនបាន​បង្ក​ជា​បញ្ហា​ធំដុំ​រាំងស្ទះ​ដល់​ការអភិវឌ្ឍប្រទេស​ទេ ដោយ​ពលរដ្ឋ​អាមេរិក​ហាក់​ជឿជាក់​លើ​ស្ថាប័ន​ជំនាញ​ជា​អ្នកស្រាវជ្រាវ​និង​ដោះស្រាយ។

ចំណុច​មួយទៀត ​គ្រប់​បេក្ខជន​ដែល​ដឹង​ថា ខ្លួន​ពួក​គេ​ឈ្នះ ​គឺ​តែងតែ​ថ្លែង​សារ​អំពាវនាវ​ឱ្យ​មានការ​រួបរួម​គ្នា​គ្រប់​និន្នាការ​នយោបាយ ហើយ​អ្នកឈ្នះ​ទាំងនោះ​ប្តេជ្ញា​បំពេញការងារ​ដើម្បី​ពលរដ្ឋ​អាមេរិកាំង​ទាំងអស់​ មិន​ប្រកាន់បក្ស​ណាមួយ​នោះ​ទេ។

បើ​និយាយ​ពី​ការ​ដូរ​ជំហរ​គាំទ្រ​អ្នកនយោបាយ​ គឺ​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក ​បក្ស​ដែល​ឈ្នះ​ឆ្នោត​តែងតែ​ឆ្លាស់គ្នា​ជាប្រចាំ ​គឺ​ម្តង​បក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ​ម្តង​បក្ស​សាធារណរដ្ឋ​៕

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ