នៅថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ពិភពលោកនឹងប្រារព្ធអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។ ការអបអរសាទរ ជាសកលនៅឆ្នាំនេះ ផ្ដោតលើការធានាយ៉ាងណាឱ្យសិទ្ធិមនុស្សត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាអាទិភាព ស្នូលនៃរាល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងអស់ ដើម្បីកសាងឡើងវិញឱ្យរឹតតែប្រសើរពីការឆ្លងរាល ដាលជាសកលនៃជំងឺកូវីដ-១៩។
នៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា អង្គការសហប្រជាជាតិអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ជាមួយនឹងការផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់លើសិទ្ធិក្នុងការចូលរួមរបស់យុវជនកម្ពុជា។ ជាមួយនឹងប្រធានបទនេះ យើងធ្វើការឆ្លើយតបចំពោះបំណងប្រាថ្នារបស់យុវជនកម្ពុជាដែលចង់ចូលរួមក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនានា ដើម្បីកសាងអនាគតដែលពួកគេចង់បាន។
កាលពី៧២ឆ្នាំមុន មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិបានចេញសេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្ដី ពីសិទ្ធិមនុស្ស។ វាជាសមិទ្ធផលជាប្រវត្តិសាស្រ្តមួយដែលគូសបញ្ជាក់ពីសិទ្ធិនិងសេរីភាពស្មើ ភាពគ្នាសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប។
នៅក្នុងរយៈពេល៧ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ សេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្សបាននាំឱ្យមានការដាក់ចេញនូវសន្ធិសញ្ញា និងសេចក្តីប្រកាសស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិជាង៨០ សេចក្ដីប្រកាសស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អាស៊ាន ព្រមទាំងក្របខណ្ឌសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសជាច្រើនផ្សេងទៀត។
ក្នុងនាមជាសមាជិកប្រកបដោយមោទកភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រទេសកម្ពុជាជាភាគីនៃសន្ធិសញ្ញាស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិចំនួន៨ នៅក្នុងចំណោមសន្ធិសញ្ញាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិស្នូលទាំង៩។
កន្លងមក មានការសម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពជាច្រើន ហើយបច្ចុប្បន្ននេះ ពលរដ្ឋកម្ពុជាអាចមានអាយុវែងជាងមុន រស់នៅកាន់តែមានសុវត្ថិភាពនិងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ។
តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងពេលជាមួយគ្នាដែរ ដំណើរផ្លូវឆ្ពោះទៅសម្រេចឱ្យបានពេញលេញនូវការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនិងសេរីភាព ដែលត្រូវបានចែងក្នុងសន្ធិសញ្ញានិងកតិកាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិទាំងនោះ ព្រមទាំងច្បាប់របស់កម្ពុជា នៅតែមិនទាន់សម្រេចបានល្អ ដែលជាកិច្ចការត្រូវធ្វើជាបន្តទៀត។
នៅទូទាំងសកលលោក ការឆ្លងរាលដាលជាសកលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ បានបង្កឱ្យមានវិសមភាព ប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដល់សហគមន៍ក្រីក្រនិងងាយរងគ្រោះជាងគេ។ មនុស្សដែលងាយរងគ្រោះរួចទៅហើយ ហើយដែលសំឡេងរបស់ពួកគេត្រូវបានបំបិទឬដែលផលប្រយោជន៍របស់ពួកគេ កម្រទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ ក្នុងដំណើរការនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាការយកចិត្តទុកដាក់ពីស្ថាប័ននានានោះ គឺជាអ្នកដែលត្រូវប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ជាងគេ បណ្តាលមកពីផល ប៉ះពាល់ទៅលើសុខភាព សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ច ដែលបង្កឡើងដោយជំងឺកូវីដ-១៩។
ដើម្បីសង្គ្រោះជីវិតនិងជីវភាពរស់នៅ គេចាំបាច់ត្រូវវិនិយោគលើការផ្ដល់សេវាថែទាំសុខភាពនិង សេវាគាំពារសង្គមឱ្យបានជាសកល លើកទឹកចិត្តឱ្យមានការចូលរួមនិងសាមគ្គីភាពគ្នា ដោយ ត្រូវផ្ដល់អាទិភាពដល់ក្រុមដែលងាយរងគ្រោះជាងគេ។ ការវិនិយោគលើសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច និង សិទ្ធិសង្គមកិច្ច នាំមកនូវភាពធន់និងជំរុញឱ្យសង្គមមាននូវសមធម៌ សមភាព និងនិរន្តរភាព។
ខណៈពេលដែលពិភពលោកកំពុងប្រឈមនឹងផលវិបាកផ្នែកសង្គមសេដ្ឋកិច្ច និងការប្រឈម ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សដែលបង្កឡើងដោយសារការឆ្លងរាលដាលជំងឺជាសកលនេះ អង្គការសហប្រជាជាតិកំពុងលើកទឹកចិត្តឱ្យរដ្ឋាភិបាលខិតខំធានាយ៉ាងណាឱ្យពលរដ្ឋមានលំហសុវត្ថិភាព ដើម្បីបន្លឺសំឡេង ចែករំលែកព័ត៌មាន និងផ្ដល់ជាមតិត្រឡប់របស់គេ។
លោកស្រី Michelle Bachelet ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស បានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «ការចូលរួមរបស់សង្គមស៊ីវិល ប្រៀបបីដូចជាឈាមដែលទ្រទ្រង់ដល់ជីវិតនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសង្គមឱ្យមានភាពរឹងមាំ។ នៅពេលដែលច្រកសង្គមស៊ីវិលមានលំហូរដោយសេរី នោះមានន័យថា គេមានការជជែកវែកញែកដែលរស់រវើក មានសេរីភាពខាងគំនិត និងមតិយោបល់ ព្រមទាំងមានការចូលរួមរបស់សាធារណជននៅក្នុងការតាក់តែងគោលនយោបាយផងដែរ។»
អង្គការសហប្រជាជាតិជឿជាក់ថា សង្គមស៊ីវិលដែលរស់រវើក គឺជាកត្តាដ៏សំខាន់និងចាំបាច់ សម្រាប់ការកសាងឡើងវិញឱ្យកាន់តែប្រសើរជាងមុន។ ជារឿយៗ អង្គការសង្គមស៊ីវិលបំពេញ ចន្លោះដែលរដ្ឋាភិបាលនិងវិស័យឯកជនមិនបានគិតដល់ ហើយពួកគេក៏ជាអ្នកជួយផ្ដល់សេវា ដល់សហគមន៍ដែលត្រូវបានទុកចោលផងដែរ។
សង្គមទាំងមូលកាន់តែរឹងមាំនិងកាន់តែមានភាពធន់ នៅពេលដែលស្រ្តីនិងបុរសអាចបំពេញតួនាទីប្រកបដោយអត្ថន័យក្នុងជីវភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ច រួមចំណែកដល់ការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ត ដែលប៉ះពាល់ដល់ជីវិតនិងមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ពួកគេ តាមរយៈការទទួលបានព័ត៌មាន ការចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចពិគ្រោះយោបល់ ការបង្ហាញពីការយល់ឃើញផ្សេងៗគ្នាជាដើម។
សង្គមស៊ីវិលដែលមានភាពរឹងមាំ នឹងជួយជំរុញឱ្យមានគណនេយ្យភាពនិងតម្លាភាព ជួយសម្របសម្រួលឱ្យមានការធ្វើសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមកិច្ចកាន់តែល្អប្រសើរជាងមុន ដែលនាំឱ្យសម្រេចបាននូវលទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ចនិងវឌ្ឍនភាពកាន់តែល្អប្រសើរ។
ក្នុងឱកាសទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិឆ្នាំនេះ អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅព្រះរាជាណាចក្រ កម្ពុជា សូមគូសបញ្ជាក់ជាថ្មីអំពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួន ដើម្បីគាំទ្រទៅដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង របស់រាជរដ្ឋាភិបាលនិងពលរដ្ឋកម្ពុជា ក្នុងការកសាងឡើងវិញឱ្យកាន់តែប្រសើរជាងមុន ដោយ ផ្អែកលើសិទ្ធិមនុស្សនិងគោលការណ៍ដែលមានចែងក្នុងសេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិ មនុស្ស ហើយដែលសិទ្ធិមនុស្សនិងគោលការណ៍ទាំងនេះត្រូវបានចែងនៅក្នុងច្បាប់របស់ កម្ពុជា។
ជាងពេលណាៗទាំងអស់ ពេលនេះគឺជាពេលដែលយើងចាំបាច់ត្រូវធ្វើការងាររួមគ្នា ដើម្បីជំរុញឱ្យមានការស្ដារឡើងវិញដែលគាំពារសុខភាព ពង្រឹងភាពចុះសម្រុងនឹងគ្នាក្នុងសង្គម បណ្ដុះលំហសម្រាប់ពលរដ្ឋនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់លើសុខុមាលភាពមនុស្ស ទនឹ្ទមគ្នានឹងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ មានតែតាមរយៈការធ្វើបែបនេះតែប៉ុណ្ណោះ ដែលយើងអាចសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាពនិងមិនទុកនរណាម្នាក់ចោល ។
សេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស នៅតែពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងស្ថានការណ៍នាពេល បច្ចុប្បន្ន ដូចគ្នានឹងកាលពី៧២ឆ្នាំមុនដែរ។ យើងទាំងអស់គ្នាត្រូវតែក្រោកឈរ ដើម្បីបុព្វហេតុ សិទ្ធិមនុស្ស ក្នុងន័យស្ដារឡើងវិញឱ្យកាន់តែប្រសើរជាងមុន និងកសាងអនាគតដែលយើងចង់ បាន៕
លោកស្រី Pauline Tamesis ជាប្រធានអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានសមាជិកជាមូលនិធិ កម្មវិធី និង ទីភ្នាក់ងារឯកទេសចំនួន ២៧ ដែលបេ្តជ្ញាពន្លឿនការអនុវត្តរបៀបវារៈអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព ឆ្នាំ២០៣០។
ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីការអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្សឆ្នាំ២០២០ សូមចូលមើលគេហទំព័រ៖https://www.standup4humanrights.org/en/humanrightsdays2020.html
