នៅក្នុងច្បាប់របស់ប្រទេសកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យដែលកំណត់យកការជ្រើសរើសមេដឹកនាំដោយវិធីសាស្ត្របោះឆ្នោតដោយសេរីពីប្រជាពលរដ្ឋ តែងតែមានការបែងចែករវាងមន្ត្រីគណបក្សនយោបាយនិងមន្ត្រីរបស់រាជការ។
ការបែងចែកនេះគឺដើម្បីធានាពីតម្លាភាពនៅក្នុងសង្គម ការអនុវត្តច្បាប់ ដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ស្ថិរភាពនយោបាយ និងការប្រកួតប្រជែងដោយត្រឹមត្រូវ។
ច្បាប់របស់កម្ពុជាក៏មានការបែងចែកដាច់ពីគ្នារវាងមន្ត្រីគណបក្សនយោបាយ និង មន្ត្រីរដ្ឋឬមន្ត្រីរាជការដែរ។
មាត្រា៣៧ នៃច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល បានចែងពីអព្យាក្រឹតភាពរបស់មន្ត្រីរាជការ។ ក្នុងមាត្រានេះ បានហាម មិនឱ្យប្រើប្រាស់មុខងារឬសម្ភាររបស់រដ្ឋធ្វើសកម្មភាពដើម្បីផលប្រយោជន៍បេក្ខជននយោបាយឬប្រឆាំងបេក្ខជននយោបាយណាមួយ និងមិនឱ្យធ្វើសកម្មភាពដើម្បីផលប្រយោជន៍បក្សនយោបាយឬប្រឆាំងបក្សនយោបាយណាមួយទេ។
ចំណែកមាត្រា១០ នៃច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈទូទៅចំពោះយោធិននៃកងយោធពលខេមរៈភូមិន្ទចែងថា យោធិនម្នាក់អាចមានគំនិតឬជំនឿជាលក្ខណៈទស្សនវិជ្ជាឬនយោបាយផ្ទាល់ខ្លួនបាន ប៉ុន្តែពុំអាចសម្តែងជាសាធារណៈឡើយ។
ច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយត្រង់មាត្រា៦ បានហាមគណបក្សមិនឱ្យបំបែកប្រទេស (អបគមន៍) នាំឱ្យអន្តរាយដល់ប្រទេសនិងជាតិ, ធ្វើវិទ្ធរង្សនាប្រឆាំងរបបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស និងរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ, ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សន្តិសុខនៃរដ្ឋ, បង្កើតកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងញុះញង់នាំឱ្យមានការបែកបាក់ជាតិ។
ការប្រយ័ត្នប្រយែងរបស់អ្នកតាក់តែងច្បាប់ ក៏ដូចជាមេដឹកនាំជំនាន់មុនក្នុងការហាមកងទ័ពឬ មន្ត្រីរាជការ មិនឱ្យមានទំនាក់ទំនងជារចនាសម្ព័ន្ធជាមួយគណបក្សនយោបាយនេះ មិនមែនមានតែនៅកម្ពុជាទេ គឺនៅតាមបណ្តាប្រទេសកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យផ្សេងៗទៀតក៏ប្រយ័ត្នត្រង់ចំណុចនេះដូចគ្នាដែរ។
នៅក្នុងពិធីចូលកាន់តំណែងរបស់អភិបាលខេត្តប៉ៃលិនថ្មី នៅថ្ងៃទី២១ ខែធ្នូ លោក ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងជាអនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានរំឭកដល់អភិបាលខេត្តថ្មី ក៏ដូចជាមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ឱ្យខិតខំបំពេញការងារទៅតាមតួនាទី ដោះស្រាយទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋដោយមិនប្រកាន់បក្សនយោបាយ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ ក៏ដូចជាដើម្បីទទួលបានការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត។ លោកបានរំឭកឱ្យមន្ត្រីលើកកម្ពស់ឧត្តមគតិស្នេហាជាតិជាធំ។
លោក ស ខេង៖ «ប្រទេសជិតខាងយើងដូចគ្នាអញ្ចឹងដែរ ប្រទេសវៀតណាមក្តី ប្រទេសថៃក្តី គេលើកកម្ពស់ឧត្តមគតិស្នេហាជាតិ ធំណាស់។ ចង់និយាយអញ្ចេះ! ចង់និយាយថា យើងធ្វើអីធ្វើទៅ ប៉ុន្តែយើងត្រូវដាក់ផលប្រយោជន៍ជាតិធំជាងផលប្រយោជន៍អីទាំងអស់»។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា លោក ប៉ា ចន្ទរឿន គាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់លោក ស ខេង។ ទោះជាយ៉ាង លោកមើលឃើញថា មួយរយៈចុងក្រោយនេះ មានការជ្រើសរើសមន្ត្រីរាជការសាធារណៈតាំងពីថ្នាក់លើដល់ថ្នាក់ក្រោមឱ្យចូលជាមន្ត្រីបក្ស។
លោក ប៉ា ចន្ទរឿន៖ «តាំងពីថ្នាក់កំពូលរហូតសឹងតែដល់ថ្នាក់ក្រោម សូម្បីតែគ្រូបង្រៀនហ្នឹង ត្រូវតែចង់មិនចង់ ក៏មានសម្ពាធឱ្យចូលគណបក្សនយោបាយដែរ។ សង្គមយើងសព្វថ្ងៃហាក់ដូចជាច្របូកច្របល់គ្នា អត់ដឹងថាអ្នកណាជាមន្ត្រីរវាងឥទ្ធិពលបក្ស និងមន្ត្រីបក្ស និងមន្ត្រីរាជការពិតប្រាកដទេ ណាបាទ!»
លោក ប៉ា ចន្ទរឿន លើកឡើងថា ការបែងចែកមិនច្បាស់រវាងមន្ត្រីរាជការនិងមន្ត្រីបក្ស នាំឱ្យមានទំនាស់ផលប្រយោជន៍ និងប៉ះពាល់ដល់ប្រសិទ្ធភាពការងារ។
លោក ប៉ា ចន្ទរឿន៖ «នៅពេលដែលធ្វើការងារដោះស្រាយបញ្ហាឬក៏កិច្ចការងារធ្វើកំណែទម្រង់ ដើម្បីលើកកម្ពស់ ស្តារស្ថាប័ន ឬក៏ប្រសិទ្ធភាពនិងប្រសិទ្ធផល សេវាសាធារណៈ និងកិច្ចការសាធារណៈរបស់យើងហ្នឹង វាតែងតែប្រទើសប្រទះគ្នារវាងផលប្រយោជន៍ជាតិនិងផលប្រយោជន៍បក្សហ្នឹងឯង»។
កាលពីយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់នៅឆ្នាំ២០១៧ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានលើកឡើងឱ្យមន្ត្រីលោកពិនិត្យករណីសមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមានជិត៧លាននាក់ ប៉ុន្តែចំនួនអ្នកបោះឆ្នោតគាំទ្រគណបក្សនេះកាលពីឆ្នាំ២០១៣មានតែជាង៣លាននាក់។
ក្រោយពីការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅពេលនោះមក មិនមានការបកស្រាយជាផ្លូវការណាមួយរបស់មន្ត្រីលោកជុំវិញករណីនេះទេ។ បញ្ហានេះ មានអ្នកស្រាវជ្រាវបញ្ហាសង្គមខ្លះលើកឡើងថា អ្នកចូលរួមជាសមាជិកឬមានបណ្ណសមាជិកគណបក្សប្រជាជនខ្លះទាំងមន្ត្រីរាជការ បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន ឬ ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមភូមិ គឺធ្វើឡើងដើម្បីសម្របសម្រួលខ្លួនកុំឱ្យមានសម្ពាធផ្សេងៗតែប៉ុណ្ណោះ។
យុវតី ស៊ឹម សុភា ជាអ្នកចូលរួមសកម្មក្នុងសកម្មភាពសង្គមនិងបរិស្ថាន លើកឡើងថា ការប្រកាន់បក្សឬបែងចែកមិនដាច់រវាងមន្ត្រីបក្សនិងមន្ត្រីរាជការនេះ ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋានបែកបាក់គ្នា ហើយពួកគេមិនចូលរួមសកម្មភាពអភិវឌ្ឍន៍នៅមូលដ្ឋានទេ។
យុវតី ស៊ឹម សុភាព៖ «គាត់ធ្វើអញ្ចឹង ទី១ គំរូអាក្រក់ និយាយទៅ គាត់អាចធ្វើឱ្យប្រជាជនដែលកាន់បក្សផ្សេងគ្នា គាត់បែងចែកគ្នាឯង គាត់បែងចែកបក្ខពួក អញ្ចឹងអាហ្នឹងជាគំរូមិនល្អមួយ សម្រាប់ភូមិ សម្រាប់សហគមន៍»។
សុភា ថ្លែងថា គាត់ធ្លាប់ជួបពលរដ្ឋដែលមិនហ៊ានទៅធ្វើសំបុត្រមរណភាពនៅពេលសមាជិកគ្រួសារទទួលមរណភាព ដោយហេតុថា គាត់កាន់បក្សផ្សេងពីអាជ្ញាធរឃុំ។
សម្រាប់លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អះអាងថា កម្ពុជាក៏អនុវត្តដូចនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យផ្សេងៗទៀតដែរ។ លោកថា ចំពោះការបែងចែកមន្ត្រីបក្សនិងមន្ត្រីរាជការ គឺមិនមានអ្វីជាបញ្ហាទេ ហើយអ្នកដែលមើលឃើញបញ្ហានោះមានតែការអះអាងពីក្រុមប្រឆាំងតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក សុខ ឥសាន៖ «គ្មានអី! គេធ្វើការឥលូវ គណបក្សប្រជាជនដឹកនាំប្រទេស៤០ឆ្នាំជាងទៅហើយ គ្មានបញ្ហាអី។ វាមានបញ្ហាតែពួកប្រឆាំងហ្នឹងតើ! កើតទុក្ខអញ្ចេះអញ្ចុះ អាហ្នឹងរឿងគាត់ថា។ ឱ្យគាត់ថាទៅ ទោះថាដល់ងាប់ទៀត ក៏អត់បានការអីដែរ»។
