ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងស្រ្តី ជំរុញដល់ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ អនុវត្តផែនការសកម្មភាពជាតិស្ដីពី«ការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រី»ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ស្របពេលដែលពួកគេមានក្តីបារម្ភពីការកើនឡើងនូវអំពើហិង្សាលើយេនឌ័រ ក្នុងអំឡុងមានវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩។
ការស្នើនេះបានធ្វើឡើងស្របពេលដែលក្រសួងកិច្ចការនារី បានប្រកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវផែនការសកម្មភាពស្តីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រី ឆ្នាំ២០១៩-២០២៣ កាលពីថ្ងៃអង្គារសប្ដាហ៍នេះ។
នាយិកាអង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា (GADC) លោកស្រី រស់ សុភាព មានប្រសាសន៍ថា តាមព័ត៌មានដែលលោកស្រីទទួលបានពីក្រុមជនបង្គោលនៅតាមភូមិមួយចំនួន ឃើញថា ជម្លោះក្នុងគ្រួសារមានការកើនឡើងជាងមុន ដោយសារកត្តាជីវភាពធ្លាក់ចុះ និងភាពអត់ការងារធ្វើ ក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩។
លោកស្រីថា៖ «ហើយ [អំឡុងពេលវិបត្តិកូវីដ១៩ហ្នឹង] បុរសខ្លះមកជុំគ្នា គាត់ហៅញាតិ មិត្តភក្តិផឹកស៊ីអញ្ចឹងទៅ ធ្វើឱ្យខាងស្ត្រីគាត់ហាមឃាត់មិនឱ្យពិសាស្រា អញ្ចឹងក៏មានទំនាស់កើតឡើង។»
លោកស្រី រស់ សុភាព បន្តថា ការបិទសាលារៀនបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលមានការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ ក៏បានធ្វើឱ្យមានភាពតានតឹងក្នុងចំណោមសមាជិកគ្រួសាររហូតដល់មានជម្លោះទៀតផង នោះដោយសារពួកគេត្រូវចំណាយថវិកាបន្ថែមលើការប្រើប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត ដើម្បីឱ្យកូនៗបានសិក្សា។
លើសពីនេះទៅទៀត លោកស្រីថា ស្ត្រីប្រកបរបររកស៊ីផ្លូវភេទឬស្ត្រីដែលបម្រើការក្នុងសេវាកម្សាន្ត ដែលបាត់បង់ការងារក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្តិកូវីដ១៩ ក៏រងនូវការប៉ះពាល់ផ្លូវចិត្តផងដែរ នៅពេលដែលពួកគេត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតវិញ ត្រូវបានអ្នកភូមិនិងគ្រួសាររើសអើងនិងមាក់ងាយជាដើម។
លោកស្រី រស់ សុភាព បានថ្លែងបន្តថា៖ «ខ្ញុំចង់ឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលលោកមើលទៅលើសកម្មភាព ដែលធ្វើការលុបបំបាត់ទៅលើអំពើហិង្សាឱ្យបានម៉ត់ចត់ គឺឱ្យបានចេញជាសកម្មភាពឱ្យបានច្រើន ដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងគាត់បានយល់ ហើយគាត់អាចបង្កើនទៅលើការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ជាងគ្រាន់តែមានផែនការហើយមិនបានអនុវត្ត»។
លោកស្រី សេង រាសី នាយិកាអង្គការសីលការ ដែលធ្វើការផ្តោតលើការលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ត្រី និងសមភាពយេនឌ័រ ក៏បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពនេះ និងពង្រឹងសមត្ថភាពមន្ត្រីរបស់ខ្លួនបន្ថែមទៀត ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឱ្យការងារនេះ កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព និងជួយឱ្យជនរងគ្រោះដោយអំពើហិង្សាទទួលបាននូវយុត្តិធម៌។
លោកស្រីថា៖ «[រដ្ឋត្រូវមាន] យន្តការក្នុងការតាមដានទៅលើការអនុវត្តច្បាប់ ជារឿងសំខាន់ដែរ។ រឿងមួយទៀត អ្នកដែលអនុវត្តច្បាប់ផ្ទាល់ គាត់ត្រូវតែមានការយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិស្ត្រីឱ្យបានពេញលេញ នៅពេលដែលអត់ទទួលបានការយល់ដឹងទេ នៅពេលដែលគាត់អនុវត្តទៅ វានៅតែមានការលំបាក »។
ចំណែកនាយិកាអង្គការកម្ពុជាដើម្បីជួយស្រ្តីមានវិបតិ្ត លោកស្រី ប៉ុក បញ្ញាវិចិត្រ ក៏សង្កេតឃើញមានការកើនឡើងនូវអំពើហិង្សាលើយេនឌ័រ និងការរំលោភបំពានផ្លូវភេទ ក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្តិកូវីដ១៩នេះផងដែរ ដោយសារពលរដ្ឋខ្លះរងសម្ពាធពីការបាត់បង់ការងារ ហើយទៅទទួលទានគ្រឿងស្រវឹង រួចឈានទៅប្រព្រឹត្តសកម្មភាពរំលោភសេពសន្ថវៈជាដើម។
ជាមួយគ្នានេះដែរ លោកស្រីក៏បានស្នើទៅក្រសួងស្ថាប័ននិងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ បង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងរំលោភសេពសន្ថវៈផងដែរ ដោយអាជ្ញាធរមិនគួរធ្វើការសម្របសម្រួលក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ដោយត្រឹមការទូរទាត់ប្រាក់សំណងដល់ជនរងគ្រោះឡើយ។
លោកស្រី ប៉ុក បញ្ញាវិចិត្រ ថ្លែងថា៖ «ការរំលោភបំពានផ្លូវភេទគឺជាបទឧក្រិដ្ឋ មិនអាចយកលុយទៅទូរទាត់បានទេ ហើយសំណូមពរមួយទៀតដល់អាជ្ញាធរដែនដី ក៏ដូចជាប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ទាំងអស់ គឺមិនឱ្យលើកកម្ពស់ការយកលុយសំណងទូរទាត់ដើម្បីបញ្ចប់រឿងក្ដីទេ សំណងទូរទាត់សម្រាប់ជនរងគ្រោះត្រូវតែមាន ប៉ុន្តែជនល្មើសត្រូវតែដាក់ទោសទណ្ឌ»។
នៅក្នុងពិធីប្រកាសផ្សព្វផ្សាយដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ «ផែនការសកម្មភាពជាតិ ស្ដីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រី ២០១៩-២០២៣» លោកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី បានថ្លែងថា ការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពជាតិស្តីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រីឆ្នាំ២០១៤-២០១៨ កន្លងមក បានផ្តល់នូវលទ្ធផលវិជ្ជមានជាច្រើន ខណៈការស្ទង់មតិនិងការវាយតម្លៃពាក់ព័ន្ធនឹងករណីនេះបានបង្ហាញថា មានទំនោរថយចុះនៃអំពើហិង្សាលើយេនឌ័រ។
លោកស្រីបន្តថា កន្លងមក ក្រសួងក៏ជួបបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនផងដែរ ដូចជា កង្វះធនធានក្នុងការអនុវត្តការងារបង្ការ ទប់ស្កាត់ និងការសម្របសម្រួលលើការផ្តល់សេវា ខណៈទីតាំងផ្តល់សេវាមួយចំនួននៅឆ្ងាយពីជនរងគ្រោះ ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់ខ្វះលទ្ធភាពក្នុងការទទួលបានសេវាឬត្រូវចំណាយថវិកាច្រើនសម្រាប់ធ្វើដំណើរ រួមនឹងបញ្ហាមួយចំនួនទៀត។
លោកស្រីបន្តថា៖ «ហើយសមត្ថភាពរបស់អ្នកផ្ដល់សេវា ក៏ចាំបាច់ត្រូវអភិវឌ្ឍបន្ថែមទៀត»។
ទោះយ៉ាងណា លោកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី ថាការកាត់បន្ថយអំពើហិង្សាលើស្ត្រីនិងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារឱ្យឈានដល់កម្រិតទាបបំផុត នៅតែជាចំណុចអាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលត្រូវបន្តដោះស្រាយ។ លោកស្រីក៏បានជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបន្តចាត់វិធានការលើជនដែលជាមុខសញ្ញាទទួលខុសត្រូវលើការប្រើប្រាស់ហិង្សាលើស្រ្តី។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី រំពឹងថា ផែនការសកម្មភាពជាតិទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រីឆ្នាំ២០១៩-២០២៣នេះ នឹងអាចជួយឱ្យកម្ពុជាទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាយេនឌ័រកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។
លោកស្រី ប៉ូលីន ថាម៉េស៊ីស (Pauline Tamesis) អ្នកសម្របសម្រួលរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា មានប្រសាសន៍នៅក្នុងពិធីនោះដែរថា ការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩នៅលើសកលលោក បានបង្កផលប៉ះពាល់ខ្លាំងទៅលើស្ត្រីនិងក្មេងស្រី ក្នុងនោះ អំពើហិង្សាលើយេនឌ័រក៏មានការកើនឡើងផងដែរ។
លោកស្រីបន្តថា ដើម្បីទប់ស្កាត់បញ្ហានេះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ចាំបាច់ត្រូវមានការផ្តល់ថវិកាគាំទ្រនិងមានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។
បើតាមការស្ទង់មតិមួយរបស់ក្រសួងកិច្ចការនារី សហការជាមួយបណ្តាញអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០១៤ និង២០១៥ បង្ហាញថា ក្នុងចំណោមស្ត្រីចំនួន៣ ៥៧៤នាក់ដែលបានសម្ភាស គឺមានស្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោម៥នាក់ត្រូវបានរាយការណ៍ថា ពួកគេធ្លាប់បានរងអំពើហិង្សាលើរូបរាងកាយឬផ្លូវភេទពីដៃគូ៕
