អង្គការ-សមាគម និងសហជីពចំនួន២១ បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលចាត់វិធានការចាំបាច់ជាអាទិភាពមួយចំនួន តាមរយៈការទម្លាក់ចោលសេចក្តីព្រាងច្បាប់និងអនុក្រឹត្យចំនួន២ រួមនឹងការធ្វើវិសោធនកម្មនិងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់នានាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ត្រី។
យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមចុះថ្ងៃទី៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ របស់ក្រុមអង្គការ សមាគម និងសហជីពទាំង២១នោះ បានលើកឡើងថា កន្លងមក ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ធ្លាប់ចេញផ្សាយរបាយការណ៍តាមដានការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលលើអនុសញ្ញាលុបបំបាត់រាល់ទម្រង់នៃការរើសអើងលើស្ត្រី (អនុញ្ញាស៊ីដ) សម្រាប់ឆ្នាំ២០២០ ដោយបានលើកយកនូវចំណុចជោគជ័យ និងបញ្ហាខ្វះចន្លោះមួយចំនួន។
តាមរយៈរបាយការណ៍នោះ អង្គការ-សមាគម និងសហជីពទាំង២១ បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ទម្លាក់ចោលនូវសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ស្តីពី «សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ» និងអនុក្រឹត្យថ្មី ស្តីពី «ការបង្កើតច្រកទ្វារអ៊ីនធឺណិតជាតិ» ដែលអាចរំលោភលើសេរីភាពក្នុងការសម្តែងចេញនិងសិទ្ធិឯកជនរបស់ស្ត្រី និងគួរចាំបាច់ត្រូវធ្វើការប៉ាន់ប្រមាណផលប៉ះពាល់ទៅលើយេនឌ័រមុនអនុម័តច្បាប់ថ្មី។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម បន្តស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលថា៖ «ធ្វើវិសោធនកម្មនិងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់នានាដែលមានគោលបំណងលុបបំបាត់អំពើហិង្សាលើដៃគូស្និទ្ធស្នាល អំពើហិង្សាផ្លូវភេទលើក្មេងស្រី និងរាល់ទម្រង់នៃអំពើហិង្សាផ្អែកលើយេនឌ័រ ជាពិសេសតាមរយៈការផ្តល់សេវាដែលមានការឆ្លើយតបតាមតម្រូវការរបស់ពួកគេ ដែលផ្តោតលើសុខុមាលភាពផ្លូវកាយនិងផ្លូវចិត្តរបស់ជនរងគ្រោះ និងធានាឱ្យមានការទទួលបានយុត្តិធម៌សម្រាប់ជនរងគ្រោះ»។
អង្គការ-សមាគម និងសហជីពទាំងនោះ ក៏បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលបែងចែកផ្តល់ថវិកាជាតិឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពជាតិ ស្តីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រីលើកទី២ និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតនៈទី៥ ព្រមទាំងគោលនយោបាយសមភាពយេនឌ័រឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ក្រៅពីនោះ ពួកគេបានស្នើឱ្យដាក់ចេញនូវសកម្មភាពដើម្បីទប់ស្កាត់និងលុបបំបាត់រាល់ការបៀតបៀន រាល់អំពើហិង្សា និងទម្រង់ផ្សេងៗទៀតនៃការរើសអើងផ្អែកយេនឌ័រក្នុងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលដល់ភ្នាក់ងារសន្តិសុខទាំងអស់ដែលជួលដោយរដ្ឋឬរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត អំពីរបៀបនៃការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយស្ត្រីតាមបែបអហិង្សា និងប្រកបដោយឥរិយាបថគិតគូរអំពីយេនឌ័រ។
ក្រុមអង្គការ សមាគម និងសហជីពទាំងនោះ មានដូចជា អង្គការ NGO-CEDAW អង្គការក្លាហាន មជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា សមាគមគាំពារស្ត្រីងាយរងគ្រោះ សហភាពការងារកម្ពុជា និងអង្គការអាក់សិនអេតកម្ពុជា ជាដើម។
យោងតាមរបាយការណ៍តាមដានអនុសញ្ញាស៊ីដ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ឆ្នាំ២០២០ បានលើកឡើងថា បញ្ហាប្រឈមដែលលេចធ្លោបំផុតសម្រាប់វិស័យសិទ្ធិស្ត្រីក្នុងឆ្នាំ២០២០ គឺទាក់ទងនឹងសុខភាព ការអប់រំ និងការលំបាកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ដោយសារការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ ដែលធ្វើឱ្យស្ត្រីនិងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាប្រឈមនឹងការលំបាកក្នុងអត្រាមួយដែលគ្មានសមាមាត្រ។
របាយការណ៍បន្តថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើសេចក្តីព្រាង និងបានអនុម័តគោលនយោបាយថ្មីៗមួយចំនួនទាក់ទងនឹងយេនឌ័រ ដែលអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានរួមចំណែកផ្តល់ធាតុចូលជាច្រើន។ តែយ៉ាងណា របាយការណ៍ថា នៅមានឧទាហរណ៍ជាច្រើនដែលបង្ហាញពីការរឹតត្បិតទៅលើការប្រើប្រាស់សេរីភាពផ្លូវភេទ សេរីភាពនៃការសម្តែងចេញនូវបូរណភាពរាងកាយរបស់ស្ត្រី ស្របពេលអំពើហិង្សាលើស្ត្រីក៏នៅតែជាក្តីបារម្ភធ្ងន់ធ្ងរមួយនៅកម្ពុជា រួមនឹងបញ្ហាផ្សេងៗមួយចំនួនទៀត។
អគ្គលេខាធិការនៃអង្គការ NGO-CEDAW អ្នកស្រី ជឹម ចាន់នាង មានប្រសាសន៍ថា កន្លងមកនេះ ស្ត្រីនិងក្មេងស្រីបានរងនូវការរំលោភបំពានលើសិទ្ធិសេរីភាព ការបញ្ចេញមតិ ការធ្វើការងារសង្គម និងរងអំពើហិង្សាលើរូបរាងកាយ ជាដើម ស្របពេលដែលស្ត្រីនិងក្មេងស្រីដែលធ្វើការតស៊ូមតិរឿងបរិស្ថាន និងបញ្ហាសង្គមមួយចំនួនទៀតក៏រងនូវការចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ផងដែរ។
ក្រៅពីនោះ អ្នកស្រីក៏បានសង្កេតឃើញមានស្រ្តីជាអ្នកលក់ឡេតាមអនឡាញមួយចំនួនត្រូវបានអាជ្ញាធរហៅទៅអប់រំ ពាក់ព័ន្ធនឹងការស្លៀកសម្លៀកបំពាក់មិនសមរម្យ ដែលអ្នកស្រីថា ជាការរំលោភលើសិទ្ធិសេរីភាពលើរូបរាងកាយរបស់ពួកគេ។
អ្នកស្រី ជឹម ចាន់នាង បន្ថែមថា ដោយសារមើលឃើញពីបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះហើយ ទើបអង្គការសង្គមស៊ីវិល សមាគម និងសហជីព រួមគ្នាស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលដាក់ចេញនូវវិធានការបន្ទាន់និងជាអាទិភាព ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ។
អ្នកស្រីថា៖ «៥ចំណុចដែលយើងស្នើជាបញ្ហាអាទិភាពដែលរដ្ឋាភិបាលគួរតែដោះស្រាយ យើងបានរំលេចបញ្ហាប្រឈមរបស់ស្ត្រី»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកិច្ចការនារី លោកស្រី ម៉ាន ចិន្តា មានប្រសាសន៍ថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានរៀបចំនិងយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងសម្រាប់ការអនុវត្តសកម្មភាពនានា ដើម្បីទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្រ្តី រួមទាំងការអនុវត្តច្បាប់ ស្ដីពី ការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារនិងកិច្ចការពារជនរងគ្រោះជាដើម។
អ្នកស្រីបានបញ្ជាក់តាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមថា៖ «សម្រាប់ក្រសួងបន្តការផ្តល់សេវា ជំរុញការបញ្ជ្រាបយេនឌ័រ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិស្ត្រី […] សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានរៀបចំនិងយកចិត្តទុកខ្លាំងបំផុតសម្រាប់អនុវត្តសកម្មភាព ដើម្បីចូលរួមទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្រ្តីនៅកម្ពុជា។ ក្រសួងកិច្ចការនារី ក៏បានរៀបចំជាគោលនយោបាយ យន្តការ និងសកម្មភាពនានា»។
អ្នកស្រីបន្តថា ក្រសួងក៏បានរៀបចំក្រុមការងារបច្ចេកទេស ដើម្បីឆ្លើយតបអំពើហិង្សាទាក់ទង នឹងយេនឌ័ ទាំងថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់ក្រោមជាតិ រួមទាំងការផ្សព្វផ្សាយពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សា ការរំលោភបំពាន នៅតាមសហគមន៍ផងដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បើយោងតាមសារលិខិតជាសំឡេងក្នុងការអបអរខួបទី១១០ នៃទិវាអន្តរជាតិ ៨មីនា ឆ្នាំ២០២១ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានជំរុញឱ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធនិងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ បន្តការពារសិទ្ធិស្ត្រី ដើម្បីឱ្យពួកគេអាចសម្រេចចិត្តនៅគ្រប់កម្រិតរួមទាំងក្នុងវិស័យនយោបាយ ខណៈលោកអះអាងថា បច្ចុប្បន្ននេះស្រ្តីមានចំនួនកាន់តែច្រើនបានក្លាយជាអ្នកដឹកនាំ៕
