ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនបារម្ភទិញប៉ះចំអាល់កុលមិនសុទ្ធល្អឬគ្មានគុណភាព ដែលអាចបង្កឱ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់ពួកគាត់ ខណៈអាល់កុលក្លែងក្លាយជាង៤០តោនត្រូវបានមន្ត្រីជំនាញរឹបអូសបាន អំឡុងព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍២០កុម្ភៈ។
កញ្ញា សារិ សុថាវី អាយុ២១ឆ្នាំ ជាអ្នកប្រកបរបរលក់ឡេតាមអនឡាញ នៅរាជធានីភ្នំពេញ មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភានេះថា ចាប់តាំងពីមានព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍២០កុម្ភៈមក គាត់បានទិញអាល់កុល១កាន (៣០លីត្រ) ក្នុងតម្លៃ៤៥ដុល្លារ ពីអ្នកលក់គ្រឿងសម្អាងាបោះដុំម្នាក់ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ជាលក្ខណៈគ្រួសារ ប៉ុន្តែកញ្ញាមិនបានដឹងអំពីប្រសិទ្ធភាពរបស់វានោះទេ។
កញ្ញាមានក្តីបារម្ភចំពោះបញ្ហាអាល់កុលក្លែងក្លាយនេះ ដោយថា នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់និងខាតបង់ថវិកាផងដែរ។
កញ្ញា សុថាវី និយាយថា៖ «ពេលយើងប្រើប្រាស់អាល់កុលក្លែងក្លាយ វាអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពស្បែករបស់យើង ទៅជារមាស់ ទៅជាសើ[ស្បែក] ទៅជារបកស្បែក មានបញ្ហាផ្សេងៗ ជាពិសេសនោះគឺខាតលុយ ខាតពេលវេលារបស់យើង។ ហើយមួយវិញទៀត គឺវាប្រឈមមុខនឹងការឆ្លងជំងឺ ពីព្រោះតែយើងប្រើអាល់កុលដែលវាមិនសុទ្ធ វាអត់មានប្រសិទ្ធភាព អាចធ្វើឱ្យយើងឆ្លងជាមួយនឹងជំងឺកូវីដ-១៩»។
បើតាមស្ត្រីរូបនេះ គ្រួសាររបស់គាត់មានសមាជិក៤នាក់បានប្រើប្រាស់អាល់កុលអស់៧លីត្រ ក្នុងរយៈពេលជិត៣ខែនេះ។
អ្នកស្រី តេង វួចធារ៉ា វ័យ២៨ឆ្នាំ ជាអ្នកលក់ខោអាវមនុស្សពេញវ័យ នៅផ្សារបឹងកេងកង បានឱ្យដឹងថា គាត់មានការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការទិញអាល់កុលដើម្បីបាញ់សម្លាប់មេរោគ ដោយបារម្ភខ្លាចទិញប៉ះចំអាល់កុលមិនសុទ្ធ ហើយប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់គាត់និងក្រុមគ្រួសារ។
អ្នកស្រី ធារ៉ា និយាយថា៖ «ខ្ញុំភាគច្រើនអត់សូវហ៊ានទិញតាមផ្សារ តម្លៃធូរអីទេ ខ្ញុំសុខចិត្តយកតាមឱសថស្ថាន កន្លែងពេទ្យ ព្រោះគិតថាកន្លែងពេទ្យ ទុកចិត្តបាន។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើថាកន្លែងពេទ្យក៏នៅតែលក់របស់ក្លែងក្លាយទៀត អាហ្នឹងយើងអស់និយាយហើយ មិនដឹងថានិយាយថាម៉េចទៀតទេ! ព្រោះអីយើងរត់រកកន្លែងសុវត្ថិភាពហើយ នៅប៉ះរបស់ប៉ះពាល់សុខភាពទៀត អាហ្នឹងតាមយថាកម្ម»។
អ្នកស្រី សៀង ស្រីល័ក្ខ ជាអ្នកលក់រាយអាល់កុល នៅភូមិឫស្សី សង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យ២ ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ មានប្រសាសន៍ថា អ្នកស្រីទិញអាល់កុលយកមកលក់រាយមែន ប៉ុន្តែទិញបន្តពីតាមឱសថស្ថានណាដែលស្របច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ។ តែយ៉ាងណា អ្នកស្រីក៏មិនដឹងថា អាល់កុលរបស់គាត់ដែលទិញមកលក់នោះសុទ្ធឬក្លែងក្លាយនោះដែរ។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «ជួនកាលទៅ គេទិញតាមកន្លែងគេបិតស្រាធម្មតា ក៏មិនដឹងទេ! ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំ គឺខ្ញុំទិញតែតាមឱសថស្ថាន»។
ទំព័រហ្វេសប៊ុកអគ្គនាយកដ្ឋានការពារអ្នកប្រើប្រាស់ កិច្ចការប្រកួតប្រជែង និងបង្រ្កាបការក្លែងបន្លំ កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភា បានអះអាងថា គិតចាប់ពីថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភា មន្រ្តីជំនាញនៃអគ្គនាយកដ្ឋាននេះបានបង្ក្រាបអាល់កុលក្លែងក្លាយឬមេតាណុល ចំនួនជាង៤០តោន (៤០ ៦២៥ លីត្រ) នៅតាមបណ្ដារាជធានី-ខេត្តមួយចំនួន ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ប្រភពដដែលបន្ថែមថា នៅថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ អគ្គនាយកដ្ឋាននេះក៏បានបង្រ្កាបនិងរឹបអូសអាល់កុលពីទីតាំងលក់អាល់កុលក្លែងក្លាយតាមអនឡាញមួយកន្លែង ស្ថិតនៅក្នុងភូមិប្រការ សង្កាត់ព្រៃស ខណ្ឌដង្កោ មានចំនួន១៨៣កាន (៥ ៤៩០លីត្រ)។
លោក ផាន អូន ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានការពារអ្នកប្រើប្រាស់ កិច្ចការប្រកួតប្រជែង និងបង្ក្រាបការក្លែងបន្លំ បានប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃពុធម្សិលមិញថា អាល់កុលជាង៤០តោនដែលរឹបអូសបាននោះ ធ្វើឡើងតែនៅរាជធានីភ្នំពេញប៉ុណ្ណោះ ខណៈនៅតាមបណ្ដាខេត្តមានចំនួនតិចពេក ទើបមិនបានរាប់បញ្ចូល។
ជុំវិញការរឹបអូសនេះ លោកថា អាជ្ញាធរបានកសាងសំណុំរឿងចំនួន៣ករណីបញ្ជូនទៅតុលាការ ដើម្បីចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់។
លោកបន្តថា អាជ្ញាធរមិនអាចប្រមូលអាល់កុលដែលបានដាក់លក់ទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេសមកត្រួតពិនិត្យឡើយ ព្រោះមានវិសាលភាពធំទូលាយពេក ដោយជំនួសមកវិញនូវការពិនិត្យតាមទីប្រជុំជននៅរាជធានី-ខេត្តប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្ថែមថា ដើម្បីដោះស្រាយករណីនេះ អាជ្ញាធរនឹងទិញអាល់កុលតាមទីផ្សារ ឱសថស្ថាន និងការលក់តាមអនឡាញ រួចយកមកពិនិត្យ ដើម្បីឱ្យដឹងថាជាអាល់កុលឬមេតាណុល ហើយប្រសិនបើអាល់កុលនោះមិនសុទ្ធ អាជ្ញាធរជំនាញនឹងចាត់វិធានការដល់ទីតាំងតែម្ដង។
លោកនិយាយថា៖ «សំណូមពរអ្នកលក់ទាំងអស់ អ្នកពិនិត្យ ស្ថានភាពការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ប្រហែលជាអាចមានការខ្វះខាតនៃការផ្គត់ផ្គង់នៅក្នុងស្រុក ប្រហែលជាអាចមានការនាំចូលជាយថាហេតុ។ អ៊ីចឹងហើយអ្នកនាំចូល គាត់អាចដឹងថាអាហ្នឹងជាអាល់កុលឬមេតាណុល ហើយតាមរយៈលក់អនឡាញ តាមឱសថស្ថានក៏ដោយ គឺត្រូវតែមានស្លាកសញ្ញា គឺជាចំណុចសំខាន់ដើម្បីឱ្យអ្នកលក់បន្តដឹង ព្រោះគាត់ត្រូវប្រឈមមុខចំពោះច្បាប់»។
បើតាមលោក ផាន អូន អាល់កុលនិងមេតាណុលមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ដែលមិនអាចឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់មើលដឹងនោះទេ គឺមានតែការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ដើម្បីពិនិត្យប៉ុណ្ណោះ។
យ៉ាងណាមិញ លោកថា ពលរដ្ឋអាចពិនិត្យមើលថាអាល់កុលនោះសុទ្ធឬក្លែងក្លាយ ដោយសម្គាល់ទៅលើស្លាកសញ្ញា ដើម្បីដឹងពីប្រភពនៃការផលិត។
កាលពីសប្ដាហ៍មុន ក្រុមមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក៏បានជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរត្រូវពង្រឹងវិធានការទប់ស្កាត់ផលិតផលក្លែងក្លាយទាំងនេះបន្ថែមទៀត ព្រមទាំងចាត់វិធានការច្បាប់ចំពោះអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងបទល្មើសទាំងនោះ ដើម្បីធានាប្រសិទ្ធភាពថា នឹងមិនមានការចរាចរផលិតផលក្លែងក្លាយនៅកម្ពុជាបន្តទៀត។
កាលពីឆ្នាំ២០២០ អគ្គនាយកដ្ឋានការពារអ្នកប្រើប្រាស់ កិច្ចការប្រកួតប្រជែង និងបង្រ្កាបការក្លែងបន្លំ បានរឹបអូសនិងបំផ្លាញចោលនូវមេតាណុលដែលគេបន្លំប្រើជាអាល់កុលសរុបបានចំនួន៩៤តោន៕
