ក្រសួងមហាផ្ទៃ ច្រានចោលការដែលក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលរិះគន់ថា ការអនុវត្តច្បាប់ចំពោះឧកញ៉ានិងមន្ត្រីមួយចំនួនគ្មានប្រសិទ្ធភាព ជំរុញឱ្យមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់នូវអំពើហិង្សានិងការបៀតបៀនផ្លូវភេទលើស្ត្រីនិងក្មេងស្រី។
ការច្រានចោលរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃនេះ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់ក្រុមអង្គការសមាគមចំនួន៣៧ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ ដែលបានចេញលិខិតចំហរួមគ្នាមួយ ស្នើរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង មានចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់ទៅលើករណីអតីតស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ធំ លោក អ៊ុក កុសល, ឧកញ៉ា ហេង សៀ និងអតីតឧកញ៉ា ឌួង ឆាយ ករណីប្រើហិង្សាក្នុងគ្រួសារនិងបៀតបៀនផ្លូវភេទលើស្ត្រី។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលទាំងនោះនិយាយថា ចំណាត់ការកន្លងទៅមិនបានផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ស្ត្រីជាជនរងគ្រោះទេ ហើយជនដែលប្រព្រឹត្តក៏មិនត្រូវបានផ្តន្ទាទោសស្របតាមច្បាប់ដែរ ដែលបញ្ហានេះជំរុញឱ្យមានការកើនឡើងនូវអំពើហិង្សានិងការបៀតបៀនផ្លូវភេទលើស្ត្រីនិងក្មេងស្រីជាបន្តបន្ទាប់។
ពួកគេបានរំឭកថា៖ «ចំណាត់ការដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់ក្រសួងមានសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធនៅពេលនេះ មានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការផ្ញើសារទៅកាន់ស្ត្រីជាច្រើនទៀតដែលកំពុងរងគ្រោះ ឱ្យមានទំនុកចិត្តឡើងវិញលើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា និងជាសារទៅដល់សង្គមទាំងមូលថា កម្ពុជាពិតជាមិនអត់ឱនជាដាច់ខាតចំពោះអំពើហិង្សាលើស្ត្រី។ ហើយអ្នកប្រព្រឹត្តត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ ដូចដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្តេជ្ញាទទួលស្គាល់លើលិខិតុបករណ៍និងវិធានការលុបបំបាត់ហិង្សាលើស្ត្រី ទាំងក្នុងច្បាប់ជាតិនិងអន្តរជាតិ»។
យ៉ាងណា លិខិតចំហដែលមាន«អង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ ដើម្បីកម្ពុជា»ចូលរួមផងដែរនោះ បានបញ្ជាក់ថា កាស្នើសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ផ្លូវច្បាប់នេះ គឺដើម្បីលើកស្ទួយស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សរបស់ស្ត្រីឱ្យប្រសើរឡើងវិញ និងឈានទៅលុបបំបាត់រាល់ទម្រង់នៃការរើសអើងនិងការប្រើអំពើហិង្សាគ្រប់រូបភាពលើស្ត្រីនិងក្មេងស្រី។
ក៏ប៉ុន្តែ ការជំរុញនេះត្រូវបានក្រសួងមហាផ្ទៃច្រានចោល ដោយចាត់ទុកការលើកឡើងនេះថា មិនឆ្លុះបញ្ចាំងការខំប្រឹងប្រែងអនុវត្តច្បាប់របស់ស្ថាប័នជាតិទាំងមូលនោះទេ។
ក្រសួងគូសបញ្ជាក់ថា សមត្ថកិច្ចអនុវត្តច្បាប់ស្មើភាពគ្នានិងមិនបានរើសអើងចំពោះអ្នកមានឋានៈឬឧកញ៉ានោះទេ ខណៈកន្លងមកក៏មានមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ឬឧកញ៉ាមួយចំនួនក៏ត្រូវបានចាត់វិធានការច្បាប់ ហើយពេលនេះ ពួកគេទាំងនោះបានក្លាយជាទណ្ឌិតឬពិរុទ្ធជនរួចទៅហើយដែរ។
បន្ថែមពីនេះ តាមការអនុវត្តតួនាទីភារកិច្ចវិញ ក្នុងឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ ទោះបីកម្ពុជាប្រឈមមុខនឹងស្ថានភាពជំងឺកូវីដ-១៩ ក៏អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចនិងកងកម្លាំងអនុវត្តច្បាប់ បានបង្ក្រាបបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌគ្រប់ប្រភេទបាន៩០ភាគរយ ក្នុងនោះ ពាក់ព័ន្ធបទល្មើសសេពសន្ធវៈ មានចំនួន២៨០ករណី ពាក់ព័ន្ធនឹងមនុស្ស២៩០នាក់។
ក្រសួងមហាផ្ទៃបានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «ការលើកយកតែ២ឬ៣ករណី នៃបទល្មើសឬអំពើមិនគប្បីដែលបានកើតឡើង មកធ្វើជាការវាយតម្លៃរួមលើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចនិងកងម្លាំងអនុវត្តច្បាប់ គឺជាការវាយតម្លៃលើជ្រុងតូចមួយប៉ុណ្ណោះ មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីតថភាពជាក់ស្តែងក្នុងសង្គមនោះឡើយ»។
តែយ៉ាងណា លិខិតនោះមិនបានបញ្ជាក់ថា នឹងមានចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់យ៉ាងណាបន្ថែមទៅលើអតីតស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ធំ លោក អ៊ុក កុសល និងឧកញ៉ានិងអតីតឧកញ៉ាទាំងពីរនាក់នោះទេ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ បានឱ្យដឹងបន្ថែមនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា ចំពោះចំណាត់ការលើករណីឧកញ៉ានិងអតីតឧកញ៉ាទាំង២នាក់នោះ កន្លងទៅ សមត្ថកិច្ចបានធ្វើកិច្ចការមួយចំនួនហើយ ខណៈករណីអតីតស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ធំ លោក អ៊ុក កុសល វិញនោះ បានបិទបញ្ចប់សំណុំរឿងហើយ ដោយភាគីខាងដើមបណ្តឹងសុំបញ្ចប់រឿង។
លោកថា៖ «រឿង អ៊ុក កុសល ហ្នឹងគេបញ្ចប់ហើយតើ! សូម្បីអ្នកដែលថា [ស្ត្រីនគរបាលដែលប្តឹង] គេសុំប៉ុណ្ណឹងៗបានហើយ ចង់ឆ្ងល់! ហេតុអីបានឆ្នាំងគេអត់ក្តៅ ក្តៅតែគ្របឯង»។
ប្រធានអង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា លោកស្រី រស់ សុភាព មានប្រសាសន៍ថា ការច្រានចោលរបស់ក្រសួង បានជំរុញដល់ការព្រួយបារម្ភបន្ថែមទៀតទៅលើការកើនឡើងករណីបៀតបៀនផ្លូវភេទនិងអំពើហិង្សាលើស្ត្រីនិងកុមារី បើបុគ្គលដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធមិនត្រូវបាននាំខ្លួនមកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់នោះ។
លោកថា៖ «អ៊ីចឹងវាធ្វើឱ្យ ដែលគេហៅថា វប្បធម៌និទណ្ឌភាពហ្នឹងនៅតែបន្ត ធ្វើឱ្យមានការលំបាក! ត្រង់ហ្នឹងហើយដែលយើងពិបាករកយុត្តិធម៌ និងពិបាករកការលុបបំបាត់ការបៀតបៀននិងការប្រើអំពើហិង្សាលើស្ត្រីនិងកុមារីហ្នឹង»។
គួររំឭកថា ជម្លោះរវាងឧកញ៉ា ហេង សៀ និងពិធីការិនី មាន ពេជ្ររីតា បានធ្វើឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមជាច្រើន មានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ក្រោយពីឃើញវីដេអូរបស់ពិធីការិនីរូបនេះយំត្អូញត្អែររៀបរាប់ពីការបៀតបៀនរាងកាយនាងពីសំណាក់ឧកញ៉ា ហេង សៀ កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែឧសភា។
ចំណែកករណីអតីតឧកញ៉ា លោក ឌួង ឆាយ ដែលរងការចោទថា បានប្រើហិង្សាទៅលើអតីតភរិយាខ្លួននោះ ក៏មានការចាប់អារម្មណ៍ច្រើនពីអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមនិងអ្នកធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិស្ត្រីផងដែរ ហើយករណីទាំងពីរនេះក៏មានប្រតិកម្មមួយចំនួនពីក្រសួងពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងក្រសួងកិច្ចការនារី ក្រសួងយុត្តិធម៌ ស្របគ្នានេះក៏មានចំណាត់ការជាបន្តបន្តបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរ រួមទាំងក្រុមមេធាវីរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីចេញមុខការពារក្តីទៀតផង។
ប៉ុន្តែករណីលោក ឌួង ឆាយ បានស្ងប់ស្ងាត់ទៅវិញ ក្រោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីស្នើថ្វាយព្រះមហាក្សត្របញ្ចប់់ងារជា«ឧកញ៉ា»របស់លោក ឌួយ ឆាយ។ បន្ទាប់មក លោក ឌួង ឆាយ បានទៅបួសជាព្រះសង្ឃរយៈពេលខ្លី។
រីឯអតីតស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ធំ លោក អ៊ុក កុសល ក៏ត្រូវបានរងការចោទកាលពីអំឡុងខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ថា បានបៀតបៀនកេរ្តិ៍ខ្មាសមន្ត្រីនគរបាលជាស្ត្រីដែលស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួន។ ករណីនេះ ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានសម្រេចដកតួនាទីនិងបន្ថយឋានន្តរសក្តិរបស់លោកពីថ្នាក់ឧត្តមសេនីយ៍ទោ (ផ្កាយ២) មកត្រឹមវរសេនីយ៍ឯក (សក្តិ៥) វិញ ក្រោយពីរកឃើញថា មន្ត្រីរូបនេះពិតជាបានបៀតបៀនកេរ្តិ៍ខ្មាសនគរបាលជាស្ត្រីនោះមែន។
តែយ៉ាងណា បើតាមសេចក្តីសង្ខេបសន្និដ្ឋានចុងក្រោយរបស់គណៈកម្មាធិការនៃអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកលើអនុសញ្ញាស៊ីដ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ កន្លងទៅ ត្រង់កថាខណ្ឌ១១(ង) និងកថាខណ្ឌ៣៧(ឃ) បានចែងឱ្យរដ្ឋ «ចាត់វិធានការជាក់លាក់ ដើម្បីពង្រឹងឯករាជ្យភាព និងភាពមិនលម្អៀងក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងការមិនរើសអើងផ្នែកយេនឌ័រ និងអំពើហិង្សាលើស្ត្រី ត្រូវស៊ើបអង្កេតពេញលេញ ដោយជនល្មើសត្រូវបានកាត់ទោស និងទទួលទណ្ឌកម្ម ហើយជនរងគ្រោះទទួលបានដំណោះស្រាយគ្រប់គ្រាន់»៕
អត្ថបទទាក់ទង
តុលាការដោះលែងកូនឧកញ៉ា ហេង សៀ ក្រោយពួកគេថាមិនបានផលិតវីដេអូអាសអាភាស
តុលាការសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដោះលែងកូនប្រសារប្រុសនិងកូនស្រីបង្កើតឧកញ៉ា ហេង សៀ ក្រោយពីពួកគេសុំទោសជាសាធារណៈ និងថាមិនបានផលិតវីដេអូនិងរូបអាសអាភាសពាក់ព័ន្ធនឹងកញ្ញា មាន ពេជ្ររីតា ជាមួយនឹងឪពុករបស់ខ្លួនទេ។