មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់គណបក្សកាន់អំណាច ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា (CPP) បង្កើតឡើងដោយវៀតណាម ថាជាការព្យាយាមបំភ្លៃប្រវត្តិសាស្រ្តខុសពីការពិត និងប្រតិដ្ឋរឿងដែលគ្មានបានការ។
ការឆ្លើយតបពីសំណាក់មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលពេលនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអតីតប្រធានស្តីទីបក្សប្រឆាំងបានលើកឡើងនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក នៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនានេះ ដោយចោទ «គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា» ថាមានដើមកំណើតមកពីបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម ដែលមានលោក ហូ ជីមិញ ជាអ្នកបង្កើត។
លោក សម រង្ស៊ី បន្តថា បិតាគណបក្សកុម្មុយនីស្តមួយនេះ គឺមានលោក សឺន ង៉ុកមិញ ជាកូនកាត់វៀតណាម ដែលមានឈ្មោះដើមហៅថា ហ្វាម វ៉ាន់ហួរ ហើយការដាក់ឈ្មោះ សឺន ង៉ុកមិញ នេះ គឺយកតាមនាមដើមរបស់លោក សឺន ង៉ុកថាញ់ ដែលជាអ្នកស្នេហាជាតិខ្មែរមួយរូបក្នុងសម័យនោះ។
ការរិះគន់របស់លោក សម រង្ស៊ី ធ្វើឡើងស្របពេលដែលគណបក្សកាន់អំណាចបានប្រារព្ធថ្ងៃកំណើតបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលើកទី៧០ (២៨ មិថុនា ១៩៥១ – ២៨ មិថុនា ២០២១) នៅថ្ងៃចន្ទនេះ។
លោក សុខ ឥសាន មន្រ្តីនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានហៅការរិះគន់របស់លោក សម រង្ស៊ី ថាជាអ្នកនយោបាយខ្វះដើមទុនលេង និងជាទម្លាប់របស់គាត់ទៅហើយដែលតែងដើរលាបពណ៌គេខុសពីការពិត។ លោកបន្ថែមទៀតថា គណបក្សកាន់អំណាចមានប្រវត្តិស្អាតស្អំ ហើយការបង្កើតគណបក្សនេះទៀតសោត គឺជាការជួយឱ្យកម្ពុជាមានស្ថិរភាព មានការឯកភាពផ្ទៃក្នុង និងមានភាពម្ចាស់ការពេញលេញក្នុងនាមជារដ្ឋអធិបតេយ្យ។
បើតាមលោក សុខ ឥសាន កម្ពុជាមានប្រវត្តិឈឺចាប់រួចមកហើយដែលមានអ្នកតស៊ូ តែជាការតស៊ូមិនមានរចនាសម្ព័ន្ធ ទើបធ្វើឱ្យចលនានោះត្រូវបរាជ័យក្នុងសមរភូមិនយោបាយរហូត។
លោកបន្តថា៖ «មិនបាច់តែគូប្រជែងជាមួយគាត់ទេដែលគាត់លាបពណ៌ គាត់វាយប្រហារសូម្បីតែគ្នាគាត់ពេលដែលធ្វើការបម្រើគាត់ គាត់ថាជាវីរជន តែពេលណាគេបាត់ជំនឿ គេដើរចេញពីគាត់ ថាគេហ្នឹងអាយ៉ង។ អាហ្នឹងរឿងជាធម្មតារបស់ទណ្ឌិតរត់ចោលស្រុក អ៊ីចឹងយើងមិនបាច់ឆ្ងល់ទេ។ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កើតចេញពីណាពីណីជារឿងគាត់អ្នកថា ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសយល់ដឹងថា បក្សប្រជាជនកម្ពុជា កើតចេញពីស្មារតីស្នេហាជាតិ ស្រឡាញ់ជាតិ និងប្រជាជន»។
បើតាមលោក សម រង្ស៊ី ទម្រាំបានផ្លាស់មកជាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដូចសព្វថ្ងៃ បក្សកាន់អំណាចមួយនេះបានផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះជាបន្តបន្ទាប់ទៅតាមសម័យកាលនីមួយៗ។ នៅសម័យអាណានិគមនិយមបារាំង មានចលនាមួយឈ្មោះ «ចលនាយៀកមិញ» ដែលដឹកនាំដោយលោក ហូ ជីមិញ បានដាក់ឈ្មោះថា «គណបក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍កម្ពុជា»។ ហើយនៅសម័យសាធារណៈ ដែលដឹកនាំដោយលោកសេនាប្រមុខ លន់ ណល់ គណបក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍កម្ពុជានេះ បានប្តូរឈ្មោះទៅជា«គណបក្សពលករកម្ពុជា» និងបន្ទាប់មកជា«បក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា» និងចុងក្រោយជា«គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា» ដូចសព្វថ្ងៃនេះ។
លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងបន្ថែមលើសំណេរបស់ខ្លួនថា មេដឹកនាំសព្វថ្ងៃគឺជាអ្នកជួយឱ្យគណបក្សយួនកុម្មុយនីស្តរស់ឡើងវិញ ក្នុងបំណងត្រួតត្រាប្រទេសកម្ពុជាបន្តតាមបំណងរបស់លោក ហូ ជីមិញ។
លោកបន្តថា៖ «ពួកខ្មែរយៀកមិញជំនាញ និងខ្មែររណបយួនជំនាន់ក្រោយ មាន ហេង សំរិន ជា ស៊ីម និង ហ៊ុន សែន បានប្រោសឱ្យគណបក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍កម្ពុជារស់ឡើងវិញ ដោយយកឈ្មោះគណបក្សកាលពីដំបូងបង្អស់ គឺកាលពីឆ្នាំ១៩៥១ មកប្រើឡើងវិញ»។
តែយ៉ាងណា យោងតាមសាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងទិវារំឭកខួបលើកទី៧០ នៃថ្ងៃបង្កើតគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានឈ្មោះដើមថា «បក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ខ្មែរ» មានប្រភពពីចលនាតស៊ូស្នេហាជាតិរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ប្រឆាំងពួកអាណានិគមនិយមដើម្បីឯករាជ្យជាតិ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តថា គណបក្សនេះបានដឹកនាំប្រជាជនធ្វើការតស៊ូប្រយុទ្ធ ដើម្បីរំដោះប្រទេសជាតិពីការឈ្លានពានត្រួតត្រារបស់ពួកបរទេស និងវាយផ្តួលរំលំរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត សង្គ្រោះជាតិឡើងវិញ។
អ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា បញ្ជាក់ថា ការរិះគន់របស់ប្រធានស្តីទីអតីតគណបក្សសង្រ្គោះជាតិនេះ មិនត្រឹមត្រូវតាមប្រវត្តិសាស្រ្តដើមទាំងស្រុងនោះទេ។ លោកថា ផ្អែកលើប្រវត្តិសាស្រ្ត ដើមកំណើតគណបក្សប្រជាជកម្ពុជានេះ គឺកើតចេញពីសម្ព័ន្ធឥណ្ឌូចិន ដែលមានវៀតណាម កម្ពុជា និងឡាវ ប៉ុន្តែវៀតណាមគឺជាបងធំនៃចលនាសម្ព័ន្ធកុម្មុយនីស្តនៅឥណ្ឌូចិនមួយនេះ។
លោកយល់ឃើញថា ជាមោទកភាពដែរ ក្រោយពីកម្ពុជាមានថ្ងៃទី២៣តុលា គេឃើញបក្សកាន់អំណាចមួយនេះបានអនុវត្តនូវគោលការណ៍និងបទដ្ឋានគតិយុត្តិជាអន្តរជាតិមួយចំនួន។ ប៉ុន្តែការអនុវត្តនេះ ក្រោយៗមកទៀត គណបក្សនេះហាក់ដើរឆ្ងាញពីទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យទៅវិញ ដែលនាំឱ្យមានការទិះតៀនចំពោះការរំលោភគោលការណ៍នានាស្តីពី ប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស និងសិទ្ធិពលរដ្ឋជាមូលដ្ឋាន។
លោកបន្តថា៖ «យើងប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស! តែសេរីពហុបក្សមែន ប៉ុន្តែបើយើងមើលបក្សទៅ បក្សប្រឆាំងៗដែលមានច្រើនហ្នឹង ធ្វើឱ្យអន្តរជាតិមិនសូវឱ្យតម្លៃជាបក្សប្រឆាំងពិតប្រាកដទេ ទី១! ហើយទី២ សេរីភាពពលរដ្ឋហ្នឹងត្រូវបានបាត់បង់ មិនបានអនុវត្តពេញលេញតាមគោលការណ៍ច្បាប់និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ»។
យ៉ាងនេះក្តី សម្រាប់លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ថ្លែងថា ការរិះគន់គ្នារឿងតួនាទីឬប្រវត្តិដើមនៃកំណើតគណបក្សនយោបាយ នេះ វាមិនចំណេញអ្វីសម្រាប់កម្ពុជាទេ។ លោកថា អ្នកនយោបាយគួររៀនពីប្រវត្តិសាស្រ្ត ហើយកែប្រែចំណុចមិនល្អ និងងាកមកចរចាគ្នា ដើម្បីឱ្យប្រទេសមានឯកភាពជាតិ និងមានសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំដូចប្រទេសជាតិខាង៕