មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាច និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ណែនាំមន្ត្រីឱ្យព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ចប់វិវាទដីធ្លីមុនការបោះឆ្នោតមកដល់ ដោយឈរលើស្មារតីទទួលខុសត្រូវ កុំទម្លាក់កំហុសទៅក្រុមប្រឆាំង។
ការថ្លែងរបស់លោក ស ខេង ធ្វើឡើងក្នុងពិធីប្រកាសចូលកាន់តំណែងរបស់អភិបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំងថ្មី គឺលោក ស៊ុន វុណ្ណារិទ្ធ ដែលជាអតីតអភិបាលរង ជំនួសលោក ឈួរ ចាន់ឌឿន ដែលផ្លាស់ទៅកាន់តំណែងជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទវិញ នាថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១។
លោក ស ខេង ជាអនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាផងនោះ បាននិយាយក្នុងពិធីនោះថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់នៅសល់រយៈពេលមួយឆ្នាំទៀតប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែពេលនេះជារដូវកាលដែលអ្នកនយោបាយនានា តែងតែចាប់យកឱកាសនេះឆ្កឹះឬបំផុសឡើងពីបញ្ហាប្រឈមនានាឬទំនាស់ដីធ្លី ក្នុងបំណងបម្រើផលប្រយោជន៍នយោបាយរបស់ខ្លួន ឈានទៅទទួលបានការគាំទ្រឬសំឡេងឆ្នោតពីអ្នកបោះឆ្នោត។
លោកថា បញ្ហានេះ សមត្ថកិច្ចទាំងអស់ត្រូវចាប់ផ្តើមពីពេលនេះទៅ ទាំងគ្រប់គ្រងសភាពការ និងត្រូវព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ចាប់វិវាទទាំងនោះ។
លោកថា៖ «ហើយក៏មិនត្រូវមានទស្សនៈខុសឆ្គងថា បញ្ហានេះដោយសារពួកប្រឆាំង ក៏ប៉ុន្តែត្រង់ថាយើងត្រូវមើលខ្លួនយើងមុន តើវាមានបញ្ហានោះមែនឬក៏អត់? បើមាន ឧទាហរណ៍ដូចជាទំនាស់ដីធ្លីមានការរំលោភបំពានទៅលើផលប្រយោជន៍និងសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋឬក៏អត់? បើមាន យើងត្រូវទទួលស្គាល់ ត្រូវដោះស្រាយបញ្ចប់វា អាហ្នឹងបានទៅរួច»។
លោក ស ខេង បានគូសបញ្ជាក់ទៀតថា បញ្ហានេះវាមិនត្រឹមតែកើតឡើងនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំងទេ គឺនៅទូទាំងប្រទេសបានកម្រើកឡើងបណ្តើរៗហើយ ដែលមានអ្នកតវ៉ាខ្លះឡើងទៅតវ៉ានៅរាជធានីភ្នំពេញផងដែរ។
ប៉ុន្តែលោកថា ធម្មតាអ្នកនយោបាយគេប្រើមធ្យោបាយផ្សេងៗ ដើម្បីទាញយកផលប្រយោជន៍របស់ពួកគេ តែសំខាន់អាជ្ញាធររដ្ឋត្រូវពិនិត្យមើលពីកំហុសខ្លួនឯង ហើយព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាដោយសន្តិវិធី។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មានកន្លែងខ្លះ ពីមុន ដែលខ្ញុំរិះគន់ថាយកយោធាទៅអនុវត្តដីកា អាហ្នឹងស្រុកណាដែលគេធ្វើអ៊ីចឹង? វាអត់មានទេ! យោធាសម្រាប់សង្គ្រាម បើសង្គ្រាមហើយ វាអត់មានច្បាប់ទម្លាប់ទេ ប៉ុន្តែយកយោធាទៅអនុវត្តដីកាម៉េច? វាមិនត្រូវ! អានេះវាជាបទពិសោធន៍ខុសដែលយើងបានឆ្លងកាត់មក។ តែទោះពីនគរបាលក្តី កងរាជអាវុធហត្ថក្តី ដែលយកទៅដោះស្រាយហ្នឹង ក៏មិនត្រូវប្រើប្រាស់ ដែលគេហៅថាអំពើហិង្សាដែលនាំឱ្យមានបញ្ហានោះទេ ត្រូវតែសម្របសម្រួលយកការដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី»។
តាមរយៈសារក្រើនរម្លឹករបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលនេះ តំណាងអ្នកមានជម្លោះដីធ្លីនៅភូមិឡពាង ឃុំតាជេស ស្រុកកំពង់ត្រឡាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង អ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី សង្ឃឹមថា អភិបាលខេត្តថ្មីនឹងដោះស្រាយបញ្ចប់វិវាទដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ ជាមួយក្រុមហ៊ុន KDC របស់លោកស្រី ជា ខេង ភរិយាលោក ស៊ុយ សែម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ឱ្យបានឆាប់។
អ្នកស្រីថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំ មានសំណូមពរទៅកាន់អភិបាលខេត្តថ្មីថា លោកនឹងដោះស្រាយដីធ្លីឱ្យពួកខ្ញុំដែលរាំងស្ទះជិត២០ឆ្នាំហើយ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា គាត់នឹងយករឿងរបស់ពួកខ្ញុំទៅដោះស្រាយ ព្រោះរឿងរបស់ពួកខ្ញុំ ពួកខ្ញុំក៏បានដាក់នៅសាលាខេត្តហ្នឹងជាញឹកញាប់ដែរ។ ប៉ុន្តែបើលោកបែរជាមិនដោះស្រាយ បានន័យថា រើសមកធ្វើអី បើអត់ដោះស្រាយដដែលៗហ្នឹង អ៊ីចឹងពលរដ្ឋនៅតែគ្មានទំនុកចិត្តដដែលហ្នឹង»។
អ្នកស្រី អ៊ុំ សុភី ដែលជាតំណាងពលរដ្ឋ១១៨គ្រួសារ បានបញ្ជាក់ថា ក្រោយតវ៉ាច្រើនឆ្នាំ ពលរដ្ឋមួយចំនួនបានទទួលយកសំណងទាំងបង្ខំចិត្ត ប៉ុន្តែថា នៅ៥២គ្រួសារទៀតដែលបានបាត់បង់ដីជាង១០០ហិកតាទៅលើក្រុមហ៊ុន បានដាក់ពាក្យប្តឹងតវ៉ាទៅតុលាការតាំងពីឆ្នាំ២០១១មក ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ មិនទាន់មានដំណោះស្រាយនៅឡើយទេ ខណៈក្រុមហ៊ុនបានធ្វើរបងកម្ពស់លិចក្បាលព័ទ្ធដីជម្លោះនោះចាប់ពីឆ្នាំ២០១៤មក។
អភិបាលខេត្តកំពង់ឆ្នាំងដែលទើបចូលកាន់តំណែងថ្មី លោក ស៊ុន សុវណ្ណារិទ្ធ បានបដិសេធអត្ថាធិប្បាយ ដោយប្រាប់ថាជាប់រវល់។
អ្នកសម្របសម្រួលគម្រោងធុរកិច្ច នៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក វណ្ណ សុផាត បានកត់សម្គាល់ថា នៅពេលជិតដល់រដូវកាលបោះឆ្នោតម្តងៗ លោកតែងតែបានឮពីការប្តេជ្ញាចិត្តកែលម្អអភិបាលកិច្ចនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ រួមទាំងការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លី ពីសំណាក់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែលោកថា ក្រោយបោះឆ្នោត បញ្ហាចាស់វាបាននៅទ្រឹង និងពេលខ្លះ បញ្ហាថ្មីបានកើតឡើងបន្ថែមទៀត។
មួយវិញទៀត លោកថា ប្រសិទ្ធភាពនៃការចង់បញ្ចប់វិវាទដីធ្លីនៅមូលដ្ឋាននឹងមិនអាចទៅរួចទេ បើបក្សកាន់អំណាចគ្មានឆន្ទៈពិតប្រាកដនោះ។
លោកថា៖ «បើមានគណបក្សដែលមានប្រជាប្រិយភាព មានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការប្រកួតប្រជែងទៅ អាហ្នឹងដល់ពេលមានបញ្ហាអ្វីកើតឡើងម្នាក់ៗនឹងខំប្រឹងដើម្បីយកស្នាដៃ ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋគាំទ្រ ដើម្បីយកសំឡេងឆ្នោតអ៊ីចឹង។ ដល់បច្ចុប្បន្ន ដល់ពេលមានគណបក្សនយោបាយតែមួយ អ៊ីចឹងម៉្លោះហើយគេថា ចង់មិនចង់ ធ្វើទៅក៏ប៉ុណ្ណឹង មិនធ្វើក៏ប៉ុណ្ណឹង»។
ជម្លោះដីធ្លីដែលបានកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់មកនេះ ធ្វើឱ្យកសិករខ្លះដែលចេញតវ៉ាដើម្បីការពារដីធ្លាប់អាស្រ័យផលរបស់ខ្លួនខ្លះត្រូវបានឃុំខ្លួន និងខ្លះទៀតបានរងរបួសដោយគ្រាប់កាំភ្លើងរបស់យោធា។
កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ កសិករតវ៉ាដីធ្លី លោក មុំ ចន្ថា បានរងរបួសធ្លាយស្មាខាងឆ្វេង ក្រោយមានការបាញ់រះពីយោធាក្នុងអំឡុងតវ៉ាជម្លោះដីធ្លីមួយកន្លែង ស្ថិតនៅភូមិអង្គស្រែពោធិ៍ ឃុំទួលពេជ្រ ស្រុកអង្គស្នួល ខេត្តកណ្តាល។
បើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មានការបាញ់ប្រហារដោយគ្រាប់កាំភ្លើងជាច្រើនទៅលើអ្នកតវ៉ាដីធ្លី ពីសំណាក់កងកម្លាំងចម្រុះ ក្នុងនោះមានទាំងកម្លាំងទាហានផងដែរ។
លីកាដូ កត់សម្គាល់ថា កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ បុរសម្នាក់ត្រូវបានបាញ់ដោយគ្រាប់កាំភ្លើងនៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ដែលបណ្ដាលឱ្យគាត់ក្លាយជាជនពិការ មិនអាចសូម្បីតែធ្វើចលនា បន្ទាប់ពីកម្លាំងចម្រុះបានប្រើប្រាស់ហិង្សាទៅលើអ្នកតវ៉ា និងបានបាញ់ប្រហារដោយគ្រាប់កាំភ្លើង អំឡុងពេលអនុវត្តដីការបស់តុលាការកំពូល ជុំវិញវិវាទដីធ្លីមួយនៅក្នុងខេត្តនេះ។
កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ មនុស្សចំនួនបីនាក់បានត្រូវគ្រាប់កាំភ្លើងនៅខេត្តក្រចេះ បន្ទាប់ពីកម្លាំងចម្រុះបានបាញ់ប្រហារដោយគ្រាប់កាំភ្លើងទៅលើប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណជា៣០០នាក់ដែលកំពុងតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការបណ្ដេញដោយហិង្សា៕
អត្ថបទទាក់ទង
បុរសដែលត្រូវយោធាបាញ់អំឡុងតវ៉ាជម្លោះដីធ្លីនៅខេត្តកណ្ដាល បន្តទាមទារសំណងជំងឺចិត្ត
