រដ្ឋាភិបាលត្រៀមថវិកាប្រមាណ ២៥០លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់ផ្តល់ឥណទានដល់វិស័យឯកជន ដោយគិតអត្រាការប្រាក់ទាប ក្នុងរង្វង់៥% ទៅ ៥,៥% លើការវិនិយោគផ្នែកកសិកម្ម និងវិស័យផ្សេងទៀត ខណៈវិស័យទាំងនោះកំពុងជួបបញ្ហាប្រឈមនាអំឡុងពេលជួបវិបត្តកូវីដ-១៩ ដែលត្រូវស្តារឡើងវិញ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក វេង សាខុន បានបង្ហោះសារលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកកាលពីថ្ងៃទី១៥ខែវិច្ឆិក បានលើកឡើងថា យោងតាមសេចក្តីព្រាងក្របខណ្ឌយុទ្ធសាស្រ្ត កម្មវិធីស្តារ និងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ក្នុងការរស់នៅជាមួយកូវីដ-១៩ តាមកន្លងប្រក្រតីភាពថ្មី គឺវិស័យកសិកម្មនៅបន្តមានសក្តានុពលខ្ពស់ក្នុងការជួយទ្រទ្រង់សន្តិសុខស្បៀង ជាពិសេសការគាំទ្រកំណើន និងការស្រូបយកអ្នកអត់ការងារធ្វើ។
ជាមួយគ្នានេះលោកថា រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវវិធានការគាំទ្រនានា និងការលើកទឹកចិត្តទាំងផ្នែកសារពើពន្ធ និងហិរញ្ញប្បទាន សំដៅជំរុញការវិនិយោគក្នុងវិស័យកសិកម្ម ក៏ដូចជាវិស័យកែច្នៃកសិកម្មឱ្យរីកចម្រើន ដើម្បីស្ដារ និងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ហើយរដ្ឋាភិបាលនឹងផ្ដោតជាចម្បងក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈម ជារចនាសម្ព័ន្ធ ក្នុងវិស័យដែលនៅមានសក្តានុពល។
ទោះជាបែបនេះក្តី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម បញ្ជាក់ថា កម្ពុជា មានវឌ្ឍនភាពល្អប្រសើរ ប៉ុន្តែវិស័យកសិកម្មជួបនូវបញ្ហាប្រឈមធំៗមួយចំនួន រួមមាន កំណើនផលិតភាពទាបដែលបណ្តាលមកពីកត្តាកង្វះខាតពូជសុទ្ធ បច្ចេកទេស ប្រព័ន្ធស្រោចស្រពកសិកម្ម និងបច្ចេកវិទ្យានៅមានកម្រិត ដែលបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ ចាំបាច់ត្រូវមានដំណោះស្រាយ។
ជាងនេះទៀត កង្វះការវិនិយោគលើការកែច្នៃ ដែលបណ្តាលមកថ្លៃដើមផលិតកម្មនៅមានកម្រិតខ្ពស់ ជាពិសេសថ្លៃអគ្គិសនីនិងឡូជីស្ទីក ព្រមទាំងស្ថិរភាពនៃការផ្គត់ផ្គង់វត្ថុធាតុដើម បញ្ហាកង្វះលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញប្បទាន ក្នុងអត្រាការប្រាក់ទាប កង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគាំទ្រអំឡុងពេលនិងក្រោយពេលប្រមូលផល ព្រមទាំងកង្វះកិច្ចសម្របសម្រួលពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ទាំងក្នុងដំណាក់កាលនៃការធ្វើផែនការ និងការអនុវត្ត ក៏ជាបញ្ហាបញ្ហាប្រឈមត្រូវដោះស្រាយផងដែរ។
រដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងថា៖ «ការផ្តល់ឥណទានបន្ថែមជូនដល់វិស័យឯកជនដែលស្ថិតក្នុងបណ្ដាវិស័យអាទិភាព សំដៅជំរុញដល់ការរស់រាន ផលិតភាព និងការធ្វើទំនើបកម្មសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម តាមរយៈការចាប់យកនូវបច្ចេកវិទ្យា។ ក្នុងន័យនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងដាក់ចេញនូវយន្តការហិរញ្ញប្បទានដល់វិស័យឯកជន តាមរយៈត្រៀមថវិកាប្រមាណ ២៥០ លានដុល្លារអាមេរិក នៅឆ្នាំ ២០២២ សម្រាប់ផ្តល់ឥណទាន ដោយត្រង់ពីធនាគារសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមកម្ពុជា និងធនាគារអភិវឌ្ឍជនបទ និងកសិកម្ម ដែលមានអាត្រាការប្រាក់ទាប ក្នុងរង្វង់៥% ទៅ ៥,៥% សម្រាប់វិស័យសំខាន់ដូចជាការដាំយ័ន ចិញ្ចឹមសត្វ ការកែច្នៃផលិតផលកសិកម្ម វិស័យអេកូទេសចរណ៍ ឬវិស័យអាទិភាពដទៃទៀត»។
ជាមួយគ្នានេះ លោកថា នឹងជំរុញឱ្យធនាគារពាណិជ្ជ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បង្កើនការផ្តល់ឥណទានបន្ថែម តាមរយៈការកែសម្រួលលក្ខខណ្ឌធានាឥណទាន របស់សាជីវកម្មធានាឥណទានកម្ពុជា ដោយពង្រីកវិសាលភាព នៃការធានាភ្ជាប់ជាមួយលក្ខខណ្ឌអនុគ្រោះ។ បន្ថែមពីនេះ រដ្ឋាភិបាលក៏គ្រោងបន្ថែមទុនវិនិយោគចំនួន ៤០ភាគរយដល់កសិករ ដែលជាក្រុមអ្នកផលិតតាមសហគមន៍ដែលមានចម្ការ លើដីទំហំចាប់ពី៥ហិកតាឡើងទៅ សម្រាប់សាងសង់ផ្ទះកញ្ចក់ សំណាញ់ដាំបន្លែ ក្នុងអត្រាការប្រាក់៤ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក វេង សាខុន នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ សុំមិនអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមដោយបង្វែរសំនួរទៅសួរក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហរិញ្ញវត្ថុវិញ ។
រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ លោក ចាន់ ដារ៉ុង និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក មាស សុខសេនសាន មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយបានទេនៅថ្ងៃនេះ។
កសិករនៅស្រុករំដួល ខេត្តស្វាយរៀង អ្នកនាង ម៉ែន ដាវី បង្ហាញក្តីរីករាយនៅពេលឃើញរដ្ឋាភិបាលត្រៀមកញ្ចប់ថវិកា ២៥០លានដុល្លារ សម្រាប់ផ្តល់ឥណទានដល់វិស័យឯកជន ក្នុងការជួយដល់វិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែអ្នកនាងស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល ត្រូវចាត់មន្ត្រីជំនាញតាមដានលើការចាត់ចែងថវិកានោះ ព្រោះគាត់បារម្ភខ្លាចកសិករទទួលបានប្រាក់កម្ចីដោយអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ជាងការកំណត់របស់រដ្ឋាភិបាល ហើយអ្នកដែលរងគ្រោះជាប្រជាកសិករ។
អ្នកនាងស្នើដូចនេះថា៖ «បើសិនជាគាត់[រដ្ឋាភិបាល]គិតគូដល់កសិករ នៅពេលដែលគាត់ដាក់ប្រាក់កម្ចីទៅឱ្យខាងក្រុមហ៊ុនឯកជន ហើយខាងឯកជន គាត់ត្រូវយកទៅដាក់ឱ្យកសិករនូវការប្រាក់ទាបបំផុត ហើយខ្ញុំស្នើសុំឱ្យខាងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល គាត់តាមដានសង្កេតមើល [ក្រុមហ៊ុនឯកជន] ដើម្បីឱ្យដឹងច្បាស់ ជៀសវាងកាលដែលគាត់[រដ្ឋាភិបាល]បានផ្ទេរសាច់ប្រាក់ជូនកសិករដោយគិតការប្រាក់ទាប ហើយបែជាក្រុមហ៊ុនឯកជនយកតំឡើងការប្រាក់ខ្ពស់ជាងធម្មតា ដែលធ្វើឱ្យកាន់តែជាន់ពន្លិចដល់ពលរដ្ឋ»។
ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន គាំទ្ររដ្ឋាភិបាលដែលត្រៀមថវិកាប្រមាណ ២៥០លានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២២ សម្រាប់ផ្តល់ឥណទានដល់វិស័យឯកជននេះ។ ប៉ុន្តែលោកថា ថវិកានេះ មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ក្នុងការជួយដល់វិស័យកសិកម្មនោះទេ ដែលករណីនេះ រដ្ឋាភិបាលគួរតែត្រៀមថវិកាជាមធ្យមប្រហែល៥០០លានដុល្លារ ទើបជួយទ្រទ្រង់ផ្នែកវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជាឱ្យបានល្អប្រសើរ ។
លោកបន្តថា ប្រសិនបើការគ្រប់គ្រង និងផ្តល់ថវិកាដល់វិស័យឯកជន មិនមានតម្លាភាព ប្រកាន់បក្ខពួក ហើយការបំពេញឯកសារមានភាពស្មុគស្មាញជាដើមនោះ នឹងមិនអាចជួយដល់កសិករបានទេ។
លោកថេង សាវឿន មានប្រសាសន៍ថា៖ «កញ្ចប់ថវិកាដែលរដ្ឋាភិបាលរៀបចំគោលដៅទី១ គាំទ្រកសិករទាំងលក្ខណៈខ្នាតតូច ជាលក្ខណៈសហគមន៍ និងអាជីវកម្ម…ទី២ ទំហំនៃទឹកប្រាក់មិនត្រូវបានកំណត់ទេ អាចពិនិត្យតាមលទ្ធភាពដែលគិតថា កសិករដែលអាចខ្ចីបានហើយ មានលទ្ធភាពសងត្រឡប់ទៅវិញ ហើយកាត់បន្ថយលក្ខខណ្ឌស្មុគស្មាញ មានន័យថា បង្កើតឯកសារស្មុគស្មាញច្រើនពេកមិនអាចជួយដល់កសិករបានទេ»៕
