តំណាងពលរដ្ឋចំនួន ៧នាក់ ដែលអះអាងថា កំពុងមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនរបស់ឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ នៅស្រុកបូទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង ត្រូវបានតុលាការដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០២២ តំណាងអយ្យការអមសាលាដំបូងខេត្តកោះកុង លោក វ៉ៃ ភីរម្យ បានកោះហៅតំណាងពលរដ្ឋ៧នាក់នៅសហគមន៍ព្រលាន ក្នុងភូមិប្រលាន ឃុំកណ្តោល ស្រុកបូទុមសាគរ ឱ្យឆ្លើយបំភ្លឺជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោមបទចោទ «អំពើញុះញង់បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម និងអំពើប៉ះពាល់កម្មសិទ្ធិនៃទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់រដ្ឋ» ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តកោះកុង។
យោងតាមដីកាសម្រេចចុះថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ដូចគ្នា ចៅក្រមស៊ើបសួរលោក ឡោ ក្រឹម អមដោយក្រឡាបញ្ជី នៃសាលាដំបូងខេត្តកោះកុងលោក ម៉េង ចាន់ថេង បានសម្រេចដាក់ឱ្យតំណាងពលរដ្ឋ៧នាក់ រួមមាន អ្នកស្រី ភាព តេង, អ្នកស្រី ណុយ សុខ, អ្នកស្រី ទន់ ឡាយ, លោក តូច ង៉ាន់, លោក ឃង់ រុច និងតំណាងពលរដ្ឋផ្សេងទៀត ស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ។
តុលាការសំអាងថា ការដាក់ឱ្យតំណាងពលរដ្ឋទាំងនោះ ស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ គឺដើម្បីឱ្យពួកគេមានវត្តមានគ្រប់ពេលនៃនីតិវិធីតុលាការ និងជៀសវាងការរាំងស្ទះក្នុងនីតិវិធីស៊ើបសួរ ដោយបានតម្រូវឱ្យជនជាប់ចោទទាំងនោះមិនផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីចៅក្រមស៊ើបសួរ ត្រូវបង្ហាញខ្លួនតាមការកោះហៅរបស់តុលាការ និងបង្ហាញខ្លួននៅតុលាការរយៈពេល ២ខែម្តង។
តំណាងពលរដ្ឋដែលត្រូវតុលាការដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យ អ្នកស្រី ភាព តេង ចាត់ទុកការសម្រេចរបស់តុលាការនេះថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ និងជាការគំរាមកំហែង មិនឱ្យពលរដ្ឋហ៊ានចេញតវ៉ាដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន «កោះកុងស៊ូហ្គើ» និង «កោះកុងផ្លេនថេសិន» របស់ឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ តែប៉ុណ្ណោះ។
តំណាងពលរដ្ឋរូបនេះ ឱ្យដឹងថា ពលរដ្ឋកំពុងពិភាក្សាគ្នាជាមួយមេធាវីដើម្បីប្តឹងជំទាស់ និងបានអំពាវនាវដល់តុលាការឱ្យទំលាក់ការចោទប្រកាន់ និងជួយរកដំណោះស្រាយដីធ្លីជូនពលរដ្ឋដែលបានបាត់បង់។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា ខាងតុលាការកាត់ក្តីមានភាពលម្អៀងទៅខាងអ្នកមានលុយមានអំណាច ព្រោះយើងជាអ្នករងគ្រោះ និងបាត់បង់ដីធ្លីពិតប្រាកដ ហើយគេបានយកប្រព័ន្ធតុលាការមកគាបសង្កត់ពួកយើង ជាក់ស្តែងប្រជាសហគមន៍ឱ្យតែលឺថា គេប្តឹងទៅតុលាការ គឺគាត់ភ័យខ្លាចណាស់ គាត់មិនហ៊ានតវ៉ាទេ ទោះពួកគាត់បានបាត់បង់ដីធ្លីយ៉ាងអយុត្តិធម៌ក៏ដោយ»។
តំណាងពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី ណុយ សុខ និយាយថា ពួកគាត់បានរងភាពអយុត្តិធម៌ និងមានការឈឺចាប់ជាខ្លាំងដោយសារក្រុមហ៊ុនរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់ បានរំលោភយកដីធ្លី ហើយពួកគាត់ត្រូវបានជាប់បណ្តឹងនៅតុលាការទៀត។
អ្នកស្រីអះអាងថា កាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០០៦ ក្រុមហ៊ុនបានដាក់គ្រឿងចក្រឈូសឆាយដី និងផលដំណាំរបស់គាត់អស់ជាច្រើនហិកតា ហើយអាជ្ញាធរបានគំរាមកំហែងមិនឱ្យពួកគាត់តវ៉ាប្រឆាំង និងគំរាមចាប់ខ្លួនពួកគាត់ដាក់ពន្ធនាគារផងដែរ ខណៈដីនោះពួកគាត់បានចូលទៅអាស្រ័យផលតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៥។
អ្នកស្រីបន្តថា គ្រួសារអ្នកស្រីត្រូវបានក្រុមហ៊ុនបានឈូសឆាយរំលោភយកដីអស់ទំហំ ៥ហិកតា ដែលមានដាំដំណាំហូបផ្លែជាច្រើន ដូចជា ខ្នុរ ដូង ស្វាយ និងដំណាំផ្សេងៗ ហើយក្រុមហ៊ុនមិនបានដោះស្រាយសំណងជូនគាត់ឡើយ ក្រៅពីការគំរាមកំហែងចាប់ និងគំរាមប្តឹងទៅតុលាការ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «កាលពីក្រុមហ៊ុនដាក់គ្រឿងចក្រឈូសឆាយផលដំណាំ និងដីធ្លីពួកខ្ញុំហ្នឹង គឺអាជ្ញាធរភូមិឃុំបានគំរាមកំហែងពួកខ្ញុំ។ គេថាប្រសិនបើខ្ញុំហ៊ានទៅតវ៉ាលើដីហ្នឹង គេនឹងបាញ់ចោល គេនឹងចាប់ដាក់គុក។ ដល់លឺអីចឹងពលរដ្ឋខ្ញុំគាត់អត់ហ៊ានចេញតវ៉ាទេ ហើយនៅក្នុងសវនាការខ្ញុំបានសំណូមពរដល់តុលាការឱ្យជួយផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ពួកខ្ញុំ ព្រោះខ្ញុំជាអ្នករងគ្រោះពិតប្រាកដ មិនបានទៅរំលោភយកដីក្រុមហ៊ុននោះទេ។ ដីនេះម៉ែឪខ្ញុំចេញឱ្យជាយូរឆ្នាំមកហើយ ហើយពួកខ្ញុំបានដាក់ញត្តិរកអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធជាច្រើនហើយ ប៉ុន្តែមិនទទួលបានដំណោះស្រាយឡើយ»។
អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តកោះកុង លោក វៃ ភិរម្យ ពុំអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញករណីនេះបានទេ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ ពលរដ្ឋចំនួន ១៥០គ្រួសារ នៅភូមិប្រលាន ឃុំកណ្តោល ស្រុកបូទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង ដែលអះអាងថា បាត់បង់ដីធ្លីដោយសារក្រុមហ៊ុន «កោះកុងស៊ូហ្គើ» និង «កោះកុងផ្លេនថេសិន» របស់ឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាតាំងពីឆ្នាំ២០០៦ បានចូលទៅរស់នៅលើដីកំពុងមានជម្លោះវិញ ក្រោយគ្មានដំណោះស្រាយពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។
ប៉ុន្តែអភិបាលស្រុកបូទុមសាគរ លោក ហាក់ ឡេង ប្រាប់វីអូឌីថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបានដោះស្រាយសំណងផលប៉ះពាល់ជូនពលរដ្ឋទាំងនោះរួចជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ លោកថា ក្រសួងរៀបចំដែនដី និងរដ្ឋបាលខេត្តកោះកុង បានចេញលិខិតបដិសេធមិនដោះស្រាយឱ្យពួកគេជាច្រើនដងហើយដែរ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋទាំងនោះមិនស្ដាប់ និងនៅតែបន្តតវ៉ារហូតមកដល់ពេលនេះ។
មន្រ្តីសម្របសម្រួលអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូប្រចាំខេត្តកោះកុង លោក ហ៊ួរ អ៊ីន មានប្រសាសន៍ថា ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ ដើម្បីចាត់វិធានការលើពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីបែបនេះ មិនមែនជាដំណោះស្រាយល្អ និងអាចដោះស្រាយបញ្ហានោះទេ។ លោកថា អាជ្ញាធរគួរតែធ្វើការសម្របសម្រួលដោះស្រាយបញ្ហាជូនពលរដ្ឋឱ្យបានឆាប់ ហើយជៀសវាងការចោទប្រកាន់ និងចាប់ពលរដ្ឋដាក់ពន្ធនាគារ ដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់ទៅដល់សិទ្ធិរបស់ពួកគេ។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ សង្កេតឃើញថា ជម្លោះដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋ និងក្រុមហ៊ុន ឬអ្នកមានលុយមានអំណាច គឺភាគីក្រុមហ៊ុន ឬអ្នកមានលុយមានអំណាចតែងតែប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ ដើម្បីគាបសង្កត់ទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ ដោយពលរដ្ឋខ្លះត្រូវបានដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ និងខ្លះទៀតត្រូវបានឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្នជាដើម។
លោកបន្ថែមថា៖ «ករណីនេះ ជាករណីជម្លោះដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋនិងក្រុមហ៊ុន។ ហើយការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការប្តឹងប្រឆាំងពលរដ្ឋបែបនេះ វាមិនមែនជាដំណោះស្រាយមួយដ៏ល្អមួយ និងសមរម្យនោះទេ អីចឹងអាជ្ញាធរគួរតែសម្របសម្រួលឱ្យបានខ្ពស់នៅក្នុងរឿងហ្នឹង ព្រោះវាជាករណីជម្លោះដីធ្លីដែលអាជ្ញាធរខេត្ត និងក្រសួងរៀបចំដែនដី គួរតែសម្របសម្រួលដោះស្រាយបញ្ចប់រឿងហ្នឹងឱ្យបានលឿនទៅ»។
កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈនេះ សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក បានចេញរបាយការណ៍មួយដោយរកឃើញថា ក្នុងឆ្នាំ២០២១ មានពលរដ្ឋរងគ្រោះដីធ្លីចំនួន ១៥៧នាក់ កំពុងជាប់បណ្ដឹងអាជ្ញា និងដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យតុលាការ ខណៈជនរងគ្រោះ ១៧នាក់ទៀត កំពុងឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន ដោយសារការតវ៉ាទាមទារដីធ្លីរបស់ខ្លួន។
សមាគមមួយនេះ បានទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ ចោទប្រកាន់ និងចាប់ឃុំខ្លួនប្រជាពលរដ្ឋក្នុងរឿងវិវាទដីធ្លីនៅកម្ពុជា ដោយថា ពួកគាត់គ្រាន់តែប្រើសិទ្ធិក្នុងការតវ៉ាដើម្បីទាមទាររកយុត្តិធម៌តែប៉ុណ្ណោះ៕
