ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសង្គម បង្ហាញការយល់ឃើញថា ការប្រើអំពើហិង្សាពេលចុះអនុវត្តច្បាប់ រួមទាំងការបន្សល់ទុកករណីហិង្សាជាច្រើនទៀត ដែលជនដៃដល់មិនត្រូវបាននាំខ្លួនទៅផ្តន្ទាទោស ជាគំរូអាក្រក់នៃការអនុវត្តច្បាប់ នឹងជំរុញឱ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ បើគ្មានវិធានកែលម្អ។
ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ អំពើហិង្សាជាច្រើនករណី បានកើតឡើងទៅលើអតីតសម្មជននយោបាយសំឡេងជំទាស់ និងថ្មីៗនេះ ក៏មានករណីសន្តិសុខខណ្ឌ៧មករា ព្រួតគ្នាវាយលើបុរសអូសរទះអេតចាយម្នាក់ ពេលចុះរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់។
ប៉ុន្តែទាំងករណីថ្មី និងករណីចាស់ ជនដៃដល់មិនត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅតុលាការ ដើម្បីវិនិច្ឆ័យទោស តាមច្បាប់ទេ។
ប្រធានគ្រប់គ្រងទូទៅអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូលោក អំ សំអាត លើកឡើងថា ប្រទេសដែលប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការអនវុត្តច្បាប់ គេមិនប្រើអំពើហិង្សាទេ លើកលែងតែករណីជនសង្ស័យតដៃ ដែលសមត្ថកិច្ចប្រើប្រាស់សិទ្ធិ ដើម្បីការពារខ្លួន ឬដើម្បីចាប់ជនសង្ស័យ ព្រោះគេគោរពនូវគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស។
ប៉ុន្តែលោកថា ករណីព្រួតគ្នាវាយបុរសម្នាក់ជាអ្នកអូសរទេះអេតចាយនៅទីសាធារណៈ ដែលបង្កឡើងដោយសន្តិសុខខណ្ឌ៧មករា ពេលចុះរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ នាប៉ុន្មានថ្មៃមុននេះ លោកថាជាគំរូអាក្រក់នៃការអនុវត្តច្បាប់ ដូចគ្នានឹងករណីដែលបានកើតឡើងមុនៗដែរ ដែលជនដៃដល់មិនត្រូវបញ្ជូនទៅឱ្យតុលាការ ដើម្បីផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់។
បញ្ហានេះ លោកគូសបញ្ជាក់ថា ការមិនផ្តន្ទាទោសជនដៃដល់ជាការបង្កើតឱ្យមានវប្បធម៌ហិង្សា និងបន្តជំរុញឱ្យមានវប្បធម៌រំលោភសិទ្ធិមនុស្សកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ដែលការណ៍នេះ ហាក់ផ្ទុយទៅនឹងការប្តេជ្ញាចិត្ត របស់រដ្ឋាភិបាល លើការគោរពគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រឆាំងគ្រប់ទម្រង់នៃអំពើធ្វើទារុណកម្ម និងអំពើឃោឃៅអមនុស្សធម៌លើមនុស្ស។
លោកថា៖ «អីចឹងយើងឃើញអាការចាប់វៃ ចាប់វាយដំ នៅទីសាធារណៈហ្នឹង វាស្មើនឹងការធ្វើទារុណកម្មទៅហើយ អីចឹងហើយបានអ្នកដែលប្រើអំពើហិង្សា[…] ត្រូវតែអនុវត្តទៅតាមគោលការណ៍នៃច្បាប់ អាហ្នឹងបានយើងអាចលុបបំបាត់រូបភាពហ្នឹងទៅបាន»។
លោក អំ សំអាត កត់សម្គាល់ថា កាលពីឆ្នាំ២០២០ ស្ត្រីជាភរិយាសកម្មជនបក្សប្រឆាំងអ្នកស្រី សេង ចាន់ថន ក៏ត្រូវសន្តិសុខខណ្ឌ៧មករា ប្រើអំពើហិង្សាដោយចាប់បោកស្ត្រីនោះផ្ទប់ទៅនឹងថ្នល់ឱ្យរងរបួសដែរ នៅពេលពួកគេតវ៉ាដោយសន្តិវិធី នៅមុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ទាមទារឱ្យដោះលែងស្វាមីរបស់អ្នកស្រី តែថាមកដល់ពេលនេះ ជនដៃដល់ជាសន្តិសុខក៏មិនត្រូវបានកាត់ទោសដោយតុលាការដូចគ្នា។
យ៉ាងនេះក្តី លោកយល់ថា កម្ពុជាអាចរំលុតអំពើហិង្សាពេលចុះអនុវត្តច្បាប់បាន បើការអនុវត្តច្បាប់មិនប្រកាន់បក្ខពួក និងត្រូវធានាថា គ្រប់មន្ត្រីដែលចុះអនុវត្តច្បាប់មានចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់។
យ៉ាងណា ក្រោយបែកធ្លាយវីដេអូនៃការប្រើអំពើហិង្សានេះ រដ្ឋបាលខណ្ឌ៧មករា កាលពីថ្ងៃ៣ ខែវិច្ឆិកានេះ បានចេញលិខិតបំភ្លឺថា អំពើហិង្សានោះ បានកើតឡើងក្រោយម្ចាស់រទេះអេតចាយ បានធ្វើសកម្មភាពជេរប្រមាថមកលើក្រុមការងារ ដោយមិនព្រមយករទេះចេញពីលើទ្រូងថ្នល់ ខណៈកម្លាំង៤នាក់ចុះរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់នៅម្តុំសង្កាត់វាលវង់។
រដ្ឋបាលខណ្ឌ៧មករា បញ្ជាក់ថា៖ «ចំពោះក្រុមការងារដែលបានប្រព្រឹត្តកំហុស ឈ្មោះ ឆាំ ឆាន រដ្ឋបាលខណ្ឌបានធ្វើការអប់រំ ដាក់ពិន័យដោយបញ្ឈរជើង ផ្អាកប្រាក់ខែរយៈពេល៦ខែ និងដាក់ពិន័យទៅតាមច្បាប់ ព្រមទាំងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តជាធរមាន»។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង លើកឡើងថា ការប្រើមនុស្សមិនចេះច្បាប់ទៅអនុវត្តច្បាប់រហូតបង្កជាអំពើហិង្សាលើពលរដ្ឋ ជាកំហុសរបស់អាជ្ញាធរ ជំរុញឱ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។
បញ្ហានេះ លោកគិតថា ការមិនប្រើប្រាស់កម្លាំងនគរបាលដែលមានជំនាញ ក្នុងការចុះអនុវត្តច្បាប់ ជាគំរូអាក្រក់មួយ ដែលការណ៍នេះលោកទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរពិចារណាឡើងវិញ ដើម្បីបង្ហាញពីទំនួលខុសត្រូវចំពោះពលរដ្ឋជាម្ចាស់លុយដែលបានបង់ពន្ធសព្វបែបយ៉ាងចូលថវិកាជាតិ រាប់ចាប់ពីទិញសាំង១លីត្រឡើងទៅ។
លោកបារម្ភថា បើគ្មានអ្វីកែលម្អទេ បញ្ហានេះនឹងបង្កឱ្យមានបញ្ហាសង្គមកាន់តែខ្លាំង រហូតអសន្តិសុខសង្គម ដែលថា បញ្ហានេះផ្តើមចេញពីអាជ្ញាធររដ្ឋ ខ្វះសមត្ថភាពចាត់វិធានការ ដើម្បីលុបបំបាត់ការអនុវត្តច្បាប់ភ្ជាប់អំពើហិង្សា បែបគំរូអាក្រក់នេះបាន។
លោកថា៖ «បើកាលណាវាកើតឡើងជម្លោះរីកនៅក្នុងសហគមន៍ទាំងអស់ហ្នឹង រីករាលដាលធំ អាហ្នឹងមិនមែនជាកំហុសរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទេ វាជាកំហុសរបស់អាជ្ញាធរដែលបណ្តែតបណ្តោយឱ្យរឿងហ្នឹងកើតឡើង ព្រោះយើងអត់ព្រមចាត់វិធានការ ឱ្យគេបានលឿន»។
បញ្ហាដូចគ្នានេះ មេធាវីការពារក្តីឱ្យសកម្មជនបក្សប្រឆាំងលោក សំ សុគង់ ធ្លាប់អះអាងថា ចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៧ ក្រោយតុលាការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងចេញពីឆាកនយោបាយមក អំពើហិង្សាដែលជនមិនស្គាល់មុខបានលបវាយកូនក្តីតម្រង់ក្បាលជិត៣០ករណី ក្នុងនោះ ១០ករណីជនរងគ្រោះប្រឈមនឹងពិការភាពអស់មួយជីវិត។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា ច្រើនខែមកនេះ បើទោះបីបណ្តឹងខ្លះដល់ដៃតុលាការក្តី តែមិនទាន់មានជនដៃដល់ណាម្នាក់ ត្រូវបានគេនាំខ្លួនមកផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់នៅឡើយទេ។
ស្ថាបនិកអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិតលោក សេក សុជាតិ យល់ថា ការបណ្តែតបណ្តោយឱ្យជនដៃដល់ប្រើហិង្សាបន្តនៅក្រៅសំណាញ់ច្បាប់ បង្ហាញពីកម្សោយនៃការអនវុត្តច្បាប់ផង និងការលម្អៀងខាងនយោបាយផង ដែលករណីនេះនឹងជំរុញឱ្យមានវិបត្តិសង្គមគ្មានថ្ងៃបញ្ចប់។
លោកបារម្ភថា បើគ្មានអ្វីកែលម្អទាន់ពេលទេ វប្បធម៌បែបនេះ នឹងជំរុញឱ្យមានហានិភ័យសង្គម និងបរាជ័យដល់យន្តការផ្សះផ្សាជាតិ ។ យ៉ាងណា លោកគិតថា វប្បធម៌បណ្តុះឱ្យមានអំពើហិង្សាក្នុងសង្គម នឹងមិនត្រូវបានលុបបំបាត់ទេ បើប្រព័ន្ធដឹកនាំរដ្ឋខ្វះទំនួលខុសត្រូវចំពោះមុខម្ចាស់ឆ្នោត ហើយម្ចាស់ឆ្នោតខ្លួនឯងមិនឈ្វេងយល់ពីបញ្ហានយោបាយ ឬតាមដានឥរិយាបទអ្នកនយោបាយតាមរយៈប្រើសន្លឹកឆ្នោតឆ្លាតវ័យ ដើម្បីតម្រង់ទិសអ្នកនយោបាយនោះ៕
