រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានសម្រេចច្រានចោលអនុសាសន៍មួយចំនួនដែលត្រូវបានលើកឡើងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ដោយថា ការទាមទារនោះ ជំរុញកម្ពុជាឲ្យប្រឈមនឹងបាត់បង់សន្តិភាព។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំត្រួតពិនិត្យជាសកលតាមកាលកំណត់ (UPR) នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ កាលពីចុងខែមករាកន្លងមក បណ្ដារដ្ឋជាសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បានផ្ដល់អនុសាសន៍ដល់ទៅ ១៩៨ចំណុច ឲ្យកែប្រែស្ថានភាពនៃការគោរពសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងនោះមានទាំងការស្នើឲ្យដោះលែងមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា និងឲ្យគណបក្សនេះ បានដំណើរការឡើងវិញ។
ប៉ុន្តែ ក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នរបស់រដ្ឋាភិបាល បានសម្រេចទទួលយកអនុសាសន៍ត្រឹមតែ ១៧៣ចំណុចប៉ុណ្ណោះ ហើយច្រានចោលអនុសាសន៍ ២៥ចំណុចទៀត។
ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលមួយនេះ បានហៅអនុសាសន៍ដែលខ្លួនច្រានចោលនោះថា មិនឆ្លើយតបទៅនឹងស្ថានភាពពិតនៃការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាព ផ្ទុយនឹងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ រួមទាំងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងខ្លះទៀតមានចរឹតនយោបាយ ផ្ទុយពីគោលការណ៍គ្រឹះនៃការអនុវត្តសិទ្ធិ និងសេរីភាពក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។
អ្នកានាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស លោក កត្តា អ៊ន ឲ្យVOD ដឹងបន្ថែមថា អនុសាសន៍ដែលមានចរឹតនយោបាយនោះ មួយចំនួនបានចាប់បង្ខំរដ្ឋាភិបាលឲ្យរំលោភទៅលើស្ថាប័នតុលាការ ជំរុញកម្ពុជាឲ្យប្រឈមនឹងអសន្តិភាព ដូចជាការទាមទារឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា និងឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដំណើរការឡើងវិញ ជាដើម។
លោក កត្តា អ៊ន មានប្រសាសន៍ថា៖ «១១៨នាក់នេះ គាត់មានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញទៅតាមក្របខណ្ឌច្បាប់ ប៉ុន្តែ អ្នកខ្លះមួយចំនួនតូចហ្នឹង គាត់ស្ថិតក្នុងបំរាមតុលាការ បំរាមតុលាការ ដើម្បីបន្តការស៊ើបអង្កេតទៅតាមផ្លូវច្បាប់។ រាជរដ្ឋាភិបាលយើងទុកលទ្ធភាពជូនប្រព័ន្ធតុលាការ»។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនកាលពីដើមខែកញ្ញា ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ និងដាក់ឲ្យឃុំខ្លួននៅក្នុងពន្ធនាគារ និងនៅក្នុងផ្ទះរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ក្រោមការចោទពីរដ្ឋាភិបាលថា «ក្បត់ជាតិ»។
ជាងនេះទៅទៀត មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ១១៨នាក់នៃគណបក្សសង្រោះជាតិ ត្រូវបានតុលាការសម្រេចហាមឃាត់សិទ្ធិនយោបាយ ៥ឆ្នាំ ក្រោយពីគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយនេះ ត្រូវបានតុលាការកំពូលសម្រេចរំលាយចោលកាលពីឆ្នាំ២០១៧។
ការបង្ក្រាបទៅលើគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះ បានជំរុញឲ្យមានការថ្កោលទោសពីសហគមន៍អន្តរជាតិ និងការទាមទារឲ្យស្ដារស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញផងដែរ។
អតីតអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោកស្រី មូរ សុខហួរ បានលើកឡើងថា កម្ពុជានឹងកាន់តែប្រឈមទៅនឹងការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ» (EBA) កាន់តែលឿនថែមទៀត ក្រោយពីកម្ពុជាបង្ហាញជំហរបែបនេះ។
លោក មូរ សុខហួរ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ការចាប់ចង ការឃុំខ្លួនលោកប្រធាន កឹម សុខា ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស រំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញជាតិឯង និងសេចក្តីប្រកាសជាសកលរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ មិនព្រមឆ្លើយ និងច្រានចោលនូវចំនុចគោរពសិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិសេរីភាពអ្នកនយោបាយ ធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍ពាក់ព័ន្ធជាមួយ EBA នោះ រឹតតែធ្ងន់ទៅទៀត»។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមអាដហុកការពារសិទ្ធិមនុស្ស លោក ស៊ឹង សែនករុណា មានប្រសាសន៍ថា សញ្ញានៃការគំរាមកំហែងដល់សន្តិភាពដល់កម្ពុជា អាចកើតចេញពីការកែច្បាប់បម្រើតែមនុស្សមួយក្រុម មិនមែនមកពីសហគមន៍អន្តរជាតិជំរុញឲ្យកម្ពុជាឲ្យគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ដើរលើគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ តាមស្មារីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសនោះទេ។
អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ ផ្តល់ជាយោបល់ថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែទទួលយកការពិត យកទៅស្វែងរកដំណោះស្រាយ ជាជាងបង្វែរស្ថានការណ៍គេចចេញពីការទទួលខុសត្រូវ ធ្វើឲ្យខាតប្រយោជន៍ជាតិ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា មានប្រសាសន៍ថា៖ «ដោយសារតែយើងខ្លាចសង្គ្រាមស៊ីវិលនៅតែបន្តអូសបន្លាយហ្នឹងហើយ បានយើងនំាគ្នាបញ្ឈប់សង្គ្រាមដោយប្រើយន្តការនៃការបោះឆ្នោតដោយមិនទាត់ចោលភាគីខ្មែរណាមួយ។ យើងមានការព្រួយបារម្ភណាស់ បើសិនជាយើងផាត់ចេញ លាបព៌ណគ្នា អាហ្នឹងវាធ្វើឲ្យខ្មែរយើង វាឈានទៅរកការបែកបាក់ជាតិ។ អញ្ចឹង យើងគួរតែងាកមកយកអនុសាសន៍អន្តរជាតិជាប្រយោជន៍ដល់ខ្មែរយើងទាំងអស់គ្នាទេ វាមិនមែនជាប្រយោជន៍របស់អន្តរជាតិទេ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ វិភាគថា ការដែលរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបែបនេះ អាចជាសញ្ញាបង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលមិនបានត្រៀមខ្លួនទៅស្តារប្រជាធិបតេយ្យ តាមការជំរុញរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិនោះទេ។
ប៉ុន្តែ លោកថា វាបានជំរុញឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិជ្រើសរើសយកវិធានការកោះប្រជុំភាគីសន្និសីទកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឡើងវិញ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនៅកម្ពុជា។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី៣២ នៃយន្តការត្រួតពិនិត្យមើលស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សជាសកលនៅឯទីក្រុងហ្សឺណែវ កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមករាកន្លងមកនោះ ក្រុមប្រទេសលោកសេរី មានសហរដ្ឋអាមេរិក អាល្លឺម៉ង់ និងចក្រភពអង់គ្លេស ជាដើម សុទ្ធតែបានជំរុញរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យស្តារប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ តាមរយៈការដោះលែងលោក កឹម សុខា និងឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដំណើរការឡើងវិញ៕
