ក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមិនាមុននេះ អគ្គិសនីកម្ពុជាបានលើកឡើងថា កំណើនខ្ពស់នៃការវិនិយោគក្នុង និងក្រៅប្រទេស ការបញ្ចុះតម្លៃអគ្គិសនីចាប់ពីខែមករា អាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង និងការខ្វះទឹកខុសប្រក្រតី ធ្វើឲ្យតម្រូវការប្រើប្រាស់ថាមពលអគ្គិសនីនៅឆ្នាំ២០១៩ កើនឡើងយ៉ាងគំហុកលើសពីការរំពឹងទុក។ អគ្គិសនីកម្ពុជាលើកឡើងថា ការខ្វះទឹកធ្វើឲ្យសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ចេញពីប្រភពអគ្គិសនីថយចុះ និងធ្វើឲ្យខ្វះអគ្គីសនីប្រើប្រាស់រហូតដល់១៣%។
កង្វះខាតនៃការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនីកំពុងតែធ្វើឲ្យមានការព្រួយបារម្ភពីផលប៉ះពាល់ដំណើរការវិនិយោគ និងប្រតិបត្តិការផលិតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់អគ្គិសនីកម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៨ ឲ្យដឹងថា ប្រភពនៃការផលិតអគ្គិសនីផ្ទាល់ខ្លួន និងរោងចក្រ គឺមានតែ០.០៩% ប៉ុណ្ណោះបើប្រៀបធៀបនឹងតម្រូវការនៃការប្រើប្រាស់អគ្គិសនីសរុបនៅក្នុងប្រទេស ដែលមានចំនួនរហូតដល់ទៅ២៦៥០ម៉េហ្គាវ៉ាត់ សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៨។ ការផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីសម្រាប់ប្រតិបត្តិការក្រៅពីនេះ គឺពឹងផ្អែកទាំងស្រុងដល់ការផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីរបស់អគ្គិសនីកម្ពុជា។
សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាពឹងផ្អែកស្ទើរទាំងស្រុងលើវិស័យឧស្សាហកម្ម ដែលផ្តោតលើវាយនភ័ណ្ឌកាត់ដេរ ដេរស្បែកជើង និងវិស័យសេវាកម្មដែលផ្តោតជាសំខាន់ដល់វិស័យទេសចរ និងបដិសណ្ឋារកិច្ច។ យ៉ាងណាមិញ ការប្រតិបត្តិវិស័យទាំងនេះ ពិតជាត្រូវការចាំបាច់នូវការប្រើប្រាស់ថាមពលអគ្គិសនី។
ក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីខែមុននេះ អគ្គិសនីកម្ពុជាបានស្នើឲ្យមានការប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនភ្លើងផ្ទាល់ខ្លួន ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការផ្គត់ផ្គង់ពេលថ្ងៃ សម្រាប់ដំណើរការផ្នែកឧស្សាហកម្ម ការកិនស្រូវអង្ករសម្រាប់នាំចេញ មន្ទីរពេទ្យ រដ្ឋករទឹក ស្ថានទូត និងស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាល។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសមាគមសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមកម្ពុជា (FASMIC) លោកឧកញ៉ា តែ តាំងប៉ ថ្លែងប្រាប់ VOD តាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិច ថាសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SMEs) ពិតជាត្រូវការអគ្គីសនីជាការចាំបាច់ណាស់។ លោកបញ្ជាក់ថា ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ SMEs មានការប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនច្រើន ដើម្បីបង្កើនផលិតភាពផលិតកម្មរបស់ខ្លួន ។
លោកឧកញ៉ា តែ តាំងប៉ មានប្រសាសន៍ថា៖ «SMEs ទាំងអស់អាចរងផលប៉ះពាល់នៃការខ្វះខាតចរន្តអគ្គីសនីនេះ គ្រាន់តែទំហំនៃផលប៉ះពាល់ខុសៗ តែប៉ុណ្ណោះ។»
លោកឧកញ៉ា តែ តាំងប៉ បានផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមថា រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងអាចដោះស្រាយតាមរយៈការខំប្រឹងប្រែងស្វែងរកប្រភពអគ្គីសនីមកបំពេញបន្ថែម។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ចំពោះ SMEs ខ្លួនឯងមានតែប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនភ្លើងផ្ទាល់ខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន និងស្វែងរកប្រភពអគ្គីសនីថ្មីបន្ថែមទៀត ដូចជា ថាមពលអគ្គីសនីដើរដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យ ដែលជាជម្រើសដ៏ល្អ ហើយមានតំលៃថោកផងដែរ។»
យោងតាមការអង្កេតស្ថិតិសហគ្រាសឆ្នាំ២០១៤ នៃក្រសួងផែនការ ចំនួនសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមសរុបនៅកម្ពុជា ក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤ មានចំនួនជាង៥៣ម៉ឺនសហគ្រាស ដែលជាង៩៧ភាគរយជាសហគ្រាសខ្នាតតូច។
ប្រធានសភាធុរកិច្ចអន្តរជាតិ លោក ប្រេតុន ការនី មានប្រសាសន៍ក្នុងជំនួបវិស័យធុរកិច្ចជាមួយនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កាលពីសប្តាហ៍មុនថា ការផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីប្រកបដោយស្ថិរភាព និងតម្លៃសមរម្យ ជាកត្តាដែលរាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវឆ្លើយតបដើម្បីលើកកម្ពស់អ្នកវិនិយោគ។
នៅក្នុងជំនួបនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានសុំការយោគយល់ពីក្រុមអ្នកវិនិយោគ ដោយថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងជួលកាប៉ាល់ផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនីពីប្រទេសតួកគី មកបំពេញនូវកង្វះខាតទាំងនោះ។
បើតាមលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន នាវាផ្ទុកអគ្គិសនីដែលនឹងនាំមកពីប្រទេសតួកគី នឹងអាចផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនី២០០មេហ្គាវ៉ាត់។
យោងតាមរបាយការណ៍វឌ្ឍនភាពសំខាន់ៗរបស់វិស័យអគ្គិសនីបញ្ចប់ឆ្នាំ២០១៨ បង្ហាញថា ក្នុងរយៈពេល១៥ឆ្នាំ អនុភាពប្រភពអគ្គិសនីកើនឡើង១២.៥ដង និងបរិមាណប្រភពថាមពលកើនឡើង១១.៤ដង។ របាយការណ៍ដដែលនេះ បង្ហាញថា អានុភាពនៃការផ្គត់ផ្គង់កើនឡើង២៦៥០មេហ្គាវ៉ាត់ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ គឺកើនឡើងចំនួន១៥.២៩%។
កម្ពុជាទិញថាមពលអគ្គិសនីពីប្រទេសជិតខាងចំនួន១៤.៥៥% ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ដល់តម្រូវការនៃការប្រើប្រាស់ក្នុងឆ្នាំ២០១៨។ ប្រទេសវៀតណាមបានផ្គត់ផ្គង់១១.០៤% ហើយនៅតែនាំមុខប្រទេសផ្សេងទៀតដែលលក់ថាមពលអគ្គិសនីដល់ប្រទេសកម្ពុជា ខណៈប្រទេសថៃផ្តល់២.៨២% និងឡាវចំនួន0.៦៩%។
របាយការណ៍ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ របស់អាជ្ញាធរអគ្គីសនីកម្ពុជា ឲ្យដឹងដែរថា ៨៥.៤៥% គឺជាប្រភពអគ្គិសនីដែលបង្កើតឡើងនៅក្នុងស្រុក។ វារីអគ្គិសនីបានផ្គត់ផ្គង់ថាមពលដល់ទៅ៤៨.៤៧% ខណៈការដុតធ្យូងថ្មបានផ្តល់ថាមពល៣៤.៥០% ការដុតប្រេងផុ្តល់១.៩៣% ថាមពលកកើតឡើងវិញផ្តល់០.៤៦%។
យោងតាមរបាយការណ៍អង្គការទិន្នន័យអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាឆ្នាំ២០១៦ បានឱ្យដឹងថា នៅកម្ពុជាមានតំបន់វារីអគ្គិសនីកំពុងដំណើរការផលិតអគ្គិសនីចំនួន៨កន្លែង។ ដោយឡែកមួយកន្លែងកំពុងសាងសង់ និងមាន៣១កន្លែងទៀត កំពុងស្ថិតនៅក្នុងគម្រោងសិក្សានៅឡើយ។
លោក ចាន់ សុផល ប្រធានសមាគមអ្នកសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាយល់ឃើញថា កង្វះនៃការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនីនឹងធ្វើឲ្យរាំងស្ទះអាជីវកម្ម ដែលនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ចំណូលពីខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្ម។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «អ្វីដែលធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ ខ្ញុំជឿថា គឺកន្លែងដែលរោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់។ ពីព្រោះ វាជាផលិតកម្មមួយដែលមានមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ រោងចក្រខ្លះ។ បើវាមិនមានដំណើរការ នោះវារាំងស្ទះខ្លាំងមែនទែនហើយ។ យើងឃើញហើយថា មួយឆ្នាំ រោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់លក់បានប៉ុន្មាន ក្នុងមួយខែបានប៉ុន្មាន។ អ៊ីចឹង ពីរខែហ្នឹង វាអាចខាតពាក់កណ្តាល វាងាយប៉ាន់ស្មានទេ។ តែខ្ញុំជឿថា សម្រាប់រោងចក្រជួលបុគ្គលិកពេញៗ គេអាចរកដំណោះស្រាយម៉ាស៊ីនភ្លើងធំៗហើយ គេមិនឲ្យរាំងស្ទះទេ។»
អគ្គលេខាធិការរងតំណាងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា លោក កាំង ម៉ូនីកា ប្រាប់វីអូឌី(VOD)តាមសារអេលិចត្រូនិចថា រោងចក្រកាត់ដេរមានម៉ាស៊ីនភ្លើងរបស់ពួកគេ ប៉ុន្តែវាអាចនឹងចំណាយច្រើនជាងការប្រើប្រាស់ភ្លើងរបស់រដ្ឋ។ លោកមានប្រសាសន៍រដ្ឋាភិបាលកំពុងរៀបចំកិច្ចប្រជុំមួយជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធនៅថ្ងៃសុក្រនេះ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយសមស្រប។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «វាមានផលប៉ះពាល់ប៉ុន្តែវាលឿនពេកដើម្បីនិយាយឲ្យបានលំអិតអំពីទំហំនៃផលប៉ះពាល់តូចឬធំ។»
ក្នុងរបាយការណ៍របស់ធនាគារពិភពលោក ចេញផ្សាយនៅដើមឆ្នាំ២០១៨ រកឃើញថា៩៧.៦%នៃផ្ទះសម្បែងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ គឺបានប្រើអគ្គីសនីយ៉ាងតិចមួយប្រភព។ ៧១.៥% គឺបានប្រើប្រាស់បណ្តាញប្រព័ន្ធភ្លើងអគ្គីសនី និង២៦.១% ប្រើប្រាស់អគ្គីសនីដែលយកពីថាមពលកកើតឡើងវិញដែលត្រូវបានបង្កើតតាមផ្ទះនីមួយៗ និងអាគុយជាដើម។ របាយការណ៍ដដែល ក៏រកឃើញដែរថា ៦៩.៣% នៃបណ្តាញអគ្គីសនីដែលផ្គត់ផ្គង់ដល់ពលរដ្ឋ គឺជាញឹកញាប់ត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ ហើយថាមានតែ១៣% ប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចប្រើប្រាស់ភ្លើងបាន២៣ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ។
នៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៣ ការវាយតម្លៃវិស័យវារីអគ្គិសនីថ្នាក់ជាតិ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយក្រសួងឧស្សាហកម្ម រ៉ែ និងថាមពល (បច្ចុប្បន្នជា ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល) និងគណៈកម្មាធិការជាតិទន្លេមេគង្គកម្ពុជា (CNMC)។ របាយការណ៍នេះ បានកំណត់ទីតាំងដែលមានសក្តានុពលចំនួន ៦០កន្លែង សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍថាមពលវារីអគ្គិសនីក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបានប៉ាន់ស្មានពីសក្តានុពលផលិតថាមពលសរុបទូទាំងប្រទេសប្រមាណ ១០,០០០ មេហ្គាវ៉ាត់ ដែលក្នុងនោះ ៥០ ភាគរយ គឺស្ថិតនៅតាមដងទន្លេមេគង្គ និង ៤០ ភាគរយ នៅតាមដៃទន្លេមេគង្គ និង ១០ ភាគរយ នៅភាគនិរតីខាងក្រៅអាងទន្លេមេគង្គ។ 1 នៅដើមឆ្នាំ ២០១៩ ប្រទេសកម្ពុជាមិនបានសាងសង់ទំនប់ណាមួយ នៅតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្គទេ៕
