មេដឹកនាំចលនាសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី កាលពីចុងសប្ដាហ៍មុនបានប្រកាសវិលចូលស្រុកវិញនៅថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកា ខាងមុខបន្ទាប់ពីលោករស់នៅក្រៅប្រទេសជាង៤ឆ្នាំមកនេះ។
ការវិលត្រលប់របស់លោកនៅពេលនេះគឺដោយមានការត្រៀមរង់ចាំវិធានការជាបន្តបន្ទាប់ទាំងប៉ូលីស និងទាហានរបស់ រដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែន ក្នុងការចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ី ទៅអនុវត្តន៍ទោសនៅតុលាការ។
តើអាចមានរឿងអ្វីខ្លះដែលអាចកើតឡើងនៅពេលលោក សម រង្ស៊ី វិលជាន់ដីកម្ពុជាសាជាថ្មី?
ការប្រកាសវិលចូលស្រុកវិញរបស់លោក សម រង្ស៊ី នៅពេលនេះគឺមិនមែនជាលើកទីមួយនោះទេពោល គឺក្នុងមួយឆ្នាំលោក សម រង្ស៊ី តែងតែប្រកាសយ៉ាងហោចណាស់ក៏ម្ដងដែរចាប់ពីពេលដែលលោកលែងចូលស្រុកក្នុងឆ្នាំ២០១៥មក។ ទោះជាយ៉ាងណាក្នុងឆ្នាំ២០១៩សារចូលស្រុករបស់លោក សម រង្ស៊ី ហាក់រន្ថើនជាបន្តបន្ទាប់ជាប់ៗគ្នា ដែលធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែន កាន់តែប្រុងប្រៀបកាន់តែខ្លាំងផងដែរ។
ថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកគាំទ្រខ្លួននៅប្រទេសអូស្ត្រាលីកាលពីថ្ងៃទី ១៨ សីហា កន្លងទៅ លោក សម រង្ស៊ី បានប្រកាសថាក្នុងដំណើរចុងក្រោយរបស់លោកលើកនេះលោកនឹងធ្វើដំណើរឆ្វែលកាត់ប្រទេសអាស៊ីមួយចំនួនមុនទៅហោះទៅកម្ពុជានៅថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកា ខាងមុខ។
លោកថា៖ « យើងអាណិតប្រជារាស្ត្រយូរឆ្នាំ អាណិតពីក្រៅ! តែជួយមិនបាន តែឥឡូវអត់ទេ យើងឃើញថាស្ថានការណ៍ទុំហើយដែលយើងត្រូវទៅជួយប្រជារាស្ត្រខ្មែរពីក្នុងប្រទេសទៅបំផុសកម្លាំងស្នេហាជាតិ កម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីដណ្ដើមយកជ័យជំនៈជូនប្រជារាស្ត្រខ្មែរ » ។
សម្រាប់អ្នកវិភាគនយោបាយលោកបណ្ឌិតឡៅ ម៉ុងហៃ ហាក់មិនសូវមានជំនឿចំពោះការប្រកាសរបស់លោក សម រង្ស៊ីនៅពេលនេះនោះទេ តែលោកថាមានសេណារីយ៉ូ២ ដែលអាចកើតឡើងនៅពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី ចូលស្រុកគឺការចូលដោយគ្មានការចាប់ខ្លួនដោយសារការចរចារនយោបាយត្រូវរវាងលោកសម រង្ស៊ី និងលោកហ៊ុន សែន និងមួយទៀតគឺការចូលទាំងប្រថុយ។
លោកឡៅ ម៉ុងហៃ៖ « ខ្ញុំឃើញថាអាចមាននៅសេណារីយ៉ូ ដែលធ្លាប់មានហើយគឺនៅថ្ងៃទី១៩ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ដែលគាត់ត្រលប់មកហ្នឹងនេះជាសេណារីយ៉ូមួយ។ សេណារីយ៉ូមួយទៀតគឺនឹងមានការប្រទូសប្រទះគ្នាខ្លះរួមទាំងការចាប់គាត់(សម រង្ស៊ី) ផង » ។
បើតាមលោកឡៅ ម៉ុងហៃ មានតែការជជែកគ្នារវាងលោកហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីបើកផ្លូវឱ្យមកវិញទេទើបជាមធ្យោបាយដែលមានសុវត្ថិភាពទាំងជាតិ និងលោក សម រង្ស៊ីផ្ទាល់។
ទោះជាយ៉ាងណាសម្រាប់អ្នកវិភាគម្នាក់ទៀតគឺលោក គឹម សុខ យល់ថាសេណារីយ៉ូទាំងពីរសុទ្ធតែជាគ្រោះថ្នាក់ដល់ជាតិដូចគ្នាដោយសារ ការបើកផ្លូវដោយគ្មានការចាប់ខ្លួនវាប្រាកដណាស់ថាលោក ហ៊ុន សែន ពិតជាមានលក្ខខណ្ឌជាមួយលោកសម រង្ស៊ី ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឱ្យបក្សប្រជាជនចំណេញ ហើយចំពោះការចូលទាំងប្រថុយរបស់លោក សម រង្ស៊ី វិញវាប្រាកដជាជាមានការចាប់ខ្លួន តែលោកថាអាចមានរូបភាពធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ ។
លោកគឹម សុខ៖ « ឧបមាថាលោកសម រង្ស៊ី ប្រថុយចូលស្រុកដោយគ្មានការព្រមព្រៀងគ្នាជាមុនរវាងក្រុមលោក ហ៊ុន សែន និងក្រុមលោកសម រង្ស៊ី ក្នុងករណីនេះខ្ញុំគិតថាស្រាលបំផុតលោកសម រង្ស៊ី នឹងត្រូវចាប់ដាក់គុកហើយបើធ្ងន់ជាងនេះនឹងត្រូវបាតុករដៃទី៣របបក្នុងភ្នំពេញវ៉ៃបែកក្បាលសិន ហើយអាជ្ញាធរនៃក្រុមលោក ហ៊ុន សែន ប្រើលេសការពារសុវត្ថិភាព និងព្យាបាលរបួសចាប់យកទៅដាក់ឃុំក្នុងផ្ទះដូចលោក កឹម សុខា អញ្ចឹង។ តែនេះស្រាលបំផុតហើយ! »
គួររំលឹកផងដែរថាដោយសារទំនាស់នយោបាយជាមួយលោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើឱ្យលោក សម រង្ស៊ី ចាកចេញពីកម្ពុជាជាច្រើនលើកដោយសារតែជាប់បណ្ដឹងនានារបស់រដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែន តែជាទូទៅនៅពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី វិលចូលកម្ពុជាវិញគឺតែងតែមានភ្លើងខៀវពីលោក ហ៊ុន សែន ជានិច្ច។
សម្រាប់លោក គឹម សុខ ប្រសិនជាការវិលចូលស្រុកនៅពេលនេះដោយដោយមានភ្លើងខៀវពីលោកហ៊ុន សែន វាអាចជាអន្ទាក់មួយដើម្បី បញ្ចប់ជិវិតនយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី តែម្តង លើសពីនោះទៀតអាចឱ្យបក្សប្រជាជនបន្តដំណើរដល់ទៅ១៥ឆ្នាំទៀតដោយគ្មានការបារម្ភពីសម្ពាធអន្តរជាតិ។ ចំណែកឯការចូលទាំងប្រថុយរបស់លោកសម រង្ស៊ី វិញនឹងធ្វើឱ្យមានការប៉ះទង្គិចរវាងអ្នកគាំទ្របក្សទាំងពីរ ហើយអន្តរជាតិនឹងដាក់សម្ពាធកាន់តែខ្លាំងថែមទៀតមកលើរដ្ឋាភិបាលលោកហ៊ុន សែន។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក គឹម សុខ វិភាគថាប្រសិនជាបក្សប្រឆាំងអាចរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួនបានច្បាស់ក្នុងវិលត្រលប់នេះ វានឹងហុចប្រយោជន៍ដល់លោក សម រង្ស៊ី វិញទេ។
លោក គឹម សុខ៖ « ទោះជាប្រថុយក៏ដោយ តែមានយុទ្ធសាស្ត្រដល់កម្រិត និងបណ្ដាញតវ៉ាគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការបន្តសកម្មភាពក្រោយពេលដែលគេចាប់លោក សម រង្ស៊ី នោះខ្ញុំគិតថាកម្ពុជានឹងមានការប្រែប្រួលមុខមាត់ខ្លះ បន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់ភាពសោកសៅមួយឆុតធំ ក្រោយការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងរបបក្រុងភ្នំពេញលោក ហ៊ុន សែន និងអ្នកគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី » ។
លោកសម រង្ស៊ី ផ្ទាល់ធ្លាប់ប្រកាសជាច្រើនលើកច្រើនសារទាំងសាធារណៈ និងក្នុងហ្វេសបុករបស់លោកពីការវិលត្រលប់មកកម្ពុជាវិញ ទោះជាយ៉ាងការលើកឡើងរបស់លោកប្រែប្រួលជានិច្ចនៅពេលដែលដល់ថ្ងៃត្រូវមក ជាក់ស្ដែងកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥ក្នុងពេលដែលលោកជួបជុំអ្នកគាំទ្រនៅកូរ៉េខាងត្បូងលោកក៏បានប្រកាសជាឱឡារិកថាលោកនឹងវិលចូលស្រុកវិញទោះបីជាត្រូវស្លាប់ក៏ដោយ តែនៅពេលថ្ងៃមកដល់លោកបានបង្វែរជើងយន្តហោះរបស់លោកទៅប្រទេសបារាំងវិញ។
លោក សម រង្ស៊ី បានលុបចោលគម្រោងវិលចូលប្រទេសវិញជាញឹកញាប់ ធ្វើឱ្យការប្រកាសលើកនេះទោះជាហាក់ច្បាស់លាស់ក៏ដោយប៉ុន្តែនៅតែមានអ្នកមិនជឿ។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា មានប្រសាសន៍ថាលោកមិនសូវមានជំនឿចំពោះការប្រកាសរបស់លោក សម រង្ស៊ី លើកនេះនោះទេដោយសារវានៅមិនទាន់ដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃជីវិតនយោបាយរបស់លោកសម រង្ស៊ី។
លោកថា៖ « កាលណាគាត់ចូលគេចាប់គាត់ហើយទី១ ហើយទី២វាអាចធ្វើឱ្យសម្ពាធពីអន្តរជាតិលើរដ្ឋាភិបាលកាន់អំណាចលើកការអនុវត្តន៍សិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ ព្រោះគាត់ជាអ្នកដឹកនាំបក្សប្រឆាំងមួយដែលលេចមុខជាងគេខ្ញុំគិតថានេះជារឿងមួយ តែនេះសម្រាប់តែអត់ជំរើសទេ បើគាត់មានជំរើសគឺគាត់នៅខាងក្រៅហើយ » ។
ឆ្នាំ២០១៣ ការបើកភ្លើងខៀវចុងក្រោយចំពោះលោក សម រង្ស៊ី ដោយលោកហ៊ុន សែន គឺនៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ខណៈដែលការបោះឆ្នោតកាន់តែកៀក ស្របពេលដែលលោកហ៊ុន សែនកំពុងកាន់ទុក្ខឪពុកស្លាប់ផងដែរនោះលោក បានស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រឱ្យព្រះរាជទានទោសលោកសម រង្ស៊ី ដែលតុលាការក្រុងភ្នំពេញសម្រេចឱ្យលោកសម រង្ស៊ីជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល១១ឆ្នាំក្នុងករណីដកបង្គោលព្រំដែន និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតពាក់ព័ន្ធនឹងព្រំដែនកម្ពុជា វៀតណាមឆ្នាំ២០១០។
ចំណុចខ្លះអាចបញ្ជាក់ថា លោក សម រង្ស៊ី មិនចង់ឱ្យមានការចាប់ខ្លួន ចំណែកលោកហ៊ុន សែន ក៏មិនចង់ចាប់ខ្លួនលោក សម រង្ស៊ីដែរ។ លោក ហ៊ុន សែន ប្រើសារគំរាមបន្តបន្ទាប់ចង់បញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា បើលោក សម រង្ស៊ីហ៊ានចូលស្រុកនឹងមានការចាប់ខ្លួន ចំណែកលោក សម រង្ស៊ីប្រកាសកៀងគរឱ្យពលរដ្ឋទទួលការវិលត្រលប់របស់លោកឱ្យបានច្រើនចៀសវាងការបាញ់សម្លាប់ដូចលោកកែម ឡី ឬ ចាប់ខ្លួនដូចលោកកឹម សុខា។
ហេតុផលទាំងនេះអាចបង្ហាញថា ក្តីស្រមៃរបស់លោក សម រង្ស៊ី មិនមែនត្រូវចាប់ខ្លួន ឬ បាញ់សម្លាប់ទេ គឺជាការចរចាដែលអាចផ្តល់ភាពប្រសើរឡើងដល់អតីតមន្ត្រីបក្សសង្គ្រោះជាតិក្នុងការវិលចូលឆាកនយោបាយវិញ ប៉ុន្តែក្តីស្រមៃលោកសម រង្ស៊ីអាចសម្រេចបានដល់កម្រិតណានោះគឺអាស្រ័យលើសន្ទុះនៃការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋនិងសហគមន៍អន្តរជាតិ។
