អតីតប្រធានគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក កឹម សុខា ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះនៅឡើយ បានអំពាវនាវទៅខ្មែរគ្រប់និន្នាកាឱ្យបញ្ឈប់នូវនយោបាយយកឈ្នះចាញ់ខ្មែរគ្នាឯង ដោយយកប្រជាពលរដ្ឋ និងជោគវាសនាប្រទេសជាតិជាឈ្នាន់ ឬជារបាំងតទៅទៀត ដោយថា ខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈបានឈឺចាប់គ្រប់គ្រាន់ហើយ។
សរសេរនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួននៅថ្ងៃនេះ អតីតប្រធានគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក កឹម សុខា បានរៀបរាប់ពីហេតុការណ៍កាលពី ២ឆ្នាំមុន ពោលគឺកាលពីថ្ងៃទី០២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ដែលលោកត្រូវបានកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធសម្រុកចូលចាប់ខ្លួនក្នុងគេហដ្ឋានទាំងកណ្តាលអាធ្រាត្រ។
លោកបន្តថា ពេលនោះ សមត្ថកិច្ចបានបំបែករូបលោកចេញពីភរិយា ទាំងដែលភរិយាលោកមិនដឹងថា គេចាប់លោកយកទៅទីណា ហើយធ្វើអ្វីខ្លះទៅលើរូបលោកនោះឡើយ។
អតីតមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះ បន្តថា សម្រែកលាយឡំនឹងទឹកភ្នែករបស់ភរិយាលោកនាយប់នោះ គឺជាការឈឺចាប់បំផុត ដែលអ្នកទាំងឡាយណាធ្លាប់ជួបប្រទះ នឹងដឹងច្បាស់ ហើយរូបលោកក៏បានចាំច្បាស់នូវសម្រែករបស់អ្នកម្តាយ និងក្រុមគ្រួសារលោក នៅពេលឪពុករបស់លោក ត្រូវបានក្រុមប្រដាប់អាវុធខ្មែរក្រហមចាប់យកទៅទាំងកណ្តាលអាធ្រាត្រកាលពីឆ្នាំ១៩៧៥។
ហ្វេសប៊ុកលោក កឹម សុខា បន្តថា៖ «ខ្ញុំស្គាល់ច្បាស់ពីការឈឺចាប់ដែលត្រូវគេចាប់ដោយអយុត្តិធម៌ ហើយរឹតតែដឹងច្បាស់ថា អ្នកដែលខ្លោចផ្សាបំផុត គឺក្រុមគ្រួសារដែលមិនថា គេចាប់យកឪពុក និងស្វាមីទៅណា។ ខ្ញុំបានដឹងហើយថា ជីវិតជាអ្នកប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងក្នុងតួនាទីជាមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងនេះ នឹងអាចនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ និងការឈឺចាប់រាប់មិនអស់»។
អតីតប្រធានគណបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងផ្ទះរូបនេះ អះអាងថា ទោះបីជាដឹងអំពីឧបសគ្គ និងគ្រោះថ្នាក់រាប់មិនអស់បែបនេះក្តី ប៉ុន្តែ លោកស្ម័គ្រចិត្តធ្វើពលីកម្មជូនជាតិនេះ មិនមែនលោកមិនចេះខ្លាច មិនមែនលោកមិនដឹងពីគ្រោះថ្នាក់ ឬមិនមែនព្រោះតែលោកល្ងង់នោះទេ។ តែលោកថា នេះជាតួនាទីអ្នកដឹកនាំ គឺខុសពីចៅហ្វាយ ឬថៅកែ។
សាររំលឹកខួបពីរឆ្នាំនៃការចាប់ខ្លួនរូបលោកនេះ បញ្ជាក់ថា ចៅហ្វាយ ឬថៅកែគេជាអ្នកចាំយកលទ្ធផលពីការងាររបស់យើង តែអ្នកដឹកនាំ គឺជាអ្នកដែលលះបង់មុនគេ និងច្រើនជាងគេ ដើម្បីជាគម្រូដល់អ្នកគាំទ្រ។ អ្នកដឹកនាំដែលមានគុណធម៌ មិនដែលរុញច្រានឱ្យអ្នកគាំទ្រខ្លួនធ្វើអ្វីដែលខ្លួនមិនហ៊ានធ្វើឡើយ។
សំណេរលើហ្វេសប៊ុកលោក កឹម សុខា បានរៀបរាប់បន្តថា លោកតែងតែជ្រើសរើសយក និងណែនាំឱ្យកូនខ្មែរ ធ្វើការតស៊ូរដោយអហិង្សា ទោះបីការតស៊ូនោះ ត្រូវធ្វើឱ្យលោករងគ្រោះក៏ដោយ ក៏លោកសុខចិត្តទទួលក្នុងនាមជាអ្នកដឹកនាំម្នាក់ដោយមិនទុកឱ្យអ្នកគាំទ្រយកខ្លួនទៅពាំងជំនួសលោកជារៀងរហូតនោះទេ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន មានប្រសាសន៍ថា រាល់ការលើកឡើងរបស់អតីតប្រធានគណបក្សប្រឆាំងពេលនេះ គេមិនទាន់អាចកំណត់ថា វាជារឿងស្របច្បាប់ ឬខុសច្បាប់នោះឡើយ ដោយថា វាអាស្រ័យលើការសន្និដ្ឋានផ្លូវច្បាប់របស់តុលាការប៉ុណ្ណោះ។
យ៉ាងនេះក្តី លោកថា ការលើកឡើងនេះ ក៏ជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិផ្ទាល់របស់លោក កឹម សុខា ផងដែរ។
លោក ជិន ម៉ាលីន មានប្រសាសន៍ថា៖ «អានេះជាសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិរបស់គាត់ទេ ប៉ុន្តែ គិតថា ជាការញុះញង់ ឬមិនញុះញង់ ក៏សមត្ថកិច្ចតុលាការ ជាអ្នកកំណត់ថា តើមានធាតុផ្សំនៃការញុះញង់បានដែរឬក៏អត់? សម្រាប់យើងជាភាគីខាងក្រៅហ្នឹង គឺយើងមិនអាចសន្និដ្ឋានបានដែរបាទ»។
លោក ចាន់ ចេន មេធាវីម្នាក់ក្នុងចំណោមមេធាវីការពារក្តីឱ្យលោក កឹម សុខា បានឱ្យដឹងថា ខាងក្រុមមេធាវីលោកនៅតែទាមទារឱ្យតុលាការទម្លាក់បទចោទប្រកាន់ទាំងឡាយមកលើកូនក្តីរបស់ខ្លួន។
មេធាវីរូបនេះ អះអាងថា កូនក្ដីរបស់លោកត្រូវការការត្រួតពិនិត្យ និងព្យាបាលសុខភាពជាចម្បង ប៉ុន្តែ លោកថា កូនក្ដីរបស់លោកនៅពុំទាន់ទទួលបានការពិនិត្យ និងព្យាបាលសុខភាពនៅឡើយទេ ខណៈដែលសេរីភាពកូនក្ដីរបស់លោក នៅតែស្ថិតនៅក្រោមការរឹតបន្តឹងដដែលនោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងបានដាក់ពាក្យសុំ ក៏ដូចជាឯកសារមួយចំនួនទៅចៅក្រមស៊ើបសួរ ដើម្បីសុំទម្លាក់បទចោទប្រកាន់ ឬក៏លើកលែងការចោទប្រកាន់ទៅលើកូនក្តី។ ហើយបើតាមពេលវេលាវាសមល្មម លោកចៅក្រម ធ្វើការពិចារណា និងទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់បាទ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា មានប្រសាសន៍ថា សារនយោបាយនេះ បានកើតឡើងស្របពេលនីតិវិធីឈានទៅព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប កំពុងបន្តនីតិវិធីដំណាក់កាលទី២។
លោកថា ការឈានទៅបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA គឺជារឿងបង្កការឈឺចាប់សម្រាប់ជាតិបន្ថែមទៀត ហើយសារនយោបាយរបស់លោក កឹម សុខា ពេលនេះ គឺចង់ឱ្យអ្នកនយោបាយខ្មែរងាកមកស្រុះស្រួលគ្នាឡើងវិញ។
លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា បន្តថា៖ «ហើយកិច្ចការនេះ កម្ពុជាគួរតែពិចារណាដែលកន្លែងហ្នឹង អ្នកនយោបាយអាចជជែកគ្នាបាន និយាយភាសាខ្មែរជាភាសាជាតិតែមួយ ខ្ញុំគិតថា មិនពិបាកនិយាយទេ។ ហើយប្រសិនបើទុកឱ្យមានការឈឺចាប់រៀងៗខ្លួន ខ្ញុំគិតថា វាពិបាកស្រុះស្រួលនៅថ្ងៃអនាគត។ វាធ្វើឱ្យសង្គមយើងមានភាពផុយស្រួយនៅអនាគតកាល។ អាហ្នឹង គឺជាបញ្ហាប្រឈម ដែលយើងពិបាកស្ទង់មើលនៅថ្ងៃអនាគត»។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនទាំងយប់កាលពីដើមខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ក្រោមការចោទពីរដ្ឋាភិបាលថា បានឃុបឃិតជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ចង់ផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល ឬបទក្បត់ជាតិ។
មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្នអស់រយៈពេលជិត ១ឆ្នាំ នៅពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ស្ថិតនៅជាប់ព្រំដែនប្រទេសវៀតណាម មុននឹងត្រូវបានបញ្ជូនមកឃុំខ្លួនក្នុងផ្ទះនៅរាជធានីភ្នំពេញវិញកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៨។
កាលពីខែកុម្ភៈ សហរដ្ឋអាមេរិក តាមរយៈស្ថានទូតរបស់ខ្លួនប្រចាំនៅកម្ពុជា បានបង្ហោះរូបរបស់អតីតមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ដោយអះអាងថា លោកត្រូវបានគេចាប់ឃុំឃាំងជាង ១ឆ្នាំ ដោយ «អយុត្តិធម៌» និងគ្មានភស្ដុតាងណាមួយសោះឡើយ៕