អតីតមន្ត្រី និងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងដែលត្រូវបានដោះលែង បានស្នើទៅតុលាការឱ្យទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់ទៅលើពួកគេ ដោយថា ដើម្បីឱ្យពួកគេមានសិទ្ធិសេរីភាពធ្វើនយោបាយវិញ។
តុលាការបានសម្រេចដោះលែងអតីតមន្ត្រី និងសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាផ្ទាល់មាត់ទៅក្រសួងយុត្តិធម៌ឱ្យធ្វើការជាមួយតុលាការ ដើម្បីដោះលែងអ្នកគាំទ្រអតីតបក្សប្រឆាំង។
ប្រាប់វីអូឌីបន្ទាប់ចេញពីពន្ធនាគារព្រៃស កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ អតីតសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ លោក ហេង ច័ន្ទសុទ្ធី ថាពួកគាត់ទាំងអស់គ្នាមិនទាន់មានសិទ្ធិសេរីភាពឡើយ ប្រសិនបើតុលាការមិនទម្លាក់បទចោទប្រកាន់លើពួកគាត់នោះ។ លោកស្នើទៅរដ្ឋាភិបាល និងតុលាការឱ្យទម្លាក់បទចោទប្រកាន់លើពួកគាត់ ដោយថា ដើម្បីស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។
«ការដោះលែងនេះមិនបានផ្ដល់សិទ្ធិឱ្យខ្ញុំពេញលេញក្នុងការធ្វើនយោបាយ [ព្រោះខ្ញុំ] រងការត្រួតពិនិត្យតុលាការ»។
អតីតក្រុមប្រឹក្សាខេត្តបាត់ដំបង លោក ជា ជាវ ចាត់ទុកការចាប់ខ្លួនលោក និងសកម្មជនដទៃទៀតថា ជាការបិទសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ។ លោក ជា ជាវ មានប្រសាសន៍ថា លោកនឹងចូលរួមធ្វើនយោបាយបន្តទៀត ប្រសិនពួកគេមានសេរីភាពឡើងវិញ។
«ប្រាកដណាស់ ខ្ញុំចង់ឱ្យទម្លាក់ចោលបទចោទប្រកាន់មកលើខ្ញុំ សហការីរបស់ខ្ញុំ ហើយនិងបងប្អូនស្រឡាញ់សេរីភាព និងយុត្តិធម៌»។
វីអូឌីមិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក សួស វិទ្យារ៉ាឌី និងលោក អ៊ី រិន្ទ បានទេ ដោយទូរសព្ទចូលគ្មានអ្នកទទួល។
វីអូឌីមិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន និងលោក គឹម សន្តិភាព បានទេ ដោយទូរសព្ទចូលគ្មានអ្នកទទួល។
សកម្មជន និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាង ៨០នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់ពីបទ «រួមគំនិត» នៅក្នុងអ្វីដែលអាជ្ញាធរកម្ពុជាហៅថា «ការប៉ុនប៉ងផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល» ប៉ុន្តែ ពួកគេត្រូវបានដោះលែងឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នវិញកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា កន្លងមក។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា និយាយថា នៅពេលរដ្ឋាភិបាលមិនបើកលំហសិទ្ធិសេរីភាពដល់គណបក្សប្រឆាំងពេញលេញទេ កម្ពុជានៅតែទទួលរងការគំរាមកាត់ផ្ដាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ» ឬហៅកាត់ថា (EBA) ពីសហភាពអឺរ៉ុបនៅពេលខាងមុខនេះ។
«ទស្សនៈប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យដែលសហគមន៍អឺរ៉ុបចង់បាន គឺធានាសេរីភាពពេញលេញតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ តាមគោលការណ៍ច្បាប់ ធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ប៉ុន្តែ បើយើងអត់បង្ហាញនូវភាពពេញលេញហ្នឹងទេ បានន័យថា អ្វីដែលយើងធ្វើ វាអត់ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់សហភាពអឺរ៉ុបពេញលេញទេ»។
សហភាពអឺរ៉ុប បានទាមទារឱ្យកម្ពុជាស្ដារការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលំហប្រជាធិតេយ្យឡើងវិញ ជាថ្នូរនឹងការរក្សាទុកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្នែកពាណិជ្ជកម្មនេះ។
សហភាពអឺរ៉ុបបញ្ជូនមករដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានូវរបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតបឋមមួយអំពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ហើយតម្រូវឱ្យកម្ពុជាឆ្លើយតបនៅក្នុងរយៈពេល ១ខែ មុននឹងសហភាពអឺរ៉ុបសម្រេចថា ព្យួរ ឬមិនព្យួរ EBA នៅខែកុម្ភៈឆ្នាំក្រោយ។
ស្ថានភាពមិនច្បាស់លាស់នៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្នែកពាណិជ្ជកម្មនេះ បានជំរុញទៅសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា ហៅកាត់ថា GMAC បង្ហាញក្ដីបារម្ភរបស់ពួកគេទៅកាន់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីខែឧសភាកន្លងមក ដោយថា ការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្នែកពាណិជ្ជកម្មពីសហភាពអឺរ៉ុបនេះ នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កម្មកររោងចក្រ ៧៥ម៉ឺននាក់ និងប៉ះពាល់ដល់ពលរដ្ឋខ្មែរ ៣លានគ្រួសារផ្សេងទៀតដោយប្រយោល៕
