ព្រៃព្រះរការ ស្ថិតនៅខេត្តព្រះវិហារ ត្រូវបានប្រជាសហគមន៍ យុវជន ចាត់ទុកថាជាព្រៃមានសារសំខាន់មួយ ដូចបណ្តាព្រៃអភិរក្សធំៗផ្សេងទៀត ដូចជាព្រៃឡង់ ព្រៃតំបន់ភ្នំក្រវាញ ព្រៃតំបន់អារ៉ែង ជាដើម។
ប៉ុន្តែ ព្រៃអភិរក្សព្រះរការបច្ចុប្បន្នត្រូវបានប្រជាសហគមន៍ យុវជន ដែលធ្លាប់ចុះដល់តំបន់នោះ រាយការណ៍ថា ព្រៃឈើតំបន់នោះកំពុងរងការកាប់បំផ្លាញឥតឈប់ឈរ។
ដោយក្តីបារម្ភចំពោះវាសនាធនធានធម្មជាតិនៅតំបន់ព្រៃព្រះរការនេះហើយ ទើបបានយុវជនមួយក្រុម នាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការជិះកង់ ក្រោមប្រធានបទ«ជិះកង់ដើម្បីព្រៃព្រះរការ» ដោយចេញដំណើរពីរាជធានីភ្នំពេញឆ្ពោះទៅកាន់ខេត្តព្រះវិហារតែម្តង ក្នុងចម្ងាយផ្លូវជាង៣រយគីឡូម៉ែត្រ។
សកម្មជនបរិស្ថាន និងជាសមាជិកស្នូលរៀបចំយុទ្ធនាការជិះកង់ដើម្បីព្រៃព្រះរការ លោក សាន់ ម៉ាឡា មានប្រសាសន៍ថា យុទ្ធនាការជិះកង់មានរយៈពេល៥ថ្ងៃ ដែលចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកា រហូតដល់ថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ។ លោកបន្តថា ដោយឡែកពេលទៅដល់ខេត្តព្រះវិហារ ក្រុមយុវជននឹងចូលល្បាតព្រៃព្រះរការជាមួយប្រជាសហគមន៍រយៈពេល៣ ថ្ងៃបន្ថែមទៀត។
សកម្មជនបរិស្ថានដដែល បញ្ជាក់ថា យុទ្ធនាការជិះកង់ដើម្បីព្រៃព្រះរការនេះ មានគោលបំណងផ្សព្វផ្សាយអំពីសក្តានុពល និងបញ្ហាប្រឈមដែលកើតឡើងនៅតំបន់ព្រៃអភិរក្សមួយនេះដល់សាធារណជន ពិសេសជាការផ្ញើសារទៅកាន់រដ្ឋាភិបាល ឬអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធឱ្យរៀបចំយន្តការជាក់លាក់ការពារតំបន់ព្រៃមួយនេះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «សកម្មភាពដែលយើងធ្វើការជិះកង់ គោលបំណងរបស់យើងចម្បងហ្នឹងគឺដើម្បីធ្វើការផ្សព្វផ្សាយប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋថា ក្រៅពីយើងមានព្រៃឡង់ ក្រៅពីយើងមានព្រៃអារ៉ែង ក៏យើងនៅមានព្រៃពិសេសមួយទៀតដែរគឺព្រៃព្រះរការ។ យើងកៀរគរឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងចូលរួមជាកម្លាំងចិត្តដូចជាគាត់បានទៅលេង បានដឹងឮ ពិសេសយើងធ្វើបច្ចុប្បន្នថា ព្រៃតំបន់នោះមានអ្វីកើតឡើង។ គោលបំណងទី៣ចុងក្រោយហ្នឹង គឺស្នើឱ្យក្រសួងមានយន្តការជាក់លាក់ជាងមុនដើម្បីការពារ»។
អ្នករៀបចំយុទ្ធនាការដដែល ឱ្យដឹងថា សម្រាប់អ្នកចូលរួមគ្រោងមានចំនួនជាង១០នាក់ ដោយពួកគាត់នឹងចែកខិតបណ្ណ ឬរូបថតអំពីព្រៃព្រះរការ ជូនពលរដ្ឋនៅតាមដងផ្លូវដើម្បីឱ្យគាត់បានដឹង បានស្គាល់ពីព្រៃអភិរក្សមួយនេះបន្ថែមទៀត។
ស្ត្រីមួយរូប មានវ័យជាង២០ឆ្នាំ ជាសមាជិកចូលរួមយុទ្ធនាការជិះកង់នេះដែរ និយាយដោយទឹកមុខញញឹមផងនោះ កញ្ញា ងួន យ៉ែមវតី រៀបរាប់ថា ខ្លួនបានទៅដល់តំបន់ព្រៃព្រះរការចំនួន៥ដង រួចមកហើយ ដោយបានឃើញថា តំបន់នេះនៅមានសក្តានុពលធនធានធម្មជាតិច្រើននៅឡើយ។
យ៉ាងនេះក្តី កញ្ញា មានការសោកស្តាយជាខ្លាំង ក្រោយពេលព្រៃឈើនៅតំបន់នោះរងការកាប់បំផ្លាញពីសំណាក់ក្រុមជនល្មើសឥតឈប់ឈរ។ ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា ការសោកស្តាយ និងការស្រលាញ់ធនធានធម្មជាតិនៅតំបន់នោះហើយ បានជំរុញឱ្យកញ្ញាចូលរួមយុទ្ធនាការនេះ ដោយពេញចិត្ តនិងគ្មានការភ័យខ្លាច។
កញ្ញា វតី បន្តថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំ អត់មានក្តីព្រួយបារម្ភអីទេចំពោះការជិះកង់នេះ។ ដោយសារខ្ញុំមានចិត្តចង់ជួយ ហើយក៏ចង់ធ្វើខ្លួនឱ្យក្លាយជាគម្រូមួយដល់អ្នកដទៃ ឱ្យគេមើលឃើញថា យើងជាមនុស្សស្រីមិនត្រឹមហ៊ានចុះល្បាតទេ ប៉ុន្តែ យើងថែមទាំងហ៊ានជិះកង់ឆ្លងពីរបីខេត្តទៅដល់ខេត្តព្រះវិហារ។ ទោះបីជាយើងមិនដឹងថា នឹងមានបញ្ហាអីកើតឡើងនៅតាមផ្លូវ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំនៅតែជម្នះចង់ទៅ»។
ព្រៃព្រះរការមានទំហំជិត១០ម៉ឺនហិកតា លាតសន្ធឹងជាប់ស្រុកចំនួនបីក្នុងខេត្តព្រះវិហារ រួមមានស្រុកជាំក្សាន្ត ស្រុកត្បែងមានជ័យ និងស្រុកឆែប។ តំបន់ព្រៃអភិរក្សមួយនេះត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចេញអនុក្រឹត្យកំណត់ជាដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រះរការ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា មានប្រសាសន៍ប្រាប់VOD ថា តំបន់ព្រៃព្រះរការគឺជាស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន។
លោកបន្តថា យុទ្ធនាការជិះកង់របស់ក្រុមយុវជននេះ គឺជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគាត់ ប៉ុន្តែ លោកស្នើសុំឱ្យក្រុមយុវជនទាំងនោះធ្វើសកម្មភាពដោយមានច្បាប់ទម្លាប់ត្រឹមត្រូវ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្ថែមថា ច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិគឺតម្រូវឱ្យមានការសុំច្បាប់ ឬការអនុញ្ញាតិ មុនពេលពួកគេចូលធ្វើសកម្មភាពអ្វីមួយនៅតំបន់ទាំងនោះ ប៉ុន្តែ លោកក៏ស្វាគមន៍សកម្មភាពរបស់ក្រុមយុវជនទាំងនេះផងដែរ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ក្រសួងបរិស្ថានយើងស្វាគមន៍ចំពោះរាល់សកម្មភាពទាំងឡាយដែលចូលរួមក្នុងការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ។ ទោះបីជាមិនមានសកម្មភាពហ្នឹងក៏ដោយ សកម្មភាពជិះកង់ ឬសកម្មភាពអ្វីផ្សេងៗពីសាធារណជនក៏ដោយ ប៉ុន្តែ ក្រសួងរបស់យើងក៏បានរៀបចំយន្តការក្នុងការអភិរក្សការពារតំបន់ព្រៃការពាររបស់យើង» ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា អះអាងថា រាល់ការអនុវត្តវិធានការច្បាប់ទៅលើក្រុមជនល្មើស គឺមន្ត្រីជំនាញធ្វើឡើងដោយគ្មានការយោគយល់ ឱ្យតែជននោះបានចូលរួម ឬធ្វើសកម្មភាពបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ។
បណ្តាញស្នូលសហគមន៍ព្រៃព្រះរការរស់នៅឃុំប្រមេរ ស្រុកត្បែងមានជ័យ ខេត្តព្រះវិហារ អ្នកស្រី ពឿន ជឿន អះអាងថា សកម្មភាពបទល្មើសព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃអភិរក្សមួយនេះកើតឡើងឥតឈប់ឈរ ដោយថារាល់យប់មានគោយន្តដឹកឈើចេញពីព្រៃចន្លោះពី១០ ទៅ ២០គ្រឿង។
អ្នកស្រីអះអាងថា សកម្មភាពកាប់បំផ្លាញឈើនៅតំបន់ព្រៃព្រះរការកើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ២០១៤ ហើយនៅឆ្នាំ២០១៨ និង ២០១៩ សកម្មភាពបទល្មើសកើតមានកាន់តែខ្លាំង រីឯការអនុវត្តច្បាប់គ្មានប្រសិទ្ធភាពឡើយ។
អ្នកស្រីបន្តថា ៖ «តាមមើលខាងបរិស្ថាន គាត់ចុះល្បាតរាល់ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ បើគាត់ចុះជាមួយសហគមន៍ផង គាត់[មន្ត្រីបរិស្ថាន] ចាប់បាន ចាប់មែន[ចាប់ជនល្មើស]។ ប៉ុន្តែនៅពេលគាត់ចុះល្បាតតែឯង ឃើញឈើរួចមកដល់ភូមិបាន។ ខ្ញុំឆ្ងល់ដែរ?»។
ចំណែកសកម្មជនបរិស្ថាន លោក សាន់ ម៉ាឡា ដដែល កត់សម្គាល់ថា ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផង ចំពោះកិច្ចការពារព្រៃឈើនៅកម្ពុជា គឺមិនទាន់មានប្រសិទ្ធភាពឡើយ។ លោកថា ជាក់ស្តែងព្រៃឈើនៅកម្ពុជាចេះតែបាត់បង់ជាបន្តបន្ទាប់ ពិសេសព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃការពារតែម្តង។
លោក សាន់ ម៉ាឡា បញ្ជាក់ថា ក្រោយពេលបញ្ចប់យុទ្ធនាការជិះកង់ដើម្បីព្រៃព្រះរការហើយត្រឡប់មកដល់ក្រុងភ្នំពេញ ខាងលោកនឹងធ្វើញ្ញត្តិមួយផ្ញើទៅកាន់ក្រសួងបរិស្ថាន ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយច្បាស់លាស់ចំពោះកិច្ចការពារតំបន់ជម្រកសត្វព្រៃមួយនេះ៕