មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អង្គការលីកាដូ អះអាងថា សេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិនយោបាយ នៅតែរងការរំលោភបំពានពីអាជ្ញាធរដ្ឋនៅក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំមកនេះ បើទោះបីជាកម្ពុជាផ្តល់សច្ចាប័នជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិក៏ដោយ ដែលធ្វើឱ្យកម្ពុជាប្រឈមទៅនឹងវិធានការកាត់ផ្តាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម។
អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ បានជ្រើសរើសយកការចូលរួមអបអរទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ១០ធ្នូ ឆ្នាំនេះ ដោយបង្ហាញឯកសារចងក្រងព្រឹត្តិការណ៍ស្តីពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សសំខាន់ៗក្នុងរយៈពេល ១ទសវត្សចុងក្រោយនេះ។
របាយការណ៍ចងក្រងអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនេះ ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួន ដោយដាក់ចំណងជើងថា «ការពិនិត្យឡើងវិញរយៈពេល ១០ឆ្នាំ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា» ដោយប្រើរយៈពេល ១០ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃ១ រហូតដល់ថ្ងៃ១០ ខែធ្នូ ជាថ្ងៃប្រារព្ធពិធីតែម្ដង។
នៅក្នុងរបាយការណ៍នេះ អង្គការលីកាដូ បានផ្តោតទៅលើការរំលោភសិទ្ធិដីធ្លី សិទ្ធិនយោបាយ សិទ្ធិការងារ សង្គមស៊ីវិល និងសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ។
នាយករងអង្គការលីកាដូទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស លោក អំ សំអាត ឱ្យVODដឹងបន្ថែមថា ការរំឭកនេះ អង្គការបារម្ភថា ទៅថ្ងៃអនាគត ពលរដ្ឋខ្មែរអាចនឹងភ្លេចគិតចូលរួមជំរុញឱ្យមានការលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស ព្រោះទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ១០ធ្នូនេះ ត្រូវរដ្ឋាភិបាលលុបចោលពីប្រតិទិនឈប់សម្រាកចាប់ពីឆ្នាំ២០២០ទៅ។
លោក អំ សំអាត បន្តថា មួយវិញទៀត ការរំឭកនេះចង់បង្ហាញថា បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សដែលបានកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ១០ឆ្នាំមកនេះ ទុកជាមេរៀនសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលពិចារណាធ្វើយ៉ាងណាលើកកម្ពស់សិទ្ធិបញ្ចេញមតិនេះឱ្យបានល្អប្រសើរ ដោយថា បញ្ហានេះវាបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាប្រឈមកាត់ផ្តាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះផ្នែកពាណិជ្ជកម្មទាំង EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប និង GSP របស់អាមេរិក ដែលថា វានឹងប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិរស់រានមានជីវិតពលរដ្ឋរាប់លាននាក់។
លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា៖ «អ៊ីចឹងបានជាយើងរំឭកដាស់តឿន ដើម្បីឱ្យប្រទេសកម្ពុជាយើងដែលជារដ្ឋភាគីនៃកតិកាសញ្ញា និងអនុសញ្ញាជាច្រើន ដែលយើងផ្តល់សច្ចាប័ននេះ។ ភាគីរដ្ឋយើងនេះ ត្រូវតែមានកាតព្វកិច្ចក្នុងការអនុវត្ត ឆ្លើយតបបទដ្ឋានទាំងអស់ហ្នឹង ឬឆ្លើយតបទៅនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលបទដ្ឋានទាំងអស់ហ្នឹងបានបញ្ចូលក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ»។
បើតាមមន្ត្រីឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ ១០ឆ្នាំមកនេះ សិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយត្រូវបានរងការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ ដោយលើកឧទារណ៍ករណីបង្ក្រាបទៅលើអ្នកប្រមូលផ្តុំ ឬធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី និងការចាប់ឃុំខ្លួនអ្នកនយោបាយប្រឆាំង រួមទាំងលោក កឹម សុខា និងចំណាត់ការរំលាយគណបក្សនេះជាដើម។
របាយការណ៍អង្គការនេះ រំឭកថា នៅខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ ពលរដ្ឋប្រមាណ ៥០០នាក់នៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ត្រូវបានគំរាមកំហែងលុបឈ្មោះពីបញ្ជីបោះឆ្នោត ប្រិសិនបើពួកគាត់ចូលរួមវេទិកាសាធារណៈជាមួយប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា។
ក្រុមអ្នកតវ៉ាសហគមន៍បឹងកក់ ត្រូវបានវាយដំយ៉ាងព្រៃផ្សៃដោយនគរបាល បន្ទាប់ពីពួកគាត់ធ្វើការជួបជុំគ្នានៅសួនច្បារសាធារណៈក្បែរគេហដ្ឋាននាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើម្បីតវ៉ាស្នើសុំដោះលែងសកម្មជនបឹងកក់អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ជាដើម ដោយថា ការបង្ក្រាបនោះ យ៉ាងតិចមនុស្ស ៥នាក់បានរងរបួស។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជារបស់រដ្ឋាភិបាល លោក កត្តា អ៊ន បានច្រានចោលការលើកឡើងនេះ ដោយលោកថា ស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ត្រូវបានវាយតម្លៃថា មានភាពរីកចម្រើនដូចរបាយការណ៍ផ្ញើទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋាភិបាលរូបនេះ អះអាងទៀតថា ការដែលរដ្ឋាភិបាលមានចំណាត់ការកន្លងមកនេះ ដោយសារតែបុគ្គលទាំងនោះ បានប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនបំពានច្បាប់ ដែលលោកហៅវិធានការនេះ ដើម្បីពង្រឹងនីតិរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ។
លោក កត្តា អ៊ន មានប្រសាសន៍ថា៖ «កន្លងមកនេះ គឺយើងបានអនុវត្តដ៏ត្រឹមត្រូវក្នុងនីតិវិធីច្បាប់ និងនីតិវិធីតុលាការ ហើយកំពុងតែដំណើរការករណីខ្លះទៀត វាមិនមែនជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស វាមិនមែនជាការបំបិទសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ ឬលំហប្រជាធិបតេយ្យស្អីនោះទេ»។
អ្នកនាំពាក្យសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលរូបនេះ អះអាងបន្តថា សហភាពអឺរ៉ុបនឹងមិនកាត់ផ្តាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជាដោយសារតែមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ដែលបំពានច្បាប់នោះទេ ហើយថា ការលើកឡើងរបស់អង្គការលីកាដូ រដ្ឋាភិបាលនឹងពិចារណលើការធ្វើកំណែទម្រង់ បើពិនិត្យឃើញថា របាយការណ៍នោះមានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានពេលត្រឹមថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូនេះ សម្រាប់ឆ្លើយតបទៅនឹងវិធានការរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ដែលអឺរ៉ុបទាមទារឱ្យស្ដារស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ តាមលក្ខខណ្ឌរបស់ខ្លួន ក្នុងនោះមានទាំងទាមទារឱ្យដោះលែងមេដឹកបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា និងឱ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលបានរំលាយបានដំណើរការឡើងវិញជាដើម។
ការបាត់បង់ EBA កម្ពុជាអាចនឹងខាតបង់ទឹកប្រាក់ប្រមាណជិត ៧០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ និងប៉ះពាល់ដល់ពលរដ្ឋប្រមាណជាជិត ៤លាននាក់៕
