របាយការណ៍កម្លាំងកងរាជអាវុធហត្ថបានបង្ហាញថា ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំនេះ ការបង្រ្កាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនកើតឡើងច្រើនជាងគេ បើប្រៀបធៀបនឹងបទល្មើសដទៃទៀត។
ក្នុងរបាយការណ៍បូកសរុបលទ្ធផលការងាររបស់កងរាជអាវុធហត្ថក្នុងឆ្នាំ២០១៩ និងលើកទិសដៅការងារបន្ដ ឆ្នាំ២០២០ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩នេះ បានឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេលពេញមួយឆ្នាំនេះ កម្លាំងកងរាជអាវុធហត្ថ បានធ្វើការបង្ក្រាបបទល្មើស ចំនួន ២,៣៩៨ករណី ក្នុងប្រតិបត្តិការ ២,៥៥០លើក។ របាយការណ៍ដដែលបញ្ជាក់ថា ការបង្រ្កាបបទល្មើសពាក់ព័ន្ធគ្រឿងញៀនឈរលំដាប់ទី១ បើធៀបនឹងបទល្មើសដែលបង្រ្កាបបានក្នុងឆ្នាំជាមួយគ្នា ពោលគឺការបង្រ្កាបការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនមាន ១៨៨លើក និងជួញដូរចែកចាយគ្រឿងញៀន ៩៦៣លើក។
ក្រៅពីនេះ ការបង្រ្កាបបទល្មើសហិង្សាដោយចេតនាមាន ២៧លើក លួចមានស្ថានទម្ងន់ទោស ២៨លើក រំលោភសេពសន្ថវៈ ៣៥លើក បង្ខាំងមនុស្ស និងជំរិតទារប្រាក់ ១៣លើក លួច ១៤២លើក ឆក់ ៣៣លើក រំលោភលើទំនុកចិត្ត ៣០លើក ល្បែងស៊ីសងចំនួន ៤៨លើក ឃាតកម្ម ១៤លើក និងប្រើប្រាស់ និងរក្សាអាវុធខុសច្បាប់ ២១លើក។
អគ្គលេខាធិការរង នៃអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន លោក ថោង សុគន្ធា ទទួលស្គាល់ថា បទល្មើសគ្រឿងញៀនមានការកើនឡើងជាងបទល្មើសផ្សេងទៀត ប៉ុន្តែ លោកថា បទល្មើសគ្រឿងញៀនពិបាកទប់ស្កាត់ ដោយសារតែប្រជាពលរដ្ឋខ្វះការសហការក្នុងការផ្តល់ព័ត៌មានទៅសមត្ថកិច្ច។
ករណីនេះ លោក សុគន្ធា លើកទឹកចិត្តទៅពលរដ្ឋជួយរាយការណ៍ទៅសមត្ថកិច្ច បើឃើញមានអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសគ្រឿងញៀន។
លោកលើកទឹកចិត្តទៅពលរដ្ឋដូចនេះថា៖ «សូមឱ្យប្រជាពលរដ្ឋគាត់រួមគ្នាតែម្ដង បើមានបញ្ហាកន្លែងហ្នឹងកើតឡើង ធ្វើម៉េចរួមគ្នាដោះស្រាយ ឬរាយការណ៍ សំខាន់បំផុតរាយការណ៍ទៅមូលដ្ឋាន ដើម្បីចាត់វិធានការដោះស្រាយឱ្យទាន់ពេលវេលា ឧបមាថា នៅកន្លែងហ្នឹងមានអ្នកញៀនគ្រឿងញៀន។ យើងត្រូវរួមគ្នានិយាយមួយម៉ាត់ម្នាក់ ដើម្បីរុញគាត់ លើកទឹកចិត្តគាត់ ឱ្យគាត់ទៅទទួលយកការព្យាបាល ហើយគាត់ជាកាលណា គាត់ជាសះស្បើយ គាត់ឈប់ ចាត់ទុកដូចយើងបានផ្តាច់បញ្ហាមួយអ៊ីចឹង»។
ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅម្ដុំក្តាន់ពីរ សុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បានឱ្យដឹងថា នៅផ្លូវចូលក្បែរក្តាន់ពីរ ជិតផ្លូវរទះភ្លើង មានអ្នកចែកចាយ និងអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនស្ទើរតែ២៤ម៉ោង។ លោកថា ក្មួយរបស់គាត់ក៏ជាអ្នករងគ្រោះដោយសារការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននេះដែរ រហូតមកដល់ពេលនេះ ឪពុកម្ដាយបានកាត់កាលចោលទៀតផង។
លោកអះអាងថា នៅពេលទំនាក់ទំនងទៅសមត្ថកិច្ចមូលដ្ឋានឱ្យជួយអន្តរាគមន៍ មានការលំបាក និងយឺតយ៉ាវក្នុងការចុះទប់ស្កាត់ឱ្យទាន់ពេលវេលា។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «តេហើយ ទៅហៅ [សមត្ថកិច្ច] ដល់ផ្ទាល់ អត់មក គេនិយាយថា គេរវល់។ គេជាប់ចុះប៉េ ស្រេចតែគេដោះស្រាយ យើងជាប់រវល់រកស៊ី ចេញបាត់ ចូលបាត់»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត កញ្ញា ផាន់ មុន្នីសត្យា និយាយថា ប្អូនប្រុសរបស់គាត់អាយុ២៤ឆ្នាំ បានចងកសម្លាប់ខ្លួននៅលើផ្ទះក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បន្ទាប់ពីត្រឡប់មកពីធ្វើការងារនៅខេត្តក្រចេះ និងខេត្តសៀមរាប។ ដើមចមដែលនាំឱ្យប្អូនរបស់គាត់ចងកសម្លាប់ខ្លួន ដោយសារគាត់ប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
កញ្ញារូបនេះ បានអំពាវនាវទៅសមត្ថកិច្ចចុះធ្វើអន្តរាគមន៍២៤ម៉ោងលើ២៤ម៉ោង នៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋជូនដំណឹងថា នៅតំបន់ណាមួយមានអ្នកចែកចាយ និងអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ទើបអាចទប់ស្កាត់បញ្ហានេះបាន។
កញ្ញាអំពាវនាវថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋប្រាប់ភ្លាមៗ គួរតែមកភ្លាម កុំបង្អង់ ចាំតិច ចាំចុះ ចាំបញ្ជាពីថ្នាក់លើ កុំចាំថា មានដីកាសិន»។
ប្រធានសមាគមសង្គ្រោះជនរងគ្រោះដោយគ្រឿងញៀនកម្ពុជា ហៅកាត់ថា DARAC លោក មាស សុវណ្ណ មានប្រសាសន៍ថា បទល្មើសគ្រឿងញៀននៅតែបន្តកើតមានច្រើនដដែល ដោយសារអាជ្ញាធរមួយចំនួនអនុវត្តច្បាប់មិនទាន់រឹងមាំនៅឡើយ។
លោកផ្តល់ជាអនុសាសន៍ថា ដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសគ្រឿងញៀនបាន លុះត្រាតែសមត្ថកិច្ចពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងចាប់មេខ្លោងធំៗដាក់ពន្ធនាគារ ទើបទទួលបានផលវិជ្ជមាន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ពួកឧក្រិដ្ឋជនមិនងាយស្រាវជ្រាវទេ ជួនកាលអត់នៅស្រុកខ្មែរផង។ រាល់ថ្ងៃចាប់បានតែពួកបម្រើការងារ បើចាប់បានមេធំ ការចែកចាយសេវានៅទូទាំងប្រទេសនឹងស្ងាត់ ព្រោះមេធំមានតែមួយ មានតែពីរនាក់ទេ ហើយចាប់ឱ្យបានស្អាតទាំងអស់ទៅ ខ្ញុំជឿថា នឹងមានការថយចុះដូចឆ្នាំមុនៗចឹង»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ក្នុងពីធីដុតបំផ្លាញសារធាតុញៀនជាង ២តោន កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា បានក្រើនរំឭកមន្ត្រីកុំឱ្យជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយបណ្ដាញជួញដូរគ្រឿងញៀន ដើម្បីសហការរួមគ្នាស្វែងរកចាប់មេខ្លោងមកផ្តន្ទាទោស ឈានទៅលុបបំបាត់ការចរាចរគ្រឿងញៀនតាមក្លឹបកម្សាន្តនៅត្រឹមបំណាច់ឆ្នាំ២០១៩នេះ។
លោក ស ខេង ថ្លែងនៅពេលនោះថា វិធានការនេះជាផ្នែកមួយនៃ «ការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាលចំពោះមុខប្រវត្តិសាស្ដ្រ ធានាដល់សុខុមាលភាពសង្គម»៕
